Merhaba arkadaşlar makalemizin konusu 2010 çıkması muhtemel olan Windows Seven (7) İşletim sistemlerinin en son ürünü olarak ortaya çıkan performans ve güvenlik olarak Xp’nin velihatı olarak gösterilen bu sistemin içeriğinde bulunan bir özelliği kullanıcı hesapları yani User Account yapısını anlatacağım.
Windows Seven (7) işletim sistemi bilindiği üzere bünyesinde sistem güvenliği gereği iki farklı kullanıcı hesabı bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi hepimizin bildiği tam yetkili olan Administrator (Yönetici) ve kısmen yetkili olan Standart User (Normal kullanıcı) hesaplarıdır.
Windows Seven (7) kurulumda ve diğer eski sürüm Windows kurulumlarında sistem bizden hep bir kullanıcı oluşturmamızı ister.Bu kullanıcı hesabını oluşturduğunuz vakit diğer iki standart gelen Administrator (Yönetici) ve Standart User (Normal kullanıcı) hesapları disable durumda gelir.Yanlız işletim sistemini kurarken oluşturduğumuz kullanıcı hesabı Standart değil Administrator (Yönetici) hakkına sahip özel bir kullanıcı ismi ile oluşturulur.
Şekil–1
İşletim sistemimizde kurulum bittiğinde Computer Managment kısmında bulunan Local Users and Groups kısmına baktığımızda (Şekil-1) de görüldüğü üzere üç farklı hesap türü karşımıza çıkmaktadır.İlk ikisi sistemle birlikte gelen ve disable (Etkin olmayan) standart kullanıcı hesabı diğeri ise kurulum esnasında oluşturduğumuz Administrator haklarına sahip olan özel olarak oluşturduğumuz hesaptır.
Temel olarak kullanıcı hesapları üç farklı bölümde incelenebilir. İlk bölüm olan Administrator hesabı işletim sisteminde full erişim sistem yönetimi gibi erişim haklarına sahip bir hesaptır. Guest (Misafir kullanıcı) hesabı ise daha sınırlı bir erişim ve kontrol hakkına sahiptir. Üçüncü olarak Administrator hakkına sahip olan bizim oluşturduğumuz hesap ise özel bir hesaptır. Bu hesap Administratör hesabı ile aynı haklara sahiptir ve sistemi yönetmemize yardımcı olur.
Windows Seven (7) işletim sistemi bilindiği gibi client (İstemci) kategorisinde olan bir işletim sistemidir. Normal kullanıcı bazında olduğundan dolayı bir server işletim sistemi kategorisinde olmadığından şirketinizde veya IT alanında faaliyet gösteren işletmelerde olsun evde olsun kullanıcıların bilgisayarlarına kurulurken veya yapılandırılırken Standart User hesabı ile kurulması veya kon figüre edilmesi tavsiye edilir. Özellikle ev kullanımında çocukların bu sistem ile uygulama yapmaları durumunda bu hesap ayrı bir önem arz eder.
Kullanıcı Hesaplarını Yönetmek
Bu bölümde Windows Seven (7) Üzerinde kullanıcıların konfigürasyonu hakkında bazı bilgiler vereceğim.
Şekil–2
Windows Seven (7) altında tanımlı olan kullanıcıları görmek ve yönetmek veya yeni bir kullanıcı hesabı eklemek/silmek için Şekil–2 de görüldüğü üzere User Accounts and Family SafetyàControl PanelàStart (Kullanıcı hesapları ve Aile güvenliği ) üzerine tıklayın
Şekil–3
Ekrana gelecek olan penceredeki bölümlerin açıklaması şu şekildedir.
User Accounts (Kullanıcı hesapları) : Kullanıcı hesaplarını yönetebilir. Bir hesap ekleyebilir, hesap silebilir veya değiştirebilirsiniz
Parental Controls(Ebeveyn denetimi):Sisteme yüklü olan kullanıcı hesapları ile ilgili sınırlamalar koyabilir bu sınırları yönetebilirsiniz.
Windows CardSpace(Tanıtım Kartı):Sisteme yüklü olan bu özellik sayesinde, istemciler kendi hazırladıkları kart bilgilerini güvenli bir şekilde servis uygulamasına iletebilirler.
Şekil–4
Credential Manager: Windows Seven (7) deki bir başka yenilik ise Credential Manager dır.Bu işletim sistemi üzerinde cachlenen bütün Windows ve certificate tabanlı olan user name ve password bilgilerini yönetimi için kullanılan bölümdür.Web sitelerine ve kaynaklara kolay erişim için kendimize göre credential tanımlaması da yapabilirsiniz.
Şekil–5
Windows Seven (7) işletim sisteminde tanımlanmış olan tüm hesapları görüntülemek istiyorsak Şekil–5 teki panele ulaşmak için “Add or remove user accounts” bölümüne tıklıyoruz. Ve karşımıza kullanımda bulunan hesapların listesi çıkıyor.
Şekil–6
Şimdi denemelerimizde kullanılmak üzere bir standart kullanıcı hesabı oluşturuyoruz. Manage Accounts bölümünden Create a new account sekmesini seçtikten sonra karşımıza Şekil–6 teki gibi bir hesap oluşturma sekmesi gelmektedir.
Bu kısımda kullanıcı ismimizi yazdıktan sonra iki tip hesap türü seçme hakkımız mevcut. Standart kullanıcı ve yönetici hakkı biz standart kullanıcı hakkını seçiyoruz ve Create Account sekmesini tıklıyoruz.
Şekil–7
Bu kısımda açmış olduğumuz hesabın yönetim panelindeyiz. Bu panel sayesinde hesabımız ile ilgili ayarlamalar değişiklikler yapabiliriz. Kısaca bu ayarlamalardan bahsedecek olursak.
Change account name: Bu hesabımızın ismini değiştirmemize yarayan bir özelliktir.
Create a password: Bu hesabımıza giriş için oluşturabileceğimiz şifrenin yazıldığı bölümdür.
Change a Picture: Bu hesabımızın açılış esnasında kullandığı hesap resminin değiştirileceği yerdir.
Şekil–8
Şekil–9
Set Up PC Safeguard: Bu özellik Şekil-8 ve Şekil-9 de görüldüğü üzere hesabımızda aktif olduğu zaman bilgisayar üzerinde admin yani yöneticinin kurduğu oluşturduğu veya yönettiği klasörleri görüntüleyebilir ama silemez veya değiştiremezsiniz. Windows Seven (7) ile gelen bu özellik sayesinde (Lock Hard disk Drivers ) seçeneğini kullanarak kullanıcıların hard disk üzerindeki verileri (Lock ve Unlock seçeneklerinden birini seçerek) silmesini engelleyebilirsiniz.
Set Up Parental Controls:Bir yönetici olarak bilgisayarınızı kullanan diğer kullanıcıların İnternet erişiminden tutun belli bazı kaynaklara erişimine kadar geniş bir çerçevede sınırlandırmanıza yardımcı oluyor.
Change The Account Type: Eğer kullanıcı hesabınızı yükseltmek veya düşürmek isterseniz (yetki ve izinler konusunda) bu seçeneği kullanabilirsiniz
Delete The Account: Bu seçeneği kullanarak seçmiş olduğunuz hesabı bilgisayardan silebilirsiniz.
Manage Another Account: Uygulamanız bittiğinde başka bir kullanıcı hesabını yönetmek için kullanıcı listesine dönmek için buraya tıklayabilirsiniz.
Kullanıcı Hesabınızın Şifresini Unuttuğunuzda Giriş İçin Yapılıcak İşlemler
Windows kurulumları esnasında sizden bir kullanıcı hesabı ve şifre oluşturmanızı istemektedir.Eğer sizde bu kullanıcı hesabına şifre verdiyseniz veya kurulumdan sonraki yönetim aşamasında şifrelediyseniz hesabınızı bundan sonraki her oturumda o şifre ile kullanıcı hesabınızı açmak zorundasınızdır.
Herhangi bir nedenden dolayı diyelim ki şifrenizi unuttunuz yapabileceğiniz durumlar kısıtlıdır. Öncelikle Donanım üzerinden bazı işlemler yapmanız olasıdır veya işletim sistemine format atmak yâda program kullanmakta seçenekler arasında olabilir fakat bunların profesyonel uzman kişilerce yapılmadıkça sisteminizi verilerinizi kaybetme riskiniz olabilir.
Peki ne yapabiliriz bu durumda. Aslında çözüm basit Password Reset Disk özelliğini kullanmak sizi şifre unutma derdinden kurtarabilir. Windows bu özelliği sayesinde hatırlanamayan hesap şifrelerini resetlereyerek bilgisayarınıza ve dolayısı ile hesabınıza ulaşma imkanı veriyor. Eskiden bu sistemi kullanmak için Windows sadece disketler kullanırken Windows Vista ve Windows Seven (7) de USB diskler kullanarak buna imkân sağlıyor.
Şifre Sıfırlama diskini veya anahtarını oluşturmak için önce içi boş olan bir USB belleği yâda diski sürücüye bağlıyoruz.
Şekil–10
Şifre resetleme diskimizi hazırlamak için Şekil–10 da görülüğü yere geliyoruz (Control User Accounts) Bu bölümde “Create aàUser Accounts and Familiy SafetyàPanel password reset disk” seçeneğini seçiyoruz.
Şekil–11
Bu bölümde karşımıza kurulum sihirbazı çıkıyor Next diyoruz.
Şekil–12
Şifre sıfırlama diskini oluşturacağımız bölümü seçiyoruz ve Next diyoruz.
Şekil–13
Bu bölümde bu hesapla girdiğimiz şifreyi yazıyoruz ve Next diyoruz.
Şekil–14
Şifremizi girdikten sonra sistem bize sıfırlama diski oluşturuyor. Next diyoruz
Şekil–15
Finish diyoruz ve kurulumu tamamlıyoruz. Böylece herhangi bir nedenle hesabın şifresini unuttuğumuzda oluşturduğumuz bu disk sayesinde hesabımızın şifresini resetleyebiliyoruz.
Şekil–16
Oluşturduğumuz disket in içerisindeki userkey.psw dosyasını Şekil-16 da görüyoruz
Artık şifrenizi unutsanız dahi bu anahtarı kullanarak bilgisayarın şifresini resetleyebilirsiniz. Nasıl kullanıldığına gelince sisteme girişte bir defa parolayı yanlış girerseniz eğer bir sonraki ekranda şifreyi girdiğiniz panelin hemen altında Reset Password seçeneği gelecektir. Bu seçeneğe tıkladığınızda şifre sıfırlama sihirbazı karşınıza gelir. Şifre Sıfırlama diskinizi veya Belleğinizi bilgisayara takın ve yönergeleri takip ederek şifrenizi restleyebilirsiniz.
Bu makalede Güvenliğin Kullanıcı hesaplarının denetimini bazı yeni özellikleri hep birlikte gördük ve inceleme fırsatımız oldu. Genel olarak Windows Seven (7) halefi Windows XP ve bir önceki sürümü Windows Vista karşısında güvenlik ve sistem özellikleri bakımından ayrıca performans bakımından oldukça yeterli olduğunu söyleyebilirim. Bir sonraki makalede görüşmek üzere hoşçakalın.