Merhaba bu makalemizde daha önce Microsoft tarafından ücretli olarak sunulan, Server 2008 ile Hyper-v mimarisinin yaygınlaşması ile ücretsiz bir rol haline getirilen ISCSI Target rolünün aktif edilmesini ele alacağız. Öncelikle ISCSI konusun kısaca değinelim. Bunun için Çözümpark sözlükteki terimleri kullanıyor olacağım.
ISCSI: IP network üzerinden bilgisayarların depolama ürünleri olan yani storage’ lara ulaşması için geliştirilmiş bir protokoldür. Özetle siz bir ethernet kablosu üzerinden size verilen ip ile yine size atanmış disklere ulaşabiliyorsunuz. Storafe’ ın sizin bilgisayarınıza veya sunucunuza direk bağlı olmasına gerek yoktur.
ISCSI Target: iSCSI isteklerine karşılık veren cihazlardır. Genellikle Storage Cihazlarında kullanılan bir terimdir. LUN’ları Sunuculara bağlarken iSCSI initiator ile LUN arasındaki bağlantıyı karşılar.
ISCSI Initiator: Storage mimarisinde target ve initiator kavramları veriyi sağlayan kaynak ve veriye bağlanmak isteyen istemci için kullanılır. Örneğin bir Windows sunucu ISCSI protokolü ile storage üzerindeki bir veriye ulaşıyorsa, bu yapıda Windows ISCSI Initiator olur, storage ise ISCSI Target olur. Aynı şey fiber channel için de geçerlidir. Eğer bağlantı ISCSI yerine FC olsaydı, Windows FC Initiator olurdu, storage ise FC Target.
Bu hizmet için donanımsal cihazlar kullanılırken, test ve bazı production ortalarda artık yazılımsal olarak ISCSI kullanımı yaygınlaştı. Starwind, Free Nas gibi yazılımlar popülerken ISCSI target rolünün ücretsiz bir rol haline gelmesi ile kullanılabilirliği armış olarak gözüküyor. Şimdi Bu özelliğimizi devreye alalım.
Öncelikle ortamımıza göz atalım. Ben test ortamında olduğum için bu işlemi DC isminde Active Directory rolüne sahip sunucu üzerinde gerçekleştireceğim.
Sunucumun ip yapılandırması aşağıdaki gibidir.
Öncelikle Windows Server 2016 işletim sistemi üzerinde Server Manager konsolumuz açalım. Burada Manageà Add Roles and Features kısmına tıklayalım. Bunu aşağıdaki resimde görülen iki alana tıklayarak yapabilmekteyiz.
Açılan ekranımızda bizi klasik kurulum sihirbazı karşılamaktadır. Next ile ilerleyelim.
Role-based or feature-based installation seçeneği seçiliyken Next ile ilerleyelim.
Kurulum yapacak olduğumuz ortamda mevcut serverimiz olduğundan bu seçiliyken Next ile ilerleyelim.
Bu ekranımızda File and ISCSI Services altında yer alan bileşenlerden ISCSI Target Server ve ISCSI Target Storage Provider bileşenlerini seçelim. ISCSI Target Server ve ISCSI Target Storage Provider servisi uzak yönetim imkânı sağlayıp seçilmesi zorunlu olan bir bileşen değildir.
Bileşenlerimizi seçtikten sonra bir Next ile bir sonraki ekranımıza ilerleyebiliriz.
Bir özellik eklemeyeceğimiz için bu ekranı Next ile geçebiliriz.
Şu anda seçtiğimiz ve yüklenecek olan rol bileşenlerini gösteren biz özet ekran karşımızda duruyor. Restart the destination server automatically if required seçeneği ile eğer yeniden başlatma gerekirse bunu bileşenleri yüklemesinden sonra yapmasını sağlayabiliriz.
Ben bu şekilde bir seçim yapıyorum. Yes butonu ile bu adıma onay verelim.
Install butonuna tıklayarak rolün kurulumunu başlatalım.
Kurulum işlemi başladı.
Kurulum işlemi tamamlandı. Close ile ekranımızı kapatabiliriz.
Kurulum işlemleri sonrasında Server Manager üzerinden File and Storage Services kabını açalım.
Ekranımızda görüldüğü gibi ISCSI kabımız eklendi. Bundan sonraki yönetim işlemlerimizi bu ekran üzerinden yapıyor olacağız. Öncelikle yukarıda bahsetmiş olduğumuz ISCSI Target ekleme adımını ve disk ekleme adımlarını gerçekleştireceğiz. Bu işlem için ekranda yer alan To create ISCSI virtual disk, start the New ISCSI Virtual Disk Wizard linkine tıklayalım.
Gelen ekranımızda öncelikle sanal disklerimizin tutulacağı alanı belirlememiz gerekmektedir. Browse ile disklerimizin tutulacağı alanı gösterelim.
C diski üzerinde daha önce açmış olduğum DISK POOL klasörünü gösteriyorum ve Select Folder ile işlemimi tamamlıyorum.
Seçimimiz tamamlanmış oldu Next ile sonraki ekrana ilerleyelim.
Bu ekranımızda oluşturulacak olan diskimize isim ve açıklama vermemiz gerekiyor. Bu işlemleri de aşağıdaki gibi yaptıktan sonra Next ile ilerleyelim.
Oluşturulacak olan sanal diskimize bir boyut belirlememiz gerekmektedir. Ben test işlemleri yapacağım için 10 gb gibi küçük bir alan belirliyorum. Bu aşamada oluşturulacak olan disk türünü belirleme imkanına sahibiz. Bu kullanım amacına göre değişir ancak ben test ortamımda olduğundan dinamik olarak büyüme tipini değiştirmiyorum. Bu aşamadan sonra Next ile sonraki adıma ilerleyelim.
Bu disklerimizi bağlayacak bir target oluşturma adımı geldi. Bu ekranda farklı bir seçim yapamadığımız için tek seçim olan New ISCSI target seçimini seçerek Next ile ilerleyelim.
Target’imize bir isim verip Next ile ilerleyelim.
Bu ekranımızda Target erişimi sağlayacak olan öğelere izin vermemiz gerekmektedir. Bu nedenle Add butonu ile bu işlemlere başlayalım.
Burada birkaç seçeneğimiz olmasına karşın ben ip adresine göre sınırlama yapacağım ve bir sonraki makalemde bu özelliği kullanacağım için iki adet Host sunucu ip adresime target üzerine erişim yetkisi vereceğim. Bu nedenle Type kısmından IP Address seçimini yapıp Target yapısına erişim sağlayacak olan Host sunucularımın ip adresini girip işlemimi OK ile tamamlıyorum. Burada güvenlik kıstaslarına göre FQDN, Mac adresi gibi daha derin detaylara girmeniz mümkün.
Ben hostlarımı ve üzerinde rolümüzü kurduğumuz sunucumu test açısından izinli ip adresleri listesine ekledim. Next ile sonraki ekrana ilerleyebiliriz.
Bu ekranımızda erişim için ayrıca farklı authencation seçimleri yapabiliriz. Biz bu özelliği kullanmayacağımız için varsayılan ayarlara müdahale etmeden Next ile sonraki adıma ilerliyoruz.
Yaptığımız yapılandırmanın bir özeti karşımıza geldi. Şimdi Create butonu ile disk ve target oluşumunu başlatalım.
İşlemler başarı ile tamamlandı. Close ile ekranımızı kapatalım.
Target’imiz şu anda ISCSI kabında gözükmektedir. Status kısmında üzerinde hiçbir bağlantı olmadığı gözüküyor.
Ben test işlemlerim için 2 tane daha ekleme işlemi yapıyorum.
Şu anki yapımda diskleri sunucuma bağlamadığım için Disk Management üzerinde görünen bir şey yok.
Şimdi hali hazırda olan yapımıza bağlanmayı test edelim. Bu işlemi yine Microsoft tarafından ücretsiz olarak sunulan ISCSI Initiator ile yapabilmekteyiz. Denetim masasından ISCSI Initiator simgesine tıklayalım.
Karşımıza bu servisin çalışmadığını ve çalıştıracağını belirten bir uyarı gelmektedir. Yes ile bu adımı onaylayalım.
Gelen ekranımızın default hali aşağıdaki gibidir. Şimdi biz eklemiş olduğumuz rol üzerinde yapılandırdığımız Target yapımıza bağlantı sağlayacağız. Bu işlem için Target kısmına target hizmeti sağlayan sunucunun ip adresini girelim. Adres girme işleminden sonra Quick Connect… butonuna tıklayalım.
Disklerimiz Inactive olarak geldi. Şimdi hepsine tek tek tıklayarak Connect butonuna tıklayalım. Disklerin burada gözükebilmesi için varsayılan olarak 3260 portu izinli olmalıdır.
Şu anda disklerimiz ile bağlantı kuruldu. Done ile bu ekrandan çıkabiliriz.
Artık bağlantı işlemimiz tamamlandı. OK ile bu ekrandan çıkış yapabiliriz.
Server Manager üzerinde disk bağlantı durumlarının Connect olduğunu görebilmekteyiz.
Disk Management üzerinde disklerimiz yerini aldı. Artık bunları amacımıza göre kullanabiliriz.
Umarım yararlı olmuştur. Bir başka makalede görüşmek dileği ile.