Windows Server 2012 Forest Root Domain Active Directory Kurulumu
Microsoft Windows sunucu ailesinin yeni nesil işletim sistemi Windows Server 2012 RTM (Release-To-Manufacturing) versiyonu resmi olarak 5 Eylül tarihinde tüm dünyaya duyruldu. Çok sayıda yeniliği beraberinde getiren Windows Server 2012 inceleme sürecimiz 9 Eylül 2011 tarihi itibariyle kod adı Windows Server 8 olarak çıkan ilk Developer Preview sürümünün tanıtılması ile başladı. Yeni nesil sunucu işletim sisteminin, 1 Mart 2012 itibariyle de public olarak ilk Beta versiyonu Windows Server 8 Beta adıyla duyuruldu. Microsoft, 17 Nisan 2012 itibariyle ürünün resmi çıkış adının Windows Server 2012 olacağını duyurdu. Ve 31 Mayıs 2012 tarihinde de Windows Server 2012 Release Candidate (RC) sürümünü yayınladı.
Sizlerle şu ana kadar hem beta öncesi sürüm olan Windows Server 8 Developer Preview sürümü üzerinde, hem Windows Server “8” Beta sürümü üzerinde hem de Windows Server 2012 RC sürümü üzerinde çok sayıda makalelerle, workshop etkinlikleri ve web seminerleri (webcast) ile yenilikleri paylaştık.
Bu makalemizde de sizlerle temel konulardan biri olan Windows Server 2012 İle Forest Root Domain Active Directory Kurulumunu detaylarıyla adım adım inceliyor olacağız.
Dizin Servisi (Directory Service) Nedir?
Şu ana kadar dizin servislerini(directory services) sürekli kullanmış fakat ne olduğunu araştırmamış olabilirsiniz. Açıktığınızda ya da canınız yemek çektiğinde, telefon defterini açıp “yemek” yapan ünlü restoranların numaralarını bularak sipariş verirsiniz. İşte burada yemek ürününün üretildiği ve satıldığı restoranların adresini size veren telefon defteri bir dizin servisi(directory service) örneğidir. Directory service ulaşacağınız nesneye ait ihtiyacınız olan adres ve lokasyon bilgisini içerir. Telefon defteri örneğinde alfabetik bir sıralama söz konusudur. Bir diğer örnek, okuduğunuz bir kitapda ilginizi çeken bir konuyu bulmak için kitabın arka bölümündeki indeks kısmına bakarak konunun bulunduğu sayfayı öğrenir ve o sayfayı açıp konuyu okuyabilirsiniz. İşte kitap içerisinde aradığınız konunun adresini size veren indeks de bir başka dizin servisi örneğidir. Bilgisayar üzerindeki dizin servisi(directory service) de hemen hemen aynı mantıkta çalışır.
Dizin Servisi(Directory Service), domain içerisindeki fiziksel ve mantıksal nesnelerle ilgili bilgileri tutan, bu bilgileri organize eden , bu bilgilerin merkezi yönetimini sağlayan ve bu bilgilere ulaşmak istediğinizde size ulaşmak istediğiniz bilgilerin adresini veren servistir. Microsoft’un dizin servisine de “Active Directory Domain Service ” adı verilmektedir.
NOT: Nesne olarak kastedilen bir kullanıcı, grup, printer ya da bir yazılım uygulaması olabilir. Her nesne kendisini tanımlayan niteliklere sahiptir. Biz bu niteliklere “attribute” adını veriyoruz. Örnek vermek gerekirse, printer lokasyonu(location) , üretici firması(manufacturer) veya tipi printer nesnesinin attribute’leridir.
Dizin Servisi(Directory Service) Avantajları
Merkezi Yönetim (Centralized Administration): Active Directory Domain Servisi sayesinde, kaynakların ve kullanıcıların bulunduğu konum ve aradaki mesafe önemli olmaksızın tek noktadan merkezi olarak yönetim yapılabilir. Kullanıcı, kaynak veya bilgisayar isterse dünyanın öbür ucunda olsun, Active Directory sayesinde, Active Directory üzerinden bu kaynakları ve bilgisayarları merkezi olarak yönetebiliriz.
Eşit Haklara Sahip Domain Controllerlar (Multimaster DC): Aynı Active Directory domaini içerisindeki bütün DC’ler eşit haklara ve eşit veritabanına (database) sahiptirler. Dolayısıyla her DC master sunucu rolünü alabilecek özelliğe sahiptir. Bir DC’de açılan bir kullanıcının özelliklerini başka bir DC’den kolaylıkla değiştirebilir ve bu değişikliği de diğer DC bilgisayarlarına güncelleyebilirsiniz.
Genişletilebilme ve Büyütülebilme (Scalability):Active Directory domain yapısını ihtiyacınıza göre istediğiniz kadar büyütebilirsiniz. Bir domain içerisinde milyarlarca obje barındırılabilir.
Internet İsim Yapısı Desteği: Active Directory domain yapısı domain isimlendirmelerinde internet ağında da kullanılan DNS isimlendirme alanı (DNS namespace) standardını kullanır. Dolayısıyla active directory domainleri ayrıca birer DNS domain isimleridir. Bu isimlendirme yapısı sayesinde e-posta sunucusu gibi diğer yapıların yönetimi de daha esnek ve kolaylıkla yapılabilir.
Dinamik DNS Desteği: Active Directory sayesinde domaine katılan bir bilgisayar hesabının DNS(Domain Name System) veritabanında da otomatik olarak kayıtları oluşmuş olur. Active Directory DNS sisteminin desteklediği dinamik güncelleme (dynamic update) desteği sayesinde, ip adresi değişen bir client bilgisayarı bu değişikliği DNS’e bildirerek DNS veritabanını da güncellemiş olur.
LDAP Protokol Desteği: LDAP, Active Directory domain yapılarının çekirdek (core) protokolüdür ve Active Directory domainlerine erişimi sağlar. LDAP, kaynakların Active Directory içerisinde isimlendirilmesini de sağlayan protokoldür. Bu protokol sayesinde network içerisindeki kaynaklara ulaşım daha da hızlandırılmış olur. LDAP, active directory içerisindeki objeleri isimlendirirken X.500 isimlendirme standardını kullanır.
Delegasyonlu Yönetim: Active Directory içerisinde açılmış yapısal birimler (organizational unit – OU) kullanılarak o birim üzerinde delege ataması yapılarak domainin asıl yöneticisi olan administrator kullanıcısının yükü azaltılabilir. Böylece departman veya şube bazında belli görevler yardım masasında çalışan ekiplere atanarak yönetimin kollara dağıtılması ile domain yönetimi kolaylaştırılabilir. Delegelerin yapacakları delegasyonda verilen haklarla belirlenir.
Active Directory Domain Servisi
Active Directory Domain Servisi, Windows 2000 işletim sistemi ile birlikte tanıştığımız bir servistir. Zaman içerisinde Windows Server 2003, Windows Server 2003 R2, Windows Server 2008 ve Windows Server 2008 R2 versiyonları ile çok sayıda yeni özelliği ile bugüne kadar sürekli gelişim içerisinde olan dünya üzerindeki hemen hemen bütün sistemlerin üzerine inşa edildiği dizin servisidir. Active Directory Domain Servisi, domain yapılarını kurmayı ve bu yapıları merkezi olarak yönetmeyi sağlayan servistir. Active Directory domain servisi sadece Windows 2000 Server ve sonrasındaki sunucu tabanlı işletim sistemleri ailesinden bir işletim sistemi üzerine kurulan bir servistir. (Windows Server Web Edition sürümü üzerine Active Directory kurulumunun desteklenmediğini de burada hatırlatmış olalım.)
Active Directory domain servisinin kurulduğu ve domainin oluşturulduğu bilgisayara Domain Controller (DC) adı verilmektedir. DC rolüne sadece üzerinde Windows Server işletim sistemi kurulu olan bilgisayarlar sahip olabilir. Önceki versiyonlarda olduğu gibi Windows Server 2012 işletim sisteminin kurulumu esnasında bilgisayarın Domain Controller (DC) olarak kurulması mümkün değildir. Windows Server 2012 işletim sistemleri de yalnızca stand-alone server veya member server olarak kurulabilir. Eğer bilgisayarın Domain Controller (DC) olması isteniyorsa işletim sisteminin kurulumundan sonra Active Directory domain servisinin o bilgisayar üzerine kurulması gerekmektedir. Stand-alone ya da member server olarak kurulmuş bir bilgisayara active directory domain servis rolünün kurulumu ile DC rolüne atanmasına promote (yükseltgeme) adı verilir.
Not : Domain teknik terimi için Türkçe karşılığı olarak etki alanı da kullanılmaktadır.
Bir DC’nin yanına yedekleme(backup) ya da yük paylaşımı(load balance) amacıyla kurulan ikinci domain controller bilgisayarına da Additional Domain Controller(ADC) adı verilir. Domain yapısı ilk DC’nin kurulumu ile oluşturulduktan sonra, ADC bilgisayarı mevcut domain yapısına yardımcı ve yedek olarak sonradan katılmaktadır.
Active Directory kurulduktan sonra, sistemde kurulan domaine ait bir domain ağacı (domain tree) yapısı ile birlikte farklı domain ağaçlarını da içerecek orman (forest) yapısı da oluşmuş olur. Active Directory yapısında kurulan ilk domain’e forest root domain adı verilmektedir.
Daha önceden belirttiğimiz gibi, Active Directory dizin servisi, sadece sunucu tabanlı Windows Server 2012 Standart Edition, Windows Server 2012 Datacenter Edition veya Windows Server Essentials işletim sistemlerinin üzerine kurulabilir.
Not : Windows Server 2012 ile önceki versiyonlardaki Enterprise Edition, Web Edition, HPC Edition ve Small Business Server Edition sürümleri kalkmıştır. Small Business Server Edition’ın yerini Windows Server Essentials Edition almıştır. Windows 2000 Professional, Windows XP Professional, Windows Vista, Windows 7 ve Windows 8 gibi istemci (client) işletim sistemleri üzerine active directory domain servisi kurulamaz.
Active Directory domain servisi kurularak yeni bir forest ve tree veya mevcut forest içerisinde yeni bir domain ağacı (domain tree) veya mevcut domain ağacına bağlı child domainler oluşturulabilir. Biz bu makalemizde yeni bir forest ve tree oluşumunu inceliyoruz. Diğer yapıların oluşumunu ayrı makalelerde ele alacağız.
Active Directory domain servisinin kurulumundan önce, domain yapısının iyi bir şekilde planlanması gerekmektedir. Burada da genelde organizasyonel şemaya ve fiziki lokasyonlara göre bir yapı planlanır. Ayrıca Active Directory domain servis rolünün kurulacağı sunucu bilgisayarlarının donanımsal özellikleri de iyi belirlenmelidir.
Windows Server 2012 Active Directory Domain Servis Rol Kurulumu
Bu başlık altında da Windows Server 2012 üzerine active directory domain servisleri rol kurulumu gereksinimleri ve active directory domain servis kurulumunu adım adım inceleyeceğiz.
Active Directory domain servisinin kurulumunu başlatmadan önce aşağıdaki ön gereksinimleri karşılamanız gerekmektedir:
• Active Directory domain servisinin kurulacağı bilgisayarın işletim sistemi Windows Server 2012 Standart ya da Windows Server 2012 Datacenter Edition sürümlerinden bir tanesi olması gerekir.
• Disk üzerinde active directory veritabanı için 200 MB boş alan ve log dosyaları için de 50 MB’lık boş alan olması gerekir.
• Bilgisayar üzerinde NTFS dosya sistemine sahip bir partition olmalıdır. Çünkü NTFS, SYSVOL dizini için zorunlu olan bir gereksinim ve active directory veritabanı için de güvenlik açısından önerilen bir dosya sistemidir.
• Protokol olarak TCP/IP’nin yüklü olması gerekmektedir. TCP/IP protokolü, Windows Server 2012 işletim sistemi üzerine default olarak yüklenmektedir.
• Active Directory dizin servisinin kurulumunu gerçekleştirecek olan kullanıcının administrator kullanıcı hesabının yetkilerine sahip olması gerekir. Kurulumu yapacak kullanıcı, Administrators grubunun üyesi omalıdır.
• Active Directory dizin servisinin kurulacağı bilgisayarın üzerinde Active Directory olmamalıdır. Eğer daha önceden yarım kalan bir kurulum varsa tamamen kaldırılmalıdır.
Windows Server 2012 ile Active Directory Forest ve Domain yapısının kurulumu aslında iki aşamalı hale geldi. Birinci aşamada Active Directory Domain Service Rolünü ve ilgili feature’larını kuracağız. Sonraki aşamada da yapının konfigürasyonunu gerçekleştirerek nihai kurulumu tamamlayacağız. Biz bu aşamaları adım adım birlikte gerçekleştireceğiz.
Bu gereksinimleri sağladıktan sonra sıra geldi kurulum öncesi son ayarlarımızı yapmaya. Bunun için kurulumu yapacağımız DC01 isimli Windows Server 2012 sunucumuza logon oluyoruz. Kurulumu yapacak kullanıcı hesabının lokal Administrators grubunun yetkilerine sahip olması gerektiği için biz de yerleşik Windows hesabı olan Administrator hesabını kullanarak logon sürecini gerçekleştiriyoruz.
Logon olduktan sonra karşımıza Windows Server 2012 masaüstü gelecektir.
Sunucumuzun bilgilerini görüntülemek için Control Panel içerisinde System ikonuna tıklayınca açılan bilgisayarımızın sistem bilgileri aşağıda görüldüğü gibi karşımıza geliyor. Şekilde de görüldüğü gibi Workgroup ortamında çalışan ve 64-bit Windows Server 2012 işletim sisteminde çalışan DC01 isimli sunucumuz.
Active Directory kurulumu için TCP/IP protokolünün öngereksinimlerden olduğunu bahsetmiştik. Bir diğer önemli gereksinim de sunucunun IP ayarlarının statik olarak konfigüre edilmesidir. Dolayısıyla yine Control Panel içerisinden Network and Sharing Center ikonuna tıklanınca gelen ekranda sol menüden Change adapter settings bağlantısına tıklayarak aşağıda görülen Network Connections penceresine ulaşıyoruz. Bu pencerede sunucu üzerinde kurulu olan ağ kartlarına ait bağlantılar listelenecektir.
Gelen ethernet bağlantısı üzerinde sağ tuşa basınca gelen Properties’e tıklıyoruz.Karşımıza aşağıdaki şekilde de görülen Ethernet Properties gelecektir.
Bu ekranda Internet Protocol Version 4 (TCP/Ipv4) seçili iken Properties butonuna basıyoruz. Karşımıza yine aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi Internet Protocol Version 4 (TCP/Ipv4) Properties gelecektir.
Domain controller sunucumuza 192.168.100.200/24 ip adresini ayarlıyoruz. Preferred DNS Server olarak da yine aynı ip adresini ayarlıyoruz. Ve yaptığımız ayarları tüm pencereleri OK ile onaylayarak tamamlıyoruz.
Bu hazırlıklar sonrasında active directory domain service bileşenini kurmak için önceki Windows Server işletim sistemlerinde kullandığımız dcpromo.exe komutunu çalıştırıyoruz. Windows Server 2012 ile beraber dcpromo.exe komutu kalktığı için karşımıza çıkan Active Directory Domain Services Installer penceresinde kurulumu Server Manager ekranında yapılması ile ilgili uyarıyı getirecektir.
Server Manager konsolunu açıp Manage menüsünden Add Roles and Features bağlantısına tıklayarak Role ve Feature ekleme sihirbazını çalıştırıyoruz. Yine isteğe bağlı olarak Server Manager konsolunda Dashboard ekranında 2 numaralı seçenek olan Add roles and features bağlantısına tıklıyarak da yine Role ve Feature ekleme sihirbazını çalıştırabilirsiniz.
Karşımıza gelen Add Roles and Feature Wizard penceresinde Before you begin aşamasında sihirbaz ile ilgili bilgiler verilir. Bu aşamayı Next ile geçiyorouz.
Karşımıza aşağıdaki şekilde görülen Select installation type ekranı gelecektir. Bu ekranda yeni bir rol ya da feature eklemek için Role-based or feature-based installation seçeneğini seçip Next ile sonraki aşamaya geçiyoruz.
Karşımıza gelen Select destination server ekranında rol ya da feature ekleyeceğimiz Windows Server 2012 sunucumuzu havuz içerisinden seçiyoruz. Ve Next ile bir sonraki aşamaya geçiyoruz.
Karşımıza Select server roles ekranı gelecektir. Bu aşamada kurulum yapacağımız Active Directory Domain Services kutucuğunu işaretleyerek rol ekleme sürecini başlatıyoruz. Bu rol kutucuğuna tıklar tıklamaz bu rolle ilişkili feature’ların yükleneceği aşağıdaki şekilde de görülen Add features that require for Active Directory Domain Services penceresi gelecektir.
Active Directory Domain Services (AD DS) rolüne ilişkin olarak AD DS yönetim araçları (AD DS Tools), PowerShell Modüllerinin kurulacağı bilgisi gelecektir. Bu ekranda Add Features ile role ilişkin tüm feature’ların kurulmasını onayladıktan sonra tekrar Select Server Roles ekranına geri dönüyoruz.
Bir sonraki aşamaya geçmek için Next butonuna basıyoruz. Karşımıza aşağıdaki şekilde görülen Select features ekranı gelecektir. Bu ekranda ilave bir feature eklemek istersek seçip o feauture’ın da kurulmasını sağlayabiliriz. Biz ilave herhangi bir feature eklemeden Next ile devam ediyoruz.
Karşımıza aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi Active Directory Domain Services ekranı gelecek ve bize Active Directory Domain Services hakkında bilgiler verecek ekran gelecektir. Biz Next ile bu aşamayı da geçiyoruz.
Rol kurulumuna başlamadan son olarak karşımıza aşağıdaki şekilde de görülen Confirm installation selections ekranı gelecektir. Bu ekranda rol kurulumu sonrasında eğer gerekirse sunucunun otomatik olarak başlatılması için Restart the destination server automatically if required kutucuğunu işaretliyoruz.
Karşımıza gelen uyarı penceresinde de eğer gerek duyulursa bu kutucuğu işaretlememiz sonrasında sunucunun otomatik olarak yeniden başlatılacağı ve bu süreçte de herhangi bir uyarı verme ya da onay alma olmayacağı konusunda ikaz ediyor. Yes ile biz bu pencereyi de onaylıyoruz.
Bütün bu adımlardan sonra Active Directory Domain Services rolünün kurulumu için yukarıdaki şekilde görülen Install butonuna tıklıyoruz. Ve AD DS rol kurulum süreci başlıyor. Installation Progress ekranında kurulum aşamalarını takip ediyoruz.
Rol kurulumu devam ederken isterseniz bu ekranda beklemeden Close ile bu ekranı kapatıp daha sonra Server Manager konsolunda Tasks kısayolunu kullanabilirsiniz.
Yine Installation progress ekranında alt kısımda gelen Export configuration settings bağlantısına tıklayarak şu ana kadarki yaptığımız ayaları ve seçimleri XML-tabanlı bir konfigürasyon dosyasına çıkartabilirsiniz.
Yukardaki şekilde de görüldüğü gibi DeploymentConfigTemplate isimli XML dosyasını kaydedeceğimiz lokasyonu belirliyoruz. Bu XML dosyasını açarsak, aşağıdaki şekilde de görüldüğü üzere, sihirbaz ekranlarında yaptığımız seçimler ve ayarların bu XML dosyasına yazıldığını göreceksiniz.
Bu dosyayı kullanarak farklı sunucularda da aynı yapı kurulacaksa, sihirbaz ekranlarında tek tek aynı ayarları tekrar yapmadan XML dosyasından alması sağlanabilir.
Devam eden AD DS rolü ve feature’larının kurulumunun hangi aşamada olduğunu öğrenmek için aşağıdaki şekilde de görülen Server Manager konsolunda üst menüde bayrak simgesinin hemen yanındaki uyarıyı göreceksiniz. Bu bayrak simgesine tıklayarak kuyrukta çalıştırılan tüm görevler (task) listesine ulaşıyoruz.
Aşağıdaki şekilde de görüldüğü gibi kurulumun devam ettiğine dair ilerleme çubuğunu gördük.
Add Roles and Features bağlantısına tıklayarak aşağıdaki şekilde görülen Task Details and Notifications penceresine geliyoruz. Burdaki listede kuyrukta çalışan görevlere ait detaylı bilgileri görüyoruz. AD DS rol kurulumunun başarıyla tamamlandığını ve bir sonraki adımda alacağım aksiyon linkini görüyoruz. Action altında gelen Add Roles and Features bağlantısına tıklıyoruz.
Tekrar biraz önce kapattığımız Add Roles and Features Wizard ekranındaki Installation progress aşamasına geldik. Bu aşamada bizden ilave olarak bu sunucuyu domain controller olarak yapılandırmak için gerekli active directory seçeneklerini belirleyeceğimiz ekranlara geçmek için gerekli olan Promote this server to a domain controller bağlantısını getiriyor. Aşağıdaki şekilde de görüldüğü gibi bu bağlantıya tıklıyoruz.
Karşımıza Active Directory Domain Services Configuration Wizard penceresi gelecektir. İlk olarak Deployment Configuration aşamadında kurulum tipini seçiyoruz. Yeni bir forest içerisinde yeni bir domain controller kuracaksak, Add a new forest seçeneğini, mevcut bir forest içerisine yeni bir domain kuracaksak Add a new domain to an existing forest seçeneğini, mevcut bir domain içerisine additional domain controller kuracaksak da add a domain controller to an existing domain seçeneğini seçiyoruz.
Biz yeni bir forest içerisinde yeni bir domain kurulumu yapacağımız için Add a new forest seçeneğini seçiyoruz. Bu seçeneği seçtikten sonra da Root domain name adı olarak forest içerisinde kurulacak ilk domaine vereceğimiz DNS domain adını belirliyoruz. Biz cozumpark.local olarak ilk domain adı bilgisini metin kutusuna girdikten sonra Next ile sonraki aşamaya geçiyoruz.
Not: Additional Domain Controller, Child Domain ve Farklı Tree Root Domain kurulumlarını diğer makalelerimizde detaylı olarak anlatacağız.
Karşımıza Domain Controller Options ekranı gelecektir. Bu ekranda Forest ve Domain Functional Level seviyelerini belirtmemiz gerekiyor. Biz yeni bir forest içerisinde yeni bir domain olarak Windows Server 2012 sunucumuzu kurduğumuz için ben doğrudan Windows Server 2012 forest ve domain seviyelerini seçtim.
Not : Forest ve Domain Fonksiyonel seviyelerini yine ayrı bir makalede detaylı olarak ele alacağız.
Yine bu ekranda domain controller sunucumuzu aynı zamanda DNS Server olarak da yapılandırmak için Domain Name System (DNS) Server kutucuğunu da işaretkiyoruz. Bildiğiniz gibi active directory domain yapıları tamamen DNS isimlendirme sistemi üzerine inşa edildiği için sistemin çalışması için de DNS Servisine ihtiyaç duyarlar. Active directory forest domainlerinde best practice olarak önerimiz forest root domain controller sunucusunun yani forest’da ilk kurulan domain controller sunucunun aynı zamanda DNS Server olarak da yapılandırılmasıdır. Bu ekranda bu domain controller forest içerisinde kurulacak domain içerisindeki ilk domain controller olağı için de otomatik olarak Global Catalog olarak konfigüre edilmiştir. Read-Only domain controller (RODC) seçeneği bu aşamada pasif geliyor. Zira öncelikle writeable bir domain controller’ın kurulması gerekecektir. Sonrasında ihtiyaca göre şube ya da uzak lokasyonlara RODC kurabilirsiniz. RODC kurulumlarını ve çalışma mimarisini de ayrı bir makalede detaylı olarak ele alacağız.
Yine bu ekranda hemen alt kısıma Directory Service Restore Mode (DSRM) parolamızı giriyoruz. DSRM domain controller sunucularda active directory veritabanını geri yükleme modunda sistemi açmak için kullanılır.
Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi gerekli ayarlarımızı yaptıktan sonra Next ile bir sonraki aşamaya geçiyoruz.
Karşımıza DNS Options ekranı gelecektir. Bu ekranda mevcutta bir DNS altyapınız varsa isteğe bağlı olarak yeni kurulan DNS sunucuya mevcuttaki DNS zone üzerinde delegasyon ataması yapılabilir. Henüz bizde yetkili bir DNS zone bulunmadığı için bu ekranı Next ile doğrudan geçiyoruz.
Karşmıza gelen Additional Options ekranında Domain Netbios adını göreceksiniz. Özellikle netbios-tabanlı uygulamalar DNS domain ismi yerine netbios adını kullanırlar. Bu aşamada bizde domainimize ait netbios adını belirliyoruz. Netbios adı DNS domain adından uzantılar atılmış olarak geliyor. İsterseniz gelen isimde ekleme-silme gibi değişiklikler de yapabilirsiniz. Biz aynen bırakarak Next ile sonraki aşamaya devam ediyoruz.
Karşımıza gelen Paths ekranında active directory veritabanı, log ve SYSVOL bilgilerinin kaydedileceği lokasyonu belirtmemizi isteyen ekran gelecektir. Burada gösterdiğimiz klasör yolunun bulunduğu diskin dosya sisteminin NTFS olması çok önemlidir. İlgili yol tanımlarını girdikten sonra Next ile bu aşamayı da geçiyoruz.
Son kısımda karşımıza Review Options ekranı geliyor. Bu ekranda bu aşamaya kadar yaptığımız ayarları ve yapılandırmaları gözden geçirmemizi sağlayan özet bilgiler geliyor.
İsterseniz bu yapılandırmaların dışarıya bir script dosyasını çıkarmak isterseniz View Script butonunu kullanabilirsiniz.
Seçenekleri gözden geçirdikten sonra tekrar Next butonuna basıyoruz. İşte bu aşamada Windows Server 2012 ile beraber gelen yeni özelliklerden olan, Active Directory Prerequisities Check aşaması başlıyor. Bu aşamada yaptığımız seçimlere göre mevcut sunucunun ve ortamın active directory kurulumu için gerekli ön gereksinimleri karşılayıp karşılamadığı ile ilgili bir takım kontroller gerçekleştiriliyor. Böylece active directory kurulumu için eksik bir adım ya da bileşen kaldı ise ya da uyumsuz bir durum varsa bunları da raporlayarak kuruluma geçmeden bizi uyarıyor. Eski Windows Server versiyonlarında bu tip bir kontrol olmadığı için bu tip eksikliklerle kurulum aşamasında karşılaşabiliyorduk.
Ön gereksinim kontrolü başarıyla geçildi ise aşağıdaki şekilde de görülen mesajlar ekrana gelecektir.
Bu işlemler sonrasında Install butonuna basarak kurulum sürecini başlatıyoruz.
Kurulum sürecinde öncelikle yüklenecek bileşenler ve servisler kontrol edilip, sonrasında da kuruluma geçiyor.
Kurulum tamamlandıktan sonra sistem otomatik olarak yeniden başlatılıyor. Ve domain ortamına logon olacak şekilde logon arayüzü karşımıza geliyor. COZUMPARK.local isimli domainimize Administrator hesabı ile logon sürecini başlatıyoruz.
Açılan domain controller sunucuda Active Directory Domain Service rol ve yapılandırma sonrasında bir takım değişiklikler meydana geliyor. Şimdi de bunları sırayla gözden geçirelim:
Server Manager Konsolunda Meydana Gelen Değişiklikler:
Server Manager konsolu içerisinde Dashboard ekranında sol menüye AD DS ve DNS rollerine ait kısayollar ekleniyor. Yine Dashboard ekranında Roles and Server Groups altına AD DS ve DNS rollerine ait sağlık durumları, olaylar, performans ve yönetimsek durumlarına ilişkin özet bilgileri içeren bölüm geliyor.
Yine sol menüden Local Server tıklanında sağ ekranda sunucumuzun bulunduğu ortamın Domain yapısına geçtiğini görüyoruz.
Server Manager konsolunda Tasks menüsüne Active Directory yönetim araçlarına ait kısayolların geldiğini görüyorsunuz.
Start Menüde Meydana Gelen Değişiklikler:
Windows Server 2012 ile Metro-Arayüzüne taşınan Start menü içerisine active directory servisine ait kısayolların otomatik olarak oluşması da meydana gelen değişikliklerden bir diğeri.
Active Directory Users and Computers Konsolu:
Start menüden Active Directory Users and Computers konsolunu açınca gelen ekranda domain yapısına ait objeleri göreceksiniz.
Yine Domain Controllers OU’su içerisinde DC01 isimli sunucumuzun Default-First-Site-Name isimli active directory site içerisinde domain controller ve global catalog olarak yapılandırıldığını göreceksiniz.
Active Directory Administrative Center Konsolu:
Windows Server 2012 ile geliştirilen ve çok sayıda yeni özellikle yetenekleri zenginleştirilen konsol olan Active Directory Administrative Center konsolunu açtığımızda da yine domain yapımızla ilgili bilgileri kontrol edebiliriz.
DNS Server Konsolu:
Sunucumuz üzerine sadece active directory bileşenleri değil aynı zamanda DNS sistemine ait bileşenler de kurulduğu için Start menüsünden DNS kısayoluna tıklayarak açılan DNS konsolunda da DNS ile ilgili zone yapısının ve kayıtların sağlıklı bir biçimde oluştuğunun kontrolünü yapabilirsiniz.
Active Directory Site and Services Konsolu:
Active Directory rol ve yapısının kurulması sonrasında active directory yapısına ait replikasyon mimarisinin yönetimi için kullanılan site yapısı da otomatik olarak oluşacaktır. Bu yapının oluştuğunun kontrolü için de yine Start menüden Active Directory Site and Services konsolunu kullanabilirsiniz.
Yukarıdaki şekilde de görüldüğü üzere Default-First-Site-Name isimli site altında DC01 isimli domain controller sunucumuzun geldiğini göreceksiniz.
Active Directory Veritabanı ve SYSVOL Dosyaları:
Kurulan active directory domain ve forest yapısına ait bilgilerin saklandığı NTDS veritabanının sunucumuzun Windows\NTDS dizini altına geldiğini göreceksiniz.
Yine domain ortamındaki oluşturulan GPO nesnelerine ve scriptlere ait bilgilerin clientlara ve diğer DC’lere güncellenmesinde kullanılan SYSVOL dizininin de başarılı bir biçimde oluştuğunu kontrol ediyoruz.
Active Directory Domain Service kurulumu sonrasında meydana gelen bir diğer önemli değişiklik de servisler konsolunda meydana gelen eklemelerdir. Active Directory Domain Service ve Active Directory Web Service bu konsolda eklenen servislerin başında gelmektedir. Active Directory Domain Service NTDS veritabanına erişim için gerekli servistir. Yine active directory domain controller sunucular arasında replikasyon için kullanılan DFS Replication ve isim çözümlemesi için faaliyet gösterecek DNS Server servisi ilk anda belirginleşen servis eklentileridir.
Active Directory Kurulumu Sonrasında Gelen Servisler:
Bunlarında yanında aşağıdaki şekilde de görülen siteler arası mesajlaşmada kullanılan Intrasite Messaging servisi, domain ortamındaki kimlik doğrulama ve token yönetimini sağlayacak Kerberos protokolüne ait Kerberos Key Distribution Center servisi ve kullanıcıların domain ortamına logon olmasını sağlayacak NetLogon servislerinin de otomatik olarak eklendiğini ve çalışmaya başladıklarını göreceksiniz.
Computer Management Konsolunda Meydana Gelen Değişiklikler:
Domain Controller olarak kurulan sunucularda gözle görülür önemli değişliklerden biri de Computer Management konsolunda gerçekleşmektedir. Aşağıdaki şekilde de görüldüğü üzere bu konsolda Local Users and Groups eklentisinin otomatik olarak kalktığını göreceksiniz.
Çünkü artık bu sunucu üzerinde sadece active directory ortamına logon olma ve domain hesaplarına ait operasyonları gerçekleştirme sağlanacaktır.
Yine Computer Management konsolu içerisinde System Tools\Shared Folders\Shares altına gelince sağ ekranda NETLOGON ve SYSVOL paylaşımlarının otomatik olarak oluştuğunu göreceksiniz.
PowerShell Komut Satırında Meydana Gelen Değişiklikler:
Active Directory Domain Service rolü kurulan sunucudaki bir diğer değişiklik de PowerShell komut kütüphanelerinde meydana gelmektedir. Aşağıdaki şekilde de görüldüğü gibi Active Directory ve Group Policy gibi powershell komut kütüphaneleri ve bunlara ait komut satırı araçlarının da kurulum sonrasında oluştuğunu görmekteyiz.
Kurulan domainimizle ilgili bilgi almak için aşağıdaki şekilde de görülen Get-ADDomain komutunu vermeniz yeterlidir. Domaine ait tüm detayları size detaylı olarak verecektir.
Yine kurulan active directory forest hakkında detayları öğrenmek ve bilgi almak için de aşağıdaki şekilde görülen Get-ADForest komutunu çalıştırmak yeterlidir.
Diğer Meydana Gelen Bazı Değişiklikler:
· Registry içerisine Active Directory ile ilgili gerekli registry anahtarları oluşur.
· Active Directory ile ilgili performans parametreleri, System Monitor’e eklenir. Dolayısıyla bu performans parametreleri kullanılarak, Active Directory performans analizi yapılabilir.
· SMTP üzerinden mail bazlı sertifikasyonu sağlayacak ve sertifika isteklerini yerine getirecek olan X.509 DC sertifikası Active Directory’ye yazılır.
· Active Directory kurulduktan sonra active directory yapısında üç çeşit dizin (directory) oluşmaktadır. Bunlar; Domain Partition, Schema Partition, Configuration Partition. Bu partition yapılarına ADSIEDIT konsolundan erişebilirsiniz.
Ø Domain Directory Partition: Kendi domaininiz içerisindeki kullanıcılar, gruplar, bilgisayarlar, ve diğer nesnelerin tutulduğu veritabanıdır.Bu partition aynı domain içerisindeki tüm domain controller bilgisayarlarına replikasyon yöntemi ile çoğaltılır.
Ø Schema Directory Partition: Active Directory forest yapısı içerisindeki tüm nesnelere ait sınıflandırma ve özellik bilgilerini tutan şema (Schema) kataloğunu içermektedir. Bu partition Active Directory forest yapısı içerisindeki tüm domain controller bilgisayarlarına güncellenir. Schema tüm forest kapsamında tektir. Yani forest içerisindeki tüm domainler aynı şema yapısını kullanırlar.
Ø Configuration Directory Partition: Forest içerisindeki konfigürasyon nesnelerini içerir. Bunlar ; siteler, serverlar, servisler ve directory (dizin) partitionlarıdır. Bu partition, Active Directory forest yapısı içerisindeki tüm domain controller bilgisayarlarına güncellenir.
Sonuç Olarak;
Windows Server 2012 (Windows Server 8) ile buluta giden yolda katma-değerli çok sayıda önemli yenilikler geliyor ve bizler de bu yenilikleri sizlerle en hızlı ve doğru kaynaklardan paylaşmaya devam ediyoruz . Bu makalemizde de sizlerle Windows Server 2012 İle Forest Root Domain Active Directory Kurulumunu detaylarıyla adım adım inceledik. Windows Server 2012 ile gelen diğer yenilikleri inceleyeceğimiz bir başka makalemizde görüşmek üzere sağlıcakla kalın.