Windows Server 2003 Ailesi

Mesut ALADAĞ

Windows NT işletim sisteminin ilk sürümü olan 3.1 versiyonu NT Advanced Server 3.1 adıyla çıktığında, tek tip NT Server sistemi mevcuttu.Kafaları karıştıran bu işletim sisteminin hemen arkasından Microsoft daha ucuz maliyetli ve kolay kullanılabilen  NT Server 3.5 sürümünü piyasaya sürdü.NT Server 3.5 sürümü de NT Server 3.51 sürümüyle yeni bir versiyona taşındı.Fakat hemen arkasından çıkan NT 4 versiyonuyla daha güçlü, daha pahalı, farklı hafıza modeline sahip ve kümeleme(clustering) desteği olan Enterprise Edition sürümünü çıkardı.Bunun daha az özellik içeren  ve daha ucuz olan NT Server 4.0 sürümü de küçük ve orta ölçekli firmalar için üretildi.

 


 

                Windows 2000 sistemlerinin çıkmasıyla, Windows NT Server 4.0’ın yerini Windows 2000 Server, Windows NT Enterprise Server 4.0’ın yerini de Windows 2000 Advanced Server almıştır.Özellikle Microsoft dışında sistemler kullanan çoğu şirket bu isimlerin ve Windows 2000’in getirdiği yeniliklerin etkisinde kalarak, NT Server Enterprise sürümünün yapamadığı katılımı Microsoft’a Windows 2000’le yapmıştır. Özellikle kurumları Windows 2000’e geçişe zorlayan Windows 2000’in getirdiği Network Load Balancing gibi teknolojik özelliklerdir.Network Load Balancing Windows 2000 Server’da olmayan Windows 2000 Advanced Server’ın desteklediği bir özelliktir.Fakat sonradan Windows 2000 Server üzerine de eklenebilen bir özelliktir.

 


 

                Windows 2000 ailesi içerisinde çıkan bir diğer ürün de Datacenter Server isimli server ürünüdür.Bu sürüm her yerde bulunmayan ve sadece OEM olarak satılan bir üründür.Bu ürün özellikle yüksek kapasiteli server gereksinimi olan ISS(Internet Servis Sağlayıcı) tarzı büyük veritabanı yapıları için tasarlanmıştır.Tabii ki burada Datacenter Server’ın getirdiği, yüksek kapasiteli işlemci sayısı ve RAM miktarı gibi özellikleri kullanabilmek için, yüksek kapasiteli bir server bilgisayarına sahip olmanız gerekir. Datacenter Server başka sistemlerde olmayan, 8 bilgisayarlı cluster (kümeleme) gibi desteğe sahiptir.Fakat yine de beklenilen çıkışı yapamamıştır.Fakat Windows Server 2003 ile çok şey değişecektir.

 


 

 

 

WINDOWS SERVER 2003 AİLESİNİ TANIYALIM

 


 

                Beklenildiği gibi Microsoft Windows Server 2003 ile çok sayıda yeniliği de beraberinde getirmiştir, fakat bu yeni özelliklerin hepsi tüm sürümlerde yoktur.Microsoft Windows Server 2003 ailesi içerisinde Web Edition sürümü ile düşük maliyetli, amacı web server olarak kullanılan yeni bir ürünü de piyasaya sürmüştür.Esasında Server 2003 ailesine 64-bit versiyonları ve embedded versiyonları da kattığınızda bir 2003 versiyon kümesi karşımıza çıkıyor.Fakat Windows 2003 ailesi temel olarak 4 farklı versiyon içermektedir:

 


 


 


 

Bu kitabımızda genellikle Standart ve Enterprise sürüm ile çalışacağız.Şimdi genel olarak tüm versiyonları  ve özelliklerini genel olarak bir inceleyelim.

 


 

                Microsoft’un, Windows 2003 ile gözle görülür yaptığı bir diğer yenilik de ürün isimlendirmesi. Eskiden NT 4, Windows 2000 diye isimlendirilen server ürünleri artık Windows Server 2003, Standart Edition gibi çok uzun isimlerle tarif ediliyor.Tabii ki bu özellikle biz yazarları kitap yazarken de biraz zorluyor.Her defasında bu şekilde bir ifade kullanmamız durumunda kitabın belki de yaklaşık üçte biri bu ifade ile dolu olacak.Ama Microsoft etkiyeyici isimler seçmede gerçekten başarılı.Bundan önceki Windows 2000 sürümü ile karşımıza çıkan “Infrastructure” kavramı da gerçekten ilk söylenişte etkileyici bir deyim.

 


 

Windows Server 2003 Standart Edition

 


 

Küçük işletmeler veya departman bazında şirket bölümleri için Domain Controller veya member server olarak kullanılan işletim sistemidir.Hızlı ve kolay bir şekilde işlem yapan sağlam ve dayanıklı bir network işletim sistemidir. Yüksek seviyeli donanım ve clustering desteği gerektirmeyen networklerde kullanılabilir.Standart Edition sürümü beklenildiği gibi 2003 ile yeni gelen bir yığın özelliklere sahip. Fakat içlerinde en önemlisi Standart Edition tarafından desteklenen Network Load Balancing (NLB) özelliğidir.NLB yeni bir özellik değil, fakat Windows 2000 ailesi içerisinde bunu sadece Windows  2000 Advanced Server sürümü destekliyordu.Tabii ki Windows 2000 ürünleri içerisinde en pahalı ürün olmasından dolayı çoğu firma bunu tercih edemiyordu. Fakat artık 2003 ile beraber bu özellik tüm dört sürüm tarafından da desteklenmektedir.İleriki bölümlerde NLB nasıl kurulur sorusunun cevabını bulacaksınız.Windows 2003 Standart Sürümün getirdiği bir diğer yenilik de tam bir bedava e-mail server komponenti.

 


 

Windows Server 2003 Web Edition

 


 

Web Server olarak kullanılan Windows 2003 versiyonudur.Windows 2003 ailesinin en yeni ve dördüncü sıradaki sürümü Web Edition ürünüdür. Microsoft’un bu ürünü çıkarmadaki amacı Web Server ürünleri olan IIS’in, Apache ve Sun Web Server ile girdiği yarışta rakiplerini ezip geçmesini sağlamaktır.Bundan dolayı bu Server sürümü üzerindeki bir yığın özelliği çıkartıp, donanım üreticilerine bunu Windows Server 2003’ün sadece OEM kopyası olarak sunmayı amaçlamıştır.Maksimum RAM desteği 2 GB’tır.(Hatırlatmakta yarar var ki, NT bile 4 GB ve üzerini destekliyordu.)Ayrıca bu sürümün diğer özelliklerini de şöyle sıralayabiliriz:

 


 

Windows Server 2003, Web Edition, aşağıdaki özelliklere destek vermektedir:

 

Windows Server 2003, Web Edition, Web hizmetleri ve hosting amaçlı geliştirildiği için aşağıdaki özellikleri de desteklememektedir:

 

Windows Server 2003, Web Edition’da çalışan bir server ,domain controller olamaz ve   Certificate Services, Microsoft Exchange Server, veya  Microsoft SQL Server hizmeti veremez.

 

Virtual private network (VPN) bağlantı desteği local area network (LAN), remote access (dial-up), ve direk kablo bağlantısı için aynı anda sadece bir bağlantı ile sınırlandırılmıştır.Network’den aynı anda sadece 10 bağlantı desteği vardır.

 


 

Windows Server 2003 Enterprise Edition

 


 

Orta ve büyük ölçekli şirketlerde application server ve Domain Controller olarak kullanılan Windows Server 2003 ürünüdür. NT 4 zamanında Microsoft daha pahalı fakat cluster(kümeleme) ve daha yüksek seviyede RAM desteğine sahip NT Server Enterprise sürümünü çıkarmıştı.Windows 2000 ile bunun karşılığı olarak Windows 2000 Advanced Server ürünü çıkarılmıştır.Windows Server 2003 ile sahneye Windows Server 2003, Enterprise Edition adıyla çıkmıştır. Windows 2003 Enterprise Server, Windows 2003 Standart Server’ın bütün özelliklerini içermesinin yanında, daha yüksek kullanılabilirlik, sistemin istenilen boyuta büyütülebilme desteği ve daha yüksek sağlamlığı da beraberinde getirir. Uygulamalar, XML Web Servisleri altyapısı için daha yüksek performans, daha sağlamlık ve daha fazla büyütülebilirlik  özelliklerine sahiptir.

 


 

Windows Server 2003 Standart Edition ile Windows Server 2003 Enterprise Edition arasındaki en önemli fark Enterprise Edition’ın yüksek performanslı server desteğidir.Windows 2003 Enterprise Edition; network , mesajlaşma, e-ticaret ve web uygulamalarını içeren server yapıları için tasarlanmıştır.Ayrıca Windows Server 2003 Enterprise Serverlar arasında cluster yapısı(4 bilgisayarlı cluster) kurarak load balancing sağlayabilirsiniz.Ayrıca bu sürümdeki serverlar Storage Area Network’den de (SAN)  açılış yapabilirler, Datacenter sürümde olduğu gibi server çalışıyorken RAM modülü takılıp çıkarılabilme desteği(hot-install memory) de vardır.Çoklu işlemcilik(multiprocessing) olarak maksimum 4 CPU’ya kadar destek vermektedir.

 

               

 

Windows Server 2003 Datacenter Edition

 


 

Yüksek seviyede gerçek zamanlı görevleri yerine getiren ve server konsolidasyonu sağlayan Windows 2003 ailesi ürünüdür. Windows Server 2003 Enterprise Edition ile Windows Server 2003 Datacenter Edition arasındaki en önemli fark Datacenter Edition’ın daha güçlü multiprocessing (çoklu işlemcilik) ve memory desteği vermesidir.Ayrıca, Windows Server 2003 Datacenter Edition sadece OEM olarak satılmaktadır.

 


 

Microsoft Windows  Server 2003, Datacenter Edition sürümü ile muhtemelen beklenen talebi karşılayacak ve pazardaki payını artıracaktır.Çünkü Windows Resource Manager aracı sayesinde yıllar önce mainframe bilgisayarlar üzerinde yapılabilen sistem yönetimi ile ilgili ince ayarlar yapabilmenizi sağlamaktadır. Sisteminizde kurulu olan SQL Server’ın CPU’dan %50’den fazla RAM’den %70’den fazlasını kullanmamasını söyleyebilmenizi sağlamaktadır.VRM aracı sizin de çok hoşunuza gidecek ve network yöneticilerinin sistem hakimiyetini kolaylaştıracak bir araçtır ve sadece Datacenter Edition sürümü ile gelmektedir.Datacenter sürümü ayrıca 8 bilgisayarlı cluster , server çalışıyorken RAM modülü takılıp çıkarılabilme desteği(hot-install memory) de sağlamaktadır. Hot-install memory desteği ile server çalışıyorken RAM ekleme ve çıkarma yapabilirsiniz, bir iki saniye sonra herşey hazır, yeniden başlatmaya gerek bile yok.

 


 

Aşağıdaki tabloda Windows 2003 işletim sistemlerinin maksimum donanım destekleri ve Domain Controller, Cluster Server, 64-bit desteği gibi özellikleri ile ilgili geniş bilgi bulabilirsiniz.

 


 


 

Web Edition

 

Standart Edition

 

Enterprise Edition

 

DataCenter Edition

 

İşlemci Sayısı(SMP)

 

2

 

4

 

8

 

32/64*

 

Memory(RAM)

 

2 GB

 

4 GB

 

32GB / 64GB*

 

64GB / 512GB*

 

Domain Controller Olabilirmi?

 

Yok

 

Var

 

Var

 

Var

 

Clustering Desteği Varmı?

 

Yok

 

Yok

 

Maksimum 8-node

 

Maksimum 8-node

 

64 Bit Desteği Varmı?

 

Yok

 

Yok

 

Var

 

Var

 

* : 64 bit desteği olan sürümler için.

 


 

NOT:Windows Server 2003 ailesi hakkında daha geniş bilgi için: http://www.microsoft.com/windowsserver2003/default.mspx

 


 

Windows XP

 

Microsoft uzun zamandan beri ilk defa NT’yi iki ayrı ürün olarak pazara sundu. Önceki sürümlerden örnek vermek gerekirse, Windows NT Workstation 4.0 ve Windows NT Server 4.0 Windows NT adı altında, Windows 2000 Professional ve Windows 2000 Server da Windows 2000 adı altında piyasaya sürülmüştü.Şu anda ise client tarafında NT Workstation 5.1 yani Windows XP Professional ve onun kardeşi olan Windows XP Home Edition , server tarafında ise Windows Server 2003 yani NT Server 5.2. Windows XP Professional şirket networklerinde client amaçlı olarak çıkartılmış işletim sistemidir.Windows XP Home Edition sürümü ise özellikle ev kullanıcıları için çıkarılmış, daha geniş multimedya desteği olan ve domaine katılma desteği olmayan sadece workgroup ortamlarında çalışacak şekilde tasarlanmış bir işletim sistemidir.

 


 

                Windows XP, Windows 2000 Professional’ın bütün özelliklerinin yanında daha da geliştirilmiş ve muhtemel hataların giderildiği işletim sistemidir.Fakat şunu da belirtmek gerekir ki, eğer şirketinizde Windows 2000 Professional kullanıyorsanız, Windows XP Professional mutlaka geçilmesi gereken bir ürün değildir.Eski sürümler olan NT Workstation 4.0, Windows 9X ve Windows ME sürümlerine göre, özellikle kullanıcı arayüzü ve masaüstü yünetiminde çekici ve üstün bir yapıya sahiptir. Tabii ki bu gelişmiş özelliklerinin yanında XP Professional’ın çalıştırılacağı sistemde minimum 128 MB RAM ve 600 MHZ hızında işlemciye sahip olunması gerekmektedir.

 


 

XP ENTEGRASYONU

 


 

Windows 2000 Server üzerinde,  adminpak.msi isimli dosyayı kullanmayanınız belki de hemen hemen yoktur.Adminpak.msi dosyası sayesinde bir Windows 2000 Professional işletim sistemi üzerine Windows 2000 yönetim araçlarını kurarak client bilgisayarlardan server bilgisayarları yönetebiliyorduk.(Tabii ki logon olunan kullanıcı hesabının gerekli haklara sahip olması gerektiğini de unutmayalım.) Bu Windows 2000 Professional için NT Workstation 4.0’a göre çok büyük bir gelişmedir.

 

               

 

Windows XP işletim sistemi ilk çıktığında bu yönetimsel araçlar kullanılamıyordu. Dolayısıyla bir DNS Server, DHCP Server veya Active Directory Domain Controller bilgisayarını kontrol etmek için yapılması gereken o bilgisayarın yanına gitmek ya da Terminal Servis ile uzaktan bağlanıp makineyi kontrol etmek gerekiyordu.Bu açıkçası çok sinirlendirici bir durumdu.Microsoft daha sonra Windows XP üzerinde çalışması için yönetimsel araçların beta versiyonunu çıkardı.Tabii bu çoğumuza göre gülünç bir durum olmuştur.

 


 

Windows Server 2003 ile beraber Windows XP üzerinde sorunsuz çalışan yeni bir yönetmsel araç program paketi(adminpak.msi) gelmiştir ve Windows XP’nin sorunu çözülmüştür.

 


 

Bize göre sistem yöneticilerinin gözüyle baktığımızda Windows XP’nin getirdiği en önemli iki özellik vardır.Bunlardan birincisi Remote Control (Uzaktan Control) ve Remote Assistance(Uzaktan Yardım), ikincisi ise  yazılım kısıtlama(software restriction) özelliğidir.Windows 2000 Server üzerinde olmayan bu iki özellik de aslında gerekli ve yararlı özelliklerdir.Windows 2000 domaininde çalışan Windows XP clientlara Windows 2000 Active Directory domaininden bu clientlar için gerekli tüm policy ayarları uygulanamıyordu.Windows Server 2003 ile beraber Windows XP policy ayarlarının Active Directory üzerinden yapılandırılabildiği bir sistem de kurulmuş oldu.

 

Exit mobile version