Hem veri tabanı yönetim sistemi hem de ilişkisel veri tabanı yönetim sistemi, fiziksel bir veri tabanında bilgi depolamak için kullanılır. Ancak, bu teknolojilerin her ikisi de bazı farklılıklara sahiptir.
İlgili İçerik: NoSQL Veri Tabanı, Türleri ve Özellikleri Nedir?
Veri Tabanı Yönetim Sistemi Nedir?
Veri Tabanı Yönetim Sistemi yani Database Management System (DBMS), bir veri tabanındaki verileri tanımlamak, işlemek, güncellemek, sorguları yürütmek, almak, depolamak ve yönetmek için tasarlanmış bir bilgisayar yazılımıdır. Genellikle verileri, veri formatını, alan adlarını, kayıt yapısını ve dosya yapısını değiştirebilir ve ayrıca bu verileri doğrulamak, çıkarmak ve değiştirmek için kurallar tanımlar. DBMS, kullanıcı, veri tabanı ve yazılım arasında, bileşenler arasındaki iletişimi ve etkileşimi kolaylaştıran bir arayüzdür.
Veri tabanı, tüm dosyalarını yalnızca veri tabanı yönetim sistemi paketine sağlar, bu nedenle veri tabanı verilerine erişmenin tek yolu DBMS’dir.
Veri tabanı yönetim sistemi, tüm veri özelliklerini korumak için veri tabanındaki verilere erişmek için hizmetler sağlar. Verileri kontrol etme ve düzenlemenin yanı sıra veri tabanı tasarımını ve veri tabanı motorunu yönetme imkanı da sağlar.
Buna ek olarak, veri tabanı yönetim sistemleri, veri bütünlüğünü korurken birden fazla kullanıcının veri tabanına aynı anda erişmesine izin verir. Bu nedenle, veri tabanı yönetim sistemleri, verilerin güvenliği ve bütünlüğü ile veri yönetimi prosedürlerinin tekdüzeliği ve eşzamanlılığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Geleneksel dosya sistemleri ile karşılaştırıldığında, daha karmaşık bir yedekleme sistemi ve esneklik gibi avantajlar sunar.
Geçmişte sadece büyük kurumlar veri tabanı yönetim sistemlerini kullanırken, günümüzde bu sistemlerin kullanımı tüm işletmelerde bir zorunluluk haline gelmiştir.
Neden Veri Tabanı Yönetim Sistemini Tercih Etmelisiniz?
Veri tabanı yönetim sistemleri, bir işletme genelinde performansı, entegrasyonu, güvenliği ve uyumluluğu artırır. Sistem, geleneksel dosya sistemine göre aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok avantaj sunar:
- Veri bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur.
- Büyük veri kümelerini verimli bir şekilde işler.
- Çok yönlüdür.
- Verileri yönetmenin daha hızlı yoludur.
DBMS’nin önceki sürüm örneklerinden bazıları FoxPro, Clipper, RDBMS vb.
İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemi Nedir?
İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemi yani Relational Database Management System (RDBMS), verilerin yapılandırılmış bir şekilde depolanmasına ve yönetilmesine yardımcı olan bir yazılımdır. Bir RDBMS’de veriler, bir elektronik tabloya benzer şekilde satır ve sütunlara sahip tablolarda saklanır ve bu da arama, güncelleme ve sıralamayı kolaylaştırır. Her tablo ilgili verileri tutar ve bu tablolar ilişkiler yoluyla birbirine bağlanabilir. Bu kurulum, bilgilerin düzenli tutulmasına yardımcı olur ve gerektiğinde belirli verilerin alınmasını kolaylaştırır.
Neden İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemini Tercih Etmelisiniz?
Bir RDBMS, işletmelere karar verme sürecinin farklı yönlerini geliştirmek için kullanılabilecek sistematik bir veri görünümü sunar. İlişkisel veri tabanları, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi başka avantaj da sunar:
- Çoklu kullanıcı erişimine izin verir.
- Büyük veri paketlerini depolar.
- Minimum veri yedekliliği sunar.
- Veri entegrasyonunu sürdürür.
- Verilerin yapılandırılması ve düzenlenmesi için daha iyi araçlar sunar.
Veri Tabanı Yönetim Sistemi ve İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemi Arasındaki Farklar
Aşağıdaki tabloda veri tabanı yönetim sistemi ve ilişkisel veri tabanı yönetim sistemi arasındaki farkları bulabilirsiniz:
| Parametre | Veri Tabanı Yönetim Sistemi | İlişkisel Veri Tabanı Yönetim Sistemi |
| İşlev | Veri tabanı yönetim sistemi, veri tabanlarından veri oluşturmak, depolamak, yönetmek, güncellemek ve almak için kullanılan bir sistem yazılımıdır. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi, verilerin verimli bir şekilde alınması, güncellenmesi ve depolanması için tablo biçiminde veri tabanlarının oluşturulmasına ve yönetilmesine olanak sağlayan bir yazılımdır. |
| Depolama | Veri tabanı yönetim sisteminde verilerin depolanması dosyalarda yapılır. Ya hiyerarşik bir biçimde ya da gezinme biçiminde düzenlenir. | İlişkisel veri tabanı yönetim sisteminde veriler tablolarda saklanır. Hiyerarşi yoktur ve bunun yerine ilişkisel bir model izlenir. Sütunlar başlıklardır ve satırlar karşılık gelen değerleri içerir. |
| Kullanıcı Sayısı | Veri tabanı yönetim sistemi sadece tek bir kullanıcıyı destekleyebilir. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi, veri tabanlarına birden fazla kullanıcının erişimine izin verir. |
| Normalleştirme(Veri Tabanındaki Verilerin Düzenlenmesi) | Veri tabanı yönetim sistemi normalleştirmeyi desteklemez. | Normalleştirme İlişkisel veri tabanı yönetim sisteminde etkinleştirilmiştir. Aslında, Edgar F. Codd tarafından ilişkisel veri tabanı modeli için tanıtılmıştır. |
| Veri Tipi | Veri tabanı yönetim sistemi büyük miktarlarda veri depolayamaz. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi, kullanıcıların büyük bir veri kümesini depolamasına olanak tanır. |
| Veri İlişkileri | Veri tabanı yönetim sisteminde, depolanan veriler arasında herhangi bir ilişki yoktur. | İlişkisel veri tabanı yönetim sisteminde ise, tablolarda saklanan veriler arasında kurulan ilişkiler vardır. |
| Veri Getirme | Veri tabanı yönetim sisteminde, veri getirme süreci yavaştır. | İlişkisel modeli nedeniyle ilişkisel veri tabanı yönetim sisteminde veri getirme işlemi daha hızlı ve verimlidir. |
| Dağıtık Veri Tabanları | Veri tabanı yönetim sisteminin, veri tabanlarının dağıtımını desteklemez. Dağıtılmış bir veri tabanı, farklı konumlarda saklanabilen bir veri tabanıdır. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi dağıtılmış veri tabanlarını destekler. |
| Veri Yedekliliği | Veri tabanı yönetim sistemi sürümü veri fazlalığını (veri tekrarı) artırır. | İlişkisel veri tabanı yönetim sisteminde veri fazlalığı ortadan kaldırılır, bu da zaman ve kaynak israfını azaltır. |
| Donanım ve Yazılım Gereksinimleri | Veri tabanı yönetim sistemi minimum yazılım ve donanım gereksinimlerine ihtiyaç duyar. | İlişkisel veri tabanı yönetim sisteminde donanım ve yazılım gereksinimleri klasik DBMS’ye göre daha yüksektir. |
| Veri Bütünlüğü | Veri tabanı yönetim sistemi herhangi bir veri entegrasyon kısıtlamasını veya yöntemini desteklemez. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi veri bütünlüğü kısıtlamalarını destekler. |
| Veri Erişimi | Veri tabanı yönetim sisteminde, tek bir veri tabanından yalnızca tek bir dosyaya erişebilirsiniz. | İlişkisel veri tabanı yönetim sisteminde ise tek seferde birden fazla veriye erişebilirsiniz. |
| Veri Güvenliği | Veri tabanı yönetim sistemi, herhangi bir veri güvenliği önlemine izin vermediği için veri hırsızlığına ve yetkisiz kullanıcıların erişimine daha yatkındır. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi güvenlik önlemlerini destekler ve geleneksel RDBMS’den daha güvenlidir. |
| ACID Özellikleri | Veri tabanı yönetim sistemi herhangi bir ACID özelliğini desteklemez. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi ACID özelliklerini destekler ve veri tutarsızlığı olmamasını sağlar. |
| Veri İstemcisi-Sunucu | Veri tabanı yönetim sistemi istemci-sunucu mimarisini desteklemez. | İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi istemci-sunucu mimarisini destekler. |
| Örnekler | XML, dosya sistemleri vb. veri tabanı yönetim sistemlerinin bazı örnekleridir. | Oracle, MYSQL, SQL Server, vb. ilişkisel veri tabanı yönetim sistemlerinin örneklerinden bazılarıdır. |
Veri tabanı yönetim sistemi ve ilişkisel veri tabanı yönetim sistemi her ikisi de veri tabanlarını oluşturmak, yönetmek ve depolamak için kullanılan sistem yazılımlarıdır. Ancak ilişkisel veri tabanı yönetim sistemi (RDBMS), geleneksel veri tabanı yönetim sisteminin (DBMS) daha gelişmiş bir versiyonudur ve geleneksel DBMS’den daha iyi araçlar ve özellikler sunar. DBMS verileri hiyerarşik olarak ve veriler arasında herhangi bir ilişki olmaksızın dosya formatında depolarken, RDBMS verileri tablo formatında depolar.
İlişkisel veri tabanı yönetim sistemi ve veri tabanı yönetim sistemi yapıları bakımından büyük farklılıklar gösterir. Veri tabanı yönetim sistemi, veri tabanlarını korumaya yönelik yazılımın ilk sürümü olduğundan, veri güvenliği, veri bütünlüğü, veri erişimi, çoklu kullanıcı erişimi veya daha hızlı veri alma özelliklerini içermez. RDBMS daha hızlı ve daha verimlidir ve veri fazlalıkları veya tutarsızlıkları olmamasını sağlar. Özetle, farklı türlerde veri tabanı yönetim sistemleri olsa da, RDBMS açık ara en iyisidir ve DBMS’den daha hızlıdır.