Bugüne kadar yaptığımız tüm toplantı, sunum ve yayınlarda ısrarla şu önemli konuyu vurguladık. ‘Yedeklemeyi herkez yapar. Önemli olan tam ihtiyacınız olan o an da, tam olarak neye ihtiyacınız var ise, en kısa sürede onu o yedekten geri getirebilmektir’

Ve o kritik an da üzerinizdeki baskı ve stresten dolayı büyük ihtimalle eliniz ayağınıza dolaşmıştır. Kullandığınız çözümün size bu konuda köstek değil destek olması, basit ve sezgisel bir arayüz ile süreci kolayca sonlandırmanıza katkıda bulunması gerekir.

Bir diğer önemli konu da esneklik… veri ve uygulamalarımızın artık farklı platformlarda çalıştığını düşünürsek, kurtarma sırasında da farklı ortamlara kurtarma seçenekleri mutlaka kullandığım çözümün özellikleri içerisinde olmalı.

Yazı dizimizin bu üçüncü bölümünde, bir önceki bölümde yarattığımız yedekleme görevlerinin oluşturduğu yedeklerden geri yükleme işlemlerini tek tek inceleyeceğiz.

Keyifle okuyacağınızı ve çalışmalarınıza olumlu katkı yaratacağını umuyorum…

Murat AÇINCI
Principal Systems Engineer
Veeam Software, Middle East
[email protected]
[email protected]

Bir önceki yazımızda, Veeam Backup for Microsoft Azure (VBA) yedekleme görevi yaratmaya başlamadan önce, çözüm içerisinde sunulan iki farklı koruma yönteminden, snapshot’lar ve yedeklerden bahsetmiştik.

Kısa süreli saklama ve kurtarma işlemleri için kullanacağımız Azure’un kendi snapshot’ları ve Blob olarak saklanan gerçek veeam yedek dosyaları.

Işin güzel tarafı, snapshot’ları ve yedek dosyalarını kullanarak gerçekleştirebileceğim kurtarma işlemleri aynı;

1. Azure VM Geri Yükleme/Kurtarma
2. Azure VM Disk Geri Yükleme
3. Azure VM içerisinden Dosya Geri Yükleme

Bu 3 seçenek sadece ‘Veeam Backup for Microsoft Azure’ arayüzünden, Microsoft Azure platformunda yapabileceğim işlemler.

Veeam’in ‘Bulut Veri Yönetimi’ stratejisinin bir parçası olarak VBA tarafından yaratılan yedekleri, başka bir lokasyondaki – genellikle kendi lokal veri merkezinizdeki ‘Veeam Backup and Replication’ sunucusu ile entegre ederek bu yedeklerin bir kopyasını lokal Veeam Yedekleme Deposuna otomatik olarak getirebilir ve bu yedekleri kullanarak ilave kurtarma/geri yükleme seçeneklerine sahip olabilirsiniz.

Örneğin bir Azure VM’i doğrudan yedek dosyasından  sadec birkaç dakika içerisinde bir Vmware veya Hyper-V Sanal Makinesi olarak çalıştırabilirsiniz. Serimizin 4. Ve 5. Makalelerinde bu konulara değiniyor olacağız.

Dilerseniz sırasıyla kurtarma işlemlerini incelemeye başlayalım.

Büyük olasılıkla en sık kullanacağınız geri yükleme işlemi ‘dosya seviyesinde’ olacak.

Güncel istatistiklere göre son yıllarda geri yükleme/kurtarma işlemlerinin sadece %15’i komple sunucu bazında. %85’i granüler. Yani dosya veya uygulama öğesi bazında.

VBA Yedeklerinden Dosya ve Klasör Kurtarma

Ana ekranımda sol taraftaki menüden ‘Protected Data’ kısmına geçiyoruz.
Bu ekranda korunmakta olan Azure Sanal Makinelerimizi ve kurtarma yapabileceğimiz kaç geçerli kurtarma noktası olduğunu görüyoruz.

‘Restore Points’ üzerine tıklayarak seçili Sanal Makine’den geri yükleme ve kurtarma yapabilmek için kullanacağımız noktaların detaylarını görüntüleyebiliriz.

Elimizde kullanabileceğimiz 12 nokta var. Tarihlerini ve türlerini – Snapshot mı yoksa yedek dosyası mı olduğunu görebiliyoruz. Pencereyi kapatarak bir önceki ekranda sunucumuzu seçerek ekranın üzerindeki ‘File-Level Recovery’ butonunu tıklıyor ve dosya kurtarma sihirbazını başlatıyoruz.

Otomatik olarak kullanabileceğimiz en güncel, en son yedeğin kurtarma noktası seçiliyor. Dilersem ‘Change Restore Point’ yazısına tıklayarak açılacak pencerede farklı bir geçerli kurtarma noktası da seçebiliriz.

Ayarlarımı koruyarak devam etmek için bu pencereden ‘Cancel’ ile çıkıyor ve ‘Next’ ile bir sonraki adıma ilerliyoruz.

Her işlemde olduğu gibi, daha sonra takibini yapabilmek ve raporlarda bu işlemin ne için yapıldığını anlayabilmek için bir neden giriyor ve ‘Next’ ile son adıma geçiyoruz.

Bu kısa sihirbazın sonuna geldik. Özet ekranında seçtiğimiz kurtarma noktasını kontrol ettikten sonra ‘Start’ butonuna tıklayarak kurtarma işlemini başlatıyoruz.

‘Dosya seçmedim ki? neyi kurtaracağız ?’ sorunuzu duyuyorum…

Veeam ürünlerinde kullanılan ortak bir yaklaşım. Siz kurtarma noktasını seçersiniz ve Veeam size yeni bir pencerede seçilen sunucunun yedeğinin içerisindeki tüm disk, klasör ve dosyaları alışageldiğiniz File Explorer formatında görüntüler. Size geri yüklemek istediğiniz dosyayı kolayca bulursunuz ve sadece o dosyayı, birden fazla dosyayı veya klasörü komple geri yüklersiniz.. VBA’da da durum aynı.

VBA şimdi size bir link üretecek. BU linki tıkladığınızda da yedeğin içindeki tüm dosyaları görecek ve geri yükleyeceklerini seçeceksiniz. İşiniz bitince de bu linki ve seansı kapatacaksınız.

Kurtarma linkiniz birkaç dakika içinde hazır olacaktır. Çünkü Veeam yedek alırken kullandığı Worker instance’lardan bir tanesini kurtarma işlemi için çalışır hale getiriyor. Merak etmeyin, Kurtarma işleminizin bitiminde de tekrar ortadan kaldıracak. Sizin ilave bir işlem yapmanıza gerek yok.

Bu arada arka planda neler oluyor diye merak ediyorsanız, ‘Sessions Log’ bölümünde ‘File Level Recovery’ seansının ‘Running’ yazan durumuna tıkladığınızda açılan pencere de tüm adımları ve durumu görebilirsiniz…

Worker Instance oluşturulup kurtarma noktası yüklendikten sonra, ‘Protected Data’ bölümünde son sütundaki ‘FLR’ linkine tıklayarak URL adresini görüntüleyebilirsiniz.

Linke tıklayıp yeni bir pencere açabilir veya ‘Copy URL’ linkini tıklarak kendiniz ayrı bir pencerede işleme devam edebilirsiniz.

Açılan pencerede Sanal Makinemizin son yedeklendiği an’daki içeriğini görüyoruz.

Seçtiğimiz Dosya veya klasörü doğrudan ‘Download’a basarak Web Tarayıcısını açtığımız bilgisayara indirebiliriz.

Veya ‘Add to Recovery List’ diyerek kendimize bir kurtarma listesi oluşturabiliriz. Farklı klasörleri ve farklı dosyaları seçerek kurtarma listemize ekleyebilir, Daha sonra hepsini birden tek seferde geri yükleyebiliriz.

Ben ‘Music’ ve ‘Applications’ klasörlerini seçerek bir kurtarma listesi oluşturdum. Seçme işlemini tamamladığımda ‘Pending Recovery’ yazısını tıklayarak kurtarma listemizi görüntüleyebiliyoruz.

İşlemin içeriğini doğruladıktan sonra ‘Download’ ile dosyaları bilgisayarıma kaydediyorum.
Bu aşamadan sonra dosyaları istediğimiz şekilde kullanabiliriz. Dosya kurtarma işlemi başarıyla tamamlandı.

Kurtarma senasının tüm adımlarını ekranda görüyoruz ve seansı sonlandırıyoruz.

VBA Yedeklerinden Azure Sanal Makinesi kurtarma

Yazımızın bu bölümünde komple bir Azure Sanal Makinesini, konfigürasyonu ve diskleri ile birlikte orijinal yerine veya farklı ayarlarla başka bir lokasyona geri yükleme işlemini adım adım gerçekleştireceğiz.

Kurtarma işlemlerinin başlangıç noktası olan ‘Protected Data’ bölümünde geri yükleyeceğimiz sanal makinemizi seçerek işleme başlıyoruz.

Yapmak istediğimiz işlem ‘VM Restore’. ‘Restore’ menüsünden seçimimizi yaparak sihirbazı başlatıyoruz.

‘Add’ ile kurtarma işlemine başka Sanal Makineler de ekleyebiliriz. Birden fazla sanal makineyi aynı anda geri yükleyebiliriz. ‘Remove’ ile de listeden dilediğimiz makineyi çıkartabiliriz.

‘Restore Point’ ile de kurtarma yapmak istediğimiz yedek noktasını seçebiliriz. Geçerli en yeni kurtarma noktası otomatik olarak seçilir. Dilerseniz açılan pencereden farklı bir nokta seçebilirsiniz. Seçeceğiniz nokta Snapshot veya Backup olabilir.

Listenizden birden fazla Sanal Makine var ise, her biri için farklı ‘Restore Point’ seçebilirsiniz.

Kurtarma yöntemimizi seçeceğimiz bir sonraki adıma ilerleyebiliriz…

Bu adım da bir yol ayrımına geliyoruz.
Azure Sanal Makinenizi yanlışlıkla sildiniz veya herhangi bir sorun nedeni ile erişemiyorsunuz…

• ‘Restore to Original Location’ seçeneği ile hızlıca Sanal Makinenizi orijinal yerine geri yükleyebilirsiniz.
  Unutmayın ki, bu seçenekte geri yükleme yapılacak yerde hala bir sanal makine var ise VBA önce bu sanal makineyi silecek ve daha sonra yedekten geri yükleyecektir.
  Eğer bu seçenek ile devam ederseniz sihirbaz ‘Reason’ adımına devam edecektir. Siz de yazımızın bu adımına ilerleyebilirsiniz.

Belki de bu makineyi başka bir abonelik altına taşımak istiyorsunuz… ya da farklı ayarlarla bir kopyasını oluşturmak…

• ‘Restore to a new location…’ seçeneğinde ise VBA size Sanal Makineyi özelliklerini sizin belirleyeceğiniz şekilde farklı bir alana geri yüklemenizi sağlayacaktır.

Özelleştirme detayları önemli olduğu için yazımızda ikinci seçeneği ele alacağız.

Bir sonraki adım olan ‘Subscription’a ilerleyebiliriz.

Bu adımda Sanal Makinemizi geri yükleyeceğimiz Microsoft Azure Aboneliğimizi ve bölgeyi seçeceğiz. VBA ilk yapılandırmada kullandığınız ‘Service Account’ altındaki bütün abonelikler otomatik olarak listede çıkacaktır. Listeden istediğimiz aboneliği seçiyoruz.

Seçtiğimiz abonelik altında bulunan bölgeler otomatik olarak listede belirecektir.

Bölgemizi seçerken dikkate almamız gereken iki önemli nokta var.

1. Sanal Makineyi başka bir bölgeye geri yüklemek, orijinal yerine yüklemekten daha masraflı olacaktır.
2. Eğer geri yüklemeyi bir snapshot’ı kullanarak yapıyorsak, başka bir bölgeye geri yüklemek, orijinal yerine yüklemekten daha fazla zaman alacaktır.

Abonelik ve bölge seçimimizi de yaptıktan sonra, Sanal Makinemizi geri yüklediğimizde sahip olacağı isim ve özellikleri belirleyeceğimiz sihirbazın bir sonraki adımına ilerliyoruz.

Listede geri yükleyeceğimiz birden fazla sanal makinemiz olabilir.er a

Listedeki her bir makine için bu ayarları tek tek yapabiliyoruz. ‘rename’ linkine tıklayarak makineme yeni bir isim verebiliriz.

Asıl önemli ayarlar ‘Properties’ altında bulunuyor.

• ‘Virtual Machine Size’ – ile Sanal Makinenizi farklı bir makine boyutunda geri yükleyebilirsiniz. Bu ayarı değiştirdiğinizde ücretlendirmenin de orijinal makinenin ücretlendirmesinden farklı olacağını unutmuyoruz.
• ‘Resource Group’ – ile geri yükleyeceğimiz Sanal Makinenin hangi kaynak grubu içinde olacağını seçebilirsiniz. Farklı bir gruba yüklemenin maliyete ve performansa bir etkisi yoktur. Bir önceki adımda seçtiğiniz bölgede bulunan uygun gruplar otomatik olarak listede çıkacaktır.
• ‘Disk Type’ – ile Sanal Makineyi geri yüklerken disk tipini de değiştirme imkanına sahibiz. Tabii ki Azure’un koyduğu kurallar çerçevesinde. Örneğin ‘unmanaged’ bir diski ‘managed’ diske çevirmenize izin verilmiyor. Ama tersini yapabilirsiniz.
  Seçtiğiniz disk tipine göre ilave bir ‘storage account’ seçim ekranı gelecektir. BU ekranda da diskin bulunacağı ‘storage account’u seçmeniz yeterli.
• ‘Availibility Type / Set’ – bölümlerinde Sanal Makinenizi geri yüklediğinizde herhangi bir Availability Set içinde olmasını isteyip istemediğiniz, istiyorsanız da hangi alanda olmasını istediğinizi belirtebilirsiniz.

Seçimlerimi kontrol ettikten sonra Sanal Makinemizin disklerinin isimlerini değiştirebileceğimiz ‘Disks’ adımına ilerliyoruz.

Sanal Makinelerimizi geri yüklediğimizde disklerinin de farklı isimlerde olmasını istiyorsak bu adımda ilgili diskleri seçerek ‘Rename’i tıklayarak ismini düzenleyebiliriz.

Ben tanımlaması kolay olması açısından disk isminin sonuna ‘_Restored’ ekliyorum.

‘Apply’ butonu ile seçimimi onayladıktan sonra ‘Next’ ile artık son seçim adımına ilerliyorum.

‘Network’ adımında geri yüklediğim sanal makinelerimizin ağ ayarlarını düzenleyebiliyoruz.

Sanal Makineyi işaretleyip ‘Properties’e tıkladıktan sonra değiştirebileceğimiz üç seçenekle karşılaşıyoruz.

• ‘Select Virtual Network’ ile makinemizin bağlanmasını istediğimiz sanal ağı,
• ‘Select Subnet’ ile bu ağ içinde kullanılmasını istediğimiz subnet’i,
• ‘Select Network Security Group’ ile de yine kullanılmasını istediğimiz ağ güvenlik grubunu seçtikten sonra
  
  ‘Apply’ ile ayarları uyguladıktan sonra ‘Next’ ile devam ediyoruz.

Opsiyonel olan ‘Reason’ bölümüne ileride raporlarken kolay tanımlayabilmemiz için geri yükleme gerekçemimizi girebiliyoruz. Veya ‘Next’ ile son adım olan ‘Summary’e ilerliyoruz.

‘Summary’ bölümünde yaptığım geri yükleme ayarlarını tek tek kontrol ediyorum ve ‘Finish’e tıklayarak geri yükleme işlemini başlatıyorum.

Veeam geri yükleme işlemi içerisindeki her Sanal Makine için yine bir ‘Worker instance’ yaratacak ve belirttiğimiz ayarlara göre Sanal Makinenin konfigürasyonunu ve disklerini seçmiş olduğumuz hedefe geri yükleyecek.

Geri yüklemenin durumunu ana ekrandaki sessions bölümünden takip edebiliyoruz. Yaklaşık 21 dakika süren bir seansının sonunda Sanal Makinemin geri yüklemesi başarıyla tamamlanıyor.

Artık yeni makinemi Azure aboneliğimin altında, kaynaklar bölümünde ve ‘kapalı’ olarak görebiliyorum.

VBA Yedeklerinden Disk Kurtarma

Yazımın bu son bölümünde VBA ile yaratılmış yedeklerden gerçekleştirebileceğimiz kurtarma – geri yükleme seçeneklerinden üçüncü ve sonuncusu olan ‘Disk Kurtarma’ işlemini birlikte adım adım gerçekleştireceğiz.

Diğer adımlarda da yaptığımız gibi ana ekranımızda ‘Protected Data’ bölümünde ilgili Sanal Makinemizin üzerine tıklıyoruz.

Ekranın üst kısmındaki ‘Restore’ seçeneklerinden ‘Disk Restore’ seçerek Disk kurtarma sihirbazını başlatıyoruz.

Önceki işlemlerde yaptığımız gibi elimizdeki yedek kurtarma noktalarından hangisini kullanarak geri yükleme yapacağımızı seçiyoruz. Otomatik olarak en son alınan yedek noktası seçili geliyor. Dilerseniz değiştirebilirsiniz.

Sanal Makinemizin birden fazla diski var ve biz bunların tamamını değil de sadece birini veya belirli bir kısmını kurtarmak istiyorsak o zaman ‘Exclusions’ seçeneği ile kurtarma dışında bırakmak istediğimiz disk veya diskleri listeden seçebiliyoruz.

Seçimlerimizi tamamladıktan sonra bir sonraki adıma ilerliyoruz.

Yazımızın önceki bölümlerinde de benzer seçenek ile karşılaşmıştık.

Orijinal yerine mi? yoksa farklı ayarlarla farklı bir yere mi yüklemek istiyorsunuz ?

Sanal Makinemizin tek bir diskinde sorun yaşamış ve sadece bu diski orijinal yerine geri yüklemek istiyor olabiliriz. Bu durumda seçimimiz ‘Restore to Original Location’ olacak.

Sanal Makinemizin bir diskini farklı bir disk olarak kaydetmek ve bu diski başka bir sanal makineye kendimiz ekleyerek kullanmak istiyorsak, bu diski farklı ayarlarla geri yükleyebileceğimiz seçenek ‘Restore to a different location with different settings’

Yazımın amacı ürünü tüm özellikleri ile ele almak olduğu için ben yine ikinci seçenekle devam edip tüm ayarları sizlere anlatmaya çalışacağım.

Diski geri yüklerken yapabileceğimiz özelleştirmelerden ilki hedef olarak kullanacağım abonelik ve bölge seçimi.

Seçtiğimiz diski yedekten farklı bir Azure aboneliğine ve bu abonelik altında farklı bir bölgeye geri yükleyebiliriz.

Kullandığınız ‘Service Account’ içinde tanımlı abonelikler ve seçtiğiniz aboneliğin altında tanımlı bölgeler otomatik olarak menülere yansıyacaktır.

Abonelik ve bölge seçimimizi yaparak bir sonraki adıma ilerliyoruz.

‘Disk’ adımında diski seçip ‘Edit’i tıklayarak diskin geri yüklendiğinde sahip olacağı özellikleri düzenleyebiliyoruz.

• ‘Disk Name’ – ile diskin adını,
• ‘Resource Group’ – ile diskin bulunacağı kaynak grubunu,
• ‘Disk Type’ ile Azure kurallarına bağlı olarak diskin türünü,
• ‘Availability Zone’ ile de diskimizin bağlı olacağı alanı (bu bölüm seçilen disk tipine göre değişiklik gösterebilir)
  
  

belirledikten sonra ‘Apply’ ile ayarları kaydedip ‘Next’ ile ‘Reason’ adımına ilerliyoruz.

Opsiyonel olan bu alanda ileride kolay tanımlayabilmemiz için bir gerekçe girdikten sonra ‘Summary’ adımına devam ediyoruz.

Geri yükleme ayarlarımızı tek tek kontrol ediyoruz ve ‘Finish’ ile disk kurtarma işlemini başlatıyoruz.

Ana ekranımızdaki ‘Session Log’ bölümünden kurtara sürecinin tüm detaylarını adım adım izleyebiliriz. Yaklaşık 16dk süren işlem sonucunda seçmiş olduğumuz disk belirttiğim farklı isimle başarıyla geri yükleniyor.

Azure Portal’e dönerek kaynakların altında farklı isimle geri yüklediğim diski görüntüleyebiliyorum.

Sadece Microsoft Azure Sanal Makineleri için yaratılmış olması ürünü daha da güçlü hale getiriyor. Basit, esnek ve kullanışlı.

Kurtarma işlemlerini de baştan sona detayları ile incelediğimize göre geriye artık işin biraz daha eğlenceli kısmı kalıyor.

Hadi gelin Azure’da VBA ile almış olduğumuz yedekleri kendi veri merkezimizdeki ‘Veeam Backup & Replication’ içerisinden görüntüleyelim, bir kopyasını oraya alalım ve hatta o yedekten kendi sanal ortamımıza geri yükleme yapalım…

Hatta serinin son makalesinde VBA ile yedeklediğimiz bu Azure Sanal Makinesini, Veeam Backup & Replication’ı kullanarak bir EC2 Sanal Makinesi olarak Amazon AWS ortamına geri yükleyelim…

Hepsi serinin 4, 5 ve 6. Makalelerinde…

Sağlıkla ve mutlulukla kalın.