Çoğu sistem yöneticisinin günlük kullanımda kendisine ait bir Windows client işletim sisteminde çalışan bilgisayarından işlemlerini gerçekleştirir. Sunucularda yönetim yapma gereksinimi duyduğunda ise uzak masaüstü özelliğini kullanarak sunucuya bağlanıp, gerekli yönetimi gerçekleştirir. Buna alternatif olarak sunucuya uzak masaüstü bağlantısı yapmaya gerek kalmadan sunucuları uzaktan yönetim araçlarını client üzerine kurarak da yönetimi gerçekleştirmek mümkündür. Dolayısıyla domain’e dahil edilen ve kendi günlük işlemlerimizi gerçekleştirdiğimiz Windows 8.1, Windows 8, Windows 7 vb.client bilgisayar üzerine sunucu yönetimsel araçlarını yükleyerek, client bilgisayarından sunucu rollerini yönetebilirsiniz. Burada tabii ki dikkat edilmesi gereken husus, client bilgisayarından ilgili sunucu rolünü yönetme yetkisi olan bir kullanıcı hesabı ile logon olmanız gerekir.
Windows Vista öncesi client işletim sistemlerinde çalışan bilgisayarlar uzaktan yönetim araçlarını ADMINPAK.MSI adını verdiğimiz kurulum paketini yükleyerek gerçekleştirebiliyorduk. Fakat Windows Vista ile beraber uzaktan sunucu yönetim araçlarını kurmanın ve kullanmak kısaca RSAT adını verdiğimiz paket ile gerçekleştiriliyor. Şimdi hem Windows 8.1, Windows8 ve Windows 7 işletim sistemlerine adım adım bu araçların kurulumu ve uzaktan yönetimin gerçekleştirilmesini anlatacağız.
Client bilgisayarının üzerine sunucu yönetim araçlarını yüklemek için öncelikle ilgili işletim sistemi için (Windows 8.1, Windows 8, Windows 7 vb.) ilgili link üzerine tıklanarak uzak yönetim araçlarının o bilgisayar üzerine indirilmesi gerekir.
Remote Server Administration Tools (RSAT) for Windows 8.1 Preview 
Remote Server Administration Tools (RSAT) for Windows 8 
Remote Server Administration Tools (RSAT) for Windows 7 with SP1 (both x86 and x64) 
Windows 8 Üzerine RSAT Kurulumu
Windows 8 işletim sisteminde çalışan bilgisayar üzerine yukarıdaki bağlantıları verilen adreslerden ilgili RSAT aracı indirilir.
RSAT paketini client bilgisayarına indirdikten sonra işletim sistemi mimarinize uygun olan paketi öncelikle çalıştırarak bilgisayara yüklememiz gerekir. Windows 8 işletim sisteminiz 32-bit ise x86 ile biten paketi, 64-bit ise de x64 ile biten paketi yüklemelisiniz.
Yukarıdaki şekilde görülen paketi çalıştırarak kurulumu başlatıyoruz.
Open ile paketi açıyoruz.
Yukarıdaki şekilde görülen Yes seçeneği ile KB2693643 numaralı güncellemenin kurulumunu onaylıyoruz.
I Accept butonuna tıklayarak lisans anlaşmasını kabul ediyoruz.
İlgili güncellemelerin yükleme süreci başlayacaktır.
Kurulum tamamlandıktan sonra Close ile ilgili pencereyi kapatıyoruz.
RSAT araçları yüklendikten sonra kullanıma hazır olarak gelecektir. Control Panel içerisinden Programs and Features ikonuna çift tıklayarak program ve özellik ekleme ekranına geçip bunu kontrol edebilirsiniz.
Ekranın sol kısmında gelen Turn Windows features on or off linkine tıklayarak Windows bileşenlerini ekleme ya da kaldırma arayüzüne geçiş yapıyoruz. Gelen Windows Features ekranında Remote Server Administration Tools kategorisi ve altındaki özelliklerin kurulu olarak geldiğini göreceksiniz.
Yönetimsel araçların geldiğini kontrol etmek için Start menüye tıkladığımızda Administrative Tools ve Server Manager kısayollarının oluştuğunu görüyoruz.
Server Manager kısayoluna tıklayarak konsolu açıyoruz.
Yönetmek istediğimiz sunucuları konsola eklemek için Manage menüsünden Add Servers linkine tıklıyoruz.
Gelen Add Servers penceresinde yönetmek istediğimiz sunucuları seçme imkanını veren aşağıdaki seçenekler gelecektir:
Active Directory, DNS ya da bir metin dosyasından Import yöntemi ile sunucular listelenerek Server Manager konsoluna eklenebilir. Biz Active Directory içerisinden arama yapmak için Active Directory tabında iken Find Now butonuna tıklıyoruz.
Yönetmek istediğimiz sunucuları seçip orta kısımdaki ok butonu ile Selected liste kutusuna ekliyoruz.
OK ile onaylıyoruz.
All Servers kategorisi altına sunucuların geldiğini göreceksiniz. Böylece Windows Server 2012 R2 ya da Windows Server 2012 sunucuları bu şekilde ekleyerek uzaktan yönetmek mümkün olacaktır.
Yine Tools menüsü kullanılarak tüm sunucu rollerine ait yönetim araçlarına ulaşabilirsiniz.
Örneğin Active Directory yönetim araçları ile Active Directory ortamında yönetim yapabilirsiniz. Active Directory Users and Computers bağlantısı ile aşağıda görüldüğü gibi active directory nesnelerine ulaşabilirsiniz.
Burda tabiiki kritik bir nokta da sisteme giriş yaparken kullandığınız kullanıcı hesabının yetkileridir. Bu yönetim konsollarından sunucu rollerine bağlandığınızda yapabilecekleriniz sisteme login olduğunuz kullanıcının yetkileri ile sınırlıdır.
Yine Tools menüsünden DNS yönetim aracını çalıştırdığımızda aşağıdaki ekranla karşılaşırız.
Hangi sunucuya yönetim amaçlı bağlanacaksanız onun bilgisayar adını The following computer seçeneğini seçerek girilir. OK ile onaylayarak belirtilen DNS sunucusuna bağlanıyoruz.
DNS konsolu içerisinde uzaktan yönetim faaliyetlerini gerçekleştirebilirsiniz.
Benzer şekilde diğer rollere ait konsolları da kullanarak uzaktan tüm sunucu sistemlerini Windows 8 istemcilerden yönetebilirsiniz.
NOT:RSAT paketinin client bilgisayarlarına kurmanın en kolay yöntemlerinden bir diğeri de, group policy ayarlarından software installation içerisinden ya da System Center Configuration Manager (SCCM) uygulamalarından paket dosyasını client bilgisayarlarına göndermektir.
Client bilgisayarlarından active directory yönetimini yapmanın bir diğer yolu da MMC(Microsoft Management Console) kullanmaktır.Bu işlem için de aşağıdaki adımları yerine getirmeniz yeterlidir:
Start menüden MMC uygulaması bulunup, üzerine tıklanarak Microsoft Management Console açılır.
File menüsünden Add-Remove Snap-in tıklanır.
Add or Remove Snap-ins penceresinde RSAT ile yüklenen eklentilerin listesi gelecektir.
Available snap-ins listesinden Active Directory Users and Computers eklentisi seçilir ve Add’e tıklanarak Selected snap-ins listesine eklenir.
OK ile Add or Remove Snap-ins penceresi onaylanır ve Add-Remove Snap-in penceresi OK ile onaylanır.
MMC konsol içerisinde Active Directory Users and Computers geldiği görülür. Buradan artık domainin yönetimi yapılabilir.
Ayrıca bu yönetim konsolu kaydedilerek (default kaydedildiği konum Administrative Tools menüsüdür) daha sonra tekrar eklemeye gerek kalmadan doğrudan yönetim yapılabilir.
Benzer şekilde DNS, DHCP, Computer Management gibi rol araçlarına ait eklentileri de benzer şekilde ekleyerek uzaktan sunucuları MMC konsol ile yönetebilirsiniz.
NOT:Eğer client bilgisayarından Active Directory users and Computers’e tıklayınca üzerinde kırmızı çarpı işareti(X) belirse, bunun nedeni ya lokal bilgisayara logon olmuşsunuzdur ya da TCP/IP özelliklerindeki DNS ayarlarında yanlışlık vardır. Ayrıca DC bilgisayarı ile network bağlantısındaki problemlerden de bu durumla karşılaşılabilir.
ÖNERİ:Windows Server Uzaktan Yönetimsel Araçlar Paketini eğer bilgisayarı kullanacak kişi administrator olmayacaksa uninstall etmeniz önerilir.
Windows 7 Üzerine RSAT Kurulumu
Windows 8 işletim sisteminde çalışan bilgisayar üzerine aşağıda bağlantıları verilen adreslerden ilgili RSAT aracı indirilir.
Remote Server Administration Tools (RSAT) for Windows 7 with SP1 (both x86 and x64)
RSAT paketini client bilgisayarına indirdikten sonra işletim sistemi mimarinize uygun olan paketi öncelikle çalıştırarak bilgisayara yüklememiz gerekir. Windows 8 işletim sisteminiz 32-bit ise x86 ile biten paketi, 64-bit ise de x64 ile biten paketi yüklemelisiniz.
Yukarıdaki şekilde görülen paketi çalıştırarak kurulumu başlatıyoruz.
Yukarıdaki şekilde görülen Yes seçeneği ile KB958830 numaralı güncellemenin kurulumunu onaylıyoruz.
I Accept butonuna tıklayarak lisans anlaşmasını kabul ediyoruz.
İlgili güncellemelerin yükleme süreci başlayacaktır.
Kurulum tamamlandıktan sonra Close ile ilgili pencereyi kapatıyoruz.
Windows 7 client işletim sistemlerinde RSAT araçları yüklendikten sonra kullanıma hazır olarak gelmez. Bu araçları kullanmak için Control Panel içerisinden Programs and Features ikonuna çift tıklayarak program ve özellik ekleme ekranına geçip buradan Turn Windows features on or off kısayolu ile RSAT araçlarını yükleyeceğiz.
Ekranın sol kısmında gelen Turn Windows features on or off linkine tıklayarak Windows bileşenlerini ekleme ya da kaldırma arayüzüne geçiş yapıyoruz. Gelen Windows Features ekranında Remote Server Administration Tools kategorisi ve altındaki özelliklerin henüz kurulu olmadığını göreceksiniz.
İlgili kurucukları doldurarak Remote Server Administration Tools araçlarını kuruyoruz. Tabi siz hangi RSAT araçlarına ihtiyacınız varsa sadece onları da yükleyebilirsiniz.
OK ile onaylayarak kurulum sürecini başlatıyoruz.
Yönetimsel araçların geldiğini kontrol etmek için Start menüden Administrative Tools altına baktığımızda kısayollarının oluştuğunu görüyoruz.
Örneğin Active Directory yönetim araçları ile Active Directory ortamında yönetim yapabilirsiniz. Active Directory Users and Computers bağlantısı ile aşağıda görüldüğü gibi active directory nesnelerine ulaşabilirsiniz.
Burda tabiiki kritik bir nokta da sisteme giriş yaparken kullandığınız kullanıcı hesabının yetkileridir. Bu yönetim konsollarından sunucu rollerine bağlandığınızda yapabilecekleriniz sisteme login olduğunuz kullanıcının yetkileri ile sınırlıdır.
Yine Administrative Tools menüsünden DNS yönetim aracını çalıştırdığımızda aşağıdaki ekranla karşılaşırız.
Hangi sunucuya yönetim amaçlı bağlanacaksanız onun bilgisayar adını The following computer seçeneğini seçerek girilir. OK ile onaylayarak belirtilen DNS sunucusuna bağlanıyoruz.
DNS konsolu içerisinde uzaktan yönetim faaliyetlerini gerçekleştirebilirsiniz.
Benzer şekilde diğer rollere ait konsolları da kullanarak uzaktan tüm sunucu sistemlerini Windows 7 istemcilerden yönetebilirsiniz.
Windows 8 başlığı altındakine benzer şekilde Windows 7 üzerinde de MMC konsol içerisinden eklentileri (snap-in) ekleyerek uzaktan sunucu yönetimi gerçekleştirilebilir.
ÖNEMLİ NOT : Burada önemli bir detayı vererek makalemizi sonlandıralım. Windows 7 RSAT araçları içerisinde Administrative Tools altında gelen Server Manager ile sadece Windows Server 2008 R2, Windows Server 2008, Windows Server 2003 işletim sistemlerinin uzaktan yönetimi yapılabilir. Windows Server 2012 sunucuların yönetimi için Windows 8 RSAT araçlarını kullanabilirsiniz. Windows 8 RSAT araçlarını Windows 7 üzerine kuramayacağınızı da ayrıca belirtmekte fayda var.
Bu makalemizde de sizlerle Client Bilgisayar Üzerine Uzaktan Sunucu Yönetim Araçlarının(Remote Server Administration Tools – RSAT) Yüklenmesi konusunu detaylarıyla adım adım inceledik. Bir başka makalemizde görüşmek üzere sağlıcakla kalın.
Mesut ALADAĞ
Microsoft MVP, MCT