ThinStation
Bu yazımda atıl durumda olan bir makinemizi nasıl uzak masaüstü bağlantı aracına adım adım dönüştürebileceğimizi göreceğiz. Özelikle Terminal Server yapısına geçmeye ve bunun için yeni İnce İstemciler almaya karar verdiğimizde karşımıza her zaman olduğu gibi bu iş için bütçe ayrılması sorunları ile karşı karşıya kaldığımızı biliyoruz. Bundan dolayı elimizde var olan atıl durumdaki bilgisayarları çöpe atmak yerine bunları bu amaçla kullanmamız sadece paramızın boşuna gitmemesinin yanında çevre kirliliğine ve dünya kaynaklarına heba olup azalmasına da engel olacaktır.
Neden Terminal Server?
Terminal Server kullanılan bir BT yapısında kullanıcı sayısı fark etmeksizin sadece Terminal Server özelliği ile donatılmış sunucuların kontrolünün sağlanması bize büyük çapta bakım masrafları ve bakım için harcanan zamandan tasarruf etmemizi sağlayacaktır.
Şimdi Terminal Server yapısına geçtiğimizde bu sunucuya bağlanmak için gerekli bir ThinClient’ ı nasıl oluşturacağımızı göreceğiz. Amacımız oluşturduğumuz ThinClient’ ın otomatik olarak networkten boot etmesini ve Microsoft’un uzak bağlantı protokolü olan RDP ile Windows Server 2008 R2 üzerine kurulmuş olan Terminal Servislerine bağlamasını sağlamak olacaktır. Bu iş ücretsiz olarak dağıtılan ve kendi konfigürasyonumuzu isteğimiz doğrultusunda oluşturma şansını veren http://www.thinstation.org/TSoM/ sitesinden faydalanacağız.
ThinStation yapısını oluşturma
Bu siteyi ziyaret ettiğimizde karşımıza giriş kısmı olan ve imaj oluşturma esnasında kullanılan ikonlar ve imaj dosyasını nasıl oluşturabileceğimizi hakkında kısaca bilgi veren Start kısmı gelecektir.
Üsten Hardware kısmına tıklayarak bu adımı geçiyoruz.
Solda resimde görünen ihtiyacımız olan modülleri seçme ekranı bu kısımdadır. Hangi modülleri kullanarak başarılı bir Thin Client oluşturduğuma kısmına gelince eğer başlangıç olarak hangi modülleri yüklememiz gerektiği konusunda emin olamıyorsak Load Files kısmına gelip buradan daha önceden hazırlanmış olan ve aşağıdaki resimde gösterilen RDP seçeneğinin mevcut olduğu konfigürasyonu seçip Load butonuna tıklamamız gerekiyor.
Yükleme işlemi bittikten sonra varsayılan modüller yüklenecektir ancak bu modüller bize yeterli olmayacaktır. Bundan dolayı problemsiz bir Thin Client konfigürasyonu için ek olarak eklememiz gereken modülleri görelim. İlkönce Hardware kısmına gelelim. Benim yüklediğim modüller benim ihtiyacımı karşıladı. Söylediğim modüllere ek olarak siz diğer modülleri de ihtiyacınıza göre ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki saydığım modüller ek olarak eklediğim modüllerdir.
Modül | Durum |
AGP Modules | Hepsini seçtim |
Ethernet 10-100 Mbit Modules | Hepsini seçtim |
Ethernet 1000 Mbit Modules | Hepsini seçtim |
USB Devices | Hepsini Seçtim |
X related | Hepsini Seçtim |
Keyboard Layouts | Sadece keymaps-tr seçtim |
Modül seçme işlemimizi tamamladıktan sonra şimdi Aplications kısmına gelelim. Connection Package types. Choose *at least* one! kısmında sadece rdesktop seçeneğini seçmemiz RDP client bağlantısı yapmamız için yeterlidir. Ben rdesktopsvn seçtim. Çünkü rdesktop maalesef Windows Server 2008 R2 de sağlıklı çalışmıyor. Bir önceki Windows versiyonlarda rahatlıkla kullanabilirsiniz. Ek olarak rdesktop seçerseniz rdesktopsvn yi seçmemeniz veya rdesktopsvn seçerseniz rdesktop seçmemeniz gerektiğini unutmayın. Ekstra olarak VNC Serverlarınız varsa bunlara bağlanmak için vncviewer da işaretleyebilirsiniz. Yani kısaca burada yaptığımız işlemler uzak masaüstü protokolünü belirlemektir.
Aşağıdaki servisleri de yazıcı paylaşımı için seçmenizde fayda var.
İşlemimizi tamamladıktan sonra şimdi Parameters kısmına gelelim. Uzaktan oluşturduğumuz ThinClient’a bağlanmak istiyorsak mutlaka xorgvncpasswd değiştirmeyi unutmayın. Bu kısmı değiştirmeseniz önceden yüklediğiniz xorg6vnc modülü etkin olduğundan tarayıcıda adres çubuğuna http://ip:5800 yazan ve passwordu pleasechangeme giren herhangi bir kullanıcı bu ThinClient’ın kontrolünü eline alabilir. Eyer yetkisiz kullanıcıların bu ThinClient’ın uzaktan kontrolünü ele almalarını istemiyorsanız bu adımı kesinlikle atlamayın.
İşlemimizi tamamladıktan sonra şimdi Splash kısmına gelelim. Bu kısımda ilk önyükleme esnasında arka fonda görünmesini istediğimiz resmi seçiyoruz. Örnek olarak kendi seçtiğim fonun önyüklemesi esnasında görünen ekranı sizlerle paylaşmak istiyorum.
Artık bu bölümde yapmamız gerekenleri tamamlamış bulunmaktayız. Konfigürasyon ekranına gidebilmemiz için 
ikonuna tıklıyoruz. Konfigürasyon dosyasını oluşturacağımız ekrana gelebilmek için birkaç dakika bekliyoruz.
Konfigürasyon dosyası örneği
Resimde gördüğünüz ve varsayılan konfigürasyon dosyasında birkaç değişiklik yapmamız gerekmektedir.
Bu değişikliklerin nasıl olması gerektiği aşağıdaki örnekte verilmiştir.
AUDIO_LEVEL=0
KEYBOARD_MAP=tr
TIME_ZONE=”UTC+2:00″
SYSLOG_SERVER=local
USB_ENABLED=On
DAILY_REBOOT=On
CUSTOM_CONFIG=Off
RECONNECT_PROMPT=On
SCREEN=0
WORKSPACE=1
AUTOSTART=On
ICONMODE=AUTO
SESSION_0_TYPE=RDESKTOPSVN
SCREEN_RESOLUTION=”1024×768 | 800×600 | 640×480 | *”
SCREEN_COLOR_DEPTH=”16 | 8 | *”
SCREEN_BLANK_TIME=10
SCREEN_STANDBY_TIME=20
SCREEN_SUSPEND_TIME=30
SCREEN_OFF_TIME=60
MOUSE_RESOLUTION=100
X_COOKIE=36d71ab65c10ef065702c111a3d31593
X_DRIVER_OPTION1=”swcursor On”
İndirilecek dosyaların hazırlanması
Artık dosyaları indirilebilir hale getirmemiz için yapmamız gereken tek şey kaldı o da yukarda görmüş olduğunuz 
düğmesine tıklamak. Bu düğmeye tıkladığımızda resimde gördüğünüz kısım gelecek ki eyer networkten yükleme dosyasını client tarafına yüklemek istemiyorsanız buradaki iso dosyasını indirip bir cd ya yazdırmak ve cd den boot etmek yeterli olacaktır.
Fakat bizim amacımız başta da belirttiğim şekilde clientların network üzerinden boot etmesini sağlamak olduğu için PXE menüsü altında bulunan initrd, pxelinux.0, vmlinuz, default dosyalarını ve BUILD menüsü altında bulunan thinstation.conf sample indirmemiz gerekmektedir. thinstation.conf.sample dosyasının uzantısını sample kısmını network olarak değiştiriniz. Yani dosya thinstation.conf.network olarak gözükmelidir. Daha sonra bu dosyaları resimde gördüğünüz şekilde bir dosya içerisine kopyalamanız gerekmektedir. Bu dosyanın yolunu daha sonra TFTP Server’ da göstereceğiz.
Burada gördüğünüz thinstation.conf.network dosyasının dışında thinstation.conf.group-Wide_Resolition adında dosyaları da göreceksiniz. Bu dosyaların amacı şudur. Varsayalım ki çalışanlarınızdan biri Wide Screen ekranına sahip ve çözünürlüğü thinstation.conf.network dosyasında belirtilenin dışında konfigürasyonlar uygulamak istiyorsunuz. İşte bunu burada yapıyoruz. Oluşturduğumuz gruplara farklı parametreler girip bu grupların farklı parametreler altında önyüklemesini sağlayabiliyoruz. Grupların hangi hostlara uygulanacağını da thinstation.host dosyasında belirtiyoruz. Örnek aşağıdaki resimdedir.
TFTP Serverın düzenlenmesi
İlkönce DHCP den ip alan clientın indirdiğimiz dosyalardan önyüklemesini sağlamak için TFTP Serverımızı konfigüre etmemiz gerekmektedir. Eyer DHCP sunucumuzda kurulu bir TFTP Server yok ise bunun kurulması gerekmektedir. Hangi TFTP Server kullanacağınız size kalmıştır. Benim kullandığım Tftpd32 nin görüntüsü aşağıdaki resimdedir. Resimde gördüğünüz “Current Directroy” önyükleme dosyaların bulunduğu dizindir. “Sever Interfaces” kısmında da dosyaların bulunduğu serverın ip si belirtilmiştir. Bunun dışında burada yapmanız gereken herhangi bir ayar yoktur. Tftpd32 kullanmaya karar verirseniz “servis edition” versiyonunu indirmeniz TFTP Server’ın arka planda servis olarak çalışmasını sağlayacaktır.
Son olarak DHCP sunucuda yapmamız gereken birkaç ayar daha kaldı. Tftpd32 kendi DHCP sunucusu olsa eyer sistemde Microsoft DHCP Sunucusu kullanıyorsanız bunu kullanmanızı öneririm. Çünkü sistemde iki farklı DHCP Sunucusu bulunması client tarafında ip çakışması sonucunu doğurma olasılığı oldukça yüksektir.
Microsoft DHCP sunucusunun konfigüre edilmesi
Aşağıdaki resimde de gördüğünüz gibi 66 ve 67 nolu seçenekler olan Boot Server Host Name ve Bootfile Name i işaretliyoruz ve Boot Server Host Name alanına TFTP boot serverı yüklediğimiz sunucun ip’sini ve Bootfile Name alanına da pxelinux.0 giriyoruz. pxelinux.0 dosyası daha önceden oluşturup Download ettiğimiz ve önyükleme dosyaların içinde bulunan dosyasın ismidir.
Artık ThinClient’ ımız networkten boot etmeye hazırdır. Yapmamız gereken sadece ThinClient’ ın networkten boot edebilmesini sağlamak için ThinClient’ ın BIOS’ unun ayarını boot devices kısmını LAN olarak ayarlamaktır.
*** Not: TFTP Server için güvenlik duvarınızı yapılandırmayı unutmayın
Sonuç
Yaklaşık olarak 3 yıldır 30 a yakın ThinClient’ ım bu şekilde çalıştırıyorum ve herhangi bir sorun yaşamadım. Hala uğraştığım fakat sonuçlandıramadığım Thin Client tarafına bağlanmış yazıcıya çıktı aldırmak. Bunun için çalışmalarım devam etmektedir. Bu konuda kafa yoran ve bunu başarabilen arkadaşlar lütfen buradan paylaşsınlar. “Eğitimli insanlar topluma borçludurlar. Bir işin nasıl yapılabileceğini biliyorken bir başkasının yapamadığını görüp susmaları kendilerini yetiştiren o topluma ihanettir” sözüne katılanlardanım. Yazmış olduğum ilk makaledir. Yanlış veya eksik olduğum konular konusunda kusura bakmayın. 
