Bu makalemizde Microsoft’un “Software Define Storage” çözümü olan “Storage Space Direct” kısa adıyla S2D nasıl yapılandıracağınız anlatılacaktır. “Software Define Storage” teknolojisinin ne olduğu, neye dikkat edilmesi gerektiği konusunda bilgiye aşağıda linkini verdiğim makaleden ulaşabilirsiniz.
Ek Kaynak
Microsoft’un çok uzun yıllar Azure’da kullandığı ve Server 2012 R2’de kullanımımıza sunduğu bu çözüm Cluster’a dâhil sunucuların üstündeki işletim sisteminin dışında kalan raid yapılmamış boş diskleri kullanarak Cluster için gerekli bulunan storage alanı oluşturulmasını sağlamaktadır.
Storage Space Direct (S2D), şuan için ya Hyper-V Cluster ortamınız için kullanabilirsiniz ya da IIS, SQL ve Hyper-V dosyalarının host edileceği Scale out File Server (SoFS) Cluster ortamı için yapılandırabilirsiniz.
Şimdi sırası ile gereksinimleri ve S2D yapılandırmasını görelim.
1) Node Sayısı
Kurulum için 2 node ve her node’da işletim sisteminin dışında raid yapılmamış en az 2 disk olması yeterli Fakat önerilen en az 4 node ve her node üzerinde işletim sistemi dışında raid yapılmamış boşta 3 diskin olmasıdır.
2) Disk:
Tüm Software Define Storage çözümleri diskin kontrolünün kendisinde olmasını ister. Yani disk ham olarak raid yapılmadan işletim sistemine sunulmalı. Birçok Disk Controller ürünü diski raid yapmadan işletim sistemin kontrolüne veremiyor.
Bazı eski sürüm raid kartları ise yeni sürümüne yükseltildiğinde “Direct Attach Storage” çözümünü destekler duruma gelmektedir. Buda S2D için ihtiyacı karşılıyor. Bu yüzden eğer elinizde eski sunucu varsa Disk Controller’a öncelikle Firmware güncellemesi yapılmalı arkasından da diski işletim sistemine Raid/Logicdisk/Array oluşturmadan verilip verilmediği kontrol edilmeli.
3) Test
Storage Space Direct için Cluster kurulumu öncesinde sistemimizin testinin yapılması gerekiyor. Bunun için Failover Cluster Manager üzerinden validasyonu çalıştırabileceğiniz gibi aşağıdaki PowerShell komutunu kullanarak yapabilirsiniz.
PowerShell Komutu:
import-module failoverclusters
Test-Cluster –Node node1,node2 –Include “Storage Spaces Direct”, Inventory, Network, ”System Configuration”
4) Kurulacak Hizmetler:
Eğer SoFS için S2D oluşturacaksanız File Server isimli Role Service ve Failover Clustering isimli Feature’ın kurulması gerekmektedir. Eğer benim gibi Hyper-V için S2D’yi yapılandıracaksanız ek olarak Hyper-V rolünü kurmanız gerekmektedir.
PowerShell Komutu:
Install-WindowsFeature –Name File-Services, Failover-Clustering –IncludeManagementTools
5) Cluster Yapılandırılması:
Gerekli kurulumlar tamamlandıktan sonra Microsoft Failover Cluster’ın yapılandırılması gerekmektedir. Bu işlem için aşağıda linki verilen makalede anlatıldığı gibi Failover Cluster Manager üzerinden “Create Cluster” ile veya aşağıdaki vermiş olduğum PowerShell komutlarını kullanarak yapabilirsiniz.
PowerShell Komutu:
New-Cluster -Name ismineolacak -Node node1,node2 –NoStorage -StaticAddress 2.0.0.123 -IgnoreNetwork 3.0.0.0/8
PowerShell Komut Açıklaması:
-Name: Cluster ismini belirleyin
-Node: Cluster’a dahil edilecek sunucuları arada virgül ile yazın
-NoStorage: Disk eklemesi yapmadan cluster kurulumunu yapar
-StaticAddress: Cluster için sabit ip atamasını yapar
-IgnoreNetwork: Eğer sunucu üzerinde olupta cluster’a eklenmesini istemediğiniz backup gibi network portları varsa kullanılır
6) S2D’nin aktif edilmesi
Storage Space Direct’in devreye alınabilmesi için aşağıdaki PowerShell komutunu çalıştırın.
Enable-ClusterStorageSpacesDirect
Eğer diskleriniz arasında SSD varsa “–CacheMode Enable” parametresini ekleyiniz. Bu sayede bazı SSD diskleri storage cache olarak kullanır.
S2D aktif olduktan sonra Failover Cluster Manager üzerinde Storage sekmesi altındaki Enclosures’ı tıkladığınızda Cluster’a dâhil sunucuları ve bunların S2D yapılmış disklerini görürsünüz.
7) Storage Disk Pool’u Oluşturma
Cluster’a dâhil node’ların S2D için uygun disklerin formatlanıp yapılandırılması tamamlandıktan sonra sıra sisteminiz için kullanacağınız disk guruplarını oluşturmaya geldi. Bu kısım tamamen bir storage yönetimi gibi değerlendirebilirsiniz.
Gelen ekranda uygun bir isim verdikten sonra Cluster isminizi seçip ilerleyiniz.
Gelen ekranda hangi sunucudan hangi diskin kullanılacağını, isterseniz belirleyeceğiniz diski/diskleri “Hot Spare” olarak belirleyeceğiniz alan gelmektedir. Burada kendi belirlediğiniz ölçüde işlem yapınız.
4 sunucu her sunucuda 3 tane 127 GB’lık disk ile 1,36 TB’lık disk pool’u oluşturmuş olduk.
Gelen bu son ekranda isterseniz “Create a virtual disk when this wizard closes” kutucuğunu işaretleyerek Pool’un oluşturulması tamamlanıp close ile pencereyi sonlandırdığınızda oluşturmuş olduğunuz yeni Pool üzerinde disk oluşturmasına başlayabilirsiniz.
PowerShell Komutu:
New-StoragePool -StorageSubSystemName FQDNadresi -FriendlyName Kısaadı -WriteCacheSizeDefault 0 -ProvisioningTypeDefault Fixed -ResiliencySettingNameDefault Parity -PhysicalDisk (Get-StorageSubSystem -Name FQDNadresi | Get-PhysicalDisk)
8) Disk Oluşturma
İsterseniz Pool oluşturma ekranı sonrasındaki Wizard ile disk oluşturmaya başlayabilirsiniz veya Failover Cluster Manager üzerindeki Storage sekmesi altında yer alan Pool tabı altında yer alan oluşturduğunuz Pool üzerinde sağ tıklayıp “New Virtual Disk” ile Disk oluşturma sürecini başlatabilirsiniz.
Sisteminiz için eğer hızlı disk gurubu gerekiyorsa Mirror (Raid1, Raid10) pool’u veya hıza ihtiyacı olmayan sisteminiz için Parity (Raid5) pool’u oluşturabilirsiniz. Disk gurubu oluşturmak için Failover Cluster Manager üzerinden Storage sekmesi altındaki Pool sağ tıklanarak “New Storage Pool” denilir.
Gelen ekranda oluşturmak istediğiniz disk için uygun ve daha önce kullanılmamış isim atayıp ilerleyin.
Gelen ekranda Cluster’a dâhil sunuculara bir şey olması durumunda sistemin devamlılığı sağlanıp sağlanmayacağı soruluyor. Varsayılan olarak Enable olan bu ayar isteğe göre kapatılabilir.
Gelen ekranda oluşturmak istediğiniz diskin hangi Raid tipinde oluşturulmasını istediğiniz soruluyor. Mirror Raid1’e karşılık geliyor. Parity ise Raid5’e denk geliyor.
Eğer Mirror seçilirse verinin kaç kopya olarak saklanacağı soruluyor. Ek 1 kopya veya ek 2 kopya olup olmayacağı soruluyor. Risk tipinize göre uygun tercihi belirleyiniz.
Eğer Parity seçilirse; tek veya çift diskin gitme durumuna göre sistemin yedekliğinin sağlanacağı soruyor.
Yedeklilik seçiminizi yaptıktan sonra gelen ekranda ne kadar kapasiteli disk oluşturmak istediğiniz soruluyor.
Disk Havuzum 1,36 TB kapasiteli idi. Three-way Mirror seçerek ilerlediğimde 456GB, Two-way Mirror seçtiğimde 605GB, Simple Parity seçtiğimde 756GB, Dual Parity seçtiğimde ise 560Gb’lık max disk oluşturmama izin vermekte.
Disk oluşturma işlemimiz tamamlandı. Oluşturduğumuz diski formatlayıp hemen Cluster’a vermek için aşağıdaki “Create a volüme when this wizard close” seçeneğini seçiniz.
PowerShell Komutu
New-Volume -StoragePoolFriendlyName storagepool1 -FriendlyName vhdd1 -PhysicalDiskRedundancy 2 -FileSystem CSVFS_REFS –Size 30GB
9) Oluşturulan Diskin Cluster’a Atanması
Oluşturduğumuz diskin Cluster tarafından kullanılabilmesi için öncelikle formatlanıp uygun harf atamasının yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda isterseniz diski oluşturduğunuz Wizard ile devam edebilir isterseniz Failover Cluster Manager üzerinden Disks sekmesi altında diskin hangi Node üzerinde olduğu öğrenildikten sonra o Node üzerindeki Disk Managament ile gerekli işlemleri yapabilirsiniz.
Eğer Disk oluşturma süreci sonunda açılan Wizard ile yapacaksanız Gelen ekranda Cluster’ı ve oluşturduğunuz diski seçiniz.
Gelen ekranda oluştuduğunuz diski tek volume olarak mı kullanacaksınız yoksa yeni bölümlendirmeler yapacak mısınız? diye sorulmakta.
Gelen ekranda oluşturduğunuz disk için hangi harfi atayacağınız soruluyor.
Gelen ekranda oluştuduğunuz diskin hangi File System formatına dönüştürüleceği, hangi Allocation Unite Size değerinde olacağı soruluyor.
Server 2012 R2 ile ReFS file sistemi ile tanıştık. ReFS, NTFS göre hızı kanıtlanmış durumda ve en önemli özelliği ise disk üzerinde oluşan hataları çok daha kısa sürede tespit etmesi ve hatayı gidermeye çalışması yatıyor.
Allocation Unite Size, disk üzerinde tutulacak block dosya tipine göre değişkenlik arz etmektedir. Eğer VHDx veya MDF gibi block size veri kaydeden sistemler için oluşturuyorsanız önerilen 64K olarak formatlamaktır. Bu sonradan değiştirilebilecek bir değer değildir.
10) Oluşturulan Diskin CSV’ye Dönüştürülmesi
Oluşturduğumuz diskin SoFS veya Hyper-V sistemlerinin kullanımına sunmak için diskin CSV’ye dönüştürülmesi gerekmektedir. Böylelikle aktif aktif kullanım sağlanmış olacaktır.
Bu işlem için Failover Cluster Manager üzerinden Storage sekmesi altında Pool tıklanır. Oluşturduğumuz Pool tıklanır ve alta gelen “Virtual Disk” sekmesi tıklanır. Gelen ekranda diskimiz üzerinde sağ tıklayıp “Add to Cluster Shared Volumes” demeliyiz.
Makalemin sonuna geldik, umarım faydalı bir makale olmuştur, bir sonraki makalemizde görüşmek dileği ile esen kalın