Blog

SQL Nedir? SQL Ne İçin Kullanılır?

SQL (Structured Query Language), ilişkisel veri tabanlarında depolanan verileri sorgulamak ve işlemek için kullanılan bir programlama dilidir. Verileri kullanmanın daha fazla yolunu buldukça dil giderek daha popüler hale gelmektedir. Geçen yıl SQL, Stack Overflow’un anketine yanıt veren geliştiriciler tarafından kullanılan en popüler üçüncü programlama diliydi.

SQL Nedir?

İşletmeler ve diğer kuruluşlar, veri tabanlarındaki bilgi ve verilere erişmek, bunları işlemek, yeni tablolar oluşturmak ve değiştirmek için SQL programlarını kullanır. SQL’i tam olarak anlamak için bir veri tabanının tam olarak ne olduğunu bilmeniz gerekir.

Microsoft’a göre, bir veri tabanı bilgi toplamak ve düzenlemek için bir araçtır. Veri tabanları insanlar, ürünler, siparişler veya başka herhangi bir şey hakkında bilgi depolayabilir. Birçok veri tabanı bir kelime işlemci programında veya elektronik tabloda başlar. Büyüdükçe, birçok işletme bunları bir veri tabanı yönetim sistemi tarafından oluşturulan bir veri tabanına aktarmayı yararlı bulur.

SQL Ne Zaman Kullanılır?

SQL, veri tabanlarında depolanan bilgileri kontrol etmeye yardımcı olur ve kullanıcıların aradıkları belirli verileri ihtiyaç duyduklarında almalarına olanak tanır.

Basit bir programlama dili olmasına rağmen SQL çok güçlüdür. Aslında SQL, veri tabanı tablolarına veri ekleyebilir, mevcut veri tabanı tablolarındaki verileri değiştirebilir ve SQL veri tabanı tablolarından verileri silebilir. Ayrıca SQL, tablolar ve diğer veri tabanı nesneleri oluşturarak, değiştirerek ve silerek veri tabanı yapısını değiştirebilir.

SQL, veri tabanlarındaki verileri işlemek için bir dizi komut kullanır. Örnekler arasında veri tabanı tablolarına veri eklemek için kullanılan SQL INSERT; veri tabanı tablolarından veri alan SQL SELECT ve mevcut veri tabanı kayıtlarını değiştiren SQL UPDATE vardır.

SQL Ne İçin Kullanılır?

Artık SQL’in ne olduğunu anladığınıza göre, şimdi SQL’in neler yapabileceğine bir göz atalım. Bu programlama dilinin veri analist ve veri bilimi uzmanları için çeşitli kullanımları vardır. Özellikle avantajlıdır çünkü aşağıdakileri yapabilir:

  • Bir veri tabanına karşı sorguları yürütme
  • Bir veri tabanından veri alma
  • Bir veri tabanına kayıt ekleme
  • Veri tabanındaki kayıtları güncelleme
  • Veri tabanından kayıtları silme
  • Bir veri tabanında yeni veri tabanları veya yeni tablolar oluşturma
  • Bir veri tabanında saklı prosedürler ve görünümler oluşturma
  • Tablolar, prosedürler ve görünümlerde izinleri ayarlama

SQL’in Avantajları Nelerdir?

SQL, verileri yönetmek ve paylaşmak için kullanılan yaygın bir programlama dilidir. SQL’in sıkışık bir arayüz ve maliyet verimsizlikleri gibi bazı dezavantajları olsa da, avantajları dezavantajlarından daha ağır basar. SQL, çeşitli platformlarda son derece erişilebilirdir ve kullanıcı dostu olması, herkesin uzman olmasına yardımcı olabilir.

Verileriniz için SQL kullanmanız gerekip gerekmediğinden emin değilseniz, aşağıdaki avantajları göz önünde bulundurabilirsiniz:

1. SQL taşınabilirdir

PC’lerde, sunucularda, dizüstü bilgisayarlarda ve bazı mobil cihazlarda kullanabilirsiniz. Yerel internet ve intranet sistemlerinde çalışır. Taşınabilirliği, onu bir cihazdan diğerine sorunsuz bir şekilde aktarabildikleri için kullanıcılar için uygun bir seçenek haline getirir.

2. Sorguları hızlı bir şekilde işler

Veri ne kadar büyük olursa olsun, SQL onu hızlı ve verimli bir şekilde alabilir. Ayrıca ekleme, silme ve veri işleme gibi işlemleri nispeten hızlı bir şekilde gerçekleştirebilir. Hızlı sorgu işleme, doğruluğu sağlarken zaman kazandırır, böylece verilerinizi bekleyerek veya başkalarıyla paylaşmak için saatler harcamazsınız.

3. Kodlama becerileri gerektirmez

Kodlama, bilgisayarlarla iletişim kurmanın karmaşık bir yoludur. Bilgisayar programlama olarak da adlandırılan kodlama, kullanımdan önce çok fazla pratik ve bilgi gerektirebilir ve başkalarının yorumlamasını zorlaştırabilir. Neyse ki, SQL kodlama becerileri gerektirmez, sadece “select”, “insert into” ve “update” gibi basit anahtar kelimelerin kullanılması yeterlidir.

4. Standartlaştırılmış bir dil kullanır

SQL’de kullanılan standartlaştırılmış dil, SQL’i tüm kullanıcılar için oldukça erişilebilir kılar. SQL tek tip bir platform sağlar ve çoğunlukla İngilizce kelimeler ve ifadeler kullanır, bu nedenle İngilizce bilenleri fakat önceden deneyimi olmayanlar için bile öğrenmesi ve yazması kolaydır.

5. Birden çok veri görünümü sağlar

SQL kullanırken, farklı kullanıcılara veri tabanının yapısı ve içeriği hakkında çeşitli görünümler vererek birden çok veri görünümü oluşturabilirsiniz.

6. Açık kaynak koduna sahiptir

MySQL, MariaDB ve PostGres, büyük toplulukların düşük maliyetle kullanabileceği ücretsiz SQL veri tabanları sunar.

7. Büyük veri tabanı yönetim sistemi satıcıları tarafından kullanılır

IBM, Oracle ve Microsoft gibi çoğu büyük veri tabanı yönetim sistemi SQL kullanır. SQL’in erişilebilirliği akılda tutulması gereken büyük bir avantajdır.

8. Son derece etkileşimlidir

SQL’i tam olarak anlasanız bile başkalarının verileri okuyup yorumlayamayacağını merak edebilirsiniz. Neyse ki, SQL tüm kullanıcılar için etkileşimli bir dildir, bu nedenle yanlış iletişim veya yanlış anlamalar konusunda endişelenmenize gerek yoktur.

SQL Finansta Ne İçin Kullanılır?

Finans ekiplerinde, işlem verileri ilişkisel veri tabanlarında depolanır. SQL, tek bir veri örneğini veya geçen ay 5.000 doların üzerindeki para çekme işlemleri gibi bir dizi gereksinime uyan verileri kolayca aramak için kullanılabilir.

Finans departmanları, trendler ve anormallikler için analiz edebilecekleri verileri çekmek için SQL’i de kullanabilir. Örneğin, SQL geçen yıl boyunca emtia maliyetini sorgulamak için kullanılabilir ve beklenmedik girişler araştırma için işaretlenebilir.

SQL Pazarlamada Ne İçin Kullanılır?

Size haftada bir makale gönderen belirli bir blogun hayranı olabilirsiniz veya bir e-gazete aboneliğiniz olabilir. Bu şirketlerdeki geliştiriciler, ilişkisel veri tabanlarında okuduğunuz hikayeler hakkında veri toplar.

Ardından, pazarlama ekipleri, okuyucularının en çok hangi içerikten keyif aldığına ilişkin içgörüler elde etmek için verileri analiz etmek için SQL’i kullanır ve aynı içerikten daha fazlasını oluşturmalarına olanak tanır. Okuyucularının hangi içerik türlerini tercih ettiği veya gün boyunca en yoğun etkileşim süreleri gibi daha incelikli eğilimler de bulabilirler. SQL, pazarlama ekiplerinin yalnızca spekülasyona güvenmek yerine bilinçli, veriye dayalı kararlar almasına olanak tanır.

SQL Veri Biliminde Ne İçin Kullanılır?

Veri bilimcileri, tahmine dayalı analiz, raporlama, makine öğrenimi modelleri oluşturma ve daha fazlası için verileri toplar ve analiz eder. SQL, veri biliminde önemli bir rol oynar, çünkü veri bilimcilerinin verileri sorgulamasına ve belirli ilgili bilgi kümelerini çekmesine olanak tanır; yani, verileri elemek için daha az, sonuçları elde etmek için daha fazla zaman harcarlar.

SQL vs NoSQL

NoSQL veri tabanları, 2000’li yılların sonlarında daha az ön yapıya ihtiyaç duyan verileri barındırmak için ön plana çıktı. Bu tür veri tabanları geliştiriciler için daha kolay olma eğiliminde olsa da, bazen daha hızlı sorgulara ve daha esnek veri modellerine sahip olabilir.

Buna karşılık, SQL tabanlı veri tabanları özellikle ilişkisel veriler için kullanılır. Esnek sorgu kullanımına izin verirler ve iyi yapılandırılmışlardır. SQL veri tabanları NoSQL’den çok daha yaygındır, ancak sıklıkla birlikte kullanılırlar.

İkisi arasında bazı önemli farklılıklar vardır, bunlar aşağıdakileri içerir:

Ölçeklenebilirlik – NoSQL veri tabanları yatay olarak ölçeklenebilir olma eğilimindedir, oysa SQL veri tabanları daha çok dikey olarak ölçeklenebilir. Bu, NoSQL veri tabanlarının genellikle daha yüksek trafik numaralarını işleyebileceği anlamına gelir.

Yapı – SQL veri tabanları tablo tabanlı bir yapıya sahiptir, ancak NoSQL veri tabanları grafik tabanlı, belge tabanlı veya geniş sütun depoları olabilir. SQL veri tabanları çok satırlı işlemler için daha uygundur.

Bilgi ve topluluk – Daha yaygın olduğu ve daha uzun süredir var olduğu için SQL için çok çeşitli bilgiler ve topluluklar mevcuttur. NoSQL bu sayıda forum ve kaynağı paylaşmaz, bu nedenle gerektiğinde yardım aramak daha zor olabilir.

SQL İş Türleri

SQL öğrenmek, bir dizi farklı kariyerde fırsatlar yaratır, bunlardan bazıları aşağıdaki şekildedir:

1. Veri Bilimcisi

Bir veri bilimcisi, analitik bir veri uzmanıdır. Sorunları çözmek için bir dizi kaynaktan büyük verileri çıkarır, analiz eder ve yorumlar. SQL, yürütmek zorunda oldukları veri analitiği nedeniyle veri tabanları çalışmalarının merkezinde yer aldığından veri bilimcileri için çok önemlidir.

2. SEO Analisti

Bir SEO analisti, organik arama trafiğini artırmak için verileri analiz eder ve site içeriğini optimize eder. SQL, çok sayıda büyük veriyle çalıştıkları için bu rol için faydalıdır ve veri tabanları, sıklıkla kullanılan Excel belgelerinden çok daha güçlüdür.

3. Yazılım Mühendisi

Bir yazılım mühendisi, bilgisayar sistemleri yazılımı ve uygulama yazılımı geliştirir ve oluşturur. Yazılım mühendisi olmak, yazılımı oluşturmak için programlama dilleri bilgisi gerektirir ve çoğu programcının biraz SQL bilgisine sahip olması gerekir.

4. İş Analisti

Bir iş analisti, iş kararlarını tavsiye etmek için verileri analiz eder ve piyasa ortamlarını belgeler. Bu rol, çok veri ağır olduğu için büyük ölçüde SQL’e bağlanır ve neredeyse kesinlikle ilişkisel veri tabanlarıyla çalışacaksınız.

SQL, bu işlerden birine girmek için faydalı olmasının yanı sıra kendi işi olanlar veya bir iş kurmayı planlayanlar için de faydalı olabilir. İlişkisel veri tabanları, büyük miktarda veriyi depolamanıza, sıralamanıza ve değiştirmenize yardımcı olabilir.

SQL Nasıl Öğrenilir?

SQL kullanmaya başlamak için kapsamlı bir programlama geçmişine sahip olmanız gerekmez. Okunabilir sözdizimi, kodlama konusunda tamamen yeni olsanız bile öğrenmeyi kolaylaştırır. 

Veri bilimcisi veya back-end geliştiricisi olmasanız bile SQL öğrenmeyi düşünebilirsiniz. Değerli içgörüler bulmak için inisiyatif almanıza ve şirketinizin verilerini anlamanıza olanak tanır, yani artık teknik ekip arkadaşlarınızı beklemenize gerek kalmaz. SQL programlamanın temellerini öğrendikten sonra pazarlamacılar ve ürün yöneticileri için gelişmiş SQL tekniklerini öğrenebilirsiniz.

Özetle, ister mevcut görevinizde becerilerinizi geliştirmek ve daha verimli olmak ister kendinize yeni bir kariyer bulmak olsun, SQL öğrenmek yararlı olabilecek çok güçlü bir dildir.

SQL İle İlgili En Çok Sorulan Sorular

1. SQL’de tablo ve alan ne demektir?

Tablo, bir SQL veri tabanında organize edilmiş bir veri kümesi anlamına gelir. Verilere kolay erişim için satırlar ve sütunlar şeklinde düzenlenmiştir.

Alan, tablodaki sütunların adıdır. Bu, tabloda daha büyük bir perspektif sunan farklı alt veri noktalarını içerir.

2. SQL ve MySQL arasındaki fark nedir?

SQL, alma ve işleme gibi veri tabanı görevlerini yürütmek için oluşturulmuş standart dili ifade eder. SQL, verilerin organize bir veri tabanında nasıl saklanacağını belirler.

MySQL, SQL sunucularını yönetmek için kullanılan bir RDBMS yazılımıdır. Diğer yazılımlar arasında SQL Server, Oracle ve IBM DB2 bulunur.

3. SQL’deki kısıtlamalar nelerdir?

Kısıtlamalar, SQL veri tabanlarında kural belirtmenin ana yoludur. Kolayca genişletilebilir ve bir tablodaki bir veya birden fazla alana uygulanabilir. Kısıtlamalar, tablo oluşturulduğunda veya ALTER TABLE komutu kullanılarak uygulanabilir.

4. SQL’deki farklı kısıtlama türleri nelerdir? 

  • NOT NULL: Bir alana boş bir değerin eklenmemesini sağlar.
  • CHECK: Bir alandaki tüm girişlerin belirli bir koşulu karşılamasını sağlar.
  • DEFAULT: Belirli bir alan için herhangi bir değer girilmediyse varsayılan bir değer atar.
  • UNIQUE: Bir alana girilen tüm değerlerin benzersiz olmasını sağlar.
  • INDEX: Bu kısıtlama, veri tabanında bir dizin oluşturma işlevi çalıştırarak sorgulamayı kolaylaştırır.

5. SQL’de birleştirme nedir?

Join, SQL’de iki farklı tablonun alanlarının birleştirilmesine izin veren bir komuttur. Bu birleşim, iki veri tabanı arasında ilgili bir sütuna dayalı olarak yürütülür ve veri tabanlarının konsolidasyonuna izin verir.

6. SQL’de farklı birleştirme türleri nelerdir?

SQL’de birçok farklı birleştirme türü vardır. Bazıları aşağıdakileri içerir:

Inner Join: Bu birleştirme, her iki tabloda da eşleşen kayıtları olan kayıtları alır. Her iki tablodaki bir alanı birleştiren ve dolayısıyla sorgular için kullanılan basit bir birleştirmedir.

Left/Right Outer Join: Birleştirmenin tarafına bağlı olarak, komut bir tablodaki tüm kayıtları ve başka bir tablodan yalnızca eşleşen kayıtları alır. Bu, tabloların bütünlüğü önemli olduğunda kullanılır.

Full Outer Join: Bu birleştirme, hem sol hem de sağ tablolarda eşleşen tüm kayıtları alır.

7. SQL’de farklı dizin türleri nelerdir?

Unique ve non-unique olmayan dizin:

Benzersiz dizinler, büyük bir veri tabanında veri bütünlüğünü korur. Bunu, hiçbir iki satırın aynı anahtar değerlere sahip olmamasını sağlayarak yaparlar.

Bunun yerine, sorgu performansını iyileştirmek için benzersiz olmayan dizin kullanılır. Bunu, sık erişilen veri değerlerinin bir listesini tutarak yapar.

Kümelenmiş ve kümelenmemiş dizin:

Kümelenmiş bir dizinde, dizindeki satırların sırası ve veri tabanındaki satırların sırası benzerdir. Bu, veri erişimi için doğrusal bir erişim yolu sunduğundan, veri tabanının sorgu performansını büyük ölçüde artırır.

Kümelenmemiş dizin, dizini içermek için ayrı bir varlığın oluşturulması dışında kümelenmiş bir dizine çok benzer. Bu, orijinal veri tabanına başvurur.

Sibel Hoş

Dokuz Eylül Üniversitesi İngilizce İşletme bölümünü bitirdikten sonra teknoloji içerikleri yazarak sektöre giriş yaptım. 8 senedir içerik pazarlama alanında farklı sektörlerle çalışıyorum. Fakat hala en sevdiğim şey, teknoloji ile ilgili yazmak ve bu konuda elimden geldiğince sizi bilgilendirmek.

İlgili Makaleler

Bir Yorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu