Bu makalemizde sizlere Server 2003 R2 ile hayatımıza giren ve geliştirilerek Server 2012 & R2 sürümü ile beraber kullanımımıza sunulan File Server Resource Manager (FSRM) kullanımını inceleyeceğiz. Bu bileşen ile File Serverlarımızda bulunan paylaşım klasörlerimizi yönetebiliyor ve raporlama yapabiliyoruz.

IT tarafında yaşanılan sorunlardan bir tanesi de File Server’ lar üzerinde bulunan istenmeyen içerikler ve disk alanı sorunudur.

File Server Resource Manager ile paylaşımdaki klasörlerimiz üzerinde kota uygulamaları, barındırılacak içeriğin tipine göre yetkilendirmeler ve raporlama işlemlerini nasıl yapabileceğimizi inceleyeceğiz.

FSRM kurulumunu gerçekleştirmeyeceğim. Sizler Add roles and features üzerinden kurulumunu gerçekleştirebilirsiniz.

File Server Resource Manager konsolumuza geliyoruz. Görüldüğü üzere bütün işlemlerimizi bu yönetim konsolu üzerinden gerçekleştireceğiz. FSRM üzerinde anlatmayacağım tek kısım Classification Managemet’ dır. Bu bölümü Dynamic Access Control incelememizin ilerleyen bölümlerinde kullanımı ve özellikleri anlatacağım. Burada inceleyeceğimiz başlıklarımız Quota Management, File Screening Management ve Storage Report Manager dır.

Artık incelemeye ve örnekler yapmaya başlayalım.

 

Quota Management

 

İlk başlığımız Kota Yönetimi burada iki farklı özellik vardır. Kota uygulayacağınız klasöre hazır gelen Quota Templateler içerisinden birini uygulaya bilir bunun için Create Quota diyerek uygulayabilir veya Create Quota Template diyerek kendi templatelerini oluşturarak kota uygulayabilirsiniz. İlk olarak Quotas üzerinde sağ click yaparak Create Quota diyoruz.

 

Açılan Create Quota penceresinde ilk adımımız kota uygulayacağımız klasörümüzün path’ ini belirlemek olacaktır bunun için Quota path kısmında browse diyerek klasörümüzün path’ ini belirtiyoruz.

Quota Properties kısmında uygulanacak olan kota işlemi için gelen default template özelliklerini kullanabilir veya kendinize göre template i düzenleyebiliriz. Burada Derive properties from this Qouta Template seçilirse default ayarları gelecektir ve bu template’ in özelliklerini Summary kısmında görebilirsiniz.

Ben bu template üzerinde ihtiyacım doğrultusunda bir kaç değişiklik yapacağım ondan ötürü define custom quota properties’ i seçiyorum ve Custom Properties diyorum.

Karşımıza gelen Quota Properties penceremizde değişiklik yapacağım 1) bu kısım Space Limit burada kota limitimiz MB,GB ve TB cinsinden belirleyebiliriz. Ben 200 MB olarak değiştireceğim. 2) Bu kısımda Hard Quota seçeneğini seçilirse belirlenen kota ya gelindiği zaman kota aşımına uğratmadan maxsimum kota değerinde dosya barındırabiliriz ve bu limitin üzerinde çıkmamıza izin vermeyecektir. 3) kısım Soft Quota seçeneği seçilirse kullanıcıların işlem yaparken belirlediğimiz kotayı aşmalarına izin verecektir. Ben Hard Qouta seçeneğinde bırakıyorum. 4) kısım Notification Thresholds kısmına geçiyoruz. Bunun için alt kısımda bulunan Add butonuna geliyoruz.

Add Threshold penceresinde ilk kısımımız Generate notifications when usage reaches(%) dir. Burada belirleyeceğimiz değer sayesinde belirlenen sınırlamalarda kota uygulamasında doluluk yüzdesi burada belirlediğimiz değer’ e geldiği zaman alacağı aksiyonları belirecektir. Bunun için buraya bir değer giriyoruz. Ben %85 olarak belirledi.

Burada ki ilk Tab E-Mail Message kısmıdır. Bu kısımda sistem yöneticisine belirlediğimiz kota değerine geldiği zaman e-mail gönderttirebilir. Gelecek olan mailin Subject’ ini ayarlayabilir veya administrators grubunda olan kullanıcıların hepsine e-mail göndermesini sağlayabiliriz. Tabi ki bu özelliği kullanabilmek için yapımızda Mail Sunucumuzun bulunması gerekmektedir.

Event Log Tabında istersek bu event log ları sistem yöneticimize ve ya yönetici grubundaki kişilere de direk olarak gönderebiliriz.

Command penceresinde anlaşıldığı gibi hazırladığımız scriptleri çalıştırabiliriz. Yani belirlediğiniz değer (%)’ e ulaşıldığı zaman buraya eklediğimiz script çalışacaktır. Genelde bu kısımda kullandığımız script içeriği farklı bir yere kopyalama veya silme işlemlerini içermektedir.

Command security kısmına geldiğimizde eklediğimiz script’ in hangi kullanıcı hesabı tarafından çalıştırılacağını belirtmeliyiz. Tabi ki burada belirttiğimiz sistem accountlarının bu klasörlerin üzerinde yetkileri olmak durumundadır.

Report Tabına geldiğimizde karşımıza birçok rapor tipi gelecektir. Bu rapor tiplerini belirleyerek alacağımız raporların içeriğini belirleyebiliriz. Almak istediğiniz rapor içerikleri için o rapora ait tiplerini seçebilirsiniz. Bu raporları istenilen yöneticilere de e-mail olarak gönderebiliriz. Alt kısımda bu raporların saklanacağı path’ imizide görebiliyoruz default olarak C:\StorageReports\Incident içerisinde barındırılır.

Gereken değişiklikleri ve düzenlemeleri yaptıktan sonra Create diyoruz ve kota limitleme işlemimizi tamamlıyoruz. Artık belirlediğimiz klasör üzerinde kota işlemimizi test edebiliriz.

Oluşturduğumuz bütün kota limitlerimizi Quotas içerinde görebiliriz.

200 MB Hard Qouta uyguladığım paylaşım klasörüme yüksek boyutlu bir dosya kopyalamaya çalıştığımda There is not enough space on Muhasebe diye bir uyarı veriyor ve 200 MB fazla boyutda bir dosyayı kopyalamamıza izin vermiyor. Görüldüğü gibi file serverlarımız üzerindeki folderların maximum boyutlarını ayarlayabiliyoruz buda bize depolama alanlarımıza kolay yönetim imkanı veriyor.

Kota uyguladığımız klasörümüzün üzerinde ne kadarlık bir kullanım olduğunu da File Server Resource Manager konsolumuz üzerinden % değeri olarak da kontrol edebilmekteyiz.

File Screenig Managemet

File Screenig Management kısmına geldik. Burada belirlediğimiz klasörlerimizin içerini yönetebileceğimiz ve buna göre düzenlemeler yapacağımız kısımdır. Burada klasörlerimizin içerine konulacak dosya tipleri ve bu tiplerin içerisinde ayrıcalıklı tutulacak dosya işlemlerini nasıl yapacağımıza bakacağız. Default olarak gelen File Screen templatelerini kullanabilceğimiz gibi kendimizde yeni file screen templateler oluşturabileceğiz.

  

İlk olarak mevcut file screen templateleri kullanarak yeni file screen oluşturacağız. Bunun için File Screens üzerinde sağ click yapıyoruz ve Create File Screen… diyoruz.

Karşımıza gelen Create File Screens penceresini hem inceleyelim hemde örnek oluşturalım. İlk kısımda File Screening path kısmından filtreleme yapacağımız klasörümüzün yolunu belirtelim. File screen properties kısmına geliyoruz. Burada default olarak gelen File Screen Templatelerinden oluşan standart içerikleri göreceksiniz işte resim dosyaları, müzük dosyaları, office dosyaları gb. Ben ilk örneğim için Block Image files’ ı seçiyorum.

Not: Qouta kısmında en başta templateler üzerinde düzenlemeler yapabildiğiniz gibi File Screen üzerinde de yapabilirsiniz.

Summary kısmına baktığınızda seçtiğimiz file Screen template’ inin özelliklerini Sourece Template, Notification, Screening Type gb. görebiliyoruz.

Ben bu template üzerinde biraz değişiklik yapacağım gene bunun için Define custom file screen properties’ i işaretliyorum ve Cutom Properties diyorum. Açılan File Screen Properties penceresinde Settings tabına bakıyorum. Burada ilk adım Screening type dır ve iki seçenek mevcuttur. Active screening seçilirse ki default olarak blocklama amacı ile yapıldığından Active screening seçili gelecektir ki bu seçenek belirlediğimiz filtreleme içeriklerinin bu klasör içerisinde barınmasına mani olur. Passive screening ise monitörleme amacı ile kullanılır ve bu seçenek seçilirse belirlenen filtreleme içeriklerinin klasör içerisinde barındırılmasına izin verir. Ben Active screening’ de bırakıyorum. Alt kısımda bulunan File Groups kısmında filtrelenecek yani blocklayacağımız içerikleri belirliyoruz. Burada Image Files’ ın dışında Audio ve Video formatlarının da blocklanmasını istiyorsanız blocklanacak file grouplarınıda seçebilirsiniz. Yaptığım değişiklikleri OK diyerek kaydediyorum ve sonrasında Create diyerek File Screen’ imi oluşturuyorum.

Oluşturulan her File Screen’ i burada göreceksiniz. Buradan tekrardan düzenleyebilir veya silebilirsiniz.

Test ediyoruz. File Screening uyguladığımız klasörümüzün içerine blockladığımız Image Types kısmında olan1.JPG dosyasını taşımaya çalıştığımda Destination Folder Access Denid diye uyarı veriyor ve içerisine taşımaya izin vermiyor.

Şimdi Exception işlemini yapacağız. Yukarıdaki örneğimiz içerinde Pazarlama klasörümüzün içerisinde Excels diye bir klasör vardı. Exception işlemini uygulamamın sebebi Yukarıdan yapılan bir file screening işlemi alt klasörlere kadar uygulanmaktadır. Örnek vermek açısından Pazarlama klasöründe office dosyalarının da barınmasını blockladık fakat office dosyalarının Pazarlama altında bulunan Excels klasöründe barındırılmasına izin vereceğim bunun için File Screen Exception yapacağız. Bunun için File Screens üzerinde sağ click yapıyoruz ve Create File Screen Exception diyoruz.

Açılan Create File Screen Exception penceresinde Exception path kısmından uyguladığım mevcut filterelemeden ayrı tutacağım klasörümüzü belirtiyoruz. File Groups kısmından da office dosyalarının barınmasına izin vereceğimizden dolayı Office Type’ ı işaretliyoruz ve OK diyoruz.

File Screens kısmında oluşturduğumuz File Screen Exception da buraya geldi. Artık test edeceğiz çalışıp çalışmadığını.

Pazarlama\Excels\ içerine Calisma.xlsx dosyasını kopyalamayı denedik ve kopyalayabildik. Dikkat edilmesi gereken sadece Office türlerine izin verdiğimiz için sadece office dosyalarını kopyalamamıza izin verecektir. Yukarıdan gelen resim tipindeki dosyaların kopyalanmasına izin vermeyecektir.

Pazarlama\Excels\ içerisine resim dosyasını kopyalamak istediğimiz de Destination Folder Access Denied hatası veriyor gördüğünüz gibi çünkü tepeden gelen filtreleme aslında hala üzerinde aktif, sadece ayrıcalık verdiğimiz office dosyalarının kopyalanmasına izin veriyor.

File Groups kısmını inceleyelim birazda… burada File Screen oluştururken File Groups kısmında karşımıza gelen dosya tipleri mevcuttur. Biz File Screen oluştururken sadece bu file grouplarının isimlerini görüyoruz. Bu file grouplarının içerisinde bulunan dosya uzantıları bu kısımdadır. Bu file grouplar FSRM kurulumu ile default olarak gelmektedir. Tabi ki sizlerin şirket işleyiş politikalarınıza göre farklı file gruplar oluşturabilirsiniz.

Oluşturduğumuz bu file screening işlemlerinde belirlediğimiz file group lar üzerinde ekle/çıkartma ve ayrı tutma işlemlerinide yapabilmekteyiz. Bu işlemleri inceleylim birazda. Oluşturduğum filitreleme üzerinde properties diyorum. Açılan özellikler penceresinde File Groups kısmında sağ tarafda bulunan Edit’ e geliyoruz. Karşımıza gelen File Group Properties penceresinde Files to include kısmında bu file group umuzda bulunan dosya uzantılarını görebiliyoruz. Buraya istediğimiz başka uzantılarıda (*.psd) yazarak Add deyip ekliye bildiğimiz gibi mevcut uzantıları da seçerek Remove diyerek silebiliriz. Alt kısımda bulunan Files to Exclude kısmında filtrelemeye maruz kalmıcak dosyalarımızı belirtebiliriz. En baştaki gibi Pazarlama klasörümün içerinde resim tipi dosyalarının barınmasını yasaklamıştık fakat burada asil.jpg isimli resim dosyasının barınmasına izin veriyorum. Bunun için Files to exclude kısmında dosyamın ismini yazıyorum ve Add diyerek ekliyorum.

Pazarlama klasörümüzde resim dosyalarının barındırılması yasak olmasına rağmen File to Exclude kısmında eklediğimiz asil.JPG dosyasını kopyala bildik. Fakat gene bunun dışındaki resim tiplerindeki dosyaların içerisinde barındırılmasına izin vermeyecektir.

Storage Reports Management

Storage Reports Management kısmında işlem yaptığımız klasörlerimiz üzerinde çeşitli raporlar hazırlayabileceğimiz ve bu raporlar sayesinde klasörlerimiz üzerinde mevcut durumları hakkında bilgi sahibi olabiliriz.

Storege Reports Management üzerinde sağ click yapıyoruz. Açılan alt menülerden raporlama işlemini bir schedule ile belirlenen zamanlarda alabilir, Mevcut durum hakkında hemen bir rapor alabilir ve rapor taskları ekleyebilir ve silebilirsiniz.

Simdi hemen rapor almak için Generate Reports New diyorum.

Alacağımız raporun içeriğini belirliyoruz artık, bunun için ilk olarak Settings penceresinde Report data kısmından alacağımız raporda kaynak hakkında nasıl bir rapor alacağımızı belirliyoruz. Ben klasör içerisinde en yüksek boyuta sahip dosyalar hakkında bir rapor alacam bunun için Large Files diyorum. Burada raporlamada işinize yarayacak mevcut raporlama çeşitleri mevcuttur. Report Format kısmında oluşturulacak raporun dosya türünü belirliyoruz. Ben DHTML’ i işaretliyorum.

Scope Tabına geldi sıra. Burada rapor alacağımız klasörü ve içerisindeki hangi dosya türleri hakkında rapor hazırlayacağımızı belirtiyoruz. The following folders are included in this scope kısmında Add diyerek raporlama yapılmasını istediğimiz klasörümüzü veya klasörlerimi ekliyoruz.

Delivery Tabına geldiğimizde oluşturacağımız bu raporun e-mail olarak sistem yöneticisi veya yöneticilerine gönderilmesini istiyorsak e-mail adresini belirliyoruz. Artık rapor oluşturma işlemimizi tamamladık OK diyoruz.

Karşımıza gelen Generate Storage Reports penceresinde wait for reports to be generated and then display them’ i seçiyoruz. Böylelikle raport oluştuktan sonra hemen görebilelim diye. Diper seçeneği işaretlerseniz. Oluşturulan raporu açmak yerine kaydeder veya e-mail göndermesini istemişseniz e-mail olarak atar. Bu pencerede OK diyoruz ve raporu oluşturmasını sağlıyoruz.

Raporlama işlemi bittikten sonra rapor sayfamız bu şekilde gelmektedir ve klasörün içeriğine dair ayrıntılı bir bilgiye bu rapor sayesinde ulaşabiliyoruz.

Oluşturulan raporların bulunduğu default path C:\StorageReports\Interactive içerisindedir. Buradan oluşturulan raporları alabilirsiniz.

Evet, arkadaşlar File Server Resource Manager ile paylaşım alanlarımız üzerinde içerik filtreleme, kota uygulama ve raporlama işlemlerini gerçekleştirdik. FSRM sayesinde file serverlar üzerindeki depolama alanlarında kullanıcıların yapabileceklerini ve yapmayacaklarını belirlememize ve yönetebilmemize imkan sağlamaktadır.

Umarım sizlere faydalı olacaktır.