SCOM, System Center Operations Manager‘in kısaltmasıdır. Altyapınızı uçtan uca oluşturmanıza, yönetmenize ve otomatikleştirmeniz için kullanılan “System Center” ürün ailesinin bir parçasıdır. SCOM, her boyuttaki işletmeler için ideal bir çözümdür, ister 100 ister 5000 sunucunuz olsun, ister eğitim, sağlık, finans, üretim, enerji veya teknoloji alanlarında çalışıyor olun, SCOM altyapınızı izlemenize yardımcı olabilir.
Makale İçeriği:
- SCOM ile Neler İzlenebilir
- SCOM’un Çalışma Yapısı
- SCOM İçin Sistem Gereksinimleri
- SCOM 2022 İndirme
- SQL Server ve Reporting Kurulum Adımları
- SCOM Kurulumu
SCOM ile Neler İzlenebilir
SCOM, İşletim Sistemi, Exchange Server, Active Directory ve diğer Windows Rollerini izlemek konusunda çok güçlü bir ürün olsa bile; SCOM, ortamınızda bulunan network cihazlarını, VMware ve Citrix gibi ürünlerinide başarılı bir şekilde izleyebilmektedir.
Ortamınızda Monitoring için bir ürün bulunabilir, SCOM diğer monitoring ürünleri ile beraber kullanılabilmektedir. Ayrıca SCOM Linux sistemleriniz içinde kullanılabilmektedir.
SCOM’un Çalışma Yapısı
SCOM, sunucu, sistem servisleri, işletim sistemleri ve hypervision gibi ortamlarda tanımlanan ürünlerin durumunu kontrol eden izleme ve raporlama ürünü olarak görev yapmaktadır. SCOM yöneticisi nesne yapılandırmasını yapar ve SCOM üzerinde tanımlanmış olan her nesneyi SCOM paket kaybı, servis sorunlarını denetler ve yöneticilere bildirim yapar. SCOM, sorunlar için yöneticilere yaşanılan sorunun kök kaynağını ve düzeltmesi için ilgili eylemleride bildirebilir.
SCOM‘un uyarı vermesi gerekip gerekmediğini belirlemek için her nesne için sistem durumu için % belirlememiz gerekmektedir. Örneğin: Bir sunucu için disk sürücüsünün %80’den fazla kapasite varsa yeşil, %80 ve %90 arasında kapasite olursa sarı, %90 üzeri olursa kritik olarak ayarlayabiliriz. Bu oranları yönetici istediği zaman değiştirebilmektedir.
SCOM, tanımlanmış nesneler için Trafik ışığı renk kodlamasını kullanmaktadır;
Yeşil: Sağlıklı bir nesne için bildirim yapar.
Sarı: Nesne için uyarıyı ifade eder.
Kırmızı: Sorunun kritik olduğunu ifade etmektedir.
Gri: Nesnenin bakımda olduğunu veya SCOM’un o nesneye ulaşamadığını bildirmektedir.
SCOM izleme yapabilmesi için bir agent’a ihtiyaç duymaktadır, bu izleme yapabilmek için “MMA” ihtiyaç duyması anlamına gelmektedir. Agent olmadanda çalıştırabilirsiniz, fakat agent olmadan çalışırken belli sınırlandırmalar yapmaktadır.
Bu aracılar, yüklendikleri sunucularda iş akışları çalıştırır ve veri oluşturur. Bu “ham” veriler daha sonra işlenmek üzere SCOM Management Server’a iletilir ve ardından veritabanlarına eklenir. Bunu daha iyi anlamak için, bazı SCOM terminolojisini gözden geçirmekte fayda bulunmakta;
Management group
Management Group SCOM kurulumunuzun koleksiyonu olarak tanımlanabilir. Management Groupları bağlamak, uyarıların ve diğer nesnelerin tek bir konsol içerisinde görüntülenmesi ve düzenlenmesi sağlamaktadır.
En basit Operations Manager uygulaması tek bir yönetim grubudur. Her ek grup en azından kendi işletimsel veritabanını ve yönetim sunucusunu gerektirmektedir.
Agent
İzlenmesi gereken sunucuya yüklenmesi gerekmektedir.. İş akışlarını yüklü olduğu sunucuda yerel olarak çalıştırır ve verileri Yönetim Sunucusu’na iletmektedir.
Management Server
Management Server, verilerin işlenmesinden sorumludur.
SCOM Databases
SCOM yüklenirken yüklenen iki ana veritabanı bulunmaktadır;
Operational Database Yönetim Grubunuzun yapılandırma verilerini içermektedir. Ayarlarınızda yaptığınız değişiklikler veya izleme iş akışlarındaki değişiklikler burada depolanır. OpsDB, verileri kısa vadede (varsayılan olarak 7 gün) saklamaktadır.
Data Warehouse agent tarafından toplanan izleme verilerini uzun vadede depolamak üzere tasarlanmıştır. Raporlama için kullanılan tüm geçmiş veriler bu veritabanından çağrılır. Management Server her iki veritabanına da aynı anda veri yazar, böylece DW her zaman en son verileri içerir.
Gateway Server
Gateway Server, SCOM Management Server‘ın etki alanının Kerberos sınırları dışında kalan verileri izlemek için kullanılmaktadır. Bu sunucu emel olarak agent için “Proxy Server” görevi görmektedir.Agent verilerini Gateway Server’a gönderir ve Gateway Server’da verileri işlemek için Management Server’a iletir
Bir GW sunucusuna sahip olmanın en büyük yararı, yalnızca bir bağlantı noktasının açılmasına izin verdiği için (GW sunucusunda MS’ye doğru) ağ güvenlik açığını en aza indirmek ve ayrıca güven sınırları arasında güvenli iletişim için verilmesi gereken SSL sertifikalarının sayısını azaltmaktır.
OM, agent ve management server arasında bilgi alışverişi öncesinde kimlik doğrulaması yapılmasını gerektirmektedir.
Ağ geçidi sunucuları, bir güvenlik duvarı aracıları yönetim sunucularından ayırdığında veya aracılar ayrı, güvenilmeyen bir etki alanında olduğunda kullanılır. Ağ geçidi sunucusu, aracılar ve yönetim sunucusu arasında bir proxy görevi görür.
GW sunucusu olmadan, aracılar bir yönetim sunucusuyla sertifika kimlik doğrulaması gerçekleştirmeye devam edebilir, ancak MOMCertImport.exe aracı kullanılarak her aracıya bir X.509 sertifikasının verilmesi ve yüklenmesi gerekir ve her birinin güvenlik duvarı üzerinden yönetim sunucusuna erişmesi gerekmektedir.
GW sunucusu başına 2.000’den fazla agent ile iletişime geçiyorsa GW yeteneğini olumsuz etkilemektedir. 2.000’den fazla agent gerektiği yerlerden birden çok GW sunucusu gerekmektedir.
SCOM İçin Sistem Gereksinimleri
Desteklenen Tarayıcılar
Masaüstü ve mobil cihazlarda Edge, Chrome, Firefox ve Safari’nin en son sürümleriyle en iyi şekilde çalışmaktadır
Dashboard Server Web sunucusu
- Dashboard Server v4.6 ve üstü için: x64 Windows Server 2016 veya üstü
- .NET Framework 4.7.2 *
- Windows IIS Web rolleri *
- IIS URL Rewrite 2.0 *
* ile işaretlenmiş öğeler gerekirse otomatik olarak yüklenebilmektedir.
System Center Operations Manager
SCOM yönetim sunucusu Operations Manager 2016 veya 2019 çalıştırıyor olmalıdır. Operations Manager 2007, 1801, 1807 ve 2012 desteklenmemektedir.
Haziran 2022, SCOM 2012’yi artık desteklememek için v5.6 sürümüyle güncellendi. Bundan önce “SCOM yönetim sunucusu Operations Manager 2012, 2012 SP1 veya R2, 2016, 1801, 1807 veya 2019 çalıştırıyor olmalıdır. Operations Manager 2007 desteklenmiyor.”
| Operations Manager Server Role | x64 Processor (min) | Memory (min) | Disk space (min) |
|---|---|---|---|
| Management Server | 4-Core 2.66 GHz CPU | 8 GB | 10 GB |
| Gateway Server managing up to 2000 agents | 4-Core 2.66 GHz CPU | 8 GB | 10 GB |
| Gateway Server in resource pool managing up to 500 network devices | 8-Core 2.66 GHz CPU | 32 GB | 10 GB |
| Gateway Server in resource pool managing up to 100 UNIX/Linux computers | 4-Core 2.66 GHz CPU | 4 GB RAM | 10 GB |
| Web Console server | 4-Core 2.66 GHz CPU | 8 GB | 10 GB |
| SQL Server Reporting Services server | 4-Core 2.66 GHz CPU | 8 GB | 10 GB |
- Desteklenen İşletim Sistemleri: Windows Server 2022 (Standart, Datacenter), Windows Server 2019 (Standart, Datacenter).
- SQL Server Gereksinimleri: SQL Server 2019, SQL Server 2017
- SCOM 2022 için SQL Server’ı yüklerken, SQL_Latin1_General_CP1_CI_AS olduğundan emin olmanız gerekmektedir
- Desteklenen dağıtımlar; Microsoft Azure, Sanal Makineler, Fiziksel Sunucular.
- .NET Framework 4.7.2 veya .NET Framework 4.8 gereklidir.
SCOM için kısa temel bilgiler ve sistem gereksinimlerinden bahsettik, şimdi tek sunucu için SCOM dağıtımı yapabiliriz.
SCOM 2022 İndirme
MSDN aboneliğiniz veya VLSC portal erişiminiz bulunuyorsa SCOM 2022 indirebilirsiniz. SCOM 2022’yi değerlendirmek için Microsoft Evaluatin Center üzerinden de indirebilirsiniz;
System Center 2022 | Microsoft Evaluation Center
SQL Server ve Reporting Kurulum Adımları
SCOM 2022 için sunucuma SQL Server 2019 CU16 kurulumu gerçekleştireceğim. LAB ortamı olduğu için SCOM 2022’yi tek sunucu üzerinde kuracağım ve yapılandıracağım.
SQL Server 2019 kurulumu Portal içerisinde detaylı kurulum ve yapılandırması olduğu için kurulumu tekrar detaylı bir şekilde anlatmayacağım.
NOT: SQL Server RTM kurulumu yapmayınız. Kurulum sırasında Database hataları alabilirsiniz
SQL Server kurulum öncesi bazı testleri tamamladıktan sonra SQL Server için bileşen seçme ekranına geleceğiz.
Bileşen seçme ekranında aşağıdaki bileşenleri seçmeniz yeterli olacaktır.
- Database Engine Services
- Full-Text and Semantic Extractions for Search
LAB kurulumu için Instance ID değişikliği yapmıyorum, varsayılan Instance ID ile gidiyorum. (MSSQLSERVER)
Normalde SCCM veya SCOM kurulumlarında servis hesapları oluşturulması gerekmektedir, biz şuan LAB ortamı kurduğumuz için servis hesapları oluşturmadım ve tek bir hesap ile ilerliyorum. Prod ortamda dağıtım yapacağınız zaman servis hesapları oluşturmanız önerilmektedir.
Servis Hesapları aşağıdaki yetkilerde oluşturabilirsiniz;
- OM Server Action Account
- OM Config and Data Access Account
- OM Datawarehouse Reader Account
- OM Datawarehouse Write Account
- OM Administrators security group
- SQL Service Account
Servis hesabı oluşturmadığım için Sql Server Agent ve SQL Server Database Engine için password girmiyorum ve servis Startup Type bölümünü Automatic olarak değiştiriyorum.
SQL Server Collation bölümü “SQL_Latin1_General_CP1_CI_AS” olarak kalması gerekmektedir.
Daha sonra SQL Server için bir authentication mode seçimi yapmamız gerekiyor ve kullanıcı belirtmemiz gerekiyor. Sonrasında kuruluma başlayabiliriz.
SQL Server kurulumumuz başarılı bir şekilde tamamlandı. Close butonu ekranı kapatıp sunucuyu reboot edebiliriz. Reboot sonrası SQL Server 2019 CU16 yüklemesi gerçekleştirebilirsiniz.
SQL Server 2019 Report Hizmeti Yükleme Adımları
SQL Server Report kurulumu yapacağız. Raporlama hizmeti SQL Server 2019 içerisine dahil olmadığı için ayrı bir indirme işlemi gerçekleştirmeniz gerekmektedir.
Install Reporting Services ile işlemlerimize başlayabiliriz.
Gizlilik sözleşmesini kabul ettikten sonra, kurulum yolunu belirliyoruz ve Install butonu ile kuruluma başlatıyoruz.
Kurulum tamamlandıktan, raporlama hizmetini yapılandırmamız ve raporlama için bir DB oluşturmamız gerekmektedir. Configure Report Server butonu ile yapılandırma işlemi yapmaya başlayabiliriz.
Rapor sunucusuna bağlanmak için bizden Server Name bilgisi istiyor, eğer bağlanmak istediğiniz server doğruysa değişiklik yapmadan Connect butonunu kullanabilirsiniz.
Sol tarafta bulunan menü altında, Service Account adımına geliyoruz ve bir servis hesabı oluşturmuşsanız bu bilgileri buraya giriyoruz.
Daha sonra Database menüsüne geliyoruz ve bir DB oluşturmak için Change Database diyoruz.
Create a new report servre database adımı ile devam ediyoruz.
Veritabanı sunucusuna bağlanacak hesap bilgilerini giriyoruz ve Test Connection butonu ile bilgileri test edebiliyoruz.
Varsayılan veritabanı adı “ReportServer” Temp DB adı ise “ReportServerTemp” olarak geliyor. Bu kısmı isteğe bağlı değiştirebilirsiniz.
Daha sonra Credentials bilgilerimi sağladıktan sonra, yapılandırmamızı kontrol edeceğimiz Summary bölümüne geliyoruz ve Next butonu ile yapılandırma işlemi başlıyor.
DB oluşturma işlemimiz başarılı bir şekilde tamamlanıyor.
Report Servre için DB oluşturma işlemini tamamladık. Web Service Url kısmından Urls bölümünde bulunan linke tıklıyoruz, eğer yapılandırmalarımız başarılı şekilde oluştuysa aşağıdaki görseldeki gibi bir sayfa bizi karşılamaktadır.
SCOM Kurulumu
SCOM kurulumu için öncelikle dosyalarımızı ayıklamamız gerekmektedir. İndirmiş olduğum ISO dosyasını sunucuma Mount ettikten sonra SCOM_2022.exe dosyasını çalıştırmamız yeterli olacaktır.
Scom yüklemesi için öncelikle önkoşulları yerine getirmemiz gerekmektedir.
Windows PowerShell’i yönetici olarak çalıştırdıktan sonra aşağıdaki komut satırı ile özellikleri yükleyebilirsiniz. Yükleme işlemi tamamlandıktan sonra sunucuyu reboot etmeniz gerekmektedir. Reboot işlemi gerçekleşmezse kurulum sırasında ISAPI/CGI/ASP.net hatası alabilirsiniz.
Add-WindowsFeature NET-WCF-HTTP-Activation45,Web-Static-Content,Web-Default-Doc,Web-Dir-Browsing,Web-Http-Errors,Web-Http-Logging,Web-Request-Monitor,Web-Filtering,Web-Stat-Compression,Web-Mgmt-Console,Web-Metabase,Web-Asp-Net,Web-Windows-Auth -Restart
Bu bölümde dosyalarımızı ayıklamak için Next butonu ile ilerliyoruz ve gizlilik sözleşmesini kabul ediyoruz.
Daha sonra dosyaların ayıklanmasını istediğimiz dosya yolunu seçmemiz gerekiyor ve Next butonu ayıklama işlemini başlatabiliriz
Ayıklamış olduğumuz dosya yolunda Setup.exe dosyasını çalıştırarak kuruluma başlayabiliriz.
Install butonu ile işlemlere başlayabiliriz.
Download the latest updates to the setup güncelleme denetlemesini yapmasını istiyorsanız bu seçeneği işaretleyebilirsiniz.
Select Features to install bölümünde yüklenmesi gereken özellikleri belirtmemiz gerekiyor.
- Management Server
Veritabanı ile yönetim sunucusu arasında iletişim kurması için gereklidir.
- Operations console
Yönetim, yazma ve raporlama işlemlerini gereklidir.
- Web console
Monitoring etkinlerinizi web panel üzerinden sağlanmasını için gereklidir.
- Reporting Server
Operations Manager konsolundan Operation Manager veri ambarından sorgulanan veriler için rapor oluşturması gereklidir.
Select installation location bölümünde kurulumu yapmak istediğimiz sürücüyü ve dosya yolunu belirtebiliriz.
Ön Koşullar için test işlemi gerçekleştiriyor, eğer tüm koşulları sağlıyorsak kuruluma devam etmemize izin vermektedir.
Configuration ekranında bize sunulan iki seçenek bulunmaktadır.
- Yeni bir yönetim grubunda ilk Yönetim sunucusunu oluşturun.
- Varolan bir yönetim grubuna bir Yönetim sunucusu ekleyin.
Ben yeni bir yönetim sunucusu oluşturuyorum ve işlemlere devam ediyorum. Bir sonraki ekranda bulunan gizlilik sözleşmesini kabul ediyoruz.
Bu adımda, Operational Database yapılandırmasını yapmamız gerekir.
- Sunucu adını ve Instance ID belirtme
- SQL Server bağlantı noktası – 1433
- Veritabanı adı – OperationsManager
- Veritabanı boyutu – 1000 MB
Bu adımda ise Data WareHouse için yapılandırmamız gerekmektedir.
Raporlama hizmeti için ilgili sunucu otomatik olarak gelmektedir.
Web Console için default Web Site ile devam ediyoruz.
Servis hesabı oluşturmadığımız için bu kısımda Administrator hesapları ile devam etmem gerekecek. Domain Admin ile devam ettiğim için Next dediğimiz zaman güvenlik uyarısı verecektir
Diagnostic and Usage Data adımını Next diyerek atlayabiliriz.
Kurulum öncesi yapılandırmalarımıza göz attıktan sonra kuruluma başlayabiliriz.
SCOM kurulumu başarılı şekilde tamamlandı. Management Server’da bulunan uyarı her SCOM kurulumunda bulunmaktadır, kurulum ilk yapıldığı için değerlendirme sürümünün kurulduğu bilgisini vermektedir.
SCOM sürümünü aşağıdaki görselden kontrol edebilirsiniz.
Umarım bu makale SCOM yüklemeniz için iyi bir rehber olabilir. SCOM 2022, SCCM kurulumuna göre daha kolay bir yapılandırmaya sahip.
Merhaba, SCCM ile SCOM arasındaki fark nedir? Teşekkür ederim.