Windows 10 işletim sisteminin çığ gibi büyüdüğü bu aylarda buna bağlı güncellenmiş yeni araçlarda ön izleme sürümlerini geride bırakıp final sürümlerine hızla geçiş yapmaktadır.
17 Ağustos 2015 tarihinde yayınlanan Microsoft Deployment Toolkit (MDT) 2013 Update 1 final sürümü ile artık Windows 10 sürümlerinin dağıtımını sunucularımızdan güvenle yapabiliriz.
Microsoft Deployment Toolkit (MDT) 2013 Update 1 sürümü bize Windows 10 için gerekli olan tüm dağıtım araçlarını içerisinde barındırmaktadır.
Öncesinde bu aracı kullanma fırsatı olamayanlar için ise biz IT ekiplerine sağladığı en güzel fayda ise suya sabuna dokunmadan hazır bir sistemi (içerisinde tüm yazılımlar, ayarlar, güncellemeler, kısa yollar vb.) ağ üzerinden hazır olarak dağıtabilmemizi sağlamasıdır.
Bu aracı kullanmaya başladıktan sonra azalan iş yükünü görünce hem sevineceksiniz, hem de şimdiye kadar neden kullanmadığınıza üzüleceksiniz. Kısa bir örnek vermek gerekirse ortalama bir sistemin tüm yazılım ekipmanları ile birlikte bir IT personeli tarafından hazır hale getirilmesi ortalama 240 dakika sürmektedir. MDT aracı ile bu süre siz hiç ara müdahaleler etmeden 25-50 dakika sürmektedir. (bu süre istemci ve sunucunun ağ kartına, ağ hızına ve imajın büyüklüğüne göre değişkenlik göstermektedir).
Tabi aklınıza biz bunları diğer 3rd uygulamalarla yapabiliyoruz dediğinizi duyar gibiyim (örneğin Acronis vb.) burada bize Microsoft’un sağlamış olduğu fayda MDT aracının tamamen ücretsiz olmasıdır.
Başlamadan önce temel bazı ihtiyaçlarımız bulunmaktadır. Ben çalışmamı Hyper-V üzerinde yüklü olan Windows Server 2012 R2 Standart sunucum üzerinden yapacağım. Bunları sayacak olursak.
– MDT üzerinden yapacağımız dağıtımlarda da Windows Deployment Servisini kullanacağız (arada bu servisin kurulumu ile ilgili üzerinden kısa bir geçiş yapılacaktır).
– Her zaman olduğu gibi bir statik IP adresine ihtiyacımız olacak
– MDT boot ekranında local administrator hesabımızı kullanmak riskli olacağından farklı bir local kullanıcı hesabı açmamız daha doğru olacaktır. (Dilerseniz bu kısmı sormadan direkt atlatabilir ilgili hesabı scripte entegre edebilirisiniz.)
– MDT 2013 sürümü Hyper-V üzerinde tek core CPU ile çalışabiliyorken MDT 2013 Update 1 sürümünde yeterli gelmemektedir. O yüzden Hyper-V üzerinden çalışacak olursanız 2 Core CPU yapmanızı tavsiye ederim aksi takdirde hatalar alabilirsiniz.
– MDT dağıtıcısı için farklı imajlar alıp dağıtabileceğimizi de hesaba katarak mutlaka 300 GB üzerinde bir disk alanı ayırmanızı tavsiye ederim ya da ikincil bir disk sürücüsü ekleyebilirsiniz.
Tüm bu işlemleri tamamladıktan sonra ilgili araçların indirilmesine geçebiliriz.
– İlk olarak http://go.microsoft.com/fwlink/p/?LinkId=526740 adresinden Windows 10 ADK aracını indiriyoruz.
– Devamında https://www.microsoft.com/en-us/download/details.aspx?id=48595 adresinden Microsoft Deployment Toolkit (MDT) 2013 Update 1 aracını indiriyoruz.
Bu iki önemli aracımızı indirdikten sonra kurulum ve ayar kısımlarına geçebiliriz.
İlk olarak Windows Deployment Services rolünü kuruyoruz. Bu servis ile MDT üzerinde oluşturduğumuz boot dosyasının dağıtımını yapacağız. Böylelikle ağ üzerindeki bilgisayarlar bizim MDT profilimizi görebiliyor olacak.
Kurulum sonrası Windows Deployment Services başlatıyoruz.
Windows Deployment Services Configuration Wizard çalıştırıp WDS için ilk ayarlarımızı yapıyoruz.
Integrated with Active Directory seçerek domain entegrasyonunu sağlıyoruz.
Windows Deployment Services için bizden uzak yükleme klasörü için bir isim veya klasör yolu vermemizi istiyor.
Bu alanda ben PXE boot üzerinden tüm istemcilerin beni bulabilmesini seçiyorum, dilerseniz bu alanı kendi tercihlerinize göre ayarlayabilirsiniz.
Bu ekranda bize bir Windows görüntüsü eklemek isteyip istemediğimiz sorulmakta ben dağıtımı MDT üzerinden yapacağımdan bu kutucuğu boş bırakıp devam ediyorum.
NOT: Karışıklık olmaması için dilerseniz buraya kadar yaptığımız ayarlarla WDS üzerinden bir Windows dağıtımı yapabilirsiniz. MDT ile karışmaması adına aslında Windows Deployment Services bize şunların dağıtımını sağlayabilmektedir.
– Windows kurulumu
– Sürücü dağıtımı
– Uygulama dağıtımı
MDT aracının bize sağladığı ise tüm bunları bir defada hazırlayıp daha kolay bir şekilde dağıtabilmemizdir. Ve bu dağıtımın yolunda WDS üzerinden geçmektedir.
Yani WDS bizim için sadece bir araçtır.
İndirmiş olduğumuz Windows 10 ADK kurulumuna geçiyoruz.
Bizim için gerekli olan paketleri seçiyoruz.
Deployment Tools
Windows Preinstallation Environment (Windows PE)
User State Migration Tool (USMT)
Windows 10 ADK kurulumundan sonra Microsoft Deployment Toolkit (MDT) 2013 Update 1 kurulumuna geçiyoruz.
Kurulum sonrası Deployment Workbench uygulamamızı çalıştırıp MDT için ilk kurulum ayarlarına başlıyoruz.
New Deployment Share Wizardı çalıştırarak MDT imajlarının ve kurulumlarının depolanacağı paylaşımımızı belirliyoruz.
Bu ekranda MDT boot ekranında bize neleri sorması gerektiğini ayarlayabilir, dilerseniz bu seçenekleri sonrasında dilediğiniz gibi özelleştirebilir veya geliştirebilirsiniz.
Ben bu ekranda Kurulum sonrası sistem imajı alıp dağıtacağım için Ask if an image should be captured seçeneğini işaretli bırakıyorum.
Dağıtım için gerekli olan paylaşım oluşturulup ilgili araçlar hazır hale getirildi.
MDT arayüzü için local kullanıcımızı oluşturuyoruz. Kullanıcı haklarımızı ayarladıktan sonra MDT dağıtım klasörümüze ilgili kullanıcımızı ekliyoruz.
Windows 10 imajımızı bağlayıp ilgili kurulum dosyalarının aktarımına başlıyoruz.
MDT içerisinden Import Operating System Wizard’ı çalıştırarak Full set of source files’ı seçiyoruz ve Windows imajımızı bağladığımız sürücümüzü seçip devam ediyoruz.
MDT klasörümüze baktığımızda Operating Systems altında Windows 10 kurulum klasörümüzün oluşturulduğunu görebilirsiniz.
Bu alanı incelediğimizde MDT ile ilgili tüm kurulumların ve scriptlerin tutulduğunu görebilirsiniz.
Windows kurulum dosyalarını sisteme entegre ettikten sonra sisteme bu dosyaları dağıtabilmesi için yeni bir görev oluşturuyoruz. New Task Sequence Wizard çalıştırıp ilgili ayarlarımızı giriyoruz.
Bu ekranda farklı dağıtım profillerimiz var bizim için gerekli olan Standart Client Task Sequence seçiyoruz.
Daha önce Import ettiğimiz Windows kurulum imajımızı seçiyoruz.
Bu ekranı istediğimiz gibi özelleştirebiliriz.
Kurulacak olan sistem imajı için local administrator hesabımızın şifresini bu ekranda oluşturuyoruz.
Tüm ayarlarımızı gözden geçirdikten sonra oluşturduğumuz görevi tamamlıyoruz.
Update Deployment Share çalıştırarak MDT için gerekli boot dosyasının oluşturulmasını sağlıyoruz.
Bu işlem sonrası Deployment Share\Boot klasörü içerisinde x64 ve x86 sistemler için ilgili boot dosyaları oluşturulmuş oluyor.
İşte şimdi sırada Windows Deployment Services’in MDT üzerindeki asıl rolünü anlamaya başlıyoruz.
Windows Deployment Services içerisinde Add Boot Image seçerek MDT ile oluşturulmuş olan boot dosyasını ekliyoruz.
NOT: Boot dosyasını eklerken dikkat etmemiz gereken konu eklediğimiz sistem hangi mimaride ise boot dosyasıda o mimaride olmalıdır. Örneğim burada Windows 10 x64 dağıtacağım o yüzden boot dosyamızı da x64 olarak seçiyoruz.
Artık istemcimize MDT üzerinden dağıtım yapabiliriz. Ağa bağlı olan istemcimizi Network üzerinden boot ediyoruz. Gelen ekranda F12’ ye basarak boot dosyasının yüklenmesini sağlıyoruz.
Önümüze gelen kılavuz üzerinden Run the Deployment Wizard to install a new Operating System seçerek devam ediyoruz.
Credentials alanında daha önce oluşturmuş olduğumuz local kullanıcımızın bilgilerini girerek devam ediyoruz. (Bu ekranda local administrator hesabınızla da giriş yapabilirsiniz)
Oluşturmuş olduğumuz Windows 10 X64 TR yükleme görevini seçerek devam ediyoruz.
Computer Details kısmından yükleme yapılacak olan bilgisayarımız için gerekli bilgileri girebilirsiniz. Bu sadece yükleme olacağımdan ve ben bu yükleme ile yeni bir Master Image alacağımdan buna rastgele bir isim giriyorum.
Locale and Time alanında bölgesel ayarlarımızı yapıyoruz.
NOT: Bu alanlarda girdiğimiz tüm bilgiler istenildiği takdirde script içerisine entegre edilebilir ve tekrar tekrar sorulmasının önüne geçilebilir. Tercih tamamen sizlere ait bir sonraki ekranda bunun nasıl yapılabileceğinden sizlere bahsedeceğim.
Dağıtım işlemi başlamadan önceki Ready ekranında şimdiye kadar yaptığımız tüm özelleştirmeleri görebilirsiniz.
MDT Deployment Share ayarlarında bulunan Rules kısmına girdiğiniz takdirde bir sonraki dağıtım işlemlerinde bu soruların hepsinin otomatik olarak geçilmesini sağlayabilirsiniz.
Burada ihtiyacınız olabilecek kuralları Rules sekmesine girdiğiniz takdirde bir sonraki dağıtımlarda aynı soruları cevaplamıyor olacaksınız.
[Default]
_SMSTSORGNAME=Contoso
OSInstall=YES
UserDataLocation=AUTO
TimeZoneName=Pacific Standard Time
AdminPassword=P@ssw0rd
JoinDomain=contoso.com
DomainAdmin=CONTOSO\MDT_JD
DomainAdminPassword=P@ssw0rd
MachineObjectOU=OU=Workstations,OU=Computers,OU=Contoso,DC=contoso,DC=com
SLShare=\\MDT01\Logs$
ScanStateArgs=/ue:*\* /ui:CONTOSO\*
USMTMigFiles001=MigApp.xml
USMTMigFiles002=MigUser.xml
HideShell=YES
ApplyGPOPack=NO
WSUSServer=mdt01.contoso.com:8530
SkipAppsOnUpgrade=NO
SkipAdminPassword=YES
SkipProductKey=YES
SkipComputerName=NO
SkipDomainMembership=YES
SkipUserData=YES
SkipLocaleSelection=YES
SkipTaskSequence=NO
SkipTimeZone=YES
SkipApplications=NO
SkipBitLocker=YES
SkipSummary=YES
SkipCapture=YES
SkipFinalSummary=NO
Ready ekranında Begin’ı seçtikten sonra yükleme dağıtımı başlamış oluyor.
MDT sunucumuz üzerindeki trafikten kurulum dosyalarımızın aktarıldığını görebiliriz.
Buradaki aktarım hızları sizin sunucunuzun ve istemcinizin üzerinde bulunan network kartına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
Dağıtım işlemi sorunsuz bir şekilde tamamlandığına dair bilgi ekranı önümüze geliyor.
Buraya kadar aslından DVD üzerinden normal bir Windows kurulumu yapmış gibi olduk Microsoft Deployment Toolkit’in asıl meyvesini birazdan yemeğe başlayacağız.
Ben bu yüklemem üzerine gerekli olan tüm uygulamalarımı kuruyorum ve tüm Windows, Office güncellemelerimi yapıyorum.
Ve bu kurulumlar devamında tüm özelleştirmelerimi yaptıktan sonra Windows\System32\Sysprep üzerindeki sysprep aracını çalıştırıp sistemi imaj almaya hazırlıyorum.
Sysprep üzerindeki ayarlarımı ekteki gibi yapıp işlemi başlatıyorum. Bu işlem yaklaşık 8-10 dakika sürecek ve işlem sonrası imaj alacağımız sanal makinamız kapanacaktır.
Tekrardan MDT aracımıza geliyoruz ve yeni bir Task Sequence oluşturuyoruz.
Select Template sekmesinde bu sefer Sysprep and Capture profilini seçiyorum.
Alacağım imaja uygun Windows 10 sürümünü seçip devam ediyorum.
Yeni görevi oluşturduktan sonra bu görevin ayarlar kısmına gelerek Execute Sysprep kısımlarını Disable this step olarak işaretliyorum.
Buraya kadar yaptığım tüm işlemlerin boot dosyasına işlenmesi için tekrardan Update Deployment Share seçiyorum.
Ve oluşturulan boot imajını tekrardan WDS üzerine gelip Replace Boot Images üzerinden yenisi ile değiştiriyorum.
Kopyasını alacağımız daha önceden kurup sysprep yaptığımız makinamızı çalıştırıp tekrardan F12 ile network boot yapıyoruz.
Master Image için oluşturmuş olduğumuz yeni görevi seçip devam ediyorum. Master Image falan böyle havalı oluyor diye kullandığımı sakına düşünmeyin yabancı kavram kullanmayı bende sevmiyorum ama bazı terimleri ne yazık ki Türkçeleştirince anlaşılmaz ve komik oluyor. Microsoft Master Image için Golden Image adını kullanıyor, ben Master Image daha açıklayıcı buluyorum.
Bu alanda kopyamızın alınacağı yeri seçip onun için bir isim veriyoruz.
İşlem başlattıktan sonra gerekli profiller yükleniyor ve Image alma işlemi başlıyor.
Tekrardan MDT aracımıza gelip Import Operating System Wizard’ı çalıştırıyoruz.
Bu ekranda Custom image file seçip almış olduğumuz Master Image ekliyoruz.
Yeni bir Task Sequence oluşturuyoruz.
Yeni bir dağıtım yapacağımızdan Standart Client Task Sequence seçiyoruz.
Az önce eklediğimiz Master Image dosyamızı seçiyoruz.
Yeni eklemelerden sonra Deployment Update Share seçecerek WDS üzerindeki Boot Image dosyamızı güncelliyoruz.
Buraya kadar tüm temel ayar kısımlarını tamamlamış bulunuyoruz. Bundan sonra artık hazır yüklememizi tüm ağımızda ki istemcilerimize dağıtabiliriz.
Oluşturduğumuz yeni dağıtımı seçip devam ediyoruz.
Artık bu ekrandan dilerseniz dağıtımı etki alanı üzerine dahil edebilirsiniz yada bunu isteğinize göre Rules sekmesinden otomatik olarak tanımlayabilirsiniz.
İşlemi başlattıktan sonra MDT diski biçimlendirmeye başlıyor ve devamında dağıtım gerçekleşiyor.
Ve artık sona yaklaşmış bulunuyoruz J
Buraya kadar neler yaptığımıza dair kısa bir özet geçersek;
1. İlk önce bir MDT üzerinden temel Windows yüklemesini yaptık.
2. Sonra bu yükleme üzerine tüm uygulamalarımızı ve güncellemelerimizi yükledikten sonra sysprep aracı ile sistemi hazırladık.
3. Hazırlamış olduğumuz bu kopyayı MDT aracı ile ağ üzerinden dağıttık.
Faydalı bir makale olması dileği ile tüm BT meslektaşı arkadaşlara ve adaylara sevgiler, saygılar…