Teknoloji dünyası bu hafta da birbirinden önemli gelişmelere sahne oldu. Savunma sanayisinden sosyal medyaya, kriz yönetiminden yapay zekâya kadar pek çok alanda yaşanan yenilikler ve tartışmalar, geleceğimizi şekillendirmeye devam ediyor. İşte haftanın en çok konuşulan teknoloji haberleri ve detayları…
LinkedIn, Yapay Zekâ Eğitimi İçin Müşteri Bilgilerini Kullandığı Gerekçesiyle Dava Edildi
LinkedIn, yapay zekâ modellerini eğitmek için Premium müşterilerin özel mesajlarını rızaları olmadan üçüncü taraflarla paylaştığı iddiasıyla toplu dava önerisiyle karşı karşıya. Davada, LinkedIn’in Ağustos 2024’te kullanıcıların veri paylaşımından vazgeçmelerine olanak tanıyan bir gizlilik ayarını sessizce uygulamaya koyduğu, ancak Eylül ayında gizlilik politikasını AI eğitimi için veri kullanımını içerecek şekilde güncellediği iddia ediliyor. Şirket, vazgeçme seçeneğinin önceki eğitim süreçlerini etkilemeyeceğini belirtti. Kaliforniya’daki bir federal mahkemede açılan davada, sözleşme ihlali, haksız rekabet ve federal yasaların ihlali gerekçeleriyle tazminat talep ediliyor. LinkedIn ise iddiaları reddederek haklılık payı olmadığını savunuyor.
Yangın Ve Savaşlarda Kriz Uygulamaları Öne Çıktı
Teknoloji, kriz anlarında milyonlara umut oluyor. Los Angeles’ta yangınları takip eden Watch Duty gibi uygulamalar, çevresel felaketler ve savaş durumlarında insanlara kritik bilgiler sunuyor. Watch Duty, yangın sınırları, tahliye emirleri ve hava durumu gibi bilgileri 911 çağrıları ve polis tarayıcılarından alarak kullanıcılarına aktarıyor. Ukrayna’da kullanılan Diia uygulaması, kimlik belgelerine erişim ve hava saldırısı uyarıları sağlarken, EPPO ve TacticMedAid gibi askeri uygulamalar düşman hareketlerini raporlama ve ilk yardım eğitimleri sunuyor. İsrail’de ise Red Alert, roket saldırılarına karşı anlık uyarılar veriyor. Bu uygulamalar, kriz anlarında hayatta kalmayı kolaylaştıran vazgeçilmez dijital araçlar haline geldi.
Yeni Optik Bellek Teknolojisi, Veriyi Işık Hızında İşleyebiliyor
Araştırmacılar, veri depolama ve işlemeyi büyük ölçüde hızlandıran programlanabilir fotonik latch adlı yeni bir optik bellek birimi geliştirdi. Silisyum fotonik platform üzerinde oluşturulan bu teknoloji, ışık dalga boyu seçiciliği sayesinde birden fazla bit veriyi aynı birimde saklayabiliyor ve piko saniyeler içinde tepki vererek optik işlem sistemlerinde yüksek hız ve enerji verimliliği sağlıyor. Bu bellek birimi, optik veri işleme, yapay zekâ ve büyük dil modelleri gibi yoğun işlem gerektiren uygulamalarda devrim yaratma potansiyeline sahip. Araştırmacılar, teknolojinin daha geniş ölçekte uygulanabilmesi için çalışmalarını sürdürüyor.
UBTech ve Foxconn, iPhone Üretiminde İnsansı Robotları Kullanabilir
Çinli UBTech, Foxconn ile yaptığı iş birliği kapsamında Walker S1 insansı robotlarını iPhone üretiminde kullanmaya hazırlanıyor. 1.72 metre boyunda ve 76 kilogram ağırlığındaki Walker S1, kalite kontrol, vida sıkma, parça montajı ve yük taşıma gibi görevleri üstlenebiliyor. Shenzhen’deki fabrikalarda aylar süren eğitimlerin ardından robotlar, Zhengzhou’daki Foxconn tesislerinde testlere başlayacak. UBTech, bu iş birliğiyle insansı robotların hareket ve karar verme yeteneklerini geliştirmeyi hedeflerken, seri üretimle maliyetleri düşürmeyi amaçlıyor. Çin, insansı robot teknolojisinde hızla ilerleyerek küresel bir lider haline geliyor.
HPE, IntelBroker’ın Veri Sızdırma İddialarını Araştırıyor
HPE, hacker grubu IntelBroker’ın sistemlerinden veri çaldığını iddia etmesi üzerine kapsamlı bir soruşturma başlattı. Sızdırıldığı öne sürülen veriler arasında Zerto ve iLO ürünlerinin kaynak kodları, GitHub depoları, dijital sertifikalar, Docker yapıları ve eski kullanıcı bilgileri yer alıyor. IntelBroker, HPE’ye ait API’lere ve bazı hizmetlere erişim sağladığını da iddia ediyor. HPE, siber güvenlik ekiplerini devreye sokarak ilgili kimlik bilgilerini devre dışı bıraktığını ve şu ana kadar müşteri verilerinin etkilenmediğini açıkladı. IntelBroker, daha önce Cisco gibi büyük şirketleri hedef almış ancak etkiler sınırlı kalmıştı.
Akciğer Hastalıklarını Yüksek Doğrulukla Tespit Eden Yapay Zekâ Modeli Tanıtıldı
Charles Darwin Üniversitesi liderliğinde geliştirilen TD-CNNLSTM-LungNet adlı yapay zekâ modeli, ultrason videolarından akciğer hastalıklarını %96,57 doğrulukla tespit edebiliyor. COVID-19 ile zatürre gibi benzer semptomlara sahip hastalıkları ayırt edebilen bu hibrit model, konvolüsyonel sinir ağları (CNN) ve uzun kısa süreli bellek (LSTM) algoritmalarını birleştiriyor. Model, doktorlara kararlarını görsel olarak açıklayarak klinik şeffaflık ve güvenilirlik sağlıyor. Tüberküloz, astım ve akciğer kanseri gibi hastalıkların teşhisinde kullanılabilen bu teknoloji, farklı görüntüleme yöntemlerine (CT taramaları ve X-ray) uyarlanma potansiyeliyle sağlık sektöründe yapay zekânın etkili kullanımına öncülük ediyor.
Google, Yeni Titans Mimarisini Tanıttı
Google, yapay zekâ dünyasında devrim niteliğinde bir adım atarak Titans mimarisini duyurdu. Bu yeni mimari, Transformers modellerinin sınırlarını aşarak kısa ve uzun vadeli hafıza modülleri ile “sürpriz ölçütü” gibi yenilikler sunuyor. Titans, insan benzeri bir hafıza yapısıyla büyük veri setlerinde yüksek doğruluk sağlıyor ve dil modellemeden DNA analizine, zaman serisi tahminlerine kadar geniş bir yelpazede üstün performans gösteriyor. Bağlam penceresi kısıtlamalarını ortadan kaldıran bu mimari, bilgi önceliklendirme ve yönetiminde insan bilişine yakın bir yaklaşım getiriyor. Ancak, ölçeklenebilirlik ve potansiyel yan etkiler gibi zorlukların aşılması gerekiyor. Titans, yapay zekânın daha akıllı ve bağlamı daha iyi anlayabilen sistemlere dönüşmesinde önemli bir kilometre taşı olabilir.
Kuryeler, Algoritmalar Nedeniyle Büyük Bir Zorluk Yaşıyor
Uber Eats, Just Eat ve Deliveroo gibi yiyecek teslimat platformlarında çalışan kuryeler, algoritmaların şeffaf olmayan iş dağıtım ve ücretlendirme süreçleri nedeniyle zorluklar yaşıyor. Algoritmaların hangi kuryelere öncelik verdiği veya yoğun restoranlarda neden “kurye yok” uyarısı verdiği gibi konular belirsizliğini koruyor. Ayrıca, yüz tanıma hataları veya birden fazla platformda çalışma gibi nedenlerle kuryeler işlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalıyor. Otomatik kararlar, işten çıkarmalar ve ücret kesintileri gibi sorunlar, kuryelerin güvencesiz çalışma koşullarını daha da zorlaştırıyor. Kampanyacılar, algoritmaların daha şeffaf hale getirilmesi ve kuryelerin ücretlendirme süreçlerini anlayabilmesi için çağrıda bulunuyor.
İnsan Cildi Kullanılarak Elektrik Üretilebilir
North Carolina State Üniversitesi’nden araştırmacılar, insan hareketiyle elektrik üretebilen ve ciltle temas sırasında kayganlık ve konfor sunan yeni bir giyilebilir malzeme geliştirdi. Amfifil molekülleriyle modifiye edilen bu malzemeler, sürtünmeyi azaltırken aynı zamanda 300 volta kadar elektrik üretebiliyor. Hem enerji verimliliği hem de kullanıcı konforunu bir araya getiren bu teknoloji, dokunsal cihazların geleceği için devrim niteliği taşıyor. Araştırmacılar, bu malzemelerin mevcut cihazlara entegrasyonu ve yeni uygulamaların keşfi için endüstriyel iş birliklerine açık olduklarını belirtiyor.
Görsellerin İçerisine Gizlenen Zararlı Yazılımlar Daha Fazla Tehdit Oluşturuyor
Siber suçlular, kötü amaçlı yazılımları yaymak için görselleri bir araç olarak kullanarak güvenlik sistemlerini atlatıyor. Yeni bir rapora göre, VIP Keylogger ve 0bj3ctivityStealer gibi zararlı yazılımlar, tanınmış dosya barındırma sitelerindeki görsellerin içine gizlenerek milyonlarca cihazı tehdit ediyor. Sahte e-postalar ve HTML smuggling gibi yöntemlerle zararlı yazılımlar cihazlara sızıyor. Yapay zekânın saldırıları daha karmaşık hale getirmesi, bu tehditlerin boyutunu artırıyor. Uzmanlar, güvenilir görünen platformlardan indirilen dosyaların bile risk taşıyabileceğini belirterek, güncel güvenlik yazılımları kullanmanın ve şüpheli dosyalara karşı dikkatli olmanın önemini vurguluyor. Bu yeni yöntem, siber güvenlik dünyasında alarm zillerini çaldırıyor.
2027 Yılında Yapay Zeka İnsanların Önüne Geçebilir
Jeff Bezos destekli Anthropic’in CEO’su Dario Amodei, yapay zekânın önümüzdeki iki ila üç yıl içinde insan zekâsını aşabileceğini öngördü. Claude adlı generative AI chatbotlarına olan talebin mevcut kapasiteyi aştığını belirten Amodei, 2026’ya kadar bir milyondan fazla çipi devreye almayı ve Claude’un hafıza, web entegrasyonu ve sesli iletişim gibi gelişmiş özelliklerle donatılacağını açıkladı. AI’nin fırsatlar sunduğunu ancak olumsuz etkilerin dikkatle izlenmesi gerektiğini vurgulayan Amodei, Elon Musk’ın yapay zekânın insan zekâsını geçeceği yönündeki tahminini doğrular nitelikte konuştu. Anthropic, Amazon ve Palantir ile ortaklıklarla savunma ve istihbarat alanlarında büyümeyi hedefliyor.
Trump’ın Yeni Yapay Zeka Planı Oracle Hisselerini Yükseltti
ABD Başkanı Donald Trump, Oracle, OpenAI ve SoftBank ortaklığında kurulan Stargate girişiminin yapay zekâ altyapısına 500 milyar dolar yatırım yapacağını duyurduktan sonra Oracle hisseleri %9 yükseldi. İlk veri merkezlerinin Teksas’ta inşası başlarken, Nvidia’nın çip tedariki sağlaması şirketin hisselerini %2,4 artırdı. Microsoft, Arm, Dell ve Super Micro Computer gibi teknoloji firmaları da kazanç sağladı. Analistler, bu yatırımın ABD’de büyük teknoloji şirketlerinden gelecek benzer yapay zekâ projelerinin başlangıcı olduğunu belirtiyor. Ayrıca, veri merkezlerine olan enerji talebi Vistra gibi nükleer enerji şirketlerinin hisselerini %4,2 artırdı.
Kuzey Ülkeleri 5G Alanında Liderliği Ele Geçirdi
Kuzey ülkeleri, 5G bağlantı liderliğinde Avrupa’nın zirvesinde yer alırken, Birleşik Krallık geride kalıyor. Danimarka, Finlandiya ve Norveç, %80’i aşan erişim oranlarıyla Avrupa’da ilk sıralarda yer alırken, Danimarka %83,4 erişim oranıyla lider oldu. Bu başarı, erken spektrum tahsisi, operatör iş birlikleri ve kırsal kapsama öncelikleri gibi faktörlere dayanıyor. Buna karşın, Birleşik Krallık %42,2’lik 5G erişim oranıyla yalnızca Avrupa’nın gerisinde kalmakla kalmıyor, aynı zamanda yüksek şehirleşme oranına rağmen yapısal engellerle mücadele ediyor. Uzmanlar, Nordik ülkelerin hükümet teşvikleri ve kapsama politikalarının, 5G altyapısını geliştirmek isteyen ülkeler için örnek oluşturabileceğini vurguluyor.
Pentagon, Yapay Zekâ ile Siber Saldırılara Karşı Önlem Alıyor
Pentagon, generative AI (üretken yapay zekâ) teknolojilerini kullanarak tehditlerin tespiti, takibi ve değerlendirilmesi süreçlerini hızlandırdığını duyurdu. OpenAI, Anthropic ve Meta gibi şirketler, yapay zekâ modellerini savunma alanında kullanıma sunarken, insanlara zarar vermeyi engelleyen etik politikalarına bağlı kalmaya devam ediyor. Pentagon’un Dijital ve Yapay Zekâ Şefi Dr. Radha Plumb, bu sistemlerin yalnızca planlama aşamalarında kullanıldığını ve tüm karar süreçlerinde insan kontrolünün sağlandığını vurguladı. Meta, Anthropic ve OpenAI gibi şirketlerin Lockheed Martin, Palantir ve Anduril gibi savunma şirketleriyle yaptığı iş birlikleri, yapay zekânın tehditlere karşı farklı senaryolar oluşturma ve karar süreçlerini iyileştirme konusunda büyük bir avantaj sağladığını gösteriyor. Ancak Pentagon, tamamen otonom silah sistemlerini etik kaygılar nedeniyle kullanmayı reddediyor.
Project Gigabit Kapsamında Fiber İnternet Ağı Döşemeye Başladı
CityFibre, Birleşik Krallık hükümetinin 5 milyar sterlinlik Project Gigabit programı kapsamında dokuz bölgede tam fiber internet ağı kurmaya başladı. Hükümetin 782 milyon sterlinlik desteği ve CityFibre’nin yatırımlarıyla finanse edilen proje, kırsal ve zor erişilen bölgelerde 1,3 milyon ev ve iş yerini yüksek hızlı internetle buluşturmayı hedefliyor. Tam fiber altyapısı, küçük işletmeleri desteklerken, toplulukları birbirine bağlamayı ve dijital eşitsizliği azaltmayı amaçlıyor. CityFibre CEO’su Greg Mesch, projenin Birleşik Krallık’ın dijital altyapısını geleceğe hazırladığını ve ekonomik büyümeye katkı sağlayacağını vurguladı.
VR ile İlk Denge Testi Gerçekleştirildi
New York Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, iç kulak bozukluğu (vestibüler hipofonksiyon) olan bireylerde, ses ve görsellerin dengeyi önemli ölçüde zorlaştırabileceğini ortaya koydu. VR başlığı kullanılarak New York City metrosu simülasyonunu deneyimleyen katılımcılar arasında, hareketli görsellerle birlikte beyaz gürültü veya metro sesleri sunulan bireylerde en yüksek dengesizlik ölçüldü. Sağlıklı bireyler bu etkiyi yaşamazken, araştırmacılar sesin denge değerlendirme ve rehabilitasyon programlarına dahil edilmesi gerektiğini vurguluyor. VR başlıklarının, bu tür süreçlerde etkili bir araç olabileceği belirtiliyor.
Trump, TikTok’un Kapanmasını Erteleyen Kararnameyi İmzaladı
ABD’de 170 milyondan fazla kullanıcısı bulunan TikTok, ulusal güvenlik gerekçesiyle satılması gerektiği belirtilen ve 19 Ocak’ta yürürlüğe giren “yasak ya da elden çıkar” yasası nedeniyle erişime kapatılmıştı. Ancak eski Başkan Donald Trump, TikTok’un kapatılmasını 75 gün erteleyen bir başkanlık kararnamesi imzaladı. Trump, kararnameyi imzalarken ABD’nin TikTok’un yarısını alma hakkına sahip olması gerektiğini savundu ve sosyal medya uygulamasının hizmet vermeye devam edebileceğini belirtti. Ayrıca Çin’in ABD ile TikTok arasında yapılacak anlaşmayı onaylamaması durumunda Pekin’e gümrük vergileri uygulanabileceği uyarısında bulundu. Bu gelişme, TikTok’un geleceğiyle ilgili belirsizliği sürdürürken, teknoloji ve siyaset dünyasının dikkatini çekmeye devam ediyor.
DDoS Saldırısında Yeni Bir Rekor Kırıldı
Cloudflare, 2024 yılında toplam 21,3 milyon DDoS saldırısını engelleyerek %53’lük bir artış kaydetti. Bunlar arasında, rekor seviyede 5,6 Tbps büyüklüğündeki bir UDP DDoS saldırısı dikkat çekti. En büyük saldırı, Doğu Asya’daki bir internet servis sağlayıcısını hedef alırken, 13.000 kaynaktan 80 saniye boyunca 5,6 Tbps veri akışı oluşturuldu. HTTP DDoS saldırılarının %73’ü bilinen botnetlerden kaynaklanırken, Layer 3/Layer 4 saldırılarında SYN, DNS ve UDP flood yöntemleri en yaygın vektörler oldu. Endonezya, en çok saldırı başlatılan ülke olurken, Çin en fazla hedef alınan ülke olarak belirlendi. Telekom, internet ve pazarlama sektörleri, saldırıların ana hedefi haline geldi.
Siber Suçlular Microsoft Teams Üzerinden Kuruluşlara Saldırı Gerçekleştiriyor
Fidye yazılımı saldırganları, Microsoft Teams üzerinden kuruluşlara yönelik sosyal mühendislik saldırıları gerçekleştiriyor. Bu yöntemde, saldırganlar öncelikle hedef çalışanın e-posta gelen kutusunu spam mesajlarla doldurarak dikkatini dağıtıyor. Ardından, Microsoft Teams üzerinden teknik destek gibi görünerek uzaktan erişim talep ediyorlar. Sophos’un raporuna göre, bu taktik özellikle yönetilen bir hizmet sağlayıcı kullanıldığında ve belirli güvenlik yapılandırmaları yapılmadığında başarılı olabiliyor. Saldırganlar, daha önce İK departmanlarını veya Microsoft’u taklit ederek çalışanları kandırmış ve erişim elde etmişti. Uzmanlar, çalışanların bu tür saldırılara karşı dikkatli olması ve güvenlik eğitimlerinin artırılması gerektiğini vurguluyor.
Teknoloji dünyasındaki yenilikleri takip etmek, değişen dünyaya ayak uydurmak için büyük önem taşıyor. Bir sonraki haftanın öne çıkan teknoloji haberlerini takip etmek için cozumpark.com adresinde yerinizi alabilirsiniz.
