Bu makalemizde Microsoft’un piyasaya sunmaya hazırlandığı yeni mesajlaşma servisi olan Exchange Server 2013 yapısından kısaca bahsetmeye çalışacağım.
Ürün henüz preview aşamasında olduğu için tam bir ürün olarak ele alınması bence yanlış olacaktır. Dolayısı ile şuan bize sunulan üründe pek çok eksiklik görülebilir. Ancak bunlar da zamanla en ideal hale getirilecektir.
O yüzden makalemizde çok fazla detaya girmeden ilk aşamada Exchange Server 2013 kurulumu için ön gereksinimler nedir onları inceleyeceğiz, devamında da kurulumunu yapacağız. Ben kurulumu GUI üzerinden yapacağım. Portalımızda Ufuk arkadaşımızın yazmış olduğu bir kurulum makalesi daha mevcuttur ki tamamen katılımsız bir kurulum makalesidir. Hatta ben makalemin bir kısmında onun makalesinden yararlandım ve Exchange Server 2013 kurulumu için gerekli olan aşağıdaki bileşenleri onun makalesinden aldım. Kendisine emeği için teşekkürler.
Exchange 2013 System Requirements
Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi desteklenen Exchange Server sürümleri listelenmiştir. Buradan şunu çıkarabiliriz Exchange Server 2003 artık tarih olmaktadır. Exchange Server 2010 ile Exchange Server 2000’i tarihe göndermiştik şimdi de Exchange 2003’ü uğurluyoruz. Bu aşamada her ne kadar desteklenmiyor dense de Exchange Server 2007, Exchange Server 2013 RTM ile desteklenecektir, desteklenmesi gerekmektedir, çünkü bir sürü kurum vardır ki hala Exchange Server 2007 kullanmaktadır. Biliyorsunuz ki inplace upgrade seçeneği de olmadığı için Exchange 2007’den Exchange 2010’a geçiş yapmak biraz kasvetli bir süreçtir. Dolayısı ile Exchange Server 2007, Exchange Server 2013 RTM ile desteklenecektir.
Network and directory server requirements for Exchange 2013 Preview
Bu şemamızda ise Network ve Active Directory yapısında desteklenen yapılar listelenmiştir.
Hardware requirements for Exchange 2013 Preview
Bu bölümü es geçiyorum, çünkü artık donanımsal sorun yaşayacağımız pek sanmıyorum. Yeterince kaynak mevcut günümüzde ve bol bol temin edilebiliyor. Hatta sanallaştırma platformlarının da son derece gelişmesiyle bizim kaynak veya donanımsal sorunlar yaşayacağımızı pek sanmıyorum.
Supported operating systems for Exchange 2013 Preview
Exchange Server 2013 servisini üzerine kurabileceğimiz işletim sistemleri listelenmiştir. Dikkatiniz çekti mi bilmiyorum ama daha önceki Exchange Server sürümleri Windows Server ailesinin Datacenter sürümleri üzerine kurulamıyordu, artık bu destek de gelmiş görünüyor. (Her ne kadar Datacenter üzerine kurulmuyor desek de bazı kişiler bunu başarabildiklerini söylerler ama ben bir türlü başaramadım J).
Exchange Server 2013 ile pek çok yeniliğin geleceği kesin gibi görünüyor ancak şu anki ürün henüz preview aşamasında olduğu için bizi heyecanlandıracak o pek çok özelliği belki burada göremeyeceğiz ancak yeni servisimizi yakından tanımış olacağız. Yeni yönetim yapısını görmüş olacağız vs.
Şimdi yavaş yavaş kuruluma başlayabiliriz. İlk aşamada yukarıda da bahsettiğimiz gibi ön gereksinimleri yüklememiz gerekiyor.
Yukarıdaki güncellemelerin öncelikle Exchange Server 2013 kurulacak olan sunucuya geçilmesi gerekiyor. Güncellemeler geçildikten sonra Visual C++ 11 Beta Redistributable (x64) – 11.0.50531 Programs and Features altında kaldırılmalıdır.
Bunlardan sonra IIS kurulumunun yapılması gerekiyor ki biliyorsunuz IIS exchange server için şarttır. Ben genellikle IIS’i bütün bileşenleri ile kurarım. Şimdiye kadar da hiçbir sorun yaşamadım.
Güncellemeleri geçtikten sonra artık Exchange Server 2013 setup çalıştırabiliriz.
İlk aşamada güncelleştirmelerin kontrolü mevcut ancak benim makinmda internet bağlantısı olmadığı için ben bu adımı es geçiyorum.
Exchange Server 2013 için gerekli olan dosyalar kopyalanıyor.
Kopyalama tamamlanmıştır.
Aslında bu aşamalar bize Exchange Server 2010 kurulumundan aşina geliyor. Renkler üzerinde sadece biraz oynanmış okadar. Belki RTM olduğunda renkler değişecektir. Turuncu yakışmıştı Exchange 2010’a. Burada Next ile devam ediyoruz.
Lisans sözleşmesini kabul ediyoruz ve Next ile devam ediyoruz.
Kurulum için ön gereksinimler kontrol ediliyor ve bir eksik varsa bize burada gerekli bilgiler aktarılıyor.
Eğer eksik bir yapılandırma söz konusu ile burada bize linkler verilerek kurulumu tamamlayabilmemiz için yol gösteriliyor.
Check işleminden sonra bir de analiz yapılıyor ve devamında rol seçimi bölümü karşımıza çıkıyor.
Evet görüldüğü gibi rol bazlı kurulum karşımıza geldi. Hatırlarsanız Exchange Server 2007/2010 kurulumlarında iki farklı seçenek karşımıza geliyordu;
Typical installation ve Custom installation. Burada bu iki seçeneği göremiyoruz ve iki adet rolümüzü görebiliyoruz. Şimdi Hub Transport ne oldu? Edge Transport ne oldu? Unified Messagging ne oldu sorularını sorabilirsiniz haklı olaraktan. Ancak ürün preview olduğu için tam net bir bilgi vermek yanlış olabilir. Hub Transport tarafında Client Access Server rolü üzerinde Front-end Hub Transport ve Mailbox Server rolü üzerinde Mailbox Transport Service yapısı mevcut. Aşağıda kısaca şekillerini görebilirsiniz.
Front-End Transport Service;
Temel görevleri aşağıdaki gibi sayılabilir;
§ Connection Filtering
§ Recipient/Sender Filtering
§ Domain Filtering
Hub Transport Service;
§ Message Categorization (Routing decisions)
§ Content Inspection
Mailbox Transport Service;
Görevleri aşağıdaki bigi sıralaanbilir;
§ Submission Service
§ Delivery Service
Evet görüldüğü gibi bazı değişiklikler söz konusu ki bu değişiklikler gerçekten güzel düşünülmüş yapılardır.
Alttaki şemada ise bütün yapının nasıl işlediğini görebiliriz;
Evet kısaca Hub Transport yapısına da değindikten sonra artık kurulumumuza kaldığımız yerden devam edebiliriz.
Rol seçimi aşamasında biz Client Access ve Mailbox Server rollerini seçtik. Bu aşamada kurulumun yapılacağı dizini belirliyoruz ve devam ediyoruz.
Yine tanıdık bir ekran ve bu aşamada Exchange organizasyonumuza bir isim veriyoruz.
Gelen yeni özelliklerden bir tanesi de yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi Malware Protection yapısının daha kurulum aşamasında devreye alınabiliyor veya devredışı bırakılabiliyor olması. Böylece Exchange Server 2013 güvenliğe önem verdiğini burada bize göstermektedir.
Burada No diyerek devam ediyoruz ki güvenliğimiz bir nebze sağlansın.
Client Access Server’ımız ana bağlantı noktamız olacağı için ve bizi temsil edeceği için internete açık olan kısım da burası olacaktır. Dolayısı ile dışarıdan gelecek olan bağlantıları bu rolümüz karşılayacaktırç. Burada hizmet vereceğimiz mail domaini bilgilerini giriyoruz. Aslında tam bilgileri değil sadece external name bilgisini giriyoruz. Görüldüğü gibi benim Exchange Server 2013 servisim posta.erenece.com mail domainine hizmet edecektir ve bu domaine ait olan external url bilgisini giriyorum.
Evet gerekli kontroller yapılıyor. Bu aşamaya gelmeden önce Müşteri Memnuniyeti bölümü ile de karşılaşıyoruz ancak şimdilik orayı es geçiyoruz.
Readiness Checks sonucunda yine bize bir rapor hazırlanacak artılarımız eksilerimiz bize iletilecektir.
Evet görüldüğü gibi Readiness Checks’in sonucu yukarıda görülmektedir. Bize birkaç eksiğimizden bahsetmektedir. Birincisi domain controller üzerine kurulum yapılmasının bazı yapıları aksatabileceği, ikincisi Host (A) kaydını bulamadığını ve üçüncüsü ki bu işlemi aslında kuruluma başlamadan önce manuel yapmamız önerilir, Exchange server 2013 yapısı için organizasyonun hazırlanması işlemleridir.
Ancak temiz kurulumlarda bu işlemi kurulum sihirbazı bizim yerimize yapıyor. Ancak dediğim gibi önerilen manuel bu işlemlerin yapılmasıdır.
Kurulumun durumu…
Kurulum aşamaları ki toplam 15 adım mevcut, şimdilik sorunsuz bir şekilde devam ediyor.
Evet kurulum uzun bir bekleyişten sonra başarıyla tamamlandı. Complete diyerek sihirbazımızı sonlandırabiliriz.
Start menüsüne baktığımızda Exchange Server 2013 kısayollarını görebiliyoruz.
Exchange Server 2013 management yapısı değişti ve artık Web tabanlı bir yönetim paneli bizim için hazırlanmıştır. Exchange Server 2010’da hatırlarsanız Exchange Control Panel vardı (ECP), aslında burda da gidilen URL’ye bakarsanız OWA Options’a gitmiş gibi oluyor ama karşımıza Exchange Admin Center (EAC) çıkıyor.
Kullanıcı adımızı ve şifremizi giriyoruz.
Dil ve Zaman ayarlarımızı yapıyoruz.
Vee işte yeni Exchange Server yönetim panelimiz. Biraz daha derli toplu gibi görünse de Exchange Server 2007 ile karşılaştığımız ilk Exchange Management Console ve devamında Exchange 2010 ile kullandığımız aynı konsol artık gitmiş ve yerine görüldüğü gibi yeni Web tabanlı bir yönetim yapısı bizi karşılıyor.
Web tabanlı yönetim konsolumuz dışında Exchange Management Shell ve Exchange Toolbox konsollarımız da mevcut.
Şekilde görüldüğü gibi Toolbox altında bizim için hazırlanmış araçlar mevcut. Burası şimdilik az görünse de ürünün Beta,RTM seviyelerinde araçlar artacaktır.
Exchange Management Shell
Evet bu makalemizde sizlere kısaca Exchange Server 2013 kurulumunu ve temel anlamda bilgilerini aktarmaya çalıştım.
Görüldüğü gibi bu servis üzerine çok fazla konuşulacak gibi duruyor. Çok daha detaylı bilgilere erişmek için aşağıdaki linkleri inceleyebilirsiniz. Biz de Çözümpark Portalı olarak bu yeni servis konusunda bol bol makale hazırlayıp sizlere sunacağız. Bir sonraki makalemizde sizlere Exchange Server 2013 Management Tools yapısını aktarmaya çalışacağım.
Kaynak:
http://technet.microsoft.com/en-us/library/jj150540(v=exchg.150).aspx
http://technet.microsoft.com/en-us/library/aa996719(v=exchg.150)