Microsoft yeni mesajlaşma servisi olan Exchange Server 2013 Preview sürümünü download edilebilir hale getirdi.
Bu ürün ile birlikte birçok yeni özellik bizlere sunulacak. Exchange Server 2013 kurulumuna başlamadan önce aslında bu yeniliklere kısaca değinmek gerekiyor.
Sunucu Rolleri:
Hatırlarsınız ki Exchange Server 2007 ile birlikte rol bazlı kurulum yapabildiğimiz ve 5 farklı role sahip olduğumuz bir yapıya geçmiştik. Aynı yapı Exchange Server 2010 ile de korundu. Ancak görünüyor ki Exchange Server 2013’te bu mimari değişiyor ve rol sayımız kısmen azalıyor.
Artık sadece iki tane rolümüz mevcut. Şimdi isterseniz kısaca onlara değinelim;
Mailbox Server Role:
Exchange Server 2010 mimarisindeki bütün bileşenleri içerir, yani Client Access protokolleri, Hub Transport servisi, Mailbox database yapısı ve Unified Messaging rollerini içermektedir. Mailbox Server rolü açılan ve kullanıcıya verilen bir posta kutusunun bütün bileşenlerini üzerinde barındırıyor.
Client Access Server Role:
Biliyorsunuz ki Exchange 2010 ile birlikte CAS sunucuları bütün talepleri karşılar oldu, public folder bağlantıları dışında bütün bağlantılar bu sunuculara geliyor ve kimlik doğrulama, redirection ve proxy görevlerini üstleniyor. CAS sunucusunun data ile işi yok diyebiliriz yani tam bir ara bulucu veya ara bağlayıcı diyebiliriz. CAS sunucusu basit ve durumsal bir sunucu olarak karşımıza çıkıyor. CAS sunucuları üzerinde hiçbir veri tutulmaz. CAS sunucusu HTTP,POP,IMAP ve SMTP protokollerinin kullanımını bize sunar.
Hub Transport Server Role:
Hub Transpor Server rolünde de ciddi mimari değişiklikleri göze çarpıyor. Aşağıda kısaca HT yapısını aktarmaya çalışacağım.
Front-End Transport Service;
Temel görevleri aşağıdaki gibi sayılabilir;
§ Connection Filtering
§ Recipient/Sender Filtering
§ Domain Filtering
Hub Transport Service;
§ Message Categorization (Routing decisions)
§ Content Inspection
Mailbox Transport Service;
Görevleri aşağıdaki bilgi sıralanabilir;
§ Submission Service
§ Delivery Service
Evet görüldüğü gibi bazı değişiklikler söz konusu ki bu değişiklikler gerçekten güzel düşünülmüş yapılardır.
Alttaki şemada ise bütün yapının nasıl işlediğini görebiliriz;
Evet Hub Transport Server rolündeki değişikler de bu şekilde. İlerideki makalelerimizde bu konu üzerinde bol bol konuşacağız gibi görünüyor.
Unified Messaging Server Role:
Unified Messaging Rolü de Hub Transport rolünde olduğu gibi Mailbox ve Client Access Server rolleri içinde dağıtılmıştır. Böylelikle karmaşanın da önüne geçilmiş bir nevi, güzel de olmuş.
Yönetim Araçları (Management Tools):
Exchange Server 2007/2010 mimarisinde bir management konsolumuz mevcut idi. Exchange Managment Console ve bu mimari Exchange 2007 ile hayatımıza girmiş ve 2010 ile devam etmiştir. Konsol dışında Exchange Control Panel (ECP) mevcut idi ve gerek sistem yöneticileri gerekse kullanıcların kendileri bazı işlemleri bu panel üzerinden yapabiliyorlardı. Ayrıca Exchange Management Shell (EMS) vardı ki Exchange 2013 ile de geliyor ve daha güçlü geliyor hatta.
Exchange Server 2013 mimarisindeki yönetim araçlarımız biraz daha değişmiş durumda, kısaca bu araçlarımıza da değinelim;
Exchange Administration Center (EAC):
Basitleştirilmiş ve birleştirilmiş bir yönetim konsolu olarak karşımıza çıkıyor. Bütün yönetim işlemlerimizi buradan yapabiliyoruz.
Exchange Administration Center (EAC) giriş bölümü.
Gerekli bilgiler girildikten sonra Sign in ile yönetim konsoluna giriyoruz.
İşte yeni yönetim panelimiz. Bütün yönetim işlemlerimizi buradan yapabiliyoruz. Web tabanlı bir konsol bizi karşılıyor.
Exchange Management Shell (EMS):
Exchange Management Shell ile de hatırı sayılır yeni komutlar bizim kullanımımıza sunuluyor. Bu komutlar sayesinde daha fazla raporlama ve veri toplama işlemini yapabiliriz.
Gelen komutların bazıları aşağıdaki gibidir.
|
Add-GlobalMonitoringOverride |
Redirect-Message |
High Availability (Yüksek Erişebilirlik):
Bu alanda aslında çok fazla bir değişiklik yok, Exchange Server 2010 ile zaten çok güzel ve stabil bir yüksek erişe bilirlik yapısı sağlanmıştı ve yine aynı yapı yani Database Availability Group (DAG) yapısı Exchange Server 2013 yapısında da devam etmektedir. Loglar ve store tarafında yapılan bir iki düzenleme ile failover yapısı daha performanslı hale getirilmiş durumda.
Messaging Policy and Compliance:
Bu alanda da birkaç değişiklik mevcut ancak ürün tam RTM olduğunda daha detaylı bilgi alabileceğiz diye düşünüyorum. Önemli özelliklerden bir tanesi Exchange 2010 ile tanıştığımız Mail Tips yapısına benzer bir Data Loss Prevention (DLP) özelliğinin geliyor olmasıdır.
Archiving Retention ve eDiscovery:
Arşivleme ve retention yapısı yine Exchange 2010 yapısına benzer olarak karşımıza çıkıyor. Birkaç düzenleme mevcut. Gelen özelliklerden birisi eDiscovery sayesinde Exchange, Sharepoint 2013 ve Lync 2013 yapılarında arama yapılabilmesini sağlamasıdır.
Transport Rules:
Exchange Server 2010’daki yapıya benzer geliyor. Çok fazla bir değişiklik yok ancak birkaç tane ek özellik eklenmiş ve bizim kullanımımıza açılmıştır. Daha fazla Actions ve Conditions karşımıza geliyor.
Mail Flow (Mail Akışı):
Aslında bu konu hakkında makalemizin başında Hub Transport Server Rolü bölümünde detaylı olarak bahsettim. Yeni mimaride birkaç tane değişik servis karşımıza çıkıyor ve hepsinin de görevleri ayrı. Aslında Hub Transport Server görevleri Mailbox Server ve CAS sunucuları arasında paylaşılmış diyebiliriz. Client Access Server sunucusu üzerinde Front End Hub Transport Service koşuyor, Mailbox Server sunucuları üzerinde Hub Transport Server servisi ve Mailbox Transport Service de Mailbox sunucuları üzerinde koşuyor.
SSL Sertifikalar (Self Signed Certificate):
Self Signed sertifika default olarak Mailbox Server üzerine oluşuyor ve Client Access Server da bu sertifikaya güveniyor. Bu şekilde yapılandırılmasını amacı client tarafındaki sertifika hatalarını ve uyarılarını engelleyeceketir. Hatırlarsanız clientlar bağlandıklarında sertifika uyarısı geliyordu.
Evet Exchange Server 2013 Self Signed SSL sertifika mimarisi sayesinde artık bu uyarıları almayacağız.
Public Folders:
Yeni yapıda özel olarak dizayn edilmiş posta kutuları artık Public Folder hiyerarşisini ve verilerini tutacak. Hal böyle olunca artık Public Folder veritabanı olmayacak. Ayrıca Public Folder yapısı biliyorsunuz ki Exchange 2007/2010 yapısında DAG yapısına alınamıyordu ve sürekliliği sağlanamıyordu. Ancak ikinci bir Public Folder database farklı bir sunucu üzerinde açarak replikasyonunu verebiliyorduk. Exchange Server 2013 mimarisinde Continuous replication modeli kullanılacak.
Site Mailbox:
Site Mailbox yapısı sayesinde kullanıcılar aynı arayüzü kullanarak hem Sharepoint üzerindeki dökümanları görebilecekler hemde Exchange üzerindeki mesajlarını görebilecekler.
Desteklenmeyen Konfigürasyon:
Exchange Server 2003’ü artık tarihin sayfalarına gömüyoruz. Verdiği hizmetlerden dolayı Exchange 2003’e teşekkür ediyoruz. Ama hala kullanan yerler var bunu da unutmayalım.
Exchange Server 2013 üzerinde oluşturulan posta kutularına Outlook 2007 SP3, Outlook 2010 SP1 ve Outlook 2013 Preview ile erişilebilir.
Daha fazla bilgi almak isteyenler aşağıdaki linki inceleyebilirler;
http://technet.microsoft.com/en-us/library/jj150540(v=exchg.150)
