Exchange Server 2010 SP1 bildiğiniz gibi uzun süredir yayında. Bu makalemizdeSP1 ile gelen yeni özellikleri inceleyeceğiz. SP1 kurulumu tamamlandıktan sonra kaldırma işlemi yapılamamaktadır. SP1 kurumu bu bilgi göz önünde bulundurularak yapılmaktadır. SP1’i kaldırma için Exchange Server 2010’u kaldırmak gerekmektedir.
Exchange Server 2010 SP1 yüklemeden önce Windows 2008 ve Windows 2008 R2’ye aşağıdaki güncelleme ve yamaların yüklenmesi gerekmektedir.
| Windows Server 2008 SP2 | Windows Server 2008 R2 | |
AD RMS | |||
.NET Framework 2.0 | |||
.NET Framework 3.5 |
| ||
ASP.NET 2.0 | |||
| |||
| |||
RPC |
| ||
UCMA (UM) | |||
| |||
Content Filtering (Hub, Mbx) | |||
Exchange Server 2010 SP1 ile küçük ve büyük ölçekli olmak üzere bir çok yenilik, güncelleme ve değişiklik gelmiştir. Bunları aşağıdaki alt başlıklar altında inceleyeceğiz;
Kurulum yenilikleri
Client Access Server için gelen yenilikler
Outlook Web App yenilikleri
Unified Messaging İyileştirmeleri :
Transport Server İyileştirmeleri
Mailbox Server İyileştirmeleri
Politika ve Uyum Yenilikleri
Posta Kutusu ve Alıcı Yenilikleri
Yüksek Erişilebilirlik Yenilikleri
– Kurulum yenilikleri
Kurulum sırasında seçtiğimiz Exchange sunucu rolüne göre gerekli windows özellikleri (features) otomatik olarak kurulmaktadır.
Exchange Server 2010 SP1’le kurulum sırasında gelen Active Directory Split Permission seçeneğiyle Active Directory ile Exchange sunucu sistem yöneticilerini ayırabiliriz. Üzerinde Exchange öznitelikleri (attribute) olmayan, kullanıcı ve grup nesnelerinin Yönetimi kaldırılmıştır.
Client Access Server Yenilikleri
– Federasyon Sertifikaları (Federation Certificates) : Federasyon için Self-Signed sertifika kullanılabilir. Yeni Federation oluşturmak istediğinizde otomatik olarak sertifika oluşturulup Exchange sunucularınıza yüklenir.
– Exchange Control Panel yenilikleri : ECP aracılığı aşağıdaki işlemler yapılabilmektedir.
Transport rule oluşturulabilir ve yapılandırılabilir.
Journailing rule oluşturulabilir ve yapılandırılabilir.
Activesync politikaları yönetilebilir.
RBAC kullanıcı ve grupları yönetilebilir.
Güvenlik (security) grupları oluşturulabilir ve yapılandırılabilir.
Kaynak (resource) mailboxlar oluşturulabilir ve yapılandırılabilir.
İzin Ver/Engelle/Karantinaya Al politikaları ilkelerini oluşturulabilir ve yapılandırılabilir.
– Information Rights Management (IRM) Yenilikleri: Exchange activesync, posta kutusu politikaları için IRM desteklenmektedir. Windows mobile desteği olmayan cihazlarda IRM ile korunmuş mesajlar alınabilir ve görüntülenebilir. Bu özellik aktif yapıldığında mesaj mobil cihaza indirilmeden önce CAS üzerinde decrypt edilmektedir. Mobil cihaz CAS’a SSL kullanarak bağlanmak zorundadır.
Outlook Web App Yenilikleri
– OWA ve OCS/LYNC arasındaki yönetim iyileştirilmiştir. PowerShell komutlarını kullanarak yönetim yapılabilmektedir. Konfigürasyon bilgileri web.config dosyası yerine Active Directory’de tutulmaktadır.
– 27 yeni tema kullanılabilmektedir. Tüm kullanıcılar için varsayılan tema ayarlanabilir. Varolan temalar üzerinde değişiklik yapılarak yeni tema oluşturulabilir. Tema liste sıralaması düzenlenebilir.
– Kullanıcı expire olan şifresini OWA ile değiştirebilir. Bu özellik kullanıcı bazlı aktif edilebilir.
Bu özelliğin aktif olması için aşağıdaki registry ayarını tüm CAS sunucularında yapmak gerekmektedir.
HKLMSystemCCSServicesMSExchange OWA
REG_DWORD: ChangeExpiredPasswordEnabled
Value: 1
– Küçük ekranlar (Notebooklar gibi) için uygun şekilde basitleştirilmiş kullanıcı ara yüzü desteği vardır.
– Takvim yazdırma desteği
– Yeni posta oluştururken metin içi resim ekleme desteği
– Virtual directory sıfırla desteği: Virtual directory sıfırla işlemi SP1 öncesinde PowerShell aracılığı ile yapılıyorken SP1 ile beraber Exchange Management Console’da “Reset Client access virtual directory” sihirbazı kullanılarak basit olarak yapılabilir.
Sihirbaz tamamlandığında var olan ayarlar log dosyasına kaydedilmektedir.
– SMS Sync özelliği: SMS Sync Exchange ActiveSync SP1 ile gelen yeni bir özellik olup Windows Mobile 6.1 -6.5 yüklü mobil cihazlarda SMS mesajlarını senkronize etmenizi sağlamaktadır. SMS gateway kullanarak Exchange üzerinden SMS gönderilebilir.
Unified Messaging Yenilikleri
UM Raporlama (UM Reporting) : Arama istatistikleri ve kullanıcı arama kayıtları EMC aracılığı ile ECP ‘de raporlanabilmektedir.
– Exchange Control Panel ile UM yönetilebilmektedir.
– Outlook Voice Access : Kullanıcılar sesli mesajları dinlemek için posta kutusuna bağlandığında dinlenmemiş sesli mesajlarını en son gelen yada ilk gelene göre dinleme yapabilir.
– Caller Name Display (CND) özelliği kullanılarak çözümlenemeyen numaralardan gelen sesli mesajlar için isimlerin görüntülenmesini sağlar.
– Test-Exchange UMCallFlow komutu kullanılarak UM bağlantısı test edilebilmektedir.
– İspanyolca için dil ve sesi metne dönüştürme desteği gelmiştir.
– Dial-plan İyileştirmeleri : Yeni dial-plan sihirbazı ve ikinci dial plan desteği gelmiştir.
– Lync Server 2010 desteği gelmiştir.
Transport Server Yenilikleri
– Message tracking geliştirildi.
– Message throttling iyileştirmeleri: Hub ve Edge Transport rolüne sahip sunucularda kaynakların yetersiz durumuna gelmesini önlemek için mesaj ve bağlantılara konulan limittir. Transport sunucular gönderilen mesajlar için maliyet hesaplayarak bilgisini tutmaktadır. Kullanıcının göndermiş olduğu mesajların maliyeti yüksek ise öncelik düşük maliyetli olanlara verilir. Mailbox sunucuların RPC kullanımını kontrol edilerek RPC kullanımında yoğunluk tespit edildiğinde RPC bağlantısını kaynak kullanımını kısmak için azaltır ve interaktif kullanıcılarına öncelik verir.
– Shadow Redundancy Promotion özelliği: Shadow Redundancy özelliği ile mesajın kaybolması enaza indirilmektedir. RTM sürümde Shadow redundancy protocol’ünü desteklemeyen SMTP sunucularla sorunlar yaşanmaktaydı. SP1 ile Shadow Redundacy Promotion özelliği kullanılarak bu tip sorunlar giderilmiştir.
– SMTP failover and load balancing iyileştirmeleri : Exchange Server SP1’de Transport sunucuları hizmet dışı olan sunucuların listesi tutularak gönderilecek olan mesajların sağlıklı sunuculara yönlendirilmesi sağlanmaktadır . A ve B site’ında ikişer HUB bulunduğunu düşünürsek A site’ında bunun Hub’dan bir tanesi devre dışı kaldığında B site’ında gönderilmesi gereken mesaj direk olarak sağlıklıl olan HUB’a gönderilecektir.
– Exchange Server 2010 SP1 ile beraber güvenilir kaynaklara (Exchange Online) mesaj gönderildiğinde NDR üretilmesi yerine mesajın tekrar gönderilmesi sağlanabilir.
– Organizasyonlar arası MailTips erişim kontrolü,
– Geliştirilmiş MailTips izleme ve Problem çözüm özellikleri gelmiştir.
Mailbox Server Yenilikleri
– ISINTEG yerine New-MailboxRepairRequest ve New-PublicFolderDatabaseRepairRequest PS komutları gelmiştir.
– Database Log Growth Troubleshooter : Troubleshoot-DatabaseSpace.ps1 PS script’i kullanılarak aşırı log büyümeleri tespit edilerek gerekli aksiyon alınabilir. Varsayılan olarak her 15 dakida bir boş alanı tespit etmek çalışır. Boş olan %25’den az olursa bu script çalışarak aşırı log büyümesi tespit eder.
– Database Latency Troubleshooter : Troubleshoot-DatabaseLatency.ps1 PS script’I SCOM tarafından zamanlanmış göre olarak kullanılabilir. Böylece Databaseler için LatencyThreshold (varsayın 70 ms) değeri bizim belirlediğimiz değerin üzerine çıkıp çıkmadığı kontrol edilir.
– posta kutusu ve mesaj içerikleri database’den kalıcı olarak kaldırmak için “Remove-StoreMailbox” PS komutu kullanılabilir. Komut kullanımı sonucunda kalıcı veri kaybı yaşanacağı için dikkatli olunmalıdır.
– Public Folder Management ile kullanıcı yetkileri verilebilmekte ve düzenlenebilmektedir.
Politika ve Uyum Yenilikleri
– Arşiv Posta Kutusu Yenilikleri: New-MailboxImportRequest PS komutunu kullanarak PST dosyaları kullanıcının arşivine gönderilebilir. Yine New-MailboxImportRequest PS komutunu ile kullanıcının ana posta kutusu ve arşiv posta kutusu PST dosyasına export edilebilmektedir. Outlook 2010 ile kullanıcının arşiv posta kutusu yetkilendirilebilmektedir.
– Arşiv posta kutuları başka mailbox sunucusu üzerinde tutulabilir.
– Messaging Records Management İyileştirmeleri: Saklama etiketleri ve saklama ilkelerini yönetmek için EMC’da “new retention policy tag” ve “new retention policy” sihirbazları kullanılabilmektedir.
– Takvim ve Görevler klasörlerine Saklama ilkesi etiketi oluşturma desteği gelmiştir.
– Çoklu Posta Kutusu Arama Yenilikleri : Çoklu Posta Kutusu Öğe sayısı ve anahtar kelime istatistiklerini içeren arama sonuçları ön izleme ve Mükerrer Arama sonuçlarının temizlenmesi özellikleri gelmiştir.
– Information Rights Management (IRM) İyileştirmeleri : IRM ile Korunan dokümanları OWA Web Ready Document Viewer ile görüntüleme ve Federasyon yapılan kurumlar arası IRM senaryoları için gelişmiş destekler gelmiştir.
– Mailbox Audit Logging : Yetkili kullanıcıları takip etmek amacıyla yeni denetleme özelliğiyle posta kutusu erişimi, yetki değişikliği, mesaj işlemleri artık kayıt altına alınabilmektedir. ECP ile posta kutusu olmayan kullanıcı hesaplarının posta kutularına erişimleri listelenebilmektedir.
Posta Kutusu ve Alıcı Yenilikleri
– Calendar Repair Assistant Yenilikleri: Takvim onarım yardımcısı aşağıdaki senaryolar gelmiştir;
Katılımcının takviminde bir olay veya bir istisna eksiklik olması.
Organizasyon yapan kişinin takvimi ile katılımcıların takvimlerinde başlangıç-bitiş saati veya saat diliminden dolayı oluşan tutarsızlıklar.
Organizasyon yapan kişinin toplantı yeri ile katılımcıların toplantı yeri farklı olması durumunda.
Organizasyon yapan kişinin takviminde bir öğenin eksik olması durumunda.
Tekrarlayan toplantı bilgilerinin organizasyon yapan kişi ile katılımcıların takvimlerinden farklı olması durumda.
– Internet Takvim Paylaşımı (Internet Calendar Publishing) : Federasyon gerektirmeden internet takvim paylaştırma özelliği gelmiştir. Takvime erişim için kimlik doğrulama gerektirmez. internet kullanıcıları herhangi bir mail uygulaması kullanmadan browser aracılığıyla takvim bilgilerine erişebilir.
– PST yenilikleri: Yeni MailboxImportRequest ve MailboxExportRequest PS komutlarını kullanarak PST import-export işlemleri yapılabilmektedir. PST, import-export işlemleri Outlook olmadan yapılır.Bu işlem için Mailbox Replication Servisi (MRS) kullanılmaktadır.
– Dağıtım Gurubu İsimlendirme İlkesi Özelliği (Distribution group naming policies) : Dağıtım grubu isimlendirme ilkeleri kullanılarak grup isimlerinin başına ve sonuna eklemeler yapılabilmektedir. Aynı zamandan dağıtım grubu isimlendirmesinde kullanılan kelimeler engellenebilmektedir.
– RTM sürümde posta kutusu taşıması tamamlandığında, kaynak databaseden silinir ve kurtarma işlemi yapılamazdı. Posta kutusu taşıma sırasında sorun yaşanması durumunda veri kaybı yaşanabilirdi. SP1 ile posta kutusu taşıma işlemi, kaynak databaseden silinemez(soft delete) ve taşıma sırasında sorun yaşanması durumunda kurtarma yapılabilmektedir.
Yüksek Erişilebilirlik Yenilikleri
– Gelişmiş Sürekli Kopyalama (Block Mode)
– Gelişmiş 2 nodlu veri merkezi esnek topoloji desteği
– Yeni ve gelişmiş yönetim
– Yeni izleme scriptleri
– Gelişmiş hata kurtarma sonrası istemci deneyimi ile daha hızlı hata kurtarma
– Aktif posta kutusu veri tabanı yeniden dağıtımı gelmiştir.
Exchange Server 2010 kullanan kurumlar SP1 geçişi için planlama yapıp, en kısa sürede geçiş yapmaları durumunda yukarıda özellikleri kullanabileceklerdir. Geçiş sırasında sorun yaşanmaması için işlemlerin öncelikle test ortamında yapılması gerekmektedir.
Bir sonraki makalemizde görüşmek üzere.