Exchange Server 2007 ve Transport Rules
Emailler gerek şirket içi olsun gerekse şirket dışı olsun bireyler arasındaki en önemli iletişim araçlarından birisi haline gelmiştir. Günümüze email adresi olmayan kişi ya da kurum nadirdir.
Ayrıca email yapısı çok yönlü bir yapıya sahiptir ve bizlere metin paylaşımı, ses taşımayı, belge paylaşımı, resim paylaşımı gibi birçok özelliğini kullanabiliriz. Aile bireylerimizden birisinin önemli bir gününü kutlayabileceğimiz gibi özel bir işimizi halledebiliriz veya firmamızın bir işini yaparken çok önemli bilgileri email ile gerçekleştirebiliriz. Dolayısı ile güvenlik de ön plana çıkmaktadır bu durumda. Özel bilgilerimizin ele geçirilmemesi firma için göndermiş olduğumuz ve çok önemli olan bilgilerin de başka kişilerin ellerine geçmemesi gerekir.
Exchange Server 2007 üzerinde karşımıza çıkan Transport Rules yani taşıma kuralları bizlere mail trafiğinin akışını kontrol etmemize yarayacak olan en önemli yeni özelliklerinde birisidir. Taşıma kuralları aslında birer ilke gibi çalışırlar ve bizlerin tanımlamış olduğu durumlara göre hareket ederler. Kısacası biz ne istersek onu yaparlar aksi olamaz. Taşıma kurallarını harekete geçirecek olan tetikleyiciler vardır bunlar da durumlardır ki bu durumları biz kuralımızı oluştururken tanımlayacağız.
Taşıma kuralları Exchange Server 2007 üzerinde iki farklı yerde çalışırlar.
1)Hub Transport Server Role yüklü sunucularda : Transport Server Role yüklü olan sunucularda çalışan taşıma kuralları uyum tabanlı (compliance based) ya da ilke tabanlı (policy based) olarak karşımıza çıkmaktadırlar ve bütün mail trafiğine uygulanmaktadırlar. Bütün Hub Transport sunucuları bu kuralları paylaşırlar.
2)Edge Transport Server Role yüklü olan sunucularda : Bu yapı ise bizlere antivirüs problemlerimizi yönetmemizi sağlar. Edge Transport sunucuları kuralları paylaşmazlar ve bireysel olarak konfigürasyonlarının yapılması gerekir.
Taşıma kuralları üç farklı yapıya sahiptirler.
A)Conditions (Durumlar) : Taşıma kurallarında durumlar mesajın niteliği, başlık bilgisi, alıcı, gönderici gibi veya diğer yapılara bunlara benzer durumlara bağlı kalarak uygulanır. Taşıma kurallarının çalışabilmesi için bütün durumların uyması gerekir aksi takdirde kural çalışmaz. Eğer bir durum tanımlanmaz ise tanımladığımız kural bütün mesajlarla karşı karşıya kalır.
B)Exceptions (Harici durum) : Bu yapılar da Conditions (Durumlar)’a benzemektedir. Bunlardan farkı ise taşıma kurallarının hangi kurallara uygulanmayacağını belirler. Yani taşıma kuralının etkilemeyeceği yapıları tanımlar ve onları taşıma kurallarından dışarıda bırakır.
C)Actions (Hareket) : Adından da anlaşıldığı gibi harekettir. Taşıma kurallarında tanımlanmış olan durumlar mesajlarda mevcut ise yapılması gereken işi tanımlar. Örneğin taşıma kurallarına gönderici kişiye bir uyarı mesajı iletilmesi istenmişse bu işlem gerçekleştirilmişse bu Actions (Hareket) olarak tanımlanır. Harici yapılar dışarıda bırakılır.
Taşıma kurallarının yönetimini iki şekilde gerçekleştirebiliriz. Bunlardan birincisi Exchange Server 2007 Management Console ve ikincisi ise Management Shell’dir.
Taşıma kurallarını neden kullanırız;
– İçeriği uygun olmayan mesajların şirket içine girişini ve çıkışını önlemek için
– Şirkete ait olan gizli ya da güvenli bilgilerin korunması için
– Özel kişiler tarafından alınan ya da gönderilen mesajları saklamak veya takip etmek için
– Gelen ve giden mesajların taraflara ulaşmadan önce yönlendirerek denetlemek için
– Firma üzerinden akmakta olan mesaj trafiğine disclaimer eklemek için
Evet taşıma kuralları hakkında kısaca bilgi paylaşımı yaptıktan sonra artık kuralımızı oluşturmaya başlayabiliriz.
Taşıma kurallarımızı Hub Transport Sever Role yüklü olan kısımda yapacağımızı daha önce de söylemiştik. Bunun için Exchange Management Console açıyoruz ve Organization Configuration altındaki Hub Transport kısmına geçiyoruz. Orta kısımdaki çalışma alanına baktığımızda Transport Rules sekmesine tıklıyoruz.
Yeni bir taşıma kuralı oluşturmak için Transport Rules altında iken sağ tuşa tıklıyoruz ve New Transport Rule seçiyoruz.
Bir sonraki adımda ise karşımıza yukarıdaki şekil gelmektedir. Bu kısımda kuralımıza bir isim veriyoruz. Ayrıca kuralımızla ilgili küçük bir notu da ekliyoruz. Hemen altta bulunan Enable Rule da işaretliyoruz ki kuralımızı baştan aktif etmiş olalım. İstersek daha sonra da kuralımızı aktif hale getirebiliriz. Bilgilerimizi girdikten sonra Next ile devam ediyoruz.
Biz bu makalemizde aslında en kolay olan taşıma kuralını seçtik. Bir kişinin şirket içindeki diğer bir kişiye mail atamasını bir kuralla engelleyeceğiz. Şekilde de görüldüğü gibi Conditions (Durumlar) görünmektedir. Biz istediğimiz durumu seçebiliriz ve uygulayabiliriz. Biz “from people” ve “sent to people” durumlarını kullanacağız. “from people” kısmına mumin cicek tanımlıyoruz ve “sent to people” kısmını ise aşağıdaki gibi tanımlıyoruz.
İlk resimdeki tanımlanmış olan durumlara dikkat ederseniz “sent to people” kısmında “people” mavi ile yazılıdır ve link halindedir. Ona tıklarsak karşımıza yukarıdaki pencere gelmektedir. “Add” tıklıyoruz ve organizasyonumuzda tanımlı olan kullanıcıların bir listesi karşımıza çıkmaktadır. Bu kısımda kuraldan etkilenecek olan kişiyi seçiyoruz ve OK diyerek kullanıcı seçimimiz tamamlamış oluyoruz. Aynı tanımlama şekli “from people” için de geçerlidir ve Next ile devam ediyoruz.
Oluşturmak olduğumuz taşıma kuralının son durumu yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi olmuştur.
Bir sonraki adımda ise karşımıza Actions (Hareket) seçimi ile ilgili liste gelmektedir. Bu taşıma kuralımızda biz göndericiye bir mesaj gönderilmesini sağlayacağız. Bunun için de listede görüldüğü gibi “send bounce message to sender with enhanced status code” seçimini yaparak hemen alt taraftaki Step 2 kısmına geçiyoruz ve mesajımızı düzenliyoruz. Bu kısımda farklı hareketler de seçilebilirdi. Listeye bakarsak baya bir hareket tarzı vardır. Başlığın silinmesi, mesajın başka bir adrese kopyasının gönderilmesi, mesajın başka bir adrese yönlendirilmesi, mesajın silinmesi (sessiz bir şekilde), disclaimer uygulanması gibi birçok hareket tarzı vardır. Biz seçimimizi yaptık ve Next ile bir sonraki aşamaya geçebiliriz.
Taşıma kuralının etkilemeyeceği mesajlarla ilgili seçimimizi buradan yapabiliriz. Örnek olarak bir firmada müdürün göndermiş olduğu mesajları filtrelemek pek mantıklı bir şey değildir. Dolayısı ile “except when the From address contains specific words” ilkesi seçilerek ve From kısmında müdürün isimi tanımlanarak bu kişinin kurallardan etkilenmemesini sağlayabiliriz. Biz şimdilik bu kısımda bir seçim yapmıyoruz ve Next ile devam ediyoruz.
Oluşturmakta olduğumuz taşıma kuralı ile ilgili bizlere özet bir bilgi mesajı verilmektedir. Kuralımız oluşturulmaya hazır New tuşu işe kuralımızın oluşturulmasını tamamlıyoruz.
Taşıma kuralımızı başarılı bir şekilde oluşturduk ve Finish ile pencereyi kapatıyoruz.
İlk kuralımızı oluşturmuş bulunmaktayız ve kullanıma hazırdır. Şimdi de kuralımızı test edelim. Test işlemimizi yapabilmek için OWA ile Exchange Servera bağlanıyoruz.
Gerekli kullanıcı bilgilerini giriyoruz.
Mümin ÇİÇEK kullanıcısından Rahmi DİLLİ kullanıcısına bir mail atıyoruz.
Rahmi kullanıcısının gelen kutusunda herhangi bir mail yok. Buradan da anlaşılıyor ki kuralımız çalıştı ve gönderilen maile uygulandı.
Mümin kullanıcısının mail kutusunu tekrar kontrol ettiğimizde ise karşımıza “Microsoft Exchange Teslim edilmedi” maili mail kutusunda bulunmaktadır. Taşıma kuralımızı oluştururken tanımlamış olduğumuz kişiler ve mesajlar da mailin içeriğinde mevcuttur.
Evet bu makalemizde taşıma kurallarımızı inceledik ve bir tane de basit bir örnek kural oluşturduk ve test ettik. Görüldüğü gibi Exchange Server 2007 birçok yeniliklerle karşımıza çıkmaktadır. Ve bütün bu yenilikler biz sistem yöneticilerinin işlerini daha da kolaylaştıracak niteliktedir.
Kaynaklar:
http://technet.microsoft.com/en-us/library/bb421708.aspx
http://technet.microsoft.com/en-us/library/aa998860.aspx
http://technet.microsoft.com/en-us/library/aa995960.aspx
http://technet.microsoft.com/en-us/library/aa998315.aspx
