Henüz Beta 2 versiyonuna sahip olduğumuz (code name Exchange12) Exchange 2007 mail hizmetini daha güvenli ve daha esnek bir yapıya kavuşturacağa benziyor. Saha uygulamalarında şirket mail sunucu yapısı artık rol bazlı tasarlanabilecek böylelikle çok katmanlı güvenli mail yapılarına sahip olabileceğiz . 2006 sonu veya 2007 başlarında piyasaya sunulması beklenen Exchange 2007 64 bit yapısı ile hayatımıza girdiğinde donanımsal olarak da yapımızı yenilememizi gerektirecek .Öncelik ile Exchange 2007 kurulum öncesi ihtiyaçlara göz atalım.
Donanımsal İhtiyaçları;
İşlemciler
Intel Pentium veya uyumlu 800 megahertz (MHz) veya daha hızlı 32-bit işlemci (Beta için)
x64 mimarisi tabanlı Intel Xeon veya Intel Pentium ailesi işlemciler (Intel® Extended Memory 64 Technology (Intel® EM64T) destekleyen)
x64 mimarisi tabanlı AMD Opteron veya AMD Athlon 64-bit işlemci
UYARI!: Intel Itanium IA64 işlemciler desteklenmiyor.
Memory
Minimum: 1 gigabyte (GB) RAM (buna ilave olarak her mailbox için 7 MB )
Önerilen : 2 gigabyte (GB) RAM (buna ilave olarak her mailbox için 10 MB )
Paging File boyutu sunucunun RAM ‘inden fazla olması önerilir.
Harddisk
En az 1.2 GB boş alana ihtiyacınız olacak yükleme yapılacak disk üzerinde.Buna artı olarak da 500 MB alana ihtiyacınız olacak yükleyeceğiniz her Unified Messaging (UM) dil paketi için. 200 MB sistem sürücüsünde boş alanınız olmalı.
Yazılımsal İhtiyaçlar;
İşletim Sistemi:
32-bit Beta 2 Exchange Server 2007 için Microsoft Windows Server 2003 Service Pack (SP) 1 veya Windows Server 2003 R2. Enterprise Edition cluster continuous replication ve single copy cluster özelliği kullanılacak ise gerekli.
UYARI!: 32 bit desteği sadece Exchange 2007 beta sürümleri için vardır.
64-bit Beta 2 Exchange Server 2007 için Windows Server 2003 x64 veya Windows Server 2003 R2 x64. Enterprise Edition cluster continuous replication ve single copy cluster özelliği kullanılacak ise gerekli.
Microsoft .NET Framework 2.0: http://msdn.microsoft.com/netframework/downloads/updates/default.aspx linkinden .NET Frameworkunuzu update edebilirsiniz.
Windows PowerShell : Bu eklentinin yüklenmesi mecburi öngörülmüştür. Kurulum sihirbazı size yükleme için gerekli linki sağlayacak
Internet Information Service (IIS) World Wide Web Publishing servisi (W3SVC) Client Access Server (CAS) ve Mailbox server rolleri için gerekli. İlave olarak Client Access server rolü ASP.NET yüklemenizi de gerektirecektir.
Microsoft Management Console(MMC)3.0 MMC3.0 yüklenmesi mecburidir. Aşağıdaki linkten edinebilirsiniz. http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyId=4C84F80B-908D-4B5D-8AA8-27B962566D9F
Active Directory Domain Functional Level Windows 2000 Native veya daha üstüne yükseltilmelidir. Bu operasyon yeni Exchange Servers universal grouplarının kurulum aşamasında oluşturulabilmesi için mecburidir.
Exchange Server 5.5 sunucular forest içinde bulunmamalıdır.
Exchange 2003 sunucular Exchange Server 2003 Service Pack 2 yüklü olmalılar
Exchange 2000 sunucular Exchange 2000 Server Service Pack 3 yüklü olmalılar.
Exchange 2007 ve Yeni Gelenler
Elbette köklü değişiklikleri gelen Exchange 2007’in bildiğimiz bir çok özelliğin de geliştirilmiş olduğunu söyleyebiliriz. Dikkat çekici bellibaşlı özellikleri sıralayalım .
Exchange Management Console Exchange Management Console sayesinde bütün Exchange organizasyonunu bir arayüz içerisinden öncekilere nazaran daha basit bir şekilde yönetmemiz mümkün .MMC 3.0 tabanlı geliştirildiği için Exchange 2007 yüklemenin şartlarından biri de MM3.0 güncellemesidir . Bu güncellemeyi aşağıdaki linkten alabilirsiniz.
http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyId=4C84F80B-908D-4B5D-8AA8-27B962566D9F
Exchange Management Shell Exchange Management Shell sayesinde artık biz yöneticiler Exchange ile ilgili işlerimizi komut satırından veya scriptler ile yapabileceğiz. Hatta öyleki konsoldan yaptığımız işlemlerin komut satırından yapılışınıda görüp daha sonra bunları batch file haline getirip uygulama kolaylığına kavuşacağız.
Unified Messaging Exchange 2007 Unified Messaging (UM) desteği ile çok farklı iletişim yöntemlerini kullanıcının mailbox’ında birleştirerek çeşitli platformlardan postakutularına ulaşıp kullanabilmelerini sağlayabilecek. Bu sayede Exchange 2007 içerisinde UM-enabled kullanıcılar sesli-posta, e-mail fax mesajlarına mobil cihazlar analog veya dijital telefonlar ile ulaşabilecekler. “Text to Speech özelliği” ile email lerini dinleyebilecek Calendar’larına ulaşabilecekler.
Performans Gelişimi Exchange 2007 64-bit mimarisi üzerine tasarlanıp geliştirildiği için performans ve kapasitesi de buna bağlı olarak artmış oldu. Buna ilave olarak da Exchange Server 2007 daha fazla sayıda storage grup ve database desteğine sahip oldu.
Availability Exchange 2007 ile gelen kurulum rolleri sayesinde artık çok sunuculu ortamlarda Hub Transport server rolu yüklü bir site da mail akışı load balancing sayesinde daha efektif hale getirilebilecek ve hatta Hub Transport sunucunuzun devredışı kalması durumunda bir diğeri otomatik olarak görevlenecek.
High availability Exchange Server 2007 Continuous Replication özelliği ile Mailbox sunucularının High Availbility ‘sini sağlamaktadır. Bu özelliğin kullanımının üç çeşidi vardır bunlar; Local Continuous Replication (LCR), Cluster Continuous Replication (CCR), ve Single Copy Clusters (SCC). Continuous replication özelliği log shipping mantığı ile kullanımdaki storage group’un bir kopyasının alınmasıdır. LCR tipinde kopya aynı sunucuda konuşlanırken CCR ortamında, cluster içinde passive node üzerinde tutulur.(Exchange 2007 ‘nin Active-Active cluster desteği yok)
WebReady Document Viewing OWA kullanırken mailiniz ile gelmiş ekli dosyaların HTML olarak görüntülenmesi için dokumanın oluşturulduğu programın makinanızda yüklü olmasına gerek olmaması özelliği (Word, Microsoft Excel, Microsoft PowerPoint ve PDF dosyaları için). Örneğin attachment olarak yollanmış bir word dökümanın açılması için client makinada Ofisin kurulu olması gerekmeyecek.
Auto-discover Outlook 2007 clientlarınızın exchange ayarlarını yaparken sunucu ismini bilmelerine gerek kalmadan sunucuya ulaşmaları mümkün hale geldi. IIS eklenmiş yeni bir virtual directory ve DNS’ eklenecek bir A record sayesinde sayesinde kullanıcılarımız domaine üye olsun veya olmasın email adres ve parolalarını kullanarak Exchange sunucu ayarlarını yapabilicekler
Intra-Org Encryption Exchange 2007 organizasyon içerisindeki mail akışını default olarak encrypt eder. SSL ve TLS gibi güvenlik önlemleri için gerekli sertifikalar kurulum sırasında oluşturulur . Bu sayede güvenli iletişim için gerekli altyapı sağlanmış olur.
Exchange 2007 Rolleri
Client Access :İstemcilerinizin POP3 ,IMAP ActiveSync OWA kullanmaları için gerekli roldür.Bir başka deyiş ile client makinalar Outlook harici bir yöntem ile mailbox larına ulaşacaklar ise yüklenmesi mecbur bir roldür. Autodiscover özelliği için de gerekli roldür.
Edge Transport : Daha evvelki dökümanlarda gateway server olarak da adlandırılan bu rolün amacı perimeter networke kurularak olası atak yapılabilecek alanın daraltılmasıdır. Bu rol bize Smart Host ve SMTP Relay olanağı sağlayacaktır. Üzerine kurulu ADAM sayesinde bütün recipient ve ayar bilgisi kendi üzerinde depolanır. EdgeSync sayesinde tek yönlü bir replikasyon yapabilir. Virüs ve AntiSpam kontrolü de bu rolün görevidir.
Hub Transport : Edge Transport rolüne sahip serverdan email leri alıp şirket içi ulaştırılmasından sorumlu bir başka deyişle de mail akışından sorumlu rolümüzdür. Bazı durumlarda Edge Transport rolü kurulumu yapılmadı ise direk olarak internet ile ilişkili olacak roldür. Hub Transport rolü de istenirse antivrüs ve spam kontrolü yapabilir. Transport ,Journaling kurallarının uygulanmasından da sorumludur. Ayar bilgileri Active Directory içerisinde tutulur.
Mailbox : Kullanıcı mailbox’larını Public Folder’ları tutan roldür.
Unified Messaging : Exchange 2007 ile gelen en dikkat çekici yeniliklerden biri olan Unified Messaging sayesinde SesliPosta Fax gibi iletişim yöntemleri ve bu bilgilere Speech to Text gibi teknolojiler ile herhangibir yerden herhangibir telefon ile ulaşabileceğiz. Bu özelliklerin kullanılabilmesi için gerekli rolümüz de Unified Messaging rolüdür.
Exchange 2007 Kurulumu
Kurulumdan önce domain seviyesini Native Mode veya Windows 2003 seviyesine yükseltelim . Önceki sürümlerde IIS bileşenlerinden SMTP NNTP servislerini kurmamız kurulumun şartlarından idi. Artık Exchange Server 2007 kendisi bunu builtin olarak sağlıyor.
UYARI! : Bu işlem geri dönüşü olmayan bir işlemdir.
Kurulum son derece basitleştirilmiş bir arayüz ile başlıyor. Arayüzde belirtilen bileşenler bilgisayarınızda yüklü değil ise size linki sağlanarak kolayca indirmeniz mümkün hale getiriliyor.
Bu pencerede oluşan hataların Microsoft’a yollanmasını sağlayabliiyoruz. Böylelik ile oluşan hatanın bilinen biz çözümü olması durumunda size yollanan feedback içinde sağlanan link sayesinde problemi çözmeniz mümkün olacak. Bu özelliği kullanabilmek için burada Yes seçeneği işaretlenmeli.
Typical seçeneği bize tipik bir şirket profili için gerekli rollerin yüklenmesini sağlar. Eğer Çok sunuculu bir kurulum düşünülüyor ise Custom seçeneği ile seçimimizi özelleştirebiliriz. Bu sayede farklı sunuculara farklı rollerde kurulumlar yapmak da mümkün.
Şirket bünyesindeki kullanıcılarımızın Outlook 2007 öncesi sürümlere sahip olup olmadıklarını belirtmeliyiz. Eğer No seçeneğini seçersek Public Folder’lar oluşturulmayacaktır.
Son kontrol işlemleri bittikten sonra kurulum işlemleri başlayacaktır. Kurulum sihirbazı Exchange Best Practices Analyzer (ExBPA) ile tümleşik çalışması sayesinde olası uygulama problemlerini göstererek kurulumun daha efektif yapılabilmesini sağlıyor. Kurulumdan bittikten sonra Exchange yönetim konsolunu açtığımızda gayet sade olarak dizayn edilmiş MM3.0 tabanlı bir arayüz bizi karşılıyor. Exchange 2007 konsolunun diğer sürümlerden en ayırıcı farkı derinlik olarak artık yapmak istediğimiz işlem için alt alta açılan düğümlerin olmaması. Ve elbet herkesin dikkatini çekecek olan bir başka özellik de konsoldan mailbox oluşturabilmemiz gibi işlemlerimizi kolaylaştıran eklemeler. Yaptığımız işlemden sonra komut bazlı yapılışının gösterilmesi istenildiğinde sistem yöneticilerini bunları kullanarak batch dosyalar oluşturabilmesini sağlayacak.
Bir diğer kurulum şekli ise , komut seti üzerinden ( command line ) ; Command Line Interface (CLI) ile kurulum adımları aşağıdaki gibidir ; CLI parametreleri aşağıdaki gibidir. /roles – Kurmak istediğiniz sunucu rolünü temsil eder . /r olarakta kullanılabilir ET veya E – Gateway Server ( Edge Role ) HT veya H – Bridgehead Server ( Hub Role ) CA veya C – Client Access Server MB veya M – Mailbox Server UM veya U – Unified Messaging MT veya T – Admin Tools /PrepareAD – Exchange global objeleri hazırlar , Root Domain üzerinde Exchange universal security grup’unu açar . Bu komut ilk defa çalıştırıldığında forest içerisinde bir Exchange organizasyonu yok ise eğer sizden bir organizasyon adı alır ve bu organizasyon adı ile ilgili organizasyon nesnelerini oluşturur ve bu ismi kurulum sonrasında değiştirmek mümkün değildir. Komut çalıştırıldıktan sonra AD içerisinde yeni bir OU oluşur “ Microsoft Exchange Security Groups”. Ayrıca site and services altında services bölümünde de Exchange 2007 konfigürasyon öğeleri görünecektir. ( view – show services node ) /TargetDir – Kurulum klasörünün yerinin belirlenmesi içindir. ( /t şeklinde de kullanılabilir. ) /SourceDir – Kurulum dosyalarının bulunduğu yerin belirlenmesi içindir. /DomainController – Kurulum esnasında kullanılacak DC’nin belirlenmesi içindir. ( /dc şeklinde de kullanılabilir. ) /AnswerFile: Katılımsız kurulum için gerekli cevap dosyası . /mode – Kurulumun normal mi yoksa recovery şeklinde mi çalıştırılacağını belirlemek içindir. Install – Default mode’dur Upgrade – Daha önceki kurulum upgrade edilecekse kullanılır. Uninstall – Kurulan roller’den bir tanesi ya da hepsinin kaldırılması için kullanılır. RecoverServer – Sorunlu Exchange kurulumlarını kurtarmak için kullanılır. Örnekler Temel kurulum için ; Aşağıdaki örnek komutu zaten command üzerinden alabilirsiniz. Setup.exe /console /roles:<server roles to install> /mode:<setup mode> [/targetdir:<destination folder>] [/prepareAD] [/RecoverServer] [/?] Buna canlı bir örnek olması açısından aşağıdaki örneklemeyi yapıyorum ; Kuracağımız yapıdaki roller aşağıdaki gibi olsun ; Hub, Client Access ve Mailbox server Setup.exe /roles:HT,MB,CA veya Setup.exe /r:H,M,C Diğer bir örnek ; edge kurmak istiyorum , dizin olarak c:exch2007 ve bilgiler cozumdc isimli makineden alınacak ; Setup.exe /r:E /targetdir:C:Exch2007 /dc:cozumdc.cozumpark.com Son örnek ise felaket anında Recovery Mod’u kullanmak olacak ; Setup.exe /mode:recoverserver
Bir başka yazıda Exchange 2007 ‘nin yeni özelliklerini keşfetmek üzere
Kaynakça ;
Exchange 2007 Beta 2 Download
http://www.microsoft.com/technet/prodtechnol/exchange/2007/downloads/beta.mspx?wt.mc_ID=PreviewHero
