Komut İstemi (Command Prompt) ve CMD Komutları (CMD Commands), çoğu Windows kullanıcısı için bilinmeyen bölgelerdir. Kullanıcılar bu komutları sadece bazı süslü komutlarla sistemde sorun gidermek için siyah bir ekran olarak bilirler.
Linux kullanıcısıysanız; yazılım yüklemek, güncellemek veya yükseltmek için apt-get Ubuntu komutlarının nasıl kullanıldığına benzer şekilde komutların farklı sistem işlemlerinde nasıl önemli bir rol oynadığını bilirsiniz. Linux’ten farklı olarak Windows, kullanıcı dostu bir işletim sistemidir ve görevinizi yapmanız için CMD komutlarıyla oynamanızı gerekmez. Çoğu durumda, insanlar Komut İstemi’ni yalnızca bozuk bir diski onarmaları, belirli sürücüleri gizlemeleri, bilgisayar korsanlığı benzeri bir ortam oluşturmaları vb. gerektiğinde açar.
Komut İstemi (Command Prompt) ve CMD Komutları (CMD Commands) Nedir?
CMD olarak da bilinen Komut İstemi, Windows NT ailesi işletim sistemlerinde bir komut satırı yorumlayıcı uygulamasıdır. CMD Komutları ise, Windows PC’nizde bir tür görev veya işlevi gerçekleştirmek için Komut İstemi’ne verilen belirli talimatlar kümesidir.
Windows CMD Komutları’nın çoğu, komut dosyaları ve toplu iş dosyaları aracılığıyla görevleri otomatikleştirmek, gelişmiş yönetim işlevlerini gerçekleştirmek ve belirli türdeki Windows sorunlarını gidermek ve çözmek için kullanılır.
Komut İstemine Nasıl Erişilir?
En çok kullanılan CMD komutlarına geçmeden önce “Komut İstemi” programını nasıl açacağınızı aşağıda anlatacağız:
Komut İstemi programını çalıştırmanın üç yolu vardır:
- Basitçe Başlat Menüsü (Start Menu) arama çubuğuna cmd yazın.
- Windows 8 kullanıyorsanız, Başlat Menüsü veya Uygulamalar ekranında bulunan Komut İstemi kısayolu aracılığıyla Komut İstemi’ne (Command Prompt) erişin.
- RUN yardımcı programını açmak için CTRL+R tuşlarına basın, cmd yazıp Enter tuşuna basın.
En Çok Kullanılan 10 CMD Komutu
Aşağıdaki en popüler Windows CMD komutları listesi, komut geçmişinizi kontrol etme, komutları daha kullanışlı hale getirmek için işlevler ekleme ve cihazınızdaki sistem donanımının ayrıntılarını getirme vb. gibi çeşitli görevlerde yardımcı olur.
1. Command history (Komut geçmişi)
Bu komutu kullanarak komut geçmişinizi takip edebilirsiniz. Bu komut, geçmişte kullandığınız ancak hatırlayamadığınız bir komutu aramaya çalıştığınızda faydalı olur.
doskey /history
2. Birden çok komut çalıştır
İki komutu arka arkaya çalıştırma ihtiyacı hissediyorsanız, bunu kolayca yapabilirsiniz. Bunu yapmak için her komutun arasına “&&” koymanız yeterlidir. Örneğin, ipconfig ve paint’in nasıl çalıştırılacağı aşağıda açıklanmıştır.
ipconfig && mspaint
3. PC sürücü listesine bakma
Basit bir komut kullanarak, bilgisayarınızda yüklü olan tüm sürücüleri görebilirsiniz. Tek yapmanız gereken driverquery komutunu çalıştırmaktır. Bu şekilde tüm sürücülerin adları, türleri ve diğer bilgileriyle birlikte bir listesini görebilirsiniz.
driverquery
4. Çıktıyı panoya gönderme
Çoğu zaman bir komutun çıktısını kaydetme ihtiyacı hissetmiş olabilirsiniz? Genellikle insanlar bunu yapmak için kopyala – yapıştır kullanır. Ancak, basit bir komut kullanarak komutun çıktısını Windows panosuna gönderebilirsiniz. ipconfig bilgilerinin nasıl gönderileceği aşağıda açıklanmıştır.
ipconfig | clip
5. Bir komutu iptal etme
Bunu yapmak için Ctrl+C yapmanız gerekir. Ancak, bu, geri alınamayacak bir şeyi geri alabilecek sihirli bir numara değildir.
6. Komut İstemini renkli yapma
Görsel olarak çekici görünmesi için Windows Komut İstemi’nin rengini değiştirebilirsiniz. Bunu yapmak için Komut İstemi (Command Prompt) penceresinin üst köşelerine sağ tıklayın ve Özellikler’i (Properties) seçin. Orada, Renkler (Colors) sekmesini bulun ve arka plan ve metin rengini değiştirme seçeneklerini arayın.
7. Doğrudan komut isteminden Wi-Fi etkin noktası oluşturma
Bunun için gerekli komutları çalıştırmak için Komut İstemi’ni açmadan önce Denetim Masası’nı açmanız ve Ağ ve Paylaşım seçeneğinde Bağdaştırıcı ayarlarını değiştir seçeneğini bulmanız gerekir. Bu pencerede, kullandığınız bağlantıya ve Özellikler’e tıklayın. Şimdi paylaşım sekmesini bulun ve “Diğer ağ kullanıcılarının bu bilgisayarın internet bağlantısı üzerinden bağlanmasına izin ver” seçeneğini işaretleyin.
Şimdi Komut İstemi’ni yönetici ayrıcalıklarıyla açın ve aşağıdaki komutu girin:
netsh wlan set hostednetwork mode=allow ssid=Yourhotspotname key=yourpassword
Etkinleştirildikten sonra, Wi-Fi ortak erişim noktasını başlatmak için aşağıdaki komutu girin:
netsh wlan start hostednetwork
Durdurmak için aşağıdaki komutu girmeniz yeterlidir:
netsh wlan stop hostednetwork“.
Windows 10 kullanıyorsanız, Windows 10, kullanıcıların bir WiFi erişim noktası oluşturmasına olanak tanıyan yerleşik bir araçla birlikte gelir.
8. Sorunlar için sistem dosyalarını tarama
sfc /scannow komutu, Windows sistem dosyalarını tarayan ve sorunları arayan bir sistem dosyası denetleyici aracı çalıştırır. Bazı dosyalar eksik veya bozuksa, bu komut onları düzeltir.
sfc /scannow
9. Toplu iş dosyalarını kullanmaya başlama
Toplu iş dosyalarının, birden çok komutla daha sık uğraşırken hayatınızı çok daha kolaylaştırabileceğini zaten biliyor olabilirsiniz. Örneğin, aynı CMD komutlarını kullanma alışkanlığınız varsa, bir toplu iş dosyası oluşturabilir ve bunları tekrar tekrar yazmaktan kurtulabilirsiniz. Tek yapmanız gereken toplu iş dosyasını çalıştırmaktır.
10. DNS çözümleyici önbelleğiyle ilgili sorunları düzeltme
Web sitelerine daha hızlı erişmek için bilgisayarınız genellikle yerel bir DNS çözümleyici önbelleği tutar. Ancak bazen önbellek bozulabilir ve favori sitelerinize erişemeyebilirsiniz. Bu durumda, günü kurtarmak için bu Windows komut istemi hilesini deneyebilirsiniz. DNS önbelleğini kaldırmak için Ipconfig yardımcı komutunu kullanabilirsiniz.
ipconfig /flushdns
Yukarıdaki komutların dışında, daha gelişmiş Windows komutları da vardır, fakat bu yazıda genel olarak temel komutlara değindik. Temel komutlar, sorun gidermenizi yalnızca birkaç olasılığa daraltmanıza ve çözüm bulma konusunda size yardımcı olacaktır.