Herkes farklı web sitelerin farklı isimlere sahip olduğunu bilse de, çoğu kişi bu isimlerin nasıl satın alındığını veya kontrolün kimde olduğunu bilmez.
Eğer siz de bu konuyu merak edenlerdenseniz, bugün bu yazıda domain’lerle ilgili merak ettiğiniz her şeyi açıklayacağız.
Haydi başlayalım!
Domain Nedir?
Domain yani alan adı, genellikle URL veya web adresi olarak adlandırılır. IP adreslerini daha erişilebilir ve hatırlanması kolay hale getirmek için oluşturulmuştur.
IP adresi, bir telefon numarasına çok benzeyen, her bilgisayara atanan bir dizi numaradır. Ancak 193.114.294.269 gibi rastgele sayılara sahip bir IP adresini hatırlamak pek kolay değildir. Ancak www.cozumpark.com gibi bir domain’i hatırlamak oldukça kolaydır. İşte tam da bu nedenle, bir web sitesinin sayısal adresini hatırlamak zorunda kalmadan tam konumuna ulaşmayı çok daha kolay hale getirmek için domain’ler oluşturulmuştur.
Domain’iniz parmak izi gibi size özeldir. Birisi bunu bir tarayıcıya yazdığında, doğrudan internetteki web sitenize yönlendirilir.
Bir Domain ile Web Sitesi Arasındaki Fark Nedir?
Bir domain’i ve web sitesini aynı şey olarak düşünenlerden olabilirsiniz, ancak yakından bağlantılı olsalar da, oldukça farklı şeylerdir.
Bir domain kaydettirdiğinizde, bir web adresi alırsınız ancak bir web sitesi almazsınız. Yani domain’iniz olabilir ve bunu bir web sitesi için kullanmamayı tercih edebilirsiniz, ancak domain olmadan bir web siteniz olamaz.
Örneğin, bir web sitesi kurmak istiyorsanız ve bir domain ismi seçtiyseniz, önce onu kaydettirmeniz, ardından web sitenizi oluşturmanız, ardından sitenizin web’de görünür olması ve insanların ona erişebilmesi için hosting satın almanız gerekir.
Domain’ler Nasıl Denetlenir?
Domain Name System (DNS), ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) tarafından denetlenir. 1998’de kurulan bu organizasyon, o zamandan beri DNS’nin bakımını ve yönetimini koordine eder.
ICANN, internetin tamamına hakim olmasa da, yeni uzantıları onaylama, işlevlerini yönetme ve ICANN tarafından oluşturulan kurallara göre çalışmazlarsa bunları kapatma gücüne sahiptir. Bu nedenle, temel olarak internet altyapısını oluşturan DNS ve IP alanlarının hepsinin sorunsuz çalışmasını sağlar.
Ancak ICANN, tüm zor işleri tek başına yapmaz. .com, .net, .org vb. gibi çeşitli uzantılar üzerindeki denetimi, çeşitli kuruluşlara devreder. Bu şirketler daha sonra belirli uzantıları yönetmekten doğrudan sorumlu olurlar ve müşterilere domain satarlar.
Domain Nasıl Çalışır?
Domain’in nasıl çalıştığını anlamak için önce Domain Name System’ın veya DNS’nin ne olduğunu ve nasıl çalıştığını anlamanız gerekir.
İnterneti kullanan herkes, farkında olmasa bile DNS kullanmıştır. DNS sunucuları, internetteki bir telefon rehberine eşdeğer oldukları için gereklidir. Çok büyük bir alan adı veri tabanını yöneterek, isteğinizi ulaşmaya çalıştığınız siteye yönlendirmek için bunları IP adreslerine çevirir. Bunu, aramaya çalıştığınız kişiye bağlanmak için bir telefon numarası çevirmek olarak düşünebilirsiniz.
Alan adlarının insanlar tarafından hatırlanması kolay olsa da, bilgisayarlar veya makineler IP adreslerine dayalı olarak web sitelerine erişir. Bu sayede tüm favori sitelerinizin IP adreslerini hatırlamak zorunda kalmazsınız, bunun yerine ziyaret etmek istediğiniz siteye erişmek için tarayıcıya bir domain yazabilirsiniz. Tarayıcı daha sonra DNS’yi arar ve erişmek istediğiniz sitenin tam IP adresini bulur.
Alan Adları İlk Ne Zaman Oluşturuldu?
Alan adları ilk olarak 31 yıldan daha uzun bir süre önce Symbolics.com’un tescili ile tanıtıldı. Bu web adresi 15 Mart 1985’te bir bilgisayar üreticisi tarafından kaydedildi ve alan adlarının başlangıcı oldu.
1985’in sonuna kadar, aşağıdaki gibi beş domain daha kaydedildi:
- symbolics.com -15/03/1985
- bbn.com – 24/04/1985
- think.com -24/051985
- mcc.com – 11/07/1985
- dec.com – 30/09/1985
- northrop.com – 07/11/1985
1985’ten 1995’e kadar, bir domain satın almak isteyen herkes ücretsiz olarak kayıt yapabilirdi. National Science Foundation, teknoloji danışmanlık şirketi Network Solutions’a kayıt için ücret alma yetkisi verdiğinde her şey değişti. Yani alan adlarının ilk kez satıldığı 1995 yılında, iki yıllık kayıt için fiyatlar 100 dolardan başlatıldı.
Verisign’a göre şu an, kayıtlı 370,7 milyon domain var (2020’nin üçüncü çeyreğinin sonuna kadar).
Domain Nasıl Alınır?
Alan adı kayıt şirketleri, üst düzey ve ülke alan adı uzantılarının alım ve satımını yöneten şirketlerdir. ICANN tarafından yüzlerce şirkete alan adı kayıt şirketi olarak görev yapma yetkisi verilmiştir. Bu alan adı şirketlerinden birini seçerek domain alabilirsiniz.
Bu nedenle, yeni siteniz için bir web adresi kaydetmek istiyorsanız, bir domain kayıt şirketine gidebilir, istediğiniz alan adı müsaitse, adınıza kayıt yaptırabilirsiniz.
Domain Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Aşağıda, domain satın alırken dikkat edilmesi gerekenleri olabildiğince başarılı hale getirmenize yardımcı olacak bazı ipuçlarını özetledik:
1. Pazarı analiz edin
Sektörünüzde özellikle hangi üst düzey domain’lerin talep edildiğini öğrenin ve bunları size uygun ve mümkünse önemli anahtar kelimeler içeren anlamlı bir adla birleştirin.
2. Ticari marka haklarını göz önünde bulundurun
İstediğiniz domain’in herhangi bir ticari marka hakkını ihlal etmediğinden ve korunan herhangi bir şart içermediğinden emin olun. Ayrıca tescilli ticari markalarla bariz benzerlikten kaçının.
3. Uzun domain’lerden kaçının
Mümkün olduğunca kısa, akılda kalıcı bir alan adı ismi arayın.
4. Sayıları ve kısa çizgileri minimumda tutun
Domain’inizi belirlerken birçok seçeneğiniz vardır, ancak, sayıları ve kısa çizgileri minimumda tutmanız gerekir.
5. Geri bildirim isteyin
Uygun TLD‘ler ve domain’ler için fikirlerinizi diğer kişilerle tartışın. Bu kişilerin mutlaka uzmanlar olması gerekmez, aynı zamanda potansiyel hedef grup olarak önemli girdiler sağlayabilecek arkadaşlar, tanıdıklar ve aile üyeleri de olmalıdır.
Bir Domain’in Maliyeti Ne Kadardır?
.com uzantılı domain’lerin çoğu için yılda 10-20 dolardan fazla ödemezsiniz. Fakat .bio, .app veya .digital gibi daha yeni domain uzantıları, ICANN ve kayıt şirketi arasında pazarlık edilen sabit toptan satış fiyatlarına sahip olduğundan pahalı olabilir. .biz ve .net gibi uzantıların kaydı ise, diğerlerine göre daha ucuzdur.
Fakat bir domain’in tek seferlik bir satın alma olmadığını da bilmeniz gerekir. Domain’lerinize her yıl bir yenileme ücreti ödemeniz gerekir; bu, genellikle alan adını kaydetmek için ödeyeceğiniz ücretten biraz daha fazladır. Bunun nedeni, kayıt şirketlerinin çoğunluğunun ilk kez alışveriş yapacak alıcılara indirimli fiyatlar sunmasıdır. Ayrıca, domain satın alımınıza herhangi bir eklenti eklerseniz, ek bir miktar daha ödemeniz gerekir. Popüler eklentiler arasında gizlilik koruması, özel e-posta adresi ve isteğe bağlı yedeklemeler bulunur.
Domain’lerle Alakalı En Çok Sorulan Sorular
1. En pahalı domain’in ismi nedir ve ne kadara satılmıştır?
Şimdiye kadar satılan en pahalı alan adı, 2019’da 30 milyon dolara satılan Voice.com oldu.
2. Artık mevcut olmayan bir domain’i nasıl satın alırım?
İstediğiniz alan adı zaten alınmışsa, adres aktif olarak kullanılmasa bile sağlayıcıdan satın alma seçeneğiniz yoktur. Ancak, alan adını satın almak için bir teklifte bulunmak için alan sahibini bulmaya çalışabilirsiniz.
3. Kaç tane kayıtlı domain var?
Verisign tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2020’nin üçüncü çeyreğinin sonunda kayıtlı 370,7 milyon domain vardı.
4. En çok tercih edilen domain uzantıları nelerdir?
.com
.net
.org
.co
.us
5. En çok kullanılan üst düzey alan adı uzantısı (TLD) hangisidir?
.com
6. Kaç tane üst düzey alan adı uzantısı vardır?
1500 tane üst düzey alan adı uzantısı vardır.