Linux Hakkında Bilgilendirme

 

NEDEN LİNUX?

Pekçok insan, "neden Linux?"
diye sorabilir. Belki de cevap önce kullanıcının kendini tanıması ile
bulunabilir. Değişik yerlerde Linux kullanılması ve bunun sonuçları
hakkında gözlemlediklerimizin ışığı altında çok kabaca:Eğer,

Bilgisayarla ilişkiniz
belirli paket programlara dayanıyorsa, bilgisayar kullanmak için
bilgisayar konusunda bilgi sahibi olmanız gerektiğine inanmıyorsanız,
bilgisayar ile uğraşmak hoşunuza gitmiyorsa, sorunlarınızı kendi
başınıza çözmeyi denemekten hoşlanmıyorsanız, bir sorun çıktığında para
vererek de olsa bu sorununuzu birisi aracılığı ile çözmek istiyorsanız
Linux kesinlikle size göre değil.
 

Ama eğer,

Bilgisayarınızlailgilenmekten hoşlanıyorsanız,
bilgisayarda çıkan problemlerle uğraşmak hoşunuza gidiyorsa, diğer
işletim sistemlerinin sizi sıktığına ve sınırladığına inanıyorsanız,
donanımınızdan daha çok performans istiyorsanız, UNIX işletim sistemi
ile çalışmayı seviyorsanız

Linux size göre olabilir.
 

LİNUX NEDİR?

Linux, serbestçe dağıtılabilen, çokgörevli, çok kullanıcılı UNIX işletim sistemi türevidir. Linux, Internet üzerinde ilgili ve meraklı birçok kişi tarafından ortak olarak
geliştirilmekte olan ve başta IBM-PC uyumlu kişisel bilgisayarlar olmak
üzere birçok platformda çalışabilen ve herhangi bir maliyeti olmayan
bir işletim sistemidir.
 
UNIX 70′li yılların ortalarında
büyük bilgisayarlar üzerinde çok kullanıcılı bir işletim sistemi olarak
geliştirilmiştir. Zaman içerisinde yayılmış ve birçok türevi ortaya çıkmıştır.
 
UNIX ismi UNIX Research
Laboratories INC şirketinin tescilli markası olduğundan dolayı birçok
şirket, aynı temele dayanan işletim sistemleri için değişik isimler
kullanagelmişlerdir.
 
Örnek olarak
* Hewlett-Packard HP-UX
* IBM AIX
* Sun Microsystems SunOS
 
kullanmaktadırlar. Bugün kişisel
bilgisayarlardan süper bilgisayarlara kadar biçok bilgisayar için
yazılmış bulunan UNIX türevleri mevcuttur. Ne var ki bu türevlerin çoğu
gelişimi belirli bir noktada durmuş ve yüksek fiyatla satılan ticari
yazılımlardır.
 
Linux, temel olarak Finlandiya Üniversitesinde öğrenci olan Linus Torvalds'ın ve Internet üzerinde meraklı bir çok yazılımcının katkıları ile geliştirilmiştir.
 
Linux gelişimi açık bir şekilde
yapılmaktadır. Bunun anlamı, işletim sisteminin her aşaması açık olarak
Internet üzerinde yayınlanmakta, dünyanın dört bir yanında kullanıcılar
tarafından test edilmekte, hataları ve eksiklikleri tesbit edilerek
düzeltilmekte ve geliştirilmektedir. Zaman zaman bu deneme aşamaları
belirli bir noktada durdurulur ve güvenilir bir işletim sistemi
sunulup, geliştirme için ayrı bir seriye devam edilir. Geliştirmede yer
alan bu açıklık Linux'un en büyük avantajlarından biridir. Gelişimi
evrimseldir, hatalar anında kullanıcılar tarafından tesbit edilip rapor
edilmekte ve birçok kişinin katkısıyla düzeltilmektedir. Bazı işletim
sistemi sürümleri saatler içerisinde güncellenebilmektedir.
 
Linux, Andy Tannenbaum
tarafından geliştirilmiş olan Minix işletim sistemine dayanmaktadır.
Linus Torvalds boş zamanlarında Minix'ten daha iyi bir Minix işletim
sistemi yaratmak düşüncesiyle 1991 Ağustos sonlarında ilk çalışan Linux
çekirdeğini oluşturdu. 5 Ekim 1991 tarihinde 0.02 sürümü Linux ilk defa tanıtıldı.
Linus, comp.os.minix haber grubuna gönderdiği yazıda yeni bir işletim
sistemi geliştirmekte olduğunu ve ilgilenen herkesin yardımını
beklediğini yazmıştı. İşletim sisteminin çekirdeği için verilen
numaralar kısa sürede bir standart kazandı. a.x.y seklinde belirtilen
çekirdek türevlerinde y bulunulan seviyeyi, x gelişim aşamasını
göstermektedir. Tek sayılı x'ler geliştirme aşamalarını çift sayılı x'
ler ise güvenilir Linux çekirdeklerini göstermektedirler. a ise değişik
Linux sürümlerini belirtir. Bu yazının hazırlandığı Ağustos 1997
içerisinde en son güvenilir (kararlı) Linux çekirdeği 2.0.30, en son
gelişim aşamasındaki çekirdek ise 2.1.47′dir.
 
Linux gerçekten son yıllarda
hızlı bir gelişme göstermiş, çesitli ülkelerden birçok kullanıcıya
erişmiş ve yazılım desteği günden güne artmıştır. Değişik kuruluşlar
Linux sistemi ve uygulama yazılımlarını biraraya getirerek dağıtımlar
oluşturmuşlar ve kullanımını yaygınlaştırmışlardır.
 

LİNUX'UN GETİRİLERİ VE GÖTÜRÜLERİ NELERDİR?

Getirileri

UNIX işletim
sistemine sahip bir bilgisayar kullanmak istiyorsanız ve bu işletim
sisteminde platforma bağımlı bir yazılım kullanmıyorsanız, Linux ideal
bir çözümdür.

Linux ücretsizder.Sadece
işletim sisteminin maliyeti açısından değil, verdiği performans için
ihtiyaç duyduğu donanım açısından da çok ucuzdur. Üstüne üstlük çok
kullanılan ve bol yedek parçası bulunan bir platform altında çalıştığı
için belirli bir Linux sisteminin performansını artırmak için yapılması
gereken yatırım başka bir UNIX iş istasyonunu aynı oranda geliştirmek
için gereken yatırıma göre çok düşüktür. Herhangi bir Sun bilgisayarın
hafizasını iki katına çıkarmak için harcanacak para ile bir
Linux-PC'nin hafizasını iki katına çıkarmak için harcanması gereken
parayı kıyaslamayı deneyin. Fakat şirketler bazında Linux'un bedava bir
işletim sistemi olması genelde gözardı edilir.
 
Bir Linux makine bu sayede sadece işletim sistemi açısından değil donanım olarak da ucuza gelmektedir.
 
Linux hızla geliştirilmektedir.
Bu gelişimin en büyük yararı, eksikliklerin kullanıcıların talepleri ve
çabaları sonucunda hızla giderilmesidir. Linux diğer tüm işletim
sistemlerine göre belirli bir donanım için daha hızlı destek
verebilmektedir.
 
Linux çok değişik donanımlar ve
servisler icin özel olarak hazırlanır. İşletim sisteminin temelini
oluşturan çekirdek kullanıcı tarafından da derlenebildiği için, bu
derleme sırasında sadece kullanım amacına yönelik alt programlarla
donatılır. Bu genel olarak daha sistemin performansını artırmaktadır.
(Örnek olarak SCSI donanımınız yoksa çekirdeğinizde SCSI ile ilgili alt
programlara yer vermezsiniz)
 

Dezavantajları

Linux'unserbestçe dağıtılıyor olması
bir çok kişinin bu işletim sistemine güvenmemesine yol açmıştır. "Ciddi
bir şey olsa, bedava olmazdı !" kanısı oldukça yaygındır.
 
Linux'un sürekli gelişiyor olmasıen
büyük dezavantajlarından biridir. Henüz tüm ihtiyaçlara cevap vermemesi
(hala Windows95 programlarını çalıştıramıyor ), gelişimin bazı
aşamalarında topyekün değişiklikler yapılması, gelişimi takip etmek
için bazen sürekli yenileme yapılması, birçok kullanıcının bu işletim
sistemine güvenmemesine yol açmıştır.
 
Linux herhangi bir ticari destek altında gelişmemektedir.Bunun
en büyük yararı işletim sisteminin ticari kaygılar taşımamasıdır. Ancak
bunun yanısıra diğer işletim sistemlerinde olan teknik destek, dağıtım
ve belgelendirme alanlarında eksikleri vardır. Özellikle teknik destek
eksikliği, anahtar teslim çözümlere alışmış kullanıcıların çokluğu
Linux kullanıcılarının sayısını sınırlayan temel faktörler olmuşlardır.
 
Bu konudaki eksikliği gidermek
için çeşitli gönüllü kuruluşlar, kullanıcı grupları oluşmuştur. Zamanla
Linux teknik desteği ticari bir konu olarak ortaya çıkmıştır. Şu anda
tüm dünyada Linux çözümleri konusunda teknik destek veren danışmanlar
bulunmaktadır. Bu kişiler ve kurumlar hakkında ayrıntılı bilgiyi
Consultants-HOWTO belgesinde bulabilirsiniz.
 
Linux
işletim sistemini geliştirenlerin ticari kaygılar gütmemeleri bazı
ticari yazılımların Linux üzerinde gelişmemesine sebep olmuştur.
Linux üzerinde belirli konularda diğer işletim sistemlerinden aşağı
kalmayan yazılımlar bulunmasına rağmen, belirli bazı konularda çok
zayıf kalmıştır. ( Mesela oyunlar )
 
Linux üzerinde yer alan çözümlerin hepsi, basit kullanıcıların rahatça kullanabileceği düzeyde değildir. Bazı çözümler kullanıcıların belirli bir yazılım ve işletim sistemi bilgisine sahip olmalarını gerektirmektedir.
 
Ücretsiz olarak
dağıtılıyor ve gelişiminin hala devam ediyor olması biçcok kişinin
Linux'un profesyonel alanlarda kullanılamayacağının düşünmesine yol
açmaktadır. Oysa Linux işletim sistemini kullanan bilgisayarlar özel
kullanım başta olmak üzere birçok alanda yaygın olarak
kullanılmaktadırlar.
 

LİNUX'UN KULLANIM ALANLARI?

Kişisel Kullanım
Linux evinde veya işinde UNIX işletim sistemi altında çalışmak isteyenler için ideal bir
platformdur. Özellikle işi veya eğitimi sırasında UNIX platformlar
altında çalışmak, uygulamalar kullanmak veya yazılım geliştiren kişiler
kendi kişisel bilgisayarlarında benzer ortamı yakalayabilmekte ve
işlerini kendi kişisel bilgisayarlarında gerçekleştirebilmektedirler.
Bunlara ek olarak Linux altında yer alan uygulamalar giderek sıradan
bir kullanıcı için bile bu işletim sisteminin ilgi çekici hale
gelmesini sağlamaktadır. Gelişimleri henüz tamamlanmamış olmasına
rağmen, herhangi bir kişisel bilgisayardan beklenebilecek yazı
editörleri, hesap cetvelleri, çizim yazılımları, veri tabanları birçok
ihtiyaca cevap verecek düzeye gelmiştir. Örneğin LaTeX kullanıcıları
MS-DOS altında buldukları desteğin çok daha fazlasını Linux altında
bulabilmektedirler.
 

Internet Sunucusu

Linux doğrudan TCP/IP desteği
ile gelmektedir. Bu yönü ile TCP/IP temelli bilgisayar ağlarında hem
istemci hem de sunucu olarak yaygın kullanım bulmuştur. Üzerinde hali
hazırda bulunan servislerin çeşitliliği, yeni çıkan servislere hızlı
ayak uydurması, kolay yapılandırılabilmesi ve özellikle de düşük
maliyeti sebebi ile yaygın olarak Internet servislerinin verilmesi
amacıyla kullanılmaktadır. Zamanla verdiği ağ servisleri başka
protokollere destek verecek sekilde genişletilmiştir. Şu anda Linux
 
* WWW sunucu
* DNS sunucu
* NFS sunucu
* NIS sunucu
* X Pencere sunucu
* BOOTP sunucu
* SMTP sunucu
* FTP sunucu
* listitemST sunucu
* NEWS sunucu
 
gibi yaygınTCP/IP servislerinin yanısıra
 

* NOVELL sunucu (Novell protokolü kullanarak disk ve yazıcı servisi)
* SAMBA sunucu (Windows 3.1, Windows95, Windows NT ve WfW için disk ve yazıcı servisi)
* APPLETALK sunucu (MacOS kullanan Apple makinalar için disk ve yazıcı servisi)

verebilmektedir.
 

Ağ Elemanı

Linux yazılım desteği ile birçok
ağ elemanının yerine geçebilecek bir alternatif olarak
kullanılabilmektedir. Birden fazla ağın birbirine bağlanması amacıyla
bir yönlendirici (router) olarak da kullanılabilmektedir. Özellikle
farklı protokoller arası bir geçiş elemanı olarak yaygın şekilde
Linux'tan yararlanılmaktadır. Ayırca yönlendirici olarak
kullanıldığında kolaylıkla güvenlik amacıyla güvenlik duvarı (firewall)
olarak yapılandırılabilmektedir. Buna ek olarak bir ağ üzerinde bulunan
iki segmanın trafiğini birbirinden ayıran bir köprü (bridge) olarak da
hizmet verebilmektedir. Birçok kurumda bir veya daha çok modemin
bağlanması amacıyla bir terminal sunucu (terminal server) olarak Linux
kullanılmaktadır.
 

VİRTUAL BOX?

Virtual
Box Nedir?Virtual Box, Pardus çalışırken aynı anda diğer işletim
sistemlerini de kullanabilmenizi sağlar. Diğer işletim sistemi yeni bir
pencere içerisinde açılır. Pardus ve bu pencere arasında geçiş
yapılabilir. Pencere tam ekran haline de getirilebilir. Böylece iki
işletim sistemi arasında hızlıca geçiş yapabilirsiniz.

 

 

 

Sistem Gereksinimi
 
Program, sanal işletim sistemi
için bir miktar bellek ihtiyaç duyacağından yeterli miktarda bellek
gereklidir. Tahminen en az (Pardus'un 256MB gereksinimi + Diğer işletim
sisteminin gereksinimi)= 450MB RAM
 

Kurulumu

Pardus->Tasma->Sistem
Seçenekleri->Program Ekle/Güncelle ve Kaldır'ı açın. Arama kutusunda
virtualbox yazın ve listede çıkan öğeyi işaretleyip Kur tuşuna basın.
 

Ayarları

Kurulum Dosyası

1. Pardus->Programlar->Sistem->Virtual Box'u seçin.
2. Program açılınca, Sol üst köşedeki New Tuşuna basın. Bir sihirbaz başlayacak.
3. Next deyip çıkan kutuya işletim sistemine vermek istediğiniz sembolik ismi verin. Altta da sistemin türünü seçin.
4. Next deyip bu işletim sisteminize belleğinizden(RAM) kaç mb ayıracağınızı seçin.
5. Next deyip çıkan pencerede New tuşuna basın. Burada yeni bir disk görüntüsü oluşturacağız.
6. Next deyip Dynamicaly expanding image seçili olmalı(yerden tasarruf için)
7. Next deyip görüntünün dosya ismini ve boyutunu seçin. (en az 3-3,5 GB ayırsanız iyi olur)
8. Next ve Next deyip işlemi tamamlayın.
9. Şimdi listede oluşturduğumuz dosyanın ismi olmalı.
10. Next ve Finish deyin.
 
Sistem Ayarları
1. Ana pencerede sol taraftaki işletim sistemleri listesinde oluşturduğumuz sistem görünmeli.
2. Onu seçip üstteki Settings tuşuna basın.. Burada sistemin hangi kaynakları kullanabileceğini ayarlıyoruz.
3. Örneğin CD Rom Kısmında Mount CD/DVD Drive seçeneğini işaretliyoruz.
Eğer gerçek CD-Rom'u kullanacaksak Host CD/DVD Drive'ı seçiyoruz. Eğer
iso dosyasından kurulum yapacaksak iso'yu seçiyoruz.
4. Audio kısmında Enable Audio'u seçip listeden ALSA veya OSS'yi seçiyoruz.
5. Floppy(Disket) etkinleştirebilirsiniz(isterseniz).
6. General bölümünün Basic sekmesinde sisteme vereceğiniz RAM ve Ekran kartı belleği ayarlarını belirleyebiliyoruz.
7. Advanced kısmında ise Boot order listesinde ilk sıraya CD-Rom'u
getiriyoruz: Bunun için ilk iki öğeye tıklayarak None haline getiriyor,
sonra ilk öğeye tekrar tıklayarak CD-ROM haline getiriyoruz. Diğerini
de harddisk veya istediğiniz başka bir şeyi seçebilirsiniz.
 

Sistem Kurulumu

1. Tüm bunları yaptıktan sonra
OK tuşuna basıp ana pencereye döndüğünüzde, (Kurulacak işletim
sisteminin CD'sini takıp) soldaki işletim sistemimizin altındaki güç
(O) tuşuna çift tıklayarak sistemi başlatıyoruz.
2. CD'den açılış
yapan sanal sistem, kurulumu başlatıyor. İçerideki biçimlendirme
kısmında sanal olarak oluşturduğumuz dosyayı biçimlendirdiğimiz için
sistemimizi tehlikeye atacak bir durum yok.
3. Kurulum bittikten sonra, CD'yi çıkartmayı unutmayın ve sistemin açılmasını bekleyin.
 

Kullanımı

1. Sistem açıldığında bir
pencere içinde olacaktır. Sağ CTRL tuşu ve F'ye aynı anda basarsanız
tam ekrana geçebilirsiniz. Aynı tuşlarla pencere haline dönebilirsiniz.
2. Eğer ekran tam ekran olmasına rağmen görüntü ortada ufak kalıyorsa
sanal işletim sisteminin ekran çözünürlüğünü arttırmanız gerekiyor.
(Sağ tıklayıp Özellikler / Masaüstünü Yapılandır gibi)
3. Yine Sağ CTRL tuşuna basılı tutarak farenin iki işletim sistemi arasında geçiş yapmasını sağlayabilirsiniz.
 

Sorunlar (Pardus 2007.1 öncesi için)

Windows ile Türkçe Klavye Sorunu

Eğer sanal olarak Windows
kurduysanız, Türkçe klavyede sorun yaşayabilirsiniz: ş ile i
harflerinin yerleri değişir, bazı harfler çalışmaz. Bu durumda klavyeyi
en rahat kullanabileceğiniz durum klavye ayarlarından Türkçe Q klavyeyi
silip İngilizce klavyeyi etkin hale getirmektir.
 

Hayalet Sorunu

Eğer Virtual Box'u çalıştırmak istediğinizde

""Failed to initialize COM or to find COM server. Most likely the VirtualBox server is not running or failed to start." Callee RC: 0x80004005

şeklinde bir hata alıyorsanız, CTRL+ESC'e basın, çıkan kutuya vbox
yazıp aratın, öğeyi seçip Öldür tuşuna basın, çünkü program zaten
hafızada çalışıyor ama gözükmüyor(hayalet). Sonra programı tekrar
çalıştırın.

 

Callee RC: 0×80004005

şeklinde bir hata alıyorsanız,
CTRL+ESC'e basın, çıkan kutuya vbox yazıp aratın, öğeyi seçip Öldür
tuşuna basın, çünkü program zaten hafızada çalışıyor ama
gözükmüyor(hayalet). Sonra programı tekrar çalıştırın.
 

VirtualBox Kernel Sorunu

Eğer VirtualBox'u çalıştırmak
istediğinizde "VirtualBox Kernel not installed" konulu bir hata
alıyorsanız, sisteminizi yeniden başlatıp en yeni kernel ile boot
edildiğinden emin olun.

Derlenmiş Alıntı.