Forum
Topraklama
Bilgisayar sistemleri ve elektronik cihazların sağlıklı çalıştırılması için
önemli bir yere sahip olan topraklama terimi cihaz üzerinde
birikebilecek statik elektriğin (artık enerji) toprağa aktarılmasını
sağlayan yöntem olarak değerlendirilebilir. Ayrıca mikroişlemci bazlı
elektronik cihazların çevre birimleri (kendisine kablosal bağlantı
bulunan elektrik/elektronik ekipmanlar) ile düşük elektrik sinyalleri
ve bazen de manyetik etki/radyo frekansı / Infrared gibi hassas
yöntemlerle iletişim kurulması nedeni ile birikecek statik elektrik’in
bu iletişime olumsuz etkilerini önlemek, hatta çoğu durumda
karşılaşılacak arızaların önceden tedbirlerini alabilmek için önem ile
bu detayın üzerinde durulmalıdır.
Topraklamanın olumsuz etkileri arasında;
· İletişim kurulan cihazlar ile iletişimin sağlanamaması,
· İletişimi sağlayan arabirim kartlarının arıza durumuna düşmesi ya da kullanılamaz duruma gelmesi,
· Temas da bulunan ekipmanların arızasına sebep olması,
· Transaction’ı olumsuz etkileyerek veri kayıpları,
· Ya da bunlardan birinin gerçekleşmesi sonucu oluşan zaman kaybını sayabiliriz.
Topraklama sorununu tespit edebilmek için aslında maliyetinden dolayı pek kullanılmayan ancak çok daha
hassas
ölçümler sunduğu ve sağlıklı sonuçlar verdiği için Meyer Ölçü
Cihazları’ nı kullanmak gerekmektedir. Ancak bunun sağlanamadığı
durumlarda digital ölçü cihazları ile Elektrik besleme kanalı olan
Prizlerin ölçümü yapılmalıdır. Bu ölçümler “topraklama ekipmanı (Prizde toprak bağlantısının yapıldığı metal) ile nötr ekipmanı arasında ki enerji” değerinin ölçülmesi ile yapılabilmektedir. Bu ölçüm sonucu maksimum + 1 V ve altında bir değer alınmalıdır. Bu değer sağlanırsa topraklama yeterli olabilecektir. (Aksi belirtilmediği sürece)
Topraklamanın yapılması
için öncelikle yeterli çapta topraklama kablosu, yeterli ebatlarda
bakır (alaşımlı olmamalı) levha ya da bakır çubuk (kazık), yeteri kadar
kömür ve tuz sağlanmalıdır. Topraklama yapılacak binanın yakınlarında
iletkenliği yüksek, nem oranı iyi bir toprak alanı ( çakıl oranı düşük,
bina inşaat atıkları bulunmayan, diğer topraklama alanlarından uzak,
elektrik, doğalgaz, su boru veya hatlarının geçmediği alanlar)
seçilmeli ve bu alan levhanın gömüleceği genişlik ve en az 2 m derinlikte kazılmalıdır. ( Eğer topraklama bakır çubuk ile yapılacaksa toprak 1 m
kazıldıktan sonra çubuk derine doğru çakılmalıdır.) Kazılan alana kömür
ve tuz karışım halinde katılarak levha yerleştirilmeli bu levhaya ( ya
da çubuğa) topraklama kablosu iyi bir şekilde bağlanarak levhanın
üzerine yine kömür ve tuz karışımı ile kapatılmalıdır. Sonra bu alan
yine toprak ile kapatılmalı ve izole edilmelidir. Toprağın yüzeyine
yakın bir derinlikte ( Ezilme, kırılma yıpranma, aşınma gibi
etkenlerden zarar görmeyecek şekilde) toprağın altından bina içerisine
alınacak olan topraklama kablosu elektrik panosunda ayrı bir bölüme
bağlanarak Sistem dahilinde bulunan ekipmanların beslenmesinde
kullanılacak kablo bağlantısı gerçekleştirilmeli yada varsa bir
kesintisiz güç kaynağı (KGK-UPS) topraklama klemensine bağlanmalıdır.
Sistem dahilinde bulunmayan elektrikli yada elektronik cihazlar
kesinlikle bu hat ile temas halinde bulunmamalıdır.
Topraklama
sorunu ile karşılaşıldığında toprak hattı ile bağlantısı bulunan
kablolar ya da ekipmanlar kontrol edilmeli hatta gerekirse topraklama
yeniden yapılmalı ya da güçlendirilmelidir.
Toprak Hattı belirli aralıklar ile kontrol ettirilmelidir. Çünkü toprağın yada kabloların iletkenliği zaman içerisinde değişmektedir.
Parazit, Gürültü ve Isı
Topraklama
konusunda da geçtiği gibi sistem dahilindeki cihazlar çok hassastırlar
ve çıkabilecek sorunlar sistemi olumsuz yönde etkilemektedirler. İyi
bir topraklama gerçekleştirildiği gibi cihazların ve cihazların
iletişim kurmakta kullandıkları enerji/data kablolarının bulunduğu
ortam parazit ve gürültü oranı düşük, Isı oranı cihazları
etkileyemeyecek değerlere sahip olmalıdır.
Parazit ve gürültü oranı ortamdaki manyetiksel, elektiriksel, ve benzeri etki durumlarının oranı ile açıklanabilmektedir. Yine Isı ise ortamın ısı etkilerini minimuma indirilebilecek oran ile açıklanmaktadır.
Parazit ve gürültü oranından etkilenmemek için dikkat edilmesi gereken bir takım hususlar vardır. Bunlar;
· UPS
(Kesintisiz Güç Kaynağı)’in, PC terminal yada Server’ın,
Yazarkasa-Terazinin bulunduğu ortamda ısıtıcı ve/veya soğutucu bir
ekipman bulunmamalı
· UPS’in,
PC terminal yada Server’ın, Yazarkasa-Terazinin bulunduğu ortamda motor
ve benzeri manyetik alan oluşturacak bir ekipman bulunmamalı
· Data Kablosunun çekileceği güzergah üzerinde manyetik alan etkisi oluşturacak ekipman bulunmamalı.
· Data
Kablosu hat güzergahında bu kablo ile paralel seyreden elektrik hattı
bulunmamalı. Bulunması durumunda en 50cm uzakta bulunması gerekmektedir.
· Yine Data hattı güzergahında bulunan aydınlatma ekipmanlarına uzaklık 50 cm olmalıdır.
· Data kablosu kalitesine dikkat edilmeli
· Data kablosu aksi belirtilmediği sürece;
Bilgisayarlar arası network ya da POS cihazları ve vb. iletişim gibi Ethernet Protokolü Kullanılan Network Ortamlarında
UTP Cat6 1.Kalite Network Kablosu Kullanılmalıdır.
· Parazit
oluşumu ve temas direnç oluşumlarını engellemek için Eğer lehim
yapılıyorsa yapılan lehimin sağlıklı olması ve soğuk lehim yapılmaması,
Lehim esnasında ekstra lehim pastası kullanılmaması gerekmektedir.