FTP NEDİR?

FTP ( FILE TRANSFER PROTOCOL ) internete bağlı bir bir bilgisayardan
diğerine (her iki yönde de)dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir
internet protokolü ve bu işi yapan uygulama programlarına verilen genel
addır. FTP ilk geliştirilen internet protokollerinden biridir. FTP
protokolü ile ;1) Bir başka bilgisayardan bir başka bilgisayara dosya
aktarımı yapılırken, o bilgisayar ile etkileşimi aynı anda bağlantı
kurulur 2) Protokol ile sağlanan bir dizi komutlar yardımıyla iki
bilgisayar arasında dosya alma/gönderme işlemleri yapılır.

FTP Yapmak İçin Nelere İhtiyaç Var?
- Bağlanacağımız bilgisayarın internet adresi,
- Bağlanacağımız bilgisayarda dosyalara ulaşmak istediğimiz hesapla ilgili kullanıcı numarası, varsa şifresi,
- İnternet erişimi olan,üzerinde FTP yazılımı bulunan bilgisayar
-
Bağlanacağımız bilgisayarda, FTP protokol komutlarını yorumlayacak
çalışır durumda bir FTP servis programı yani FTP sitesi gereklidir.

FTP'nin Kullanımı
Genel
kullanımı; FTP < FTP yapılacak makinenin adresi> şeklindedir. Bu
işlemden sonra sıra ile - İlgili bilgisayara bağlanıldığında, kullanıcı
adı ve parola (password) sorulur. Bunları girdikten sonra kullanıcının
makinesine bağlanılmış olunur. Bazı FTP komutları kullanılarak iki
makine arasında dosya işlemleri, ayrıca bağlanılan makinede bazı temel
dosya/disk işlemleri (dosya açma/silme v.b ) işlemler yapılır.
BUNLARI YAPABİLMEK İÇİN GEREKLİ OLAN FTP KOMUTLARI:
CD: Dizin değiştirme. Kullanımı; cd< dizin adı >
not: bir önceki dizine geçmek için CD.. yapılır.
PWD: Bu komut yazıldığında bulunulan dizininin ismini görürüz. İçinde bulunulan dizindeki dosyaları listeler.
DIR: İçinde bulunduğunuz dizindeki dosyaları listeler.
LS:
Dizin içindeki çok fazla sayıda dosya varsa sayfa sayfa listeleme ve
dosyaları kısa olarak göstermeye yarayan komuttur. Kullanımı ; LS- LR :
ayrıntılı tersten alfabetik listeleme
GET: Dosya alma komutudur. Kullanımı; get <dosya - adı>(<alındıktan sonraki adı>)
alındıktan sonraki adı aynıda kalabilir. MGET: Birden fazla dosya alma komutudur. Örn: mget *.zip mget a*.*
PUT: Dosya gönderme komutudur. Kullanımı; put<dosya- adı> (<göndereceğimiz-yerdeki- adı>
MPUT: Birden çok dosyayı gönderme komutudur.
ASCII: Dosya aktarımlarında aktarım modu olarak ASCII kullanılacağını belirtir.
BINARY: Dosya aktarımlarında Binary modun kullanılacağını belirtmek için kullanılır.Yani:
* arşiv dosyaları (zip,arj,z,zoo v.b gibi),
* çalıştırılabilir programlar(. exe,com gibi),
*resim formatlı programlar, (gif,jpeg,wb gibi),
FTP ile alınmadan/yada gönderilmeden önce bu komut kullanılır.
DELETE: FTP yapılan bir yerde istenilen dosyayı silme komutudur. Kullanımı; delete<dosya - adı > şeklindedir.
MKDIR: FTP yapılan yerde yeni bir dizin oluşturma komutu MKDIR dir.Kullanımı; mkdir < dizin -adı> şeklindedir.
RMDIR: FTP yapılan yerde bos bir dizini silme komutudur. Kullanımı; rmdir <dizin- adı> şeklindedir.
LCD: FTP ortamından çıkmadan, kendi makinenizde dizin değiştirmenizi sağlar.
CLOSE: FTP ortamından çıkmadan sadece ilgili bağlantıyı kapatır.
QUIT: FTP ortamından çıkmak ve bağlantıyı kapatmak için kullanılan komuttur.

FTP Yaparken Bir Dosyayı Almadan Nasıl Okuyabilirim?
Bunu yapamazsınız. Bir dosyayı görüntülemek için onu transfer etmelisiniz.
FTP
ortamından çıkmadan, aldığınız bir dosyayı listeleyebilirsiniz.Bunun
için UNIX ' te ; '!cat <dosya_adı>', vm/cms'te 'CMS type
<dosya adı>' , DOS ' ta ;'type<dosya_adı>' kullanılır.Bu
komutları FTP ortamından çıkmadan verin. Eğer Netscape, Mosaic vb gibi
bir Web istemcisi ile FTP yapıyorsanız, programın "setup"ından transfer
edilecek dosya tipi için bir listeleyici (viewer) program tanımlayarak
(bu, txt dosya (metin dosyası) için bir editör) dosya transferini
doğrudan ekrana yönlendirebilirsiniz. Web sadece TXT dosyaların değil,
diğer formatlardaki dosyaların da (ses, görüntü, video vb) transfer
edilirken ekrana yönlendirilmesini sağlar.

Anonymous FTP Nedir?
FTP
işlemleri sırasında güvenlik açısından bağlanacağımız makinede
kullanıcı numarasını (user name) ve password (parola) bilgilerini
bilmemiz gerekir.(Program bunları bize sorar.Bağlanılan makine,kişiye
özel ve parolasını sadece bizim bildiğimiz bir makine olabileceği
gibi,herkese açık bir arşivde olabilir. Böylece herkesin kolayca erişip
dosya almasını sağlayan tek tip bir kullanıcı numarası tanımlanmıştır.
O da; ANONYMOUS yada FTP. Bu merkezlere FTP yapıldığında kullanıcı ismi
olarak anonymous ( ya da FTP ) girildiğinde bizden parola olarak kendi:
E POSTA ADRESİMİZİ girmemiz istenir. ( Parola yazılırken görülmez )
Şifre olarak kesinlikle kendi bilgisayarımızın şifresini girmeyiniz .

Web Üzerinden FTP
Son
zamanlarda genel eğilim tüm internet servislerine daha becerikli ve
etkilesimli ortamlardan erişilmesi ve farklı servislerin etkileşimli
olarak kullanılması seklinde kendini göstermiştir. Bunlardan en önemli
olanlarından bir taneside WEB'dir. FTP'de dahil olmak üzere pek çok
internet servisi ve ilave pek çok özellik bu ortamlar üzerinden
kurulabilir. Dolayısıyla FTP yapmanın bir diğer yoluda WEB üzerinden
FTP yapmaktır. Bu yöntem kullanım açısından daha kolaydır.
Binary
bir dosyayı, yanlışlıkla, standart FTP programları ile kolayca ASCII
modda almanız mümkün, bu sakıncalar WEB üzerinden yapılan FTP' lerde
ortadan kalkmaktadır. Sözgelimi standart resim formatlarında olan bir
resim dosyasını aldığınız anda görüntüyü ekrana da gönderebilirsiniz.
FTP yapmanın bu "farklı,kolay ve güzel" yolunu WEB kısmında
bulabilirsiniz.
ANONYMOUS FTP' lerde şifre olarak kendi e-mail adresinizi veremiyorsanız :
Problem,
e-mail adreslerinde görülen "@" karakterinin varsayılmış olarak VM
sistemlerinde satır sonu karakteri olarak tanımlanmasından
kaynaklanıyor. FTP yapmadan önce,"TERM LINEND OFF" komutunu verirseniz
problem ortadan kalkacaktır. Bu komutu PROFILE EXEC dosyanızın içine
ayrı bir satır olarak koyarsanız (bu durumda, tırnak içinde ( 'TERM
LINEND OFF' olarak ) vermeniz gerekebilir). Böylece makinanızı her
açışınızda bu komutu yazmaktan kurtulursunuz.
Anonymous FTP yaparken bu gibi dertlerle uğraşmak ve ikide bir username ve password vermek
istemiyorsanız
aşağıdaki REXX ile yazılmış EXEC dosyayı "MYFTP EXEC" olarak kaydedin.
Programda, queue "anonymous "userid()"@vm.cc.itu.edu.tr" satırında @
işaretinden sonra gelen
vm.cc.itu.edu.tr yerine kendi domain adresinizi yazın.
MYFTP
<ftp yapılacak makinenın adresi> şeklinde daha rahat anonymous
ftp yapacaksınız. (Username ve password girmek zorunda
kalmayacaksınız).

/* MYFTP EXEC */
/* */
Parse Arg ftp_addr
If ftp_addr="" then signal help
queue "anonymous
"userid()"@vm.cc.itu.edu.tr"
push "FTP "ftp_addr
exit
help: Say 'Kullanim Formati : MYFTP
ftp-addresi

Grafik Arabirimli FTP
Klasik
anlamda FTP yaparken, bir takım komutlar veririz. Son yıllarda
geliştirilen bazı programlar kullanıcının bu komutları vermesine gerek
kalmadan grafik bir ara birim ile kullanıcının daha kolay ve komutları
girmeden FTP yapmasına olanak tanırlar. FTP komutları ya
pull-down/pop-up menülerden alınır; ya da tek bir fare tıklatması ile
değişik FTP komutları icra edilir. Bu tip programlara bir örnek,
Windows 3.1 ve Windows 95 altında çalışan, John Junod'un geliştirdiği
WS_FTP 'dir.
FTP Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
• EXE, .ZIP vb gibi dosyaları BINARY modda transfer edin. FTP'de (genellikle) varsayılan aktarım biçimi ASCII dir.
•
AnonymousFTP'de, bir directory içine girdiğinizde, genellikle, oradaki
dosyaların isim,byte olarak büyüklük, tarih ve içeriğini belirten kısa
açıklama satırlarının olduğu 'readme' dosyaları (bazen de INDEX
dosyaları) vardır. Öncelikle bu ASCII dosyaları alıp okumak size çok
yardımcı olacaktır.
• Anonymous FTP'de, şifre olarak LÜTFEN e-mail
adresinizi doğru olarak girin. Bazı FTP merkezleri, e-mail adresinin
uygunsuz girilmesi (ya da girilmeyip boş geçilmesi) durumunda FTP
yapmanıza izin vermemektedir.
• Unix'te küçük/büyük harf ayrımı
olduğunu her zaman akılda bulundurun.Özellikle, aktaracağınız
dosyaların isimlerini tam yazın ve küçük/büyük harf ayrımlarına dikkat
edip aynısını yazın.
• Kullandığınız bilgisayarın işletim sistemine özgü kısıt/özellikleri de bilmekte fayda var.

 Kaynak:server2003