Çin’in Mianyang şehrinde kurulan dev nükleer füzyon araştırma tesisi, ABD uyduları tarafından görüntülendi.
Çin, dünyanın en büyük nükleer füzyon lazer araştırma tesisini gizlice inşa ediyor. Uydu görüntüleri, ülkenin güneybatısındaki Mianyang şehrinde büyük bir nükleer füzyon tesisi yapıldığını ortaya koydu.
ABD’deki bağımsız araştırma kuruluşu CNA Corp’tan Decker Eveleth’e göre, bu yeni tesis, şu anda dünyanın en büyük atıl (inertial) füzyon tesisi olan ABD’deki Ulusal Ateşleme Tesisi’nden (NIF) yüzde 50 daha büyük. Uzmanlar, bu gelişmenin hem nükleer silah araştırmalarını hem de temiz enerji üretimini önemli ölçüde etkileyebileceğini belirtiyor.
Nükleer Füzyon İçin Yüksek Güçlü Lazerler Kullanılıyor
Nükleer füzyon, hidrojen izotoplarını aşırı ısı ve basınç altında sıkıştırarak enerji üretmeyi amaçlayan bir teknoloji. Bu yöntem, Güneş ve yıldızlarda gerçekleşen doğal füzyon sürecini taklit ediyor. Eğer başarılı olunursa, fosil yakıtlara bağımlılığı sona erdirecek ve sınırsız temiz enerji sağlayabilecek.
Uydu görüntülerine göre, Çin’in inşa ettiği tesiste dört büyük lazer kolu bulunuyor. Merkezde ise hidrojen izotoplarının lazerle sıkıştırılarak enerji üretilmesi planlanan bir deney odası yer alıyor.
Bu gelişme, nükleer enerji sektörüne büyük bir katkı sağlayabilir. Ancak, askeri amaçlar için de kullanılabileceği yönünde endişeler var.
Uzmanlara göre, bu tür tesisler nükleer silah tasarımlarını test etmek ve geliştirmek için de kullanılabilir. 1996’da imzalanan Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Anlaşması (CTBT) nedeniyle birçok ülke, gerçek nükleer denemeler yapamıyor. Ancak, bu tür lazer füzyon tesisleri, fiziksel nükleer testler yapmadan silah tasarımlarını geliştirme imkanı sunuyor.
ABD daha önce de Çin’in nükleer kapasitesini artırdığını öne sürmüştü. 2020 yılında yayımlanan uydu görüntülerinde, Mianyang’daki nükleer silah destek tesislerinin genişletildiği belirtilmişti. Çin’in füzyon araştırmaları, dünya genelindeki diğer ülkelerin çalışmalarını da hızlandırıyor. Daha önce Çin’in Deneysel Gelişmiş Süperiletken Tokamak (EAST) reaktörü, 100 milyon santigrat dereceyi aşan plazma sıcaklığıyla 1.006 saniye boyunca çalışarak bir rekora imza atmıştı.
ABD ise Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda dünyanın en parlak X-ray kaynağını üreterek füzyon enerjisi araştırmalarına katkı sağladı. Çin’in yeni nükleer füzyon tesisi, küresel enerji rekabetinde yeni bir dönemin başladığını gösteriyor.
