Bu makalemde Server 2012 R2 üzerinde DFS yani “Distributed File System” kurulumunu ve ilk ayarlarını gerçekleştireceğiz. Birçok işletme DFS kullanımı sayesinde dağınık dosya paylaşımlarını merkezi bir alanda toplayarak yönetimlerini sağlamaktadır.
Nedir bu DFS? Ne işe yarar? Diye soruları birçoğumuz duyuyoruz. DFS alan adları (Domain Name) içerisinde toparlanan, kaynak adresin kullanıcılara belirtmeden paylaşıma açılan dosya ve klasörlerimizin yönetimini yaptığımız bir bileşendir.
DFS işletmelerin büyüklüğüne, genişliğine, lokasyon ve şubeler içerisinde oluşturulan topolojilere göre farklı mimariler oluşturmamıza ve DFS Serverlar arasında replikasyon sağlayarak farklı sitelarda bulunan personellere güncel kaynaklara ve dokümanlara erişim sağlayabilmelerine imkan sunmaktadır.
Üç farklı il de şubeleri bulunan bir işletmede İstanbul şubesinden DFS alanına eklenen bir doküman/dosya ya İzmir ve Ankara’da bulunan personel kendi şubesi üzerinden erişim sağlayabiliyorlar. Bunu oluşturulan topolojiye göre DFS’ ler arası Replikasyon yaptırılarak bir kaynağa erişmek için eskiden çektiğimiz zahmetleri de ortadan kaldırmış oluyor.
DFS bileşeninin ne işe yaradığından kısaca bahsettikten sonra artık bu bileşenimizin kurulumuna geçiyoruz…
Server Manager konsolumuzdan Add Roles and Features diyoruz. Select destination server sekmesinde kurulum yapılacak olan sunucumuzu gösteriyoruz. Bunun için Select a server from the Server pool’ u seçiyoruz ve Sunucu havuzumuzdan DFS-1 Sunucumu işaretliyorum ve devam ediyorum.
Select Server roles penceremizde File and Storage Services’ in içersinde bulunan bir bileşendir. DFS’ bunun için File and Storage Services imizi genişlettikten sonra DFS Namespaces ve DFS Replication bileşenlerimizi seçiyoruz.
Bileşenlerimizi işaretledikten sonra Açılan pencerede DFS bileşenin kullanılabilmesi için gereken alt bileşenlerin de kurulması istenmektedir. Bu pencerede de Add Features diyoruz. Sonrasında Next diyerek devam ediyoruz.
Select features penceresinde ekstradan bir feature kuracaksanız ekleyebilirsiniz. Fakat DFS için ekstradan bir feature kurmanıza gerek yok. Bu pencerede Next diyerek devam ediyorum.
Confirm installation selections penceresinde kurulacak olan bileşenlerin listesini görüyoruz. Bu pencerede üst kısımda bulunan Restart the destination server automatically if required kutucuğunu işaretliyorum. Böylelikle kurulum da sunucum yeniden başlatılmaya ihtiyaç duyarsa otomatik olarak yeniden başlatılacaktır. Artık Install diyorum ve kurulumu başlatıyorum.
DFS bileşenimizi ve gerekli bileşenlerin kurulumlarını tamamlamış olduk, artık Close diyerek kurulum sihirbazımızı kapatıyoruz.
Kurulumumuz tamamlandıktan sonra DFS Management konsolumuzu açıyoruz. Bundan sonra gerçekleştireceğimiz işlemlerin hepsini bu pencere üzerinden gerçekleştireceğiz.
İlk yapacağımız işlem Namespace oluşturmak olacaktır. Namespace file sharing ortamlarımızda kullanacağımız isimlerdir. Bunun için Sol yönetim panelinden Namespaces üzerinde sağ click > New Namespace… diyoruz.
New Namespace Wizard penceresinde Namespace Server tabında DFS Namespace’ ini barındıracağımız sunucumuzu belirteceğiz. Bunun için Browse dan DFS-1 Sunucumu gösteriyorum ve Next diyerek bir sonraki adıma geçiyorum.
Namespace Name and Settings tabında oluşturacağımız Namespace’ e bir isim veriyoruz. Burada belirleyeceğiniz Namespace imizin değiştirebileceğimiz bazı ayarları bulunuyor onun için Edit Settings diyoruz. Açılan Settings penceresi yukarıda gördüğünüz gibi default ayarları içermektedir. Burada Local path of shared folder kısmında oluşturulan Namespacelerin barındırılacağı path’ i değiştirebilirsiniz. Default olarak C:\DFSRoots\içerisinde tutulurlar. Alt kısımda bulunan Shared folder permissions kısmında Namespace için erişim yetkilerini belirtebilirsiniz. OK diyerek pencereyi kapatıyorum ve Next diyerek devam ediyoruz.
Namespace Type penceresine geldi sıra artık burada yaptığınız seçimler önemlidir. İlk kısımda bulunan Domain-based namespace seçeneği DFS Sunucularının bir etki alanında olduğu ve etki alanı içerisinde hizmet vereceği için Domain-based namespace seçeneği seçilir. Preview of domain-based namespace kısmında gördüğünüz \\asilmutlu.local\DATA internal networkte kullanıcıların DFS Root’ unda oluşturduğumuz namespace’ e ve içeriğine erişim linkidir.
Burada önem arz eden bir konu daha var… Gördüğünüz üzere Enable Windows Server 2008 mode yazan bir kutucuk var. Bu kutucuğu işaretlemenizi tavsiye ederim… Böylelikle Access Based Enumeration özelliği gelecektir. Bu özelliğin kullanılması için Domain Functional Level seviyesinin en az Windows Server 2008 olması gerekmektedir.
Peki nedir bu Access Based Enumeration ? Ne işe yarar? Diye düşünebilirsiniz. Anlaşılabilir olsun diye şu şekilde ifade edeyim… Kullanıcılar paylaşım alanları üzerinde yetkilere sahip olmasalar bile bu paylaşım klasörlerini görebilirler, lakin erişim sağlamaya çalıştıklarında Access is Denied uyarısı alırlar ve erişim sağlayamazlar.
Fakat Access-Based Enumation (ABE) özelliği aktif edildiği zaman kullanıcılar paylaşım alanları içerisinde veya paylaşım alanlarında yetkileri yok ise bu paylaşımları en baştan görmezler ve hiç öyle bir paylaşım bulunmadığını düşünürler.
Her neyse biraz çok konuştum diye hissettim bu adımda Domain-based namespace seçeneğini işaretliyorum ve Next diyerek devam ediyorum.
Review Settings and Create Namespace penceresinde geldiğimiz adıma kadar yaptığımız bütün işlemlerin ve bu işlemlerde yapılan konfigürasyonların özetini görüyoruz. Artık Create diyerek Namespace’ imizi oluşturmaya başlıyoruz.
Confirmation penceresinde gördüğünüz üzere Create Namespace – Success mesajını aldık. DATA Namespace’ imizi oluşturmuş olduk. Bundan sonraki adımlarda artık Namespace’ imizin içerisine farklı alanlarda bulunan paylaşım alanlarımızı dahil edeceğiz. Bu pencereyi Close diyerek kapatıyoruz.
Artık yapımızda bulunan dağınık paylaşım alanlarımızı Namespace’ imize ekliyeceğiz. Tabi ki bu kısımda yeni paylaşım klasörlerini de oluşturabiliriz. Namespace üzerinde sağ click > New Folder diyoruz.
Açılan pencerede Name kısmında ekleyeceğimiz folder’ ımız için bir isim beliyoruz. Fakat alt kısımda bulunan Add butonuna geliyoruz. Açılan Add Folder Target penceresinde farklı Sunucularda bulunan paylaşım alanlarını Namespace’ imize ekleyebiliriz. Bunun için Browse diyoruz…
Browse for Shared Folders penceresinde Server kısmında üzerinde paylaşım bulunan sunucumuzu belirliyoruz ve Show Shared Folders diyoruz. Böylelikle üzerinde paylaşıma açık bulunan folderlerin listesini bizlere verecektir. Shared folders penceresinde bulunan paylaşım daki folderlarımızı Namespace’ imizin içerisine ekliyoruz.
Folder’ ımıza isim belirledik ve farklı sunucularımızda bulunan paylaşım klasörlerimizi ekledik. OK diyerek Namespace imizn altında topluyoruz.
Namespace imizin içerisinde oluşturduğumuz folder’ ımızı görüyoruz. Artık bir client üzerinde namespace’ imize erişim sağlayarak eklediğimiz folder ve alt klasörlerimize erişebilecek miyiz bakalım…
Client’ ımızın üzerinde \\asilmutlu.local\DATA\Birimler\ diyoruz ve oluşturduğumuz Namespace’ imize ve eklediğimiz dağınık paylaşım folderlarımızın hepsine erişim sağlayabiliyoruz.
Namespace imizin içerisindeki bir folder’ ımızın Özelliklerine bakıyoruz. Location kısmında DFS yapımıza dahil etmeden önce Muhabe folder’ ımızın hangi sunucu altında barındığını görebiliyorduk. Şimdi ise domain ismimiz ve namespace’ imizin içerisinde bulunduğunu görüyoruz.
Evet DFS yani Distributed File System kurulumumuzu gerçekleştirdik. İlk konfigürasyonlarımızı gerçekleştirdik ve farklı bir sunucuda bulunan paylaşımlarımızı DFS Namespace yapımız altında topladık.
Bir sonraki makalede DFS Replication işlemlerini gerçekleştireceğiz.
Umarım sizlere faydalı olacaktır…
