Makalemizde network dünyasının temellerini oluşturan LAN ve WAN switching ve routing kavramlarından “routing” (yönlendirme) temelleri üzerinde duracağım.
Routing kavramı genel bir kavram olmakla beraber en popüler olan network üreticisi Cisco ile özdeşleşmiş durumda görünmektedir.
Routing;
LAN(Yerel Ağ Bağlantısı) bağlı olan ve iç network’de yer alan dosyaların, videoların bulunduğu sunuculara erişirken mutlaka bir yönlendirmeye ihtiyaç duyulur. Örneğin; 192.168.1.2 Ip adresine ve 255.255.255.0 Alt ağ maskesine sahip olan bir kullanıcının, internet erişimi(WAN) üzerinden bir web sayfasına (www.google.com, Ip add= [173.194.39.81] erişmesi adına yönlendirmeye ihtiyaç duyulur. Sebebi farklı IP subnetlerinde, yani farklı network’lerde olmalarıdır.
Yönlendirme işlemi yapılabilebilmesi için “Router” yönlendirciye ihtiyaç duyulmaktadır. En basit örneği ile evlerimizde router amacı ile kullandığımız ADSL (Asimetrik Sayısal Abone Hatları) destekleyen, ADSL modemlerimiz mevcuttur. Yani internet erişimi olan herkes doğrudan Router ile routing işlemini gerçekleştiriyor.
Hepimizin kullandığı bu işlem nasıl oluyorda karşı taraftaki network’e gideceğini biliyor ? Routing Tabloları IP adreslerinin, hangi kaynaktan gelip hangi kaynağa gittiğinin bilgisini tutmaktadır. Bu tutulan tabloda Kaynak (Source) ve Hedef (Destination) adresler yer almaktadır. Router’ların routing tablosu tutabilmesini sağlayan Routing Protokoller mevcuttur.
Örnek Yönlendirme Topolojisi aşağıda yer almaktadır.
Şekil 1-A
Routing Protokoller kendi içlerinde genel kapsam çerçevesinde ikiye ayrılır.
Statik Yönlendirme
Dinamik Yönlendirme
Statik Yönlendirme;
IP tabanlı olarak çalışan ve IP (Layer3) katmanına müdahele edebilen cihazlarının tamamında olan bir yetenektir. Kişisel bilgisayarlarımızda komut satırından dilediğimiz yönlendirme rotaları yazabiliriz. Bilgisayarlarımızın özellikle ve öncelikli olarak erişmesini istediğimiz herhangi bir “IP” için yazılabilir.
Statik yönlendirme desteği ADSL modem’ler dahil olmak üzere bir çok Layer 3 cihazda mevcuttur. Örneğin Başlangıç serisi Cisco 8xx serisi veya HP 9xx serisi router’lar mevcuttur. Statik yönlendirme işlemi “16 Adet “ IP networküne yönlendirme gibi limitlere takılmaktadır.
Duruma göre kullanılır, 1 veya 2 Adet network için tanımlama yapmak gerekiyorsa Yönlendirme sayısının az olduğu durumlarda rahatlıkla kullanılabilir. Fakat mevcut’da gerçekleşecek IP değişiklikleri gibi olası müdahele gerektiren durumları göz önünde tutmak gerekmektedir. IP değişiklikleri söz konusu olduğunda yapılmış olan yönlendirme tanımlamalarınıda, yeni IP lere göre güncellemek gerekmektedir.
İşte bu gibi durumlarda protokolün yetersizliğinden ve yaratacağı ek işlem yükünden dolayı dinamik routing protokollere ihtiyaç vardır.
Aşağıdaki Örnek topoloji baz alınarak statik yönlendirme tablosu oluşturulacaktır.
Şekil 1-B
Statik Yönlendirme yapılabilmesi için aşağıdaki kavramların bilinmesi gerekmektedir.
Örnek statik route komutu; İp route 212.1.1.252 255.255.255.252 88.23.2.252
İp route : Statik IP yönlendirme işlemine başlanıldığını ifade eder.
Destination Network: Yönlendirilmesi istenen IP networkü (ulaşılamayan). (212.1.1.252 )
Destination Mask: Yönlendirilmesini istediğimiz IP networküne ait olan Subnet Mask. (255.255.255.252 )
Forwarding IP Address: Hedef network’e ulaşabilmek için bir önceki interface’de yazılı olan IP adresi. (88.23.2.252)
Yukarıdaki örnekteki açıklamalar göz önünde bulundurularak tek yönlü sadece gidiş yönünde statik yönlendirme kuralı girilmiştir. Statik yönlendirmelerde yönlendirme konusu tek yönlü çalışmamaktadır. Mutlaka her iki yönlendirici cihaz için çift taraflı olarak yönlendirme bilgisi yukarıdaki gibi girilmelidir. “R0 “ Routerından – “R5” Router’a yönüne Rota bilgisi yazıldıktan sonra, “R5” routerından – “R0” routerı yönündede trafiğin tam tersi düşünülerek bir rota tanımlanması gerekmektedir. Aksi halde paket iletimi tamamlanır fakat geri dönüş yolu bilinmediği için iletişim çift yönlü gerçekleşmeyecektir.
Bahsedilen temel komut yazımı her iki router içinde aşağıda yer almaktadır.
Şekil 1-C
Yukarıdaki ekran çıktısında “Router 0” dan – “Router 5 “arkasındaki network’e statik yönlendirme kaydı girilmiştir. Yönlendirme şablonu ve test komutları kırmızı çerçeve içerisine alınmıştır.
Bu ekran çıktısı tek yönlü yapıldığı için karşı network’e “ping” atılamamıştır. Tam tersi yönünde erişimin çift yönlü olabilmesi için “Router 5” ekran çıktısından faydalanılması gerekmektedir.
Şekil 1-D
Yukarıdaki çıktıda çift yönlü tanımlama gerçekleştirilmiştir. Ardından test amaçlı çift yönde erişim testi son kullanıcı bilgisayarlarına ve onların bağlı olduğu default gateway’e (Router) ping atılarak test işlemi ve 2 Router arasındaki yönlendirme işlemi tamamlanmıştır.
Not: Tüm Router’lar da trafik çift yönlü düşünülerek arada geçilmesi gereken IP tabanlı tüm tanımlamalara her router için ayrı ayrı statik yol yazılması unutulmamalıdır.
Son Olarak Routing Tablosu aşağıdaki gibi görünmektedir.
Şekil 1-E
Dinamik Yönlendirme;
Dinamik yönlendirme protokolleri routing operasyonu yapabilen ADSL modem ve Diğer Router üreticilerinde donanım ve işletim sistemi yeteneğine göre detayları ile kullanmak mümkündür.
Dinamik routing protokoller, isminden de anlaşıldığı üzere statik routing’in tam tersi şeklinde çalışmaktadır. Yani IP tabanlı olarak yapılan tüm cihazlardaki değişiklikler sadece ilgili cihazı bağlayan bir faktördür. Tüm cihazlarda IP tabanlı rotaları değiştirmeye gerek kalmamaktadır. Yalnızca IP değişikliğinin yapıldığı cihazda dinamik rotayı değiştirmek yeterlidir.
Dinamik yönlendirme protokolleri yeteneklerine ve ihtiyaçlara göre çeşitlilik göstermektedir.
RIP, EIGRP(Cisco) , OSPF, BGP, IS-IS olmak üzere çeşitli routing protokoller mevcuttur. Bu protokollerin detaylarını ayrıca diğer makalelerde paylaşacağım.
