Azure Virtual Machine Generation Kavramı

Özdemir Mustafa 20/09/2021

2 8 dakika okuma süresi

Organizasyonunuzda Azure Portal üzerinden Virtual Machine oluşturmadan önce planlamanız gereken kavramdır. Bahsedeceğimiz kavram “ Azure VM Generation “ yani Sanal Makinenin Hangi nesile sahip olduğu, Sanal Makine nesilleri bizim için ortamımızda ne gibi avantajlar ve dezavantajlar sağlamaktadır. Bunlardan bahsedeceğiz. O halde detaylıca bahsedelim :

Azure ortamında Sanal Makineler için 2 Nesil mevcuttur :

Generation 1 ( Gen 1 )
Generation 2 ( Gen 2 )

Makine oluşturmadan önceki planlamada bu nesil yapınızda oluşturacağınız uygulama veya Sanal Makinenin performansını büyük ölçüde etkilemektedir. Bunun için Makine oluşturmadan önce ortamınızın durumuna göre bunu belirleyerek işlem sağlamanız gerekmektedir. Azure ortamınızda Sanal Makine oluşturma işlemi sağladıktan sonra Generation Konfigürasyonlarını değiştirmeniz mümkün olmamaktadır. Ayrıca Sanal Makinenizi 1. Nesilden 2.Nesile taşıma imkanınız bulunmamaktadır. 2. Nesil Sanal Makineler önceki makalelerimizde detayını bahsetmiş olduğumuz Azure Accelerated Networking özelliğini desteklemektedir.

İlk öncelik bu 2 Nesil’in arasındaki Farklardan bahsedelim :

1. Nesil Ön yükleme mimarisinin BIOS tabanlı mimariyi kullanması , 2.Nesil Ön yükleme mimarisi ise UEFI temel önyüklemesini kullanmasıdır. Bu ikisi arasındaki en büyük fark olarak anılmaktadır.

1. Nesil Sanal Makineyle ilgili sınırlamalardan bahsetmek gerekirse ; Windows’ta Maksimum önyükleme diski veya C:\ Sürücüsü 2 TB (Terabyte) ‘dır. Bu sınırlama , UEFI ile BIOS tabanlı bir önyükleme mimarisiyle ilişkili sınırlamalardan kaynaklanmaktadır. 2. Nesil Sanal Makinelerde ise Bu sınırlama kaldırılmıştır ve Ön yükleme sürücüsünün boyutu 4 TB (Terabyte) ‘a kadar olabilmektedir.

2. Nesil Sanal Makinenin Disk Denetleyicisi SCSI kullanılırken , 1. Nesil Sanal Makinenin Disk Denetleyicisi IDE’yi kullanmaktadır. SCSI önyükleme sürücüsünün ortamlardaki avantajı daha hızlı önyüklemesine sahip olmasıdır.

2. Nesil Sanal Makineler her Bölgede mevcuttur. Fakat her boyut, her bölgede mevcut olmayabilir. Ayrıca her imaj 2. Nesil donanım için mevcut değildir. Windows’un tüm 64-Bit sürümleri ve Linux – FreeBsd güncel sürümleri sadece mevcuttur.

2. Nesil Sanal Makinelerde , 1. Nesil Sanal Makinelere göre İncreashed Memory (Arttırılmış Bellek), Virtualized Persistent Memory (Sanallaştırılmış Kalıcı Bellek) desteklenmektedir.

Niye 2. Nesil Sanal Makineler Bu kadar Önemli ? Neden 2.Nesil Sanal Makine Kullanmalıyız ? Hemen açıklayalım o halde:

1.Nesil ve 2. Nesil Sanal Makine donanımları arasında fiyat farkı bulunmamaktadır. Bu nedenle Organizasyonunuzdaki Azure ortamınızda 2 TB’ın üzerindeki bir Önyükleme diskine ihtiyacınız mevcut ise 2. Nesil Sanal Makine ile devam etmeniz faydanıza olacaktır.

Diğer Faktör Donanım kullanılabilirliğidir. Bunun için çoğu Azure MarketPlace üzerindeki İmajlar 1. Nesil hemde 2. Nesili desteklerken, Bazı ThridParty imajlar , UEFI Önyüklemeyi desteklemeyebilir ve bu nedenle 1. Nesil Sanal Makine donanımları sınırlıdır.

2. Nesil Sanal Makinelere geçmenin bir başka nedeni “ Güvenilir Başlatmadır ” . Güvenilir Başlatma, Sunucularınızı kalıcı saldırı tekniklerine karşı koruma katmanları ekleyen çeşitli güvenlik teknolojilerinin birleşimidir. Azure ortamındaki Sanal Makinelerinizin güvenliğini sağlayabilirsiniz.

2. Nesil Destekleyen Sanal Makine Boyutları Nelerdir ?

B Series
D Series : Csv2 ,Sv2 , sv3 , sv4 , asv4 , dsv4
E Series : sv3 , sv4 , asv4 , dsv4
F Series : sv2
G Series : S
H Series : B ,C
L Series : s, sv2
M Series: v2 , sv2 , dsv2
N Series: Cv2 , Cv3, D , D A100 v4 , Dv2 ,Vv3 , Vv4 , CasT4_v3

2.Nesil Destekleyen Sanal Makine İmajları ( Azure MarketPlace üzerindekiler ) Nelerdir ?

Windows Server 2012, 2012 R2 , 2016, 2019 ,2022 ( Sürüm Farketmeksizin )

Window 10 Professional , Windows 10 Enterprise

SUSE Linux Enterprise Server 12 SP4 , 15 SP1

Ubuntu Server 16.04, 18.04, 19.04, 19.10, 20.04

Redhat Enterprise Linux 7.0 , 7.4 ,7.5 , 7.6 , 7.7 ,7.9, 8.0, 8.1 ,8.2 , 8.3

CentOs ( MarketPlace içeriğinde bulunan sürümler )

Oracle Linux ( MarketPlace içeriğinde bulunan sürümler )

1.Nesil ile 2. Nesil’in arasındaki ortak özelliklerden bahsetmek gerekirse :

Yedekleme ve Geri dönme İşlemleri

Disk ve Sunucu Encryption işlemleri

Azure Site Recovery Özelliği entegrasyonu

Sanal Makine Ölçek Kümesi Desteği

Kendinize Özel Disk , İmaj ve Takas Disk İmkanı

Bununla alakalı farklılıkları görmek için Uygulama aşamasına geldik. O halde hemen başlayalım :

Bunun için yapımızda test amaçlı 2 Sanal Makine oluşturacağız. Bunlardan 1 Tanesi 2. Nesil , Diğeri ise 1. Nesil . O zaman oluşturma işlemlerini ve Konfigürasyonlarına başlayalım :

Azure Ortamınıza giriş yaptıktan sonra Azure arama çubuğuna “ Virtual Machines “ yazarız. Virtual Machine oluşturma işlemlerine başlamak için seçeneği seçerek devam ederiz.

Virtual Machine oluşturma ekranına gitmek için “ Create “ seçeneğinden “ Virtual Machine “ seçeneğini seçeriz. Ortamınızda ilk Sanal Makineyi oluşturacaksınız “ Create “ seçeneğini seçmeniz yeterlidir.

İlk olarak Azure ortamımıza ait Subscription’umuzu seçerek Servisi oluşturmak istediğimiz Resource grubumuzu seçeriz. Önceden Resource Group oluşturma işlemi gerçekleştirdiğim için “ RG_WestUS “ adındaki Resource Grubumu seçerim. Eğer Resource Group oluşturmadıysanız kutucuğun hemen altındaki “ Create new “ seçeneğini seçerek Resource Group oluşturma işlemlerini tamamlayabilirsiniz.

Instance details bölümünde ise “ virtual machine name “ kutucuğuna oluşturacağımız Makinenin ismini yazarak kutucuğu isteğimize göre doldururuz.

“ Region “ bölümünde oluşturacağımız makinenin hangi Region’da oluşturmak istersek , Onu seçeriz. Region “ (US) West US “ region’unu seçeriz. Oluşturacağımız 2. Nesil makinede Region farketmeksizin ilerleyebilirsiniz.

Ardından “ Instance details “ kısmında oluşturacağımız Sanal Makine için istediğimiz Azure Image seçeriz. Azure 2. Nesil Sanal Makine oluşturacağımız için 2.Nesile uygun Sanal Makine boyutu seçeriz. Bunun için İmage bölümünde bulunan “ Image “ checkbox altında “ See all images “ seçeneğini seçeriz.

“ Azure Marketplace “ içerisinde oluşturacağımız makine “ Windows Server “ olduğu için altındaki “ Select “ seçeneğini seçeriz.

İmage olarak “ Windows Server 2022 Datacenter -Gen 2 “ seçiyoruz.

Ardından oluşturacağımız Sanal Makinemiz için “ Size “ belirtmemiz gerekmektedir. Burada Seçmiş olduğum size 2. Nesili destekleyen “ Standard_D4s_v3 “ boyutu olarak seçimimizi gerçekleştiririz.

“ Administrator Account “ kısmında ise Sanal Makineye erişebilmek için “ Username ve Password “ Bilgilerini girerek bazı işlemleri tamamlamış oluruz.

Ardından herhangi bir konfigüre ve seçim işlemi sağlamayacağımız için “ Review + Create “ seçeneğini seçerek makine oluşturma işlemlerine başlarız.

Yaptığımız konfigürasyonlarda herhangi bir hata olmadığını ve Kaynağı oluşturma işlemlerinde herhangi bir engel olmadığını “ Validation passed “ uyarısı alarak anlamış oluruz. Ardından kaynak oluşturma işlemlerine başlamak için “ Create “ seçeneğini seçeriz.

Kaynak oluşturma işlemleri devam ediyor. Seçtiğiniz Kaynak çeşidine göre veya Size durumuna göre oluşturma işlemleri değişiklik göstermektedir.

Kaynağımızın problemsiz oluştuğunu görürüz. Ardından oluşturduğumuz kaynağı incelemek isterseniz “ Go to Resource “ seçeneğini seçerek , ilgili Resource konfigürasyon ekranına gidebilirsiniz.

Oluşturduğumuz Sunucunun konfigürasyon ekranına girdiğimizde “ Overview “ menüsü altında “ VM Generation “ bölümünün “ V2 “ olduğunu görürüz.

“ Disks “ bölümüne girerek , Diskimizin 127 GiB olduğunu görürüz.

Diskimizin içeriğine girerek “ 4096 GiB “ boyutuna kadar “ Resize “ etmeyi deneyeceğiz. Ama bundan önce Sanal Makinemizde “ Resize “ işlemini yapabilmemiz için Sanal Makinemizi “ Stop “ konumuna alırız.

“ Yes “ seçeneğini seçeriz.

Sanal Makine “ Stop “ durumuna geçme işlemi sağlanıyor.

Sanal Makinemizin “ Stopped “ durumuna geldiğini görmüş oluruz. Sanal Makine üzerine tıklarız.

“ SRV-Gen2 ” sunucusunun üzerine tıkladığımızda “ Disks “ bölümünü tıklarız ve Varsayılan Disk boyutumuzun “ 127 GiB “ boyutunda olduğu görmüş oluruz. Ardından Azure ortamımızdaki Sanal Diskimizin içeriğine gireriz.

Diskimizi “ Custom disk size (GiB) “ kutucuğuna “ 4096 “ yani 4 Terabyte boyutunda belirterek “ Resize “ seçeneğini seçeriz.

“ Resize “ seçeneğini tıkladıktan sonra “ Failed to update disk “ hatası alırız. Çünkü Maksimum boyut 4095 GiB boyutuna kadar olabilir şeklinde bilgi verdiğini uyarı ekranında görürüz.

Bu yüzden bu değeri 4096 ‘dan 4095’e değiştireceğiz ve “ Resize “ seçeneğini seçeriz ve ardından bu disk güncellenme işlemine başlayıp, başarı ile tamamlandığını görürüz.

Sol taraftaki menüden “ Overview “ seçeneğini seçerek “ Disk Size “ bölümünün “ 4095 GiB “ istediğimiz ve işlem yaptığımız boyuta kadar “ resize “ işleminin başarıyla gerçekleştiğini doğrularız.

Şimdi Aynı yöntemleri izleyerek 2. Sanal Makinemizi oluştururuz. Bu Sanal Makinemizdeki Fark sadece “ Instance details “ bölümünde bulunan “ Image “ konfigürasyonlarının “ Gen 1 “ şeklinde ayarlanmasıdır ve “ Virtual Machine Name “ SRV-Gen1 “ şeklinde isimlendirilmesidir.

Oluşturduğumuz Sunucunun konfigürasyon ekranına girdiğimizde “ Overview “ menüsü altında “ VM Generation “ bölümünün “ V1 “ olduğunu görürüz. Ardından Sanal Makine üzerinde Disk Resize işlemlerinin yapılabilmesi için “ Stop “ seçeneğini seçerek “ SRV-Gen1 “ adlı Sanal Makinemizi “ Stopped “ durumuna getiririz.

Sanal Makinemizin “ Stopped “ durumuna geldiğini görmüş oluruz. Sanal Makine üzerine tıklarız.

“ SRV-Gen1 ” sunucusunun üzerine tıkladığımızda “ Disks “ bölümünü tıklarız ve Varsayılan Disk boyutumuzun “ 127 GiB “ boyutunda olduğu görmüş oluruz. Ardından Azure ortamımızdaki Sanal Diskimizin içeriğine gireriz.

Önceki Sanal Makinemizin diskini Resize işlemi sağlarken 4096 şeklinde denemiştik. Fakat hata vermişti. 4095 şeklinde yazarak “ Resize “ seçeneğini seçeriz ve ardından bu disk güncellenme işlemine başlayıp, başarı ile tamamlandığını görürüz.

Sol taraftaki menüden “ Overview “ seçeneğini seçerek “ Disk Size “ bölümünün “ 4095 GiB “ istediğimiz ve işlem yaptığımız boyuta kadar “ Resize “ işleminin başarıyla gerçekleştiğini doğrularız.

Artık makinelerimizi “ Start “ seçeneğini seçerek içeriklerinde işlem sağlamamız gerekmektedir.

İlk olarak “ SRV-Gen1 “ adındaki Sanal Makinemizi “ Start “ işlemi gerçekleştiririz.

“ SRV-Gen1 “ adındaki Sanal Makinemizin üzerine tıklayarak makinemize bağlantı kurmak için “ Connect “ seçeneğini tıklayarak “ RDP “ seçeneğini seçeriz.

“ Download RDP File “ seçeneğini seçerek RDP bağlantısı yapmak için ” .rdp “ uzantlı dosyayı indirerek çalıştırız.

“ Connect “ seçeneğini seçeriz.

Sunucuya Logon işlemi gerçekleştirebilmemiz için Makine oluşturma aşamasında belirlemiş olduğumuz “ Username ” ve “ Password “ bilgilerini doğru halde yazarak “ OK “ seçeneğini seçeriz.

Sunucumuza logon işlemi gerçekleştirdikten sonra , Windows seçeneğine sağ tıklayarak “ Disk Management “ seçeneğini seçeriz.

“ Disk Management “ ekranına geldiğimizde Disk Resize işlemlerimizin gerçekleştiğini ve 127 GiB sonrası geriye kalan tüm GiB boyutlarının “ Unallocated “ durumda olduğunu görürüz. Şimdi yukarıda Gen 1 için anlatmış olduğum kuralı doğrulayacağız. Bunun için “ Windows ( C: ) “ Diskine sağ tıklayarak “ Extend Volume “ seçeneğini seçeriz.

Disk extend işlemlerini devam ettirmek için “ Next “ seçeneğini seçeriz.

Dikkat edeceğimiz nokta C:\ Volume “ 1967 Gib “ Genişletilebileceğimizi söylemektedir. Ve bundan sonrasını da ayrı bir volume şeklinde oluşturmamız gerekmektedir. Burada şunu anlıyoruz Gen 1 Sanal Makinelerde 2 TB yukarısındaki boyutlandırma işlemi gerçekleştirememekteyiz. Ardından “ Next “ seçeneğini seçeriz.

“ Finish “ seçeneğini seçerek Extend işlemlerini tamamlamış oluruz.

Disk Extend işlemi başarıyla tamamlandığını görürüz. “ Extend Volume “ seçeneğinin pasif hale geldiğini ve bu Volume üzerinde herhangi bir işlem yapılamayacağını görmüş oluruz.

Şimdi “ SRV-Gen2 “ adındaki Sanal Makinemizi “ Start “ işlemi gerçekleştiririz.

Makinemize bağlantıkurmak için “ Connect “ seçeneğini tıklayarak “ RDP “ seçeneğini seçeriz.

“ Download RDP File “ seçeneğini seçerek RDP bağlantısı yapmak için ” .rdp “ uzantlı dosyayı indirerek çalıştırız.

“ Connect “ seçeneğini seçeriz.

Sunucumuza logon işlemi gerçekleştirdikten sonra , Windows seçeneğine sağ tıklayarak “ Disk Management “ seçeneğini seçeriz.

Burada dikkat etmemiz gereken “ Unallocated “ kısmının “ 3968 GiB “ boyutunu göstermesidir. Bu şu anlama gelmektedir. Windows ( C: ) Volume “ 3968 GiB “ kadar Extend edebiliriz.

Bunun için “ Windows ( C: ) “ Diskine sağ tıklayarak “ Extend Volume “ seçeneğini seçeriz.

Disk extend işlemlerini devam ettirmek için “ Next “ seçeneğini seçeriz.

Yukarıda bahsetmiş olduğumuz Gen 1 sunucumuzda C:\ Volume “ 1967 Gib “ boyutunda genişletebiliyorduk. Fakat Gen 2 Sanal Makinelerde 4 TB boyutuna kadar genişletme işlemi sağlayabildiğimizi görürüz. Ardından “ Next “ seçeneğini seçeriz.