Acronis Backup 12’yi geçen haftaki yazımda genel olarak tanıtmış ve ürünün x86 platformunda çalışan tüm fiziksel ve sanal makineleri yedekleyebildiğinden bahsetmiştim. İkinci yazının konusu olarak da son zamanlarda Ransomware (şifreleme) virüslerinin çok fazla zarara neden olmasından dolayı client yedekleme olarak seçtim.
Ülkemizde client yedekleme alışkanlığının çok yaygın olmadığını biliyoruz. Fakat son zamanlarda bu konuda bir bilinçlenme var. Bunun nedenlerinden biri, çok fazla maddi zarara neden olan Ransomware virüsleri. Diğer bir nedeni de özellikle üretim yapan kurumların, üretim makinelerini yöneten endüstriyel PC’leri de iş sürekliliğini sağlamak amacıyla yedeklemek istemeleri. Türkiye’deki yabancı şirketlerin özellikle bu noktada çok daha bilinçli olduğunu görüyoruz. Üretim makinesini yöneten PC bozulduğunda yerine hemen aynı konfigürasyon ve ayarlarla yenisini koyamazsanız çok büyük zararlar söz konusu olabiliyor. Bu amaçla Acronis ürünlerini kullanan bir çok işletme bulunuyor.
Acronis Backup 12, mucidi olduğu online imaj alma ve Universal Restore özellikleri ile Windows ve MAC cihazların yedeklenmesini sağlıyor. Ayrıca isterseniz sadece belirli klasör veya dosya türlerini de yedekleyebiliyorsunuz. Önceki yazımda da bahsettiğim gibi imaj veya dosya bazlı yedekler blok seviyesinde incremental olarak alınıyor.
Client yedeklemedeki yenilikler;
· Resumable backup; Adından da anlaşılacağı gibi yedekleme işlemi, makinenin uyku moduna geçmesi, ağ bağlantısının kopması gibi nedenlerle kesintiye uğrarsa tekrar çalışmaya başladığında kaldığı yerden devam etmesini sağlıyor. Bu sayede yedeklerin başarı oranı önemli ölçüde arttırılmış oluyor.
· Yedekleme filtresi; Yedekleme yazılımları(Acronis dahil) genelde yedeklenmesi istenmeyen dosya türlerinin (*.mp3,*.jpeg vs.) belirtirmesine olanak tanırken Acronis Backup 12, yedeklenecek makineleri ve dosya türlerini (*.xlsx,*.docx,*.pdf vb.) belirtip disk imaj yedeğinden sadece belirtilen dosyaların yedeklenmesini sağlıyor. Bunun da üç önemli avantajı var; birincisi, her makine için yedeklenecek klasörleri manuel olarak belirtmemiz gerekmiyor, Ikincisi yüksek performans, üçüncüsü ise sadece belirli türde dosyalar (örneğin MS ofis) yedeklendiği için depolama alanında çok daha az yer kaplaması. Özellikle buluta yapılan yedeklemelerde az verinin gönderilmesi işlemin süresinin kısa sürmesine ve bulut alanının verimli kullanılmasına neden olur.
Yedekleme Filtresi (File filter)’ın nasıl konfigüre edildiğini aşağıda görebilirsiniz.
Test ortamında yukarıdaki gibi konfigüre ettiğim yedekleme planı ile kendi bilgisayarımın yedeğini aldığımda, aşağıdaki gibi sadece seçtiğim ofis dosyalarının bulunduğu klasörlerin yedeklendiğini görebilirsiniz. Yedeklenen klasörlerin içinde de yine sadece seçtiğim dosya türleri bulunuyor. Ayrıca klasör yapısı da restore sırasında aynen karşımıza çıkıyor. Aynı backup planında onlarca client’ı yedeklediğinizde, bu özellik size her client için ayrı ayrı folder seçme işleminden kurtaracak ve yapılan işin daha anlaşılır olmasını sağlayacaktır.
Yedekleri nerede saklayabiliriz?
Acronis Backup 12, yedeklerin yazılabilmesi için 4 farklı alanı kullanmanıza olanak sağlıyor;
1- Windows paylaşımı, NAS/NFS; Bir windows paylaşımı veya NAS alani yedekleme için kullanabilir. Bu kategoriye EMC Datadomain, HP StoreOnce, Dell’in DR4000 serisi ve Fujitsu CS800 gibi tekilleştirme donanımlarını da dahil edebiliriz. Ayrıca QNAP gibi NAS cihazları da desteklenmektedir.
2- Lokal disk; Yedeklenecek makinenin yedeğini yine kendi üzerinde bulunan başka bir diske yazabilir. Örneğin “C” volumünden alınan yedek “D” volumüne veya diskine yazılabilir.
3- Acronis bulut depolama alanı; Son zamanlarda yaşanan virus, cihazların bozulması, yedeklerin yanlışlıkla silinmesi gibi tecrübeler nedeniyle kurumlar artık bulut alanını da yedekleme için kullanmak istiyorlar. Acronis, dünya çapında yönettiği 14 farklı veri merkezine müşterilerinin yedekleme yapmasına olanak sağlıyor. Bu sayede off-site yedekleme ihtiyacını karşılamış oluyoruz. Ayrıca buluta alınan yedekler de sürekli incremental olarak alındığından ilk yedekten sonra çok az verinin buluta gitmesi sağlanıyor. Bunun yanında kullanıcılar AES-128, AES-192 ve AES-256 ile yedeklerini şifreleyebiliyorlar.
4- Acronis Secure Zone (ASZ); Secure Zone’u, yedeklenecek makinenin diski üzerinde belirli bir alanı gizli bir partition haline getirerek yedekleme amacıyla kullanılması olarak tarif edebiliriz. Bu alanı oluştururken mevcut “C” volümünü küçültüp boş alan yaratmasına da olanak sağlıyor. Böylece, bir kopya yedeği sürekli olarak yedeği alınan makinenin üzerinde bulundurmuş oluyoruz. Bu, özellikle sık seyahat edip, bulut yedeklemesi kullanamayan, ofise gelemeyen veya düşük bant genişliğine sahip WAN noktalarında bulunan makineler için kullanılabilecek bir yöntemdir. Ayrıca istenirse ikinci veya üçüncü kopya yedekler bir NAS veya bulut alanina da kopyalanabilir.
Secure Zone için aklınıza lokal disk yedeğinden ne farkı var? demek gelebilir. Buradaki fark, lokal disklerin virus ve kullanıcılar tarafından direkt ulaşılabilecek bir alan olmasıdır. Secure Zone’a erişim ise, Acronis yedekleme ajanı vasıtasıyla olur. Böylece yedeğimizi virus (özellikle burayı hedeflemiyorsa) ve kullanıcının yanlışlıkla silmesinden korumuş oluruz.
Acronis Backup 12 ‘de Secure Zone aşağıdaki komut örneği ile oluşturulabilir;
acrocmd create asz –disk=1 -asz_size=100gb –password=abc12345
Komuttan da anlaşılacağı üzere 1. Disk üzerinde 100 GB’lık bir secure zone oluşturuluyor ve bir password veriliyor.
Bu konuda detayları aşağıdaki linkte bulabilirsiniz.
http://dl.managed-protection.com/u/backup/help/12/user/en-US/index.html#36432.html
Restore seçenekleri;
Acronis Backup 12, alınan imaj yedeğinden hem dosya/klasör hem de komple imaj restore etmemize olanak tanır. İsterseniz aldığınız imaj yedeklerini patentli Universal Restore özelliği ile farklı bir donanıma da dönebilirsiniz. Örneğin HP laptop’tan aldığınız bir yedeği Dell bir sunucu veya PC ye dönmek mümkündür. İmaj restore edildiğinde orjinal makinedeki işletim sistemi, kurulu olan uygulamalar ve kullanıcı dosyaları aynen yeni makineye aktarılır.
1-Dosya veya klasör restore; Dosya/klasör restore etmek istendiğinde aşağıdaki gibi öncelikle hangi tarihli yedeği restore edecekseniz önce bu restore noktasını seçip sonra da “File/Folder” seçeneği ile restore etmek istediğiniz dosya/klasörü seçmeniz gerekiyor.
Üstteki resimde sağ üst köşede gördüğünüz “more ways to recover” seçeneği, aldığımız yedeği farklı bir makineye dönme, dosyaları bir makineye restore etmeden download etme veya imaj restore işlemini bootable media ile yapmak için kullanılıyor. Bootable media’yı iso olarak download edip CD’ye veya USB’ye yazarak kullanabilirsiniz.
Dosyayı orjinal yerine restore edecekseniz aşağıdaki “restore” butonu ile seçtiğiniz klasör veya dosya için bu işlemi yapabilirsiniz. Tüm yedekleme yönetimi web arayüzünden yapıldığından, restore işlemini bir cep telefonundan dahi yapabilirsiniz.
2-İmaj restore; Bu işlemi, yedeğini aldığımız makinenin diski veya ana kartı komple bozulduysa kullanabiliriz. Ayrıca donanım güncellemesi yapıp yeni laptop veya PC’ye geçiş için de kullanılabilir.
Bu iş için ilk adım, bootable medya dosyasını edinmek. ISO dosyasını aşağıda gösterilen alandan download edebilirsiniz.
Yukarıda kırmızı işaretlenmiş iki alan bulunmaktadır. Normalde Acronis Bootable Media için üsttekini (linux tabanlı) kullanmamız gerekiyor. Fakat bazı durumlarda, Windows PE işletim sisteminin kullanılması gerekebiliyor. Bu durumda ikinci işaretli alandan Windows PE için gerekli plug-in’i indirip kullanabilirsiniz.
Bootable medyayı hem fiziksel makineye hem de sanal makineye imaj restore için kullanabilirsiniz. Aşağıdaki test adımları vSphere üzerinde yapılmıştır.
Bir fiziksel veya sanal makineyi, download edip CD’ye yazdığınız ISO dosyası ile boot ettiğinizde aşağıda soldaki gibi bir ekran ile karşılaşırsınız. Bu ekranda “Resue Media” ‘yi seçerseniz, imaj restore işlemini uzaktan veya yakından yapabileceğimiz bölüme ulaşırsınız.
İmaj restore işlemini makinenin kendisi üzerinde yapmak için “Manage this machine locally” seçeneğine tıklamak gerekiyor.
“Manage this machine locally” seçeneği bize aşağıdaki ekranı getirir. Bu ekranda, eğer aldığımız imaj yedeğini farklı bir donanıma döneceksek “Apply Universal Restore” seçeneğini seçmemiz gerekiyor. Bundan sonra da yedeğimizin bulunduğu yeri göstermemiz gerekiyor.
İmaj restore işlemi için datanın nerede bulunduğu önemli değildir. Lokal disk, network paylaşımı, cloud seçeneklerini kullanabiliriz. Aşağıdaki örnekte yedek bir windows paylaşımında bulunuyor. Burayı browse ettiğimizde, bu alanda hangi makinelerin yedeklerinin olduğunu ve bunlara ait daha önce alınmış yedekleri tarih ve saat olarak görebiliriz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, full imaj restore yapılacaksa, alt bölümdeki “Backup contents” bölümünde “Disk” seçilmesidir.
Yukarıdaki ekranda restore point seçilip “OK” ‘ye basıldığında aşağıdaki gibi yedeğin restore yapılandırması otomatik olarak karşımıza çıkar. Burada değişiklik yapılabilir fakat makine benzer veya aynı disk yapısında ise değişiklik yapmaya gerek yoktur. “Recovery option” altında işimize yarayabilecek seçenekler bulunmaktadır. SID resetlemesi istenirse burada belirtilebilir.
Tüm ayarlarımız tamamlandığında “OK” tuşuna basarsanız imaj restore işlemi başlayacaktır. Restore işleminin süresi, veri miktarı, network hızı gibi etmenlere bağlı olarak değişebilmektedir.
Mehmet Çolakoğlu
