Günümüzde özellikle ülkemizde çok fazla yapay zeka projesi konuşuyoruz. Haklı olarak müşteriler bu konuda yatırım yapmak istiyor ancak bu yatırımı yaparken hem fayda/maliyet analizi hem de veri güvenliği ve regülasyonlar konusunda çok hassas olabiliyorlar. Neyse ki Microsoft Azure Stack HCI ile (aslında temeli windows server 2016 da atıldı bu maceranın) bu konuda çok yol aldığı için gönül rahatlığıyla onprem sistemlerde de kendi GPU’lu donanımları ile AI projelerini yapabileceklerini söylüyoruz. Hal böyle olunca bu teknolojiyi araştıran ve okuyan insanların dışında daha fazla teknoloji uzmanı Azure Stack HCI veya artık yeni çözüm olarak çatı ismi olan Azure Local için soru sorar oldu. Bende elimden geldiğince ara ara bu konuda bilgi ve birikimleri paylaşmaya çalışıyorum. Özellikle Azure Local nedir? sorusunun cevabı için aşağıdaki makalemi incelemenizi öneriyorum;
Peki gelelim bu makalemizin konusuna? Azure Local çözümü neleri içerir?
Yukarıdaki görsele baktığımız zaman temel olarak Azure Local için şöyle bir özet yapabiliriz;
Azure Local, Hyper-V, Storage Space Direct (S2D) ve temel olarak azure yönetim katmanı gibi kendini kanıtlamış teknolojilerin üzerine inşa edilmiş bir platformdur. Özellikle kendini kanıtlamış kısmını vurgulamamın sebebi yukarıda da yazdım software defined storage, network mimarilerine Microsoft 2016 yılından beri çok ciddi yatırım yapıyor. Zaten Azure üzerinde bu konuda çok ciddi de bir tecrübesi vardı. Bu yıldan sonra bir nevi aslında bunu paket OS içerisinde nasıl bu gün yaptığı gibi onprem bir sistem üzerinde sunabilirim kısmını geliştirdi.
Azure Local aşağıdaki bileşenleri bir araya getiren bir platformdur ve makalemizin de konusu tam olarak burası;
- Validated hardware from a hardware partner.
- Azure Stack HCI OS.
- Hyper-V-based compute resources.
- Storage Spaces Direct-based virtualized storage.
- Windows and Linux virtual machines as Arc-enabled servers.
- Azure Virtual Desktop.
- Azure Kubernetes Service (AKS) enabled by Azure Arc.
- AI and machine learning workload deployment.
- Azure services including monitoring, backup, site recovery, and more.
- Azure portal, Azure Resource Manager and Bicep templates, Azure CLI and tools.
En alt katmanda HPE,Dell, lenovo gibi yine kendini kanıtlamış donanım üreticilerinden temin edebileceğiniz ve yine tanıdık, bildik donanımlar var. İçlerinde intel cpu’lar, nvidia gpu’lar derken aslında public cloud ortamındaki gibi bildiğimiz donanımları kullanıyoruz. Bunları hali hazırda zaten kendi veri merkezinizde kullanıyorsunuzdur. Nasıl vmware veya başka bir sanallaştırma katmanı yada SAP gibi uygulamalar uyumlu donanım istiyor ise burada Microsoft da Azure Stack HCI OS için uyumlu donanım isteniyor. Bu bölüm çok soruluyor, ne demek uyumlu donanım? Bu sistemler HCI temelli sistemler olduğu için bir Dell VxRail veya HPE Simplivty veya Nutanix alırken nasıl uyumlu donanım alıyorsanız Azure Stack HCI OS için de uyumlu bir donanım lazım. Nedir bu uyum? HCI teknolojileri yazılım temelli depolama, yazılım temelli ağ gibi hizmetler sunduğu ve yine nodeların arasında verileri düşük gecikmeler ile eşitlediği için örneğin özel network kartları, diskler ve benzeri donanımlar isterler, yoksa nasıl bir esxi iso dosyasını temelde herhangi bi sunucuya yüklerseniz HCI OS de sonuçta bir windows OS çekirdeğine sahip yükleyebilirsiniz. Ancak çalışması gerektiği gibi çalışmadığını görürsünüz.
Peki donanım aldık, kutusunu açtık ondan sonra dvd-rom’a hımmm dvd kalmadı dimi 🙂 Şaka bir yana uygun bir iso dosyası ile bir işletim sistemi veya bir sanallaştırma katmanı kurmamız gerekli değil mi? Buradaki bileşenin ismi ise Azure Stack HCI işletim sistemi. Bir nevi windows server gibi düşünebilirsiniz.
Peki bunu kurduk, artık elimizde donanım ve HCI bir OS var. İçerisinde yazılım temelli depolama ve ağ hizmetleri de geliyor. Asıl hikaye bu OS ile başlıyor işte, bu OS sayesinde üzerinde çalışan tüm işletim sistemleri cloud’a bağlı çalışmaya başlıyor (Azure Arc). Bu bağlantı sayesinde yedekleme, değişiklik yönetimi, yama yönetimi, otomasyon, disaster senaryoları, izleme gibi pek çok bulut servisini aktif edebiliyorsunuz.
Peki başka neler var? Azure VDI, malum bulut ortamında çok kullanılan bir servis ama gönül onprem de çalışsın, cpu, ram çok para yakıyor dediğiniz de onprem de azure vdi makineleri açabiliyorsunuz.
Olmazsa olmaz AKS, yani konteynır platformu, malum yıl olmuş 2025, bir yazılımcı gelip sizden docker, konteynır isteyemeyecek mi?
Yine bu günlerde en çok sorulan sorulardan birisi, AI iş yüklerimi onprem de çalıştırabilir miyim? Tabi ki, AI iş yükleri içinde Azure Stack HCI OS hazır durumda.
Yukarıda bahsettiğim izleme, yedekleme, disaster ve daha fazlasını içeren Azure hizmetleri kullanıma hazır geliyor.
Ve son olarak her ne kadar Windows Admin Center gibi yeni nesil bir yönetim paneli olsa bile isterseniz tüm bu sistemleri Azure portal üzerinden merkezi olarak yönetebiliyorsunuz.
Örneğin bizim kendi test ortamımızda kullandığımız iki node stack HCI için aşağıdaki gibi tüm yönetimi azure portal üzerinden yapabiliyoruz
Peki neden Azure Local kullanım ihtiyacı olabilir?
Müşterilerimizin aslında Azure Local’ i tercih etmesinin pek çok nedeni var ama bazı başlıkları sizlerle paylaşmak istiyorum;
Sektör lideri sanallaştırma performansı ve maliyet avantajı sunar. Özellikle Vmware’ in satılmasından sonra Hyper-V ye çok ciddi bir ilgi söz konusu.
Donanım dışındaki tüm yazılımlar için azure aboneliği üzerinden ödeme yaparsınız. Bu sayede örneğin 5 yıllık bir donanım yatırımı yaparken benzer süreler içinde yazılım maliyetlerine katlanıyorduk. Artık buna gerek yok. Neye ihtiyacımız var ise o kadar aylık ödemeler yapabiliyoruz.
Bilindik teknoloji kullanımı. Hyper-V olsun S2D olsun aslında pek çok sektör uzmanının bildiği teknolojiler olduğu için sanki mars’ tan gelen bir şey değil, ondan çok hızlı adapte edilebiliyor.
Azure portalından veya Microsoft System Center, Active Directory, Grup İlkesi ve PowerShell komut seti gibi şirket içi araçlarla izlenebilir ve yönetilebilir. Yukarıda da bahsettiğim gibi yok bunu ne ile yedekleyeceğiz, ne ile izleyeceğiz sorularının cevapları 2008 yılından beri var. Bu nedenle mevcut ortamınızda kullandığınız bilindik hemen hemen tüm yedekleme, güvenlik ve izleme araçları ile çalışırı.
Esnek donanım seçenekleri sayesinde müşteriler, kendi bölgelerinde en iyi hizmet ve desteği sunan satıcıyı seçebilir. Burası çok önemli, malum müşterilerde doğru veya yanlış eleştirmek için yazmıyorum ama bazen üretici bağımlılığı oluyor, örneğin bir müşteriye bakıyorsunuz kabinler dolusu Dell almış, diğeri lenovo, bir diğeri huawei bir diğeri HPE, böyle olunca yok efendim Azure Local istiyorsan sadece X marka veya ben kendi sunucumu vereceğim demek olmaz ki zaten bu özgürlük çok kıymetli bence.
Microsoft ve donanım satıcısı arasındaki ortak destek, müşteri deneyimini iyileştirir. Donanımı kimden alırsanız alın uyumlu donanımlar olduğu sürece Microsoft’a donanım içinde case açabiliyorsunuz.
Çözüm güncellemeleri, tüm sistemin kolayca güncel tutulmasını sağlar. Burası yine çok önemli bir konu, tabi ki standart windows update gibi tüm sistemi güncelleyebiliyorsunuz, bu önemli ama bir diğer konu örneğin bir konteynır platformu kurduğunuzu düşünün, bunu kurmak ayrı bir dert, 6 ay sonra haydi güncellemesini yapmak çok ayrı bir sorun, oysaki burada örneğin AKS gibi kompleks mimariler basite indirgendiği için bir tuşa basarak aynı windows update yapar gibi bu platformları da sürekli güncel tutabiliyorsunuz.
Şu ana kadar biz ne tür projeler yaptık?
1 – Azure VDI, evet bu çok popüler bir konu, malum azure üzerinde açtığınız zaman cpu,ram, disk vs maliyetlerinden dolayı özellikle sunucu yatırımı yapan müşteriler onprem de azure vdi çalıştırmak istiyor
2 – AKS, bu tartışmasız Türkiye de en yoğun talep alan servis. İstek çok basit, onprem ortamda konteynır mimarilerini çalıştırmak istiyorum, ama rancher vs gibi kompleks sistemleri kurmak, yaşatmak istemiyorum.
3 – Arc servisleri ile onpremdeki pek çok sistemi bulut üzerinden yönetmek veya bulut servislerini onprem sistemlere bağlamak.
4 – Yönetilen SQL sunucuları. Managed instance sql dediğimiz servis sayesinde tüm veri tabanlarını azure local sunucularına taşıyarak yönetim, bakım, yedekleme, denetleme, performans iyileştirme gibi tüm işlemleri azure otomasyon servisleri ile otomatik yapabiliyorsunuz. DBA arkadaşlar tabi ki işsiz kalmıyor, aslında asıl işini yapmaya başlıyor, çünkü bu bahsettiğimiz konular hep altyapı ile ilgili.
5 – Scale-out storage veya servisler, çok özetle müşteri diyor ki, arkadaş ben aynı aws, azure, gcp ortamındaki gibi bir servis kurayım, çok yük gelince kendi büyüsün, yük azalınca kendi küçülsün. Şu anda TR de ki hiç bir local bulut sağlayıcı bunu node vermeden yapamıyor. Koca sunucu node’ unu almak ise çok mantıklı değil. Bu nedenle özellikle bu tür servisler için çok tercih ediliyor.
Aslında senaryoları artırmak mümkün ancak yazının da bir yerde bitmesi gerekli değil mi?
Şimdilik bende bu kadar, diğer yazılarımda görüşmek üzere.
