Veri Maskeleme Nedir?

Veri gizliliği ve güvenliği, hangi sektörden olursa olsun en önemli önceliklerdendir. Her yıl veri ihlalleri, gizli verileri bilgisayar korsanlarının eline geçirmekte ve işletmelerin milyonlarca dolar kaybetmesine neden olmaktadır.

Veri Maskeleme Nedir?

Veri maskeleme, hassas verileri sahte verilerle değiştirerek yetkisiz varlıklardan maskeleme işlemidir. Aynı formatı korurken veri değerlerini etkili bir şekilde değiştirebilir. Şifreleme, kelime değiştirme ve karakter karıştırma gibi çeşitli teknikler kullanır.

Veri maskeleme, bilgisayar korsanları tarafından tanımlanamayan veya tersine mühendislik yapılamayan verilerin alternatif bir versiyonunu oluşturmayı amaçlar. Genellikle aşağıdaki veri unsurlarında kullanılır:

• Ödeme kartı bilgileri, ödeme işlemlerini gerçekleştirmek için bir bireyin banka veya kredi kartı numaralarını içerir.
• Kişisel kimlik bilgileri bir kişiyi veya bireyi tanımlayabilir. Bu, tam ad, sosyal güvenlik numarası veya pasaport numarası gibi verileri içerir.
• Sağlık bilgileri, herhangi bir bireyin sağlık veya tıbbi kayıtlarını içerir. Veriler sağlık sigortası detaylarını, önceki rahatsızlıkları ve demografik verileri içerir.
• Fikri veriler; buluşlar, iş planları, ürün tasarımları ve teknik özellikler gibi yetkisiz erişime açık olabilecek her türlü patentli bilgiyi içerir.

İlgili İçerik: Veri Güvenliği Nedir? İşletmeler İçin Neden Önemlidir?

Veri Maskeleme Neden Önemlidir?

Günümüzün veri ihlalleri ve siber saldırı ortamında veri maskeleme, işletmelerin değerli verilerini güvence altına almasına ve korumasına olanak tanır. Veri maskeleme, hassas iş verilerini aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli tehditlerden koruyabilir:

1. İçeriden Tehditler

İçeriden tehditler, işletmenin içinden kaynaklanan her türlü tehdidi içerir. Verileri çalmak isteyen veya güvenlik protokollerine uymayan kötü niyetli çalışanları içerebilir.

Örneğin müşteri destek ekipleri, kredi kartı bilgileri de dahil olmak üzere müşteri verilerine erişebilir. Veri maskeleme müşteri ayrıntılarını kontrol edebilir veya kısıtlayabilir.

2. Veri ihlalleri

Güvenlik standartları ne olursa olsun, bilgisayar korsanları depolanan verilere yetkisiz erişim sağlayarak veri ihlaline neden olabilir. Veri maskeleme ihlalleri durduramasa da, bilgisayar korsanları maskelenen verileri kendi avantajlarına tam olarak kullanamaz.

3. Mevzuata uygunluk

İşletmelerin KVKK ve GDPR gibi sektör düzenlemelerine uyması gerekir. Uyumsuzluk, para cezalarına ve iş güveninin kaybına neden olabilir. Veri maskeleme, işletmelerin veri güvenliği ve gizliliğiyle ilgili düzenlemelere uymasına yardımcı olur.

4. Test ve geliştirme için veri yardımcı programının sürdürülmesi

Test ve geliştirme ortamlarında, doğru simülasyonlar ve değerlendirmeler için gerçekçi veriler gereklidir. Veri maskeleme, işletmelerin gizlilik veya güvenlikten ödün vermeden gerçek veri kümelerini kullanmasına olanak tanır. Bu da test sürecinin etkili ve güvenilir kalmasını sağlar.

İlgili İçerik: Veri Hırsızlığı Nedir? Veri Kaybını Önlemek için 8 İpucu

Veri Maskeleme Nasıl Çalışır?

Veri maskeleme, bir veri kümesindeki hassas bilgileri gizlemek veya değiştirmek için çeşitli teknikler kullanır. Bu teknikler, hassas unsurları okunamaz veya kullanılamaz hale getirirken verilerin genel yapısını ve geçerliliğini korumak için tasarlanmıştır.

Teknikler ve Yöntemler

Veri maskelemede kullanılan başlıca yöntemler aşağıdakileri içerir:

1. Statik Veri Maskeleme

Statik veri maskeleme, bir veri kümesindeki hassas bilgilerin bir kerelik dönüşümünü içerir. Bu, maskeleme işlemi uygulandıktan sonra verilerin süresiz olarak maskeli kalacağı anlamına gelir. Bu yöntem genellikle test veya geliştirme amaçları gibi orijinal verilere erişilmesi gerekmeyen senaryolarda kullanılır.

2. Dinamik Veri Maskeleme

Statik maskelemenin aksine dinamik veri maskeleme hassas bilgilerin gerçek zamanlı ve anında korunmasını sağlar. Yetkili kullanıcıların orijinal verileri görüntülemesine izin verirken, uygun izinlere sahip olmayanlara maskelenmiş bir sürüm sunar. Bu özellikle verilere anında erişimin gerekli olduğu, ancak hassas bilgilerin yine de korunması gereken ortamlarda değerlidir.

3. Format-Preserving Encryption (FPE)

Format-Preserving Encryption (FPE), orijinal verilerin biçimini ve yapısını koruyan özel bir şifreleme şeklidir. Hassas bilgilerin güvenli bir şekilde dönüştürülmesine olanak tanıyarak elde edilen verilerin amaçlanan bağlamda geçerli ve kullanılabilir kalmasını sağlar. FPE, veri formatı bütünlüğünün çok önemli olduğu durumlarda yaygın olarak kullanılır.

Gerçek Zamanlı ve Toplu İşleme

Gerçek zamanlı ve toplu işleme arasındaki seçim, işletmenin özel gereksinimlerine bağlıdır. Gerçek zamanlı veri maskeleme, orijinal verilere anında erişimin gerekli olduğu ancak hassas bilgilerin korunması gereken durumlar için idealdir. Öte yandan toplu işleme, verilerin önceden maskelenebildiği ve maskelenmiş veri kümesinin uzun bir süre boyunca kullanılabildiği senaryolar için uygundur.

İlgili İçerik: Data Loss Prevention Nedir? Veri Kaybını Önlemenin Yolları Nelerdir?

Veri Maskeleme İle İlgili Zorluklar

Veri maskelemenin uygulanması kendine özgü bir dizi zorlukla birlikte gelir. Başarılı bir dağıtım sağlamak için bu faktörlerin farkında olmak çok önemlidir: 

1. Güvenlik ve kullanılabilirliği dengeleme

Veri güvenliği ve kullanılabilirlik arasında doğru dengeyi kurmak kritik bir zorluktur. Aşırı maskeleme meşru kullanım durumlarını engelleyebilirken, yetersiz maskeleme hassas bilgileri açıkta bırakabilir. Maskeleme politikalarını dikkatli bir şekilde tanımlamak ve işlevsellikten ödün vermeden optimum koruma seviyesini korumak için bunları düzenli olarak gözden geçirmek çok önemlidir.

2. Yapılandırılmamış verilerin işlenmesi

Veri maskeleme yapılandırılmış veriler için etkili olsa da, işletmeler genellikle belgeler, görüntüler ve ses dosyaları gibi yapılandırılmamış veri biçimlerini kullanır. Bu veri türlerinin korunmasını ele almak, yapılandırılmış veriler için kullanılanlardan farklı olabilecek özel teknikler ve araçlar gerektirir.

3. Veri maskelemenin izlenmesi ve denetlenmesi

Veri maskeleme süreçlerinin sürekli izlenmesi ve denetlenmesi, olası güvenlik açıklarını veya uyum sorunlarını tespit etmek ve ele almak için gereklidir. Sağlam izleme mekanizmalarının oluşturulması maskeleme politikalarının tutarlı bir şekilde uygulanmasını ve herhangi bir sapmanın derhal düzeltilmesini sağlar.

İlgili İçerik: Veri Analizi Nedir? Veri Analizi Nasıl Yapılır?

Veri Maskeleme Ne Zaman Kullanılır?

Veri maskeleme iki ana durumda kullanılır: test ve üretim.

1. Test Verisi Yönetimi

Sağlam bir uygulama oluşturmak için geliştiricilerin ne tür verilerle uğraştıklarını, bunların yapısını ve uygulamanın gerçek verilerle çalışırken nasıl davrandığını bilmeleri gerekir. Ancak ne geliştiricilerin ne de test uzmanlarının gerçek hassas verileri görmesi gerekir. Her ikisi de gerçek verilere benzeyen verilerle çalışabilir. İşte bu noktada veri maskeleme devreye girer. Geliştiriciler ve test uzmanları maskelenmiş verileri kullanarak gizlilik sorunları hakkında endişelenmeden ürünler oluşturabilir ve test edebilirler. Ayrıca gizlilik ihlali riski olmadan ürünü oluşturmak ve test etmek için tüm durumları kapsayabilirler.

Bugün çoğumuz otomatik test araçlarını hızlı ve doğru oldukları için kullanırız. Bu araçları kullanmak için maskelenmiş verilerden oluşan ayrı bir veri tabanı oluşturmanıza gerek yoktur.

2. Hassas Veri Kullanan Uygulamalar

Birçok uygulama hassas verilerle ilgilense de, son kullanıcıların bunları görmesi her zaman gerekli değildir. Örneğin, e-ticaret uygulamaları kullanıcıların kredi kartı bilgilerini kaydetmelerine izin vererek her satın alma işleminde bu bilgileri girmelerini önleyebilir. Kart bilgilerini kaydettikten sonra her işlem için tüm ayrıntıları görmeleri gerekmez. Ayrıntıların sadece bir kısmını, örneğin kartın son 4 hanesini görmek, hangi kartla ödeme yaptıklarını belirlemek için yeterlidir. Bu, veri maskelemenin koruma sağlayabileceği bir örnektir.

Peki neden her şeyin maskelenmesi yerine ayrıntıların bir kısmını görüntülemeniz gerekir? 

Bir kullanıcının belirli bir kartla ödeme yapması gerektiğini ve profilinde birden fazla kart olduğunu düşünün. Tüm ayrıntıları maskelerseniz, hangi kartla ödeme yaptıklarını bilemezler. Ancak son 4 haneyi görüntülemek, bir kartı seçmelerine veya tanımlamalarına yardımcı olur. Dolayısıyla bu, uygulamalarda yaygın bir veri maskeleme uygulamasıdır.

Veri Maskeleme Teknikleri

Veri maskeleme, verileri değiştirmek için her birinin kendine göre avantajları olan çeşitli teknikler kullanır. Aşağıda bazı veri maskeleme örneklerini bulabilirsiniz:

1. Veri Değiştirme

Veri değerlerini (isim veya kişisel ayrıntılar gibi) sahte ve alternatif değerlerle değiştirir. Örneğin, müşterinin adı rastgele adlarla (veya bir dizi özel sembol veya karakterle) değiştirilir.

2. Veri Karıştırma

Müşteri adları veya hesap numaraları gibi hassas verileri rastgele bir sırayla yeniden düzenlenir. Örneğin, veri tabanı kayıtları genelinde gerçek müşteri adları arasında geçiş yapmak.

3. Sıfırlama

Gizli bir veri parçasının bazı kısımları, yetkisiz bir kullanıcı tarafından görüntülendiğinde “boş” veya eksik görünür. Örneğin, bir kredi kartı numarasının bazı kısımları “X” ile değiştirilebilir, böylece yetkisiz kullanıcıların görünürlüğü kısıtlanabilir.

4. Veri Şifreleme

Yetkisiz kullanıcıların şifrelenmiş verilere erişebilmesi için bir şifre çözme anahtarına ihtiyacı vardır. Bu, veri maskelemenin en gelişmiş biçimidir, ancak uygulanması zordur.

5. Veri Değeri Varyansı

Veri değeri varyansı, orijinal veri değerini bir fonksiyonla değiştirir. Örneğin, bir müşteri birden fazla ürün satın aldıysa, satın alma fiyatı, ödenen en yüksek ve en düşük fiyat arasındaki bir aralıkla değiştirilebilir ya da ödeme ayrıntılarını gizlemek için bir kişinin son satın alma tarihi ile ilk satın alma tarihi arasındaki farkı kullanabilirsiniz. Bu genellikle veri maskelemeyi uygulamak için daha manuel, düşük kurgulu bir yoldur; ancak işe yarayabilir. 

6. Takma Adlandırma

Takma adlandırma, verilerin kişisel tanımlama için kullanılamamasını sağlayan herhangi bir yöntem olarak tanımlanmaktadır. Veri maskeleme, şifreleme ve hashlemeyi kapsar. Bu genel kategori, herhangi bir doğrudan tanımlayıcının kaldırılmasını ve bireyi tanımlamak için birlikte alınabilecek birden fazla tanımlayıcının kullanılmasından kaçınılmasını gerektirir. 

Veri Maskeleme İle İlgili En İyi Uygulamalar

İşletmeler verilerini korumak için çeşitli veri maskeleme teknikleri kullanabilir. Hangi yöntem olursa olsun, işletmelerin veri maskelemenin avantajlarından yararlanmasını sağlayan bazı en iyi uygulamalar vardır. Bunlar aşağıdaki şekildedir:

1. Maskelenecek Verileri Belirleyin

Veri maskeleme uygulamasına geçmeden önce işletmeler maskelemek istedikleri hassas verileri belirlemelidir. İşletmelerin her hassas veriyi maskelemesine gerek yoktur. Verileri tanımlamanın yanı sıra aşağıdakileri de bilmeleri gerekir:

• Hassas verilerin konumu
• Bu verilere erişebilecek yetkili personel
• Veriler nasıl kullanılır?

Ayrıca, işletmeler hem üretim hem de üretim dışı ortamlardaki verileri tanımlamalıdır. Verilerin boyutuna ve karmaşıklığına bağlı olarak, bu gerekli uygulamanın tamamlanması çok zaman alabilir.

2. Veri Maskeleme Tekniğini Tanımlayın

Herhangi bir karmaşık veri ortamında, işletmeler tüm gereksinimleri için tek bir veri maskeleme aracı ve tekniği kullanmamalıdır. Ayrılan bütçe ve veri güvenliği gereksinimlerine bağlı olarak, her bir iş fonksiyonu (veya departman) kendi gereksinimlerine uygun en iyi aracı veya tekniği seçmelidir.

Ayrıca, aynı veri türünü ele almak için kurum genelinde veri maskeleme tekniklerini senkronize etmeleri gerekir. Bu, referans bütünlüğünün korunması için çok önemlidir.

3. Veri Maskelemeyi Geri Dönülemez Hale Getirin

Veri maskelemenin tüm amacı veriyi geri döndürülemez hale getirmek ve yetkisiz kullanıcılardan korumaktır. Bilgisayar korsanları verinin maskesini kolayca kaldırabilir ve orijinal haline dönüştürebilirse, veri maskeleme etkisizdir.

Örneğin, veri ikame tekniğinde, bilgisayar korsanlarının ikame edilen verileri depolayan arama dosyalarına erişimi olmamalıdır. İşletmeler ayrıca yetkili personelin veri maskeleme algoritmalarına erişimi için yönergeler oluşturmalıdır.

4. Veri Maskeleme Algoritmalarınızı Koruyun

İşletmeler ayrıca maskeleme algoritmalarını yetkisiz erişime karşı korumalıdır. Bilgisayar korsanları belirli algoritmaları öğrenebilirlerse, büyük hacimli maskelenmiş verileri kolayca tersine mühendislikle elde edebilirler. Yetkili kullanıcılar arasında yalnızca veri sahipleri (ilgili departmanlardan) belirli algoritmalara ve veri listelerine erişmelidir.

En Çok Sorulan Sorular

1. Siber güvenlikte veri maskeleme nedir?

Veri gizleme olarak da bilinen veri maskeleme, hassas verileri yetkisiz kullanıcılara veya bilgisayar korsanlarına sınırlı değer sağlayabilecek şekilde değiştirir.

2. Veri maskeleme neden gereklidir?

Veri maskeleme tüm hassas bilgileri iç ve dış tehditlerden korur. Yazılım testi ve kullanıcı eğitimi için yararlı olan verilerin benzer bir versiyonunu oluşturur.

3. Görüntü işlemede maskeleme neden gereklidir?

Görüntü işlemede maskeleme, daha büyük bir görüntüyü değiştirmek için “daha küçük” bir görüntü parçası kullanma işlemidir.

4. Standart veri maskeleme yöntemleri nelerdir?

Veri maskelemenin üç temel yöntemi vardır: statik veri maskeleme, dinamik veri maskeleme ve format koruyan şifreleme (FPE). Statik maskeleme tek seferlik dönüşümü içerir, dinamik maskeleme gerçek zamanlı koruma sağlar ve FPE orijinal veriyi şifrelerken formatını korur.