“Proxy nedir?” sorusuna cevap vermeden önce, bir IP adresinin ne olduğunu anlamanız gerekir. IP adresi, internet bağlantısını temsil eden benzersiz bir koddur.
IP adresleri aslında fiziksel adreslere benzer. Fiziksel adreslerin yapıları tanımlamamıza ve onları bulmamıza yardımcı olması gibi, IP adresleri de web sitelerinin kendilerine bağlanan cihazların genel konumlarını tanımlamasına ve izlemesine olanak tanır.
Ancak, IP adresleri ve fiziksel adresler birkaç yönden farklılık gösterir. Anlamanız gereken en önemli fark, fiziksel adreslerin aksine IP adreslerinin belirli fiziksel nesnelere bağlı olmamasıdır. Çoğu kişi, bir IP adresinin telefon veya dizüstü bilgisayar gibi belirli bir cihaza bağlı olduğuna inanır. Ancak gerçekte, IP adresleri bu tür cihazlar ve internet arasındaki bağlantılara bağlıdır. Bu nedenle, sizinle aynı Wi-Fi bağlantısını kullanan biri sizinle aynı IP adresine sahip olabilir.
Peki, proxy nedir?
Bilgisayarlar ve internet ile bağlantılı olarak “proxy” kelimesini kullandığımızda, aslında bir proxy IP adresinden bahsederiz. Bir proxy IP adresi, onun adına hareket ederek gerçek IP adresinizi korumaya ve gizlemeye yardımcı olur.
Bir web sitesine eriştiğinizde, sitenin size belirli bir sonuç vermek için yürüttüğü istekler göndererek bu siteyle etkileşime girersiniz. Bir proxy, bu istekleri yakalar ve çoğu durumda ya yerel önbelleğinden yanıtlar alarak ya da isteği istenen site sunucusuna ileterek bunları bilgisayarınız adına yapar. İstek yerine getirildiğinde, proxy verileri size geri gönderir.
Daha basit anlatmak gerekirse, bir kafede veya restoranda yemek yediğinizde, siparişinizi doğrudan şefe vermezsiniz. Bunun yerine talebinizi, siparişinizi mutfaktaki aşçılara iletecek olan bir garsona iletirsiniz. Yemeğiniz hazırlandığında, garson yemeğinizin masanıza getirir. Şef, tıpkı bir web sitesi gibi, siparişleri kimin verdiğini asla görmez, garson şefe siparişleri iletir. Bu şekilde, siparişiniz yerine getirilse bile, garson dışında herkese karşı anonim kalırsınız.
“Proxy“, “proxy IP address (adresi)” ve “proxy server (sunucu)” kelimeleri genellikle birbirinin yerine kullanılır. Ancak bu terimler anlam bakımından oldukça farklıdır. Proxy sunucusu terimi, bir veya daha fazla proxy IP adresinin barındırıldığı bir makineyi ifade eder. Bu tür bir sunucu, aradığınız web sitesine veya dosyaya erişme yolunda tüm çevrimiçi isteklerinizin ilk olarak geçtiği bir “ağ geçidi” veya ikincil bilgisayar görevi görür.
Proxy’ler Kullanmanın Faydaları Nelerdir?
Proxy’lerin çok çeşitli kullanım faydaları vardır. Ancak, size proxy kullanmanın faydaları hakkında bir fikir vermek için en yaygın avantajlarından birkaçını aşağıda listeledik:
1. Anonimlik
Proxy, bilgisayarınız adına istekte bulunduğundan, bilgisayarınızın IP adresini paylaşmak yerine kendi IP adresini paylaşır. Bu, yalnızca kimliğinizi ağdan gizlemekle kalmaz, aynı zamanda özel olarak gezinme söz konusu olduğunda size çeşitli avantajlar sağlar.
2. Güvenlik
Proxy’ler gizliliği ve anonimliği geliştirir, ayrıca çevrimiçi güvenliğinizi artırmaya da yardımcı olur. Kimliğinizi gizleyerek, özel verilerinize erişmek isteyen kötü niyetli kişilere karşı ekstra bir koruma katmanı sağlar.
Bu tür kişiler proxy IP’nize erişebilse bile, verilerinizi depolayan sunucuya girmeleri zor olacaktır. Proxy’lerin sağladığı bu gelişmiş güvenlik, özellikle büyük hacimli özel ve hassas verileri işleyen işletmeler için harikadır.
3. Konum değiştirme
Bir proxy IP adresi (her tür IP adresi gibi) belirli bir konuma bağlıdır. Bu nedenle, birini kullandığınızda, dünyanın farklı bir yerinden bir web sitesine erişiyormuş gibi görünmesini sağlayabilirsiniz. Örneğin, bölgeye özgü içeriğe erişmek için bir proxy IP adresi kullanabilirsiniz.
Bazı durumlarda konum değiştirme, ağ hızınızı artırmanıza da yardımcı olabilir. Örneğin bir oyuncuysanız, kullandığınız oyun sunucularına daha yakın bir proxy seçerek gecikmeyi ortadan kaldırabilirsiniz.
Proxy’ler Güvenli Midir?
Evet, proxy’ler güvenlidir. Güvenlik söz konusu olduğunda, bilmeniz gereken iki proxy kategorisi vardır:
Herkese açık veya ücretsiz proxy’ler: Bu tür proxy’lerin kullanımı ücretsizdir ve genellikle genel halka açıktır. Kullanıcılar hız, bant genişliği ve IP adresleri gibi kaynakları birden fazla istemciyle paylaşmak zorundadır. Bu kaynaklar bazen sunucu yöneticisi tarafından sınırlandırılır.
Özel veya ücretli proxy’ler: Bu proxy’ler için ödeme yapılır ve aynı anda yalnızca tek bir kişiye veya birkaç müşteriye sunulur. Bu nedenle, proxy ile ilişkili kaynaklara en fazla birkaç kişi erişebilir.
Güvenebileceğiniz proxy’ler, güvenilir ücretli sağlayıcılar tarafından sağlananlardır.
Proxy Çeşitleri Nelerdir?
Proxy’ler, bağlantılara çeşitli şekillerde aracılık edebilir ve bağlantının yalnızca belirli kısımlarını etkileyebilir. Bu proxy’leri yapılandıran ve her biri benzersiz bir proxy türü oluşturan çeşitli donanım ve yazılım türleri de vardır:
1. Residential proxy
Residential proxy‘ler, gerçek, fiziksel cihazların IP adresleri oldukları için çoğu kullanım için açık ara en iyi proxy’lerdir. Tüm sunucularda ortalama kullanıcı olarak görünürler ve tespit edilmeleri neredeyse imkansızdır (proxy kullanıcısı bunu kötüye kullanmadıkça).
2. Datacenter proxy
Datacenter proxy’leri, veri merkezlerinde yapay olarak oluşturulan fiziksel olmayan IP adresleridir. Tek bir sunucu yüzlerce veri merkezi proxy’sini barındırabilir, ancak hepsi sunucunun IP alt ağını paylaşır. Bu, herhangi bir datacenter proxy grubunun çok benzer görüneceği ve gizlenmeye veya yasaklanmaya eğilimli olacağı anlamına gelir.
3. Anonymous proxy
Anonymous proxy’ler, istemci hakkında herhangi bir bilgi olmadan bağlantı isteklerini iletir. Bu, anonim bir proxy’nin hedef sunucuya kendi başına yapıyormuş gibi bağlandığı anlamına gelir. Adından da anlaşılacağı gibi, anonim proxy’ler, taramanız için çok ihtiyaç duyulan anonimliği sağlar. IP’nizi ve konumunuzu en güvenilir şekilde gizleyecek proxy türüdür.
4. Private proxy
Özel proxy’ler gizlilikle ilgilenmez. Bu durumda, private kelimesi bir ürün özelliğidir. Bu, proxy’nin aynı anda yalnızca tek bir istemci tarafından kullanılabileceği anlamına gelir.
5. Dedicated proxy
Dedicated proxy’ler, paylaşılmayan proxy’lerin standart adıdır. Bu, herhangi bir zamanda yalnızca tek bir kullanıcının özel bir proxy kullanabileceği anlamına gelir. Proxy sunucuları, IP adresinin aşırı kullanım nedeniyle tükenmesini veya engellenmesini önlemek için özel proxy’ler sağlar.
6. Shared proxy
Paylaşımlı proxy‘ler, birkaç istemcinin herhangi bir zamanda kullanabileceği proxy türleridir. Paylaşılan proxy’ler genellikle en ucuz proxy’lerdir, çünkü birçok müşteri maliyeti böler ve aynı fiyata daha fazla proxy kullanır. Paylaşımlı proxy’ler, aynı anda birçok bağlantı isteğine aracılık etmeleri gerektiğinden son derece güçlü bir ağ mimarisine ihtiyaç duyar.
7. Public proxy
Public proxy’ler çevrimiçi proxy listelerinde kolayca bulunur. Bu proxy’ler, en güvensiz ve en güvenilmez proxy’lerdir. Çoğu, bilgisayar korsanları veya devlet kurumları tarafından veri çalmak için kurulmuştur.
8. SSL proxy
SSL proxy’ler, verileri daha güvenli ve anonim bir şekilde aktarmak için SSL protokolünü kullanır.
9. HTTP proxy
HTTP proxy’ler, SSL protokolünü kullanmaz. Bu proxy’ler, SSL tarafından engellenen bazı harika niş uygulamalara sahiptir.
Ücretsiz Proxy Sunucuları
Aşağıda en iyi 3 ücretsiz proxy sunucusunu bulabilirsiniz:
1. ProxyScrape
ProxyScrape, sık sık ücretsiz proxy listeleri arayanlar için popüler bir isimdir. Bu siteyi benzersiz kılan şey, burada listelenen tüm proxy’lerin sık sık kontrol edilmesidir. Bu sayede çalışmayan ücretsiz bir proxy bulma şansını ortadan kaldırır.
2. Free Proxy
Free Proxy, en iyi ücretsiz proxy sunucusudur. Web sitesi şu an 7350 proxy sunucusu sunar. HTTP, HTTPS, SOCKS4, SOCKS5 dahil olmak üzere çeşitli protokoller arasından seçim yapmanıza izin verir. HTTP, HTTPS, SOCKS4, SOCKS5 dahil olmak üzere çeşitli protokoller arasından seçim yapabilirsiniz.
3. ProxyNova
ProxyNova, her 60 saniyede bir güncellenen ücretsiz bir proxy listesi sunar. Web sitesi günde bir milyondan fazla proxy sunucusunu kontrol eder, çoğu proxy her 15 dakikada bir test edilir ve proxy listesi her 60 saniyede bir güncellenir. ProxyNova web sitesinde, proxy’leri ülke ve anonimlik düzeyine göre filtreleyebilirsiniz.
Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?
1. Internet Explorer’da Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?
Internet Explorer’da proxy ayarını değiştirmek istiyorsanız, aşağıdaki adımları takip edin:
- Internet Explorer’ı açın.
- Sağ üst köşede bulunan Araçlar simgesine tıklayın.
- Menüden İnternet seçeneklerini seçin.
- İletişim kutusunda, Bağlantılar sekmesine tıklayın.
- Bağlantılar sekmesine “Yerel Ağ Ayarları” butonuna tıklayın.
- Kullanmak istediğiniz proxy sunucusunun Adresini ve Bağlantı Noktasını sağlayın.
- Ayarları kaydetmek için Tamam düğmesine tıklayın.
- Artık anonim olarak internete girebilirsiniz.
2. Google Chrome’da Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?
Google Chrome’da proxy ayarını değiştirmek istiyorsanız, aşağıdaki adımları takip edin:
- Chrome tarayıcıyı açın.
- Sağ üst köşede bulunan üç noktaya tıklayın.
- Menüden Ayarlar seçeneğini seçin.
- Sayfayı aşağı kaydırın ve Gelişmiş seçeneğine tıklayın.
- Ardından, tekrar aşağı kaydırın ve Sistem’in altında bulunan “Bilgisayarınızın proxy ayarlarını açın” seçeneğine tıklayın.
- Bu, Windows 10’da ya da macOS’de proxy ayarlarını açar; burada iki seçeneğiniz vardır: Proxy ayarlarını bir komut dosyası adresiyle yapılandırın veya manuel olarak seçilen bir proxy sunucusu kullanın.
- Proxy ayarlarınızı uygulamak için Kaydet’e basın.
- Artık anonim olarak internete girebilirsiniz.
3. Firefox’ta Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?
Firefox’ta proxy ayarını değiştirmek istiyorsanız, aşağıdaki adımları takip edin:
- Firefox tarayıcıyı açın
- Üst üste üç çizginin bulunduğu Menü’den Seçenekler’e tıklayın.
- Pencerenin solundaki Gelişmiş seçeneğinden Ağ’a tıklayın.
- Otomatik vekil sunucu URL’sini seçin.
- Proxy sunucunuzun adresini ve bir proxy bağlantı noktası numarasını girin.
- Değişikliklerinizi kaydetmek için Tamam’ı tıklayın.
- Artık anonim olarak internete girebilirsiniz.
4. Microsoft Edge’de Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?
Microsoft Edge’de proxy ayarını değiştirmek istiyorsanız, aşağıdaki adımları takip edin:
- Edge’i tarayıcıyı açın.
- Sağ köşede üç noktanın bulunduğu Menü’den Ayarlar seçeneğini seçin.
- Ayarlar’dan Gelişmiş Ayarları Görüntüle’ye tıklayın ve ara sunucu ayarlarını açın.
- El ile ara sunucu kurulumu bölümünde ara sunucu kullan butonunu açık konumuna getirin.
- Proxy sunucunuzun adresini ve bir proxy bağlantı noktası numarasını girin.
- Değişikliklerinizi kaydetmek için Kaydet’e tıklayın.
- Artık anonim olarak internete girebilirsiniz.
5. Yandex Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?
Yandex proxy ayarını değiştirmek istiyorsanız, aşağıdaki adımları takip edin:
- Yandex tarayıcıyı açın.
- Sağ köşede üç çizginin bulunduğu çizgiye tıklayın.
- Açılan ekranda “Ayarlar”a tıklayın.
- Sol taraftaki menüden “Sistem” seçeneğini seçin.
- “Proxy sunucu ayarları” na tıklayın.
- Daha sonra Chrome için uyguladığınız adımları uygulayarak proxy ayarlarınızı hazır hale getirebilirsiniz.
VPN ile proxy arasındaki farkı merak ediyorsanız, VPN Nedir? VPN Ne İşe Yarar? Nasıl Kurulur?, yazımızı okuyabilirsiniz.
