Kurumsal Mimari – Terminoloji
Bu yazı, kurumsal mimarinin temel terminolojisinin anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Özellikle TOGAF 9 Foundation Seviye 1 ve 2 sınavlarına katılacak adaylar için önemli terimler içermektedir. Hemen başlayalım.
Application
İş süreçlerini ve hizmetlerini destekleyen konuşlandırılmış ve operasyonel bir BT sistemidir. Uygulamalar verileri kullanır ve birden çok teknoloji bileşeni tarafından desteklenir.
Application Architecture
Verileri işlemek ve işi desteklemek için gerekli olan veri nesnelerini yöneten yeteneklerin ana mantıksal gruplamasının bir açıklamasıdır.
Architecture
İki farklı anlamda kullanılabilir:
- Bir sistemin resmi bir açıklaması veya uygulanmasına rehberlik etmek için sistemin bileşen düzeyinde ayrıntılı bir planı.
- Bileşenlerin yapısı, aralarındaki ilişkiler ve tasarımlarını ve zaman içindeki gelişimlerini yöneten ilkeler ve yönergeler.
Architecture Continuum
Kurumsal süreçtir. Artan detay ve uzmanlıklar ile mimari elemanların deposu. Bu; süreklilik, referans modeller, temel stratejiler ve temel yapı taşları gibi temel tanımlarla başlar. Endüstri mimarilerine ve bir kuruluşun özel mimarisine kadar uzanır.
Architecture Building Block (ABB)
Mimari içinde genel bir modelin tek bir yönünü tanımlayan bir bileşendir.
Architecture Development Method (ADM)
TOGAF’ ın özüdür. Kurumsal bir mimari geliştirmek ve kullanmak için fazlardan oluşan bir yaklaşım biçimidir.
Architecture Domain
Mimari alan değerlendirilmelidir. TOGAF bünyesinde dört mimari alan vardır: İş, Veri, Uygulama ve Teknoloji (Business, Data, Application, Technology, BDAT).
Architecture Framework
Bir mimariyi geliştirmek, uygulamak ve sürdürmek için kullanılan kavramsal bir çerçevedir.
Architecture Principles
Mimari tarafından karşılanması gereken niteliksel bir amacın beyanıdır. En azından destekleyici bir gerekçeye ve bir önem ölçüsüne sahip olmalıdır.
Architecture Vision
Hedef Mimarinin, işletme değerini ve başarılı dağıtımından kaynaklanacak kuruluştaki değişiklikleri açıklayan kısa ve öz bir açıklamasıdır. Ayrıntılı mimari geliştirme için istek uyandıran bir vizyon ve sınır görevi görür.
Baseline
Resmi olarak gözden geçirilmiş ve üzerinde mutabık kalınmış, daha sonra daha fazla geliştirme veya değişiklik için temel teşkil eden ve yalnızca resmi değişiklik kontrol prosedürleri veya yapılandırma yönetimi gibi bir prosedür türü ile değiştirilebilen bir şartnamedir.
Building Block
Mimariler ve çözümler sunmak için diğer yapı taşlarıyla birleştirilebilen iş, BT veya mimari yeteneğin (potansiyel olarak yeniden kullanılabilir) bir bileşenini temsil eder.
Building Block’ lar, mimari gelişimin hangi aşamasına ulaşıldığına bağlı olarak çeşitli ayrıntı düzeylerinde tanımlanabilir. Örneğin, erken bir aşamada, bir building block basitçe bir isimden veya bir taslak açıklamadan oluşabilir. Daha sonra, bir yapı bloğu çok sayıda destekleyici yapı bloğuna ayrıştırılabilir ve tam bir spesifikasyon eşlik edebilir. Yapı taşları “mimariler” veya “çözümler” ile ilgili olabilir.
Business Architecture
İş stratejisi, organizasyon, işlevler, iş süreçleri ve bilgi ihtiyaçları arasındaki yapının ve etkileşimin açıklamasıdır.
Business Governance
İş süreçlerinin ve politikalarının (ve bunların işleyişinin) iş sonuçlarını sunmasını ve ilgili iş yönetmeliğine bağlı kalmasını sağlamakla ilgilenir.
Concerns
Bir sistemdeki paydaşlar için çok önemli olan temel çıkarlar ve sistemin kabul edilebilirliğini belirler. Kabul edilebilirlikler; endişeler, performans, güvenilirlik, güvenlik, dağıtım ve geliştirilebilirlik gibi hususlar da dâhil olmak üzere sistemin işleyişinin, geliştirilmesinin veya çalışmasının herhangi bir yönü ile ilgili olabilir.
Constraint
Bir kuruluşun hedeflerine ulaşmak için belirli yaklaşımları takip etmesini engelleyen bir dış faktör; örneğin, müşteri verileri organizasyon içinde bölgesel veya ulusal olarak uyumlu hale getirilmez ve bu da organizasyonun etkili müşteri hizmeti sunma kabiliyetini kısıtlayabilir.
Data Architecture
Kuruluşun ana veri türleri ve kaynaklarının, mantıksal veri varlıklarının, fiziksel veri varlıklarının ve veri yönetimi kaynaklarının yapısının ve etkileşiminin açıklamasıdır.
Deliverable
Paydaşlar tarafından sözleşmeyle belirlenen ve daha sonra resmi olarak gözden geçirilen, kabul edilen ve imzalanan bir mimari çalışma ürünüdür. Resmi çıktılardır da denebilir.
Enterprise
Bir organizasyonun (tipik olarak) en yüksek tanımıdır ve genellikle tüm görevleri ve fonksiyonları kapsar.
Foundation Architecture
Genel yapı taşları, bunların diğer yapı bloklarıyla olan ilişkileri, daha özellikli mimarilerin oluşturulabileceği bir temel sağlayan ilkeler ve yönergelerle birleştirilir.
GAP
İki durum arasındaki farkın ifadesidir. Baseline ve Target Architecture arasındaki farkın belirlendiği boşluk analizi bağlamında kullanılır.
Logical (Architecture)
Genellikle ilgili fiziksel varlıkları amaçlarına ve yapılarına göre gruplayan, uygulamadan bağımsız bir mimari tanımdır. Örneğin, birden çok altyapı yazılımı satıcısından gelen ürünlerin tümü mantıksal olarak Java uygulama sunucusu platformları olarak gruplandırılabilir.
Metadata
Bir varlığın özelliklerini tanımlayan, herhangi bir ortamdaki her türden verilerle ilgili verilerdir.
Metamodel
Yapısal bir şekilde mimarinin nasıl ve neyle anlatılacağını açıklayan bir modeldir.
Method
Belirli bir problem türünü ele almak için tanımlanmış, tekrarlanabilir bir yaklaşımdır.
Methodology
Genel olarak tanımlı bir sürece odaklanan, ancak içeriğin tanımını da içerebilen, belirli bir problem türünü ele almak için tanımlanmış, tekrarlanabilir adımlar dizisidir.
Model
Bir model, konunun daha küçük ölçekli, basitleştirilmiş ve / veya soyut bir temsilini sağlar. Bir model, bir “amaca ulaşmak için bir araç” olarak oluşturulur.
Modeling
Bir konunun, konunun özüne ilişkin muhakeme, kavrama ve netliği mümkün kılan bir biçimde temsil edilmesini sağlayan modellerin yapımı yoluyla kullanılan bir tekniktir.
Reference Model (RM)
Referans model, bir sistemin varlıkları arasındaki önemli ilişkileri anlamak ve bu ortamı destekleyen tutarlı standartlar veya spesifikasyonların geliştirilmesi için oluşturulmuş soyut bir çerçevedir. Bir referans model, az sayıda birleştirici kavrama dayanmaktadır ve eğitim için bir temel olarak ve uzman olmayanlara standartları açıklamak için kullanılabilir. Bir referans modeli, herhangi bir standarda, teknolojiye veya diğer somut uygulama ayrıntılarına doğrudan bağlı değildir, ancak farklı uygulamalar arasında ve arasında açık bir şekilde kullanılabilecek ortak anlamlar sağlamaya çalışır.
Repository
Veri ve süreç modelleri ve diğer kurumsal bilgiler dâhil olmak üzere bir kuruluşun tüm verilerini yöneten bir sistemdir.
Segment Architecture
Program veya portföy düzeyinde değişim faaliyetini düzenlemek ve hizalamak için kullanılan, bir işletme içindeki alanların ayrıntılı, resmi bir açıklamasıdır.
Solution Architecture
Ayrı ve odaklanmış bir iş operasyonunun veya faaliyetinin ve BT’ nin bu operasyonu nasıl desteklediğinin açıklamasıdır. Bir Çözüm Mimarisi tipik olarak, gereksinimlerin bir çözüm vizyonuna, üst düzey iş ve / veya BT sistemi özelliklerine ve bir uygulama görevleri portföyüne dönüştürülmesine yardımcı olan tek bir proje veya proje sürümü için geçerlidir.
Strategic Architecture
Operasyon ve değişim faaliyetleri için bir organizasyon çerçevesi ve yön belirleme için yönetici düzeyinde, uzun vadeli bir bakış sağlayan, işletmenin özeti ve resmi bir tanımıdır.
Target Architecture
Bir kuruluş için geliştirilmekte olan mimarinin gelecekteki durumunun açıklamasıdır. Mimarinin evrimini bir hedef duruma oturtmak için bir yol haritası olarak geliştirilen birkaç gelecek statü olabilir.
Technology Architecture
Platform hizmetlerinin ve mantıksal ve fiziksel teknoloji bileşenlerinin yapısı ve etkileşimlerinin açıklamasıdır.
Transition Architecture
Zaman içinde mimari açıdan önemli bir noktada mimarinin bir durumunun resmi açıklamasıdır. Baseline’ dan Target Architecture’ a zaman içindeki ilerlemeyi tarif etmek için bir veya daha fazla Transition Architecture kullanılabilir.
View
Bir görüş, bir bakış açısından görülen şeydir. Bir mimari görünüm, paydaşlara mimariye olan ilgi alanlarını göstermek için bir modelle temsil edilebilir. Bir görünümün doğası gereği görsel veya grafiksel olması gerekmez.
Viewpoint
Bir görünümün alındığı perspektifin tanımıdır. Bir görünüm oluşturmak ve kullanmak için (genellikle uygun bir şema veya şablon aracılığıyla) konvansiyonların bir spesifikasyonudur. Bir görünüm, gördüğünüz şeydir; bir bakış açısı, baktığınız yerdir – ne gördüğünüzü belirleyen bakış açısı veya perspektiftir.
SONUÇ
Makale serisinin bu bölümü, TOGAF 9 müfredatında kullanılan anahtar terimleri listeledi ve kısaca tanımlamaya çalıştı. Bu terimler, sonraki makalelerde birer tanım olarak okuyucunun karşısına çıkacaktır.
Eline sağlık.