Linux Sistemlerinde En Sık Kullanılan Komutlar – Bölüm 2
Merhaba, bu yazımda Linux sistemleri üzerinde kullanılan en sık komutlar bölüm – 1 makalesinin devamı olan bölüm 2 yazıma devam ediyorum. Dilerseniz hemen ikinci bölümümüze geçelim.
Linux komut satırında ls -l ile output çıktısı alabilirsiniz. > işareti çıktı dosyasını belirtmektedir. Linux üzerine dışarıdan da değer alabilmektedir. Bunu da aşağıdaki komut ile yapabilirsiniz. Unutulmamalıdır ki; < işareti dışarıdan dosya almak için kullanılmaktadır.
wc < input
Bazı özel parametreleri aşağıda sizler için yazıyorum.
< işareti ile belirtilen dosya içeriğini input kullanmak üzere yönlendirmektedir.
<< işareti ile dosyanın tüm satırlarını input olarak kullanmak için yönlendirmektedir.
>İşareti ile çıktıyı yazabilmek adına dosya oluşturmaktadır. Mevcutta dosya varsa bile üzerine yazılmaktadır.
>> işareti ile çıktıyı mevcut bir dosyaya eklemek için kullanılmaktadır. Dosya yoksa da oluşturulur.
2> işareti ile error çıktısı yazmak için dosya oluşturmaktadır. Mevcut dosyanın üzerine yenisini yazmaktadır.
&> işareti ile hem output hem de error yazılacak bir dosya oluşturulacaktır. Mevcut dosyanın üzerine yazılmaktadır.
2>> işareti ile error çıktısını mevcut bir dosyaya eklemektedir. Dosya yok ise de oluşturulacaktır.
Eğer bir komut çıktısını başka bir komuta girdi olarak vermek için aşağıdaki komutu kullanmanız gerekmektedir.
ps aux | grep netscape |wc -l
Linux sistemleri üzerinde bir diğer önemli komut ise; ağ istatistiklerini görüntülemeye, bağlantı durumlarını ve bilgilerini görmemizi sağlayan netstat komutudur.
Parametrelerini de aşağıda belirtelim.
netstat -p >>> PID bilgisini vermektedir.
netstat -n >>>> port bilgisini numaraları ile birlikte verilmektedir.
netstat -l >>> dinleme socketlerini gösterecektir.
Eğer hepsini birlikte listelemek isterseniz netstat -nlp komutunu kullanabilirsiniz.
Bir diğer önemli komut ise nslookup komutudur. Bu komut ile herhangi bir alan adı veya ip adresine ait olan DNS kaydını sorgulayabilirsiniz. Buna ekstra olarak -q parametresini kullanarak sorgu tipini belirtebilirsiniz. İstediğiniz sorguyu aşağıdaki gibi yapabilirsiniz.
nslookup -q=mx abc.com
Aynı işlevi yapabilmek için dig komutu da kullanılabilmektedir. Yine alan adına ait olan DNS kayıtlarını görüntülemek adına aşağıdaki komutu da kullanabilirsiniz.
dig A abc.com
Linux sisteminde kullandığımız önemli komutlardan bir diğeri de traceroute komutudur. Bu komut sayesinde remote bilgisayara giden yol hakkında bilgi alabilirsiniz. Yani uzaktaki bilgisayara giderken geçilen yönlendiricileri size gösterecektir. Komutu aşağıdaki gibi kullanabilirsiniz.
traceroute abc.com
Linux sistemlerde sık kullanılan diğer komut ta arp komutudur. Bu komutu aşağıdaki gibi kullanarak detaylı arp tablosunu görüntüleyebilirsiniz.
arp -v
Linux sistemleri üzerinde sıkıştırma ya da paketleme işlemlerini yapabilmek için tar komutu kullanılır. Bu komutun da parametreleri bulunmaktadır. Kısaca bahsetmek gerekirse;
tar -c >> komutu ile oluşturursunuz.
tar -v >> komutu ile ayrıntıları görüntülemiş olursunuz.
tar -f >> dosyanızın ismini belirtirsiniz.
tar -z >> gzip kullanarak sıkıştırabilirsiniz. Bunu Winrar gibi düşünebilirsiniz. Komutun kullanımını aşağıdaki gibi uygulayabilirsiniz.
tar cvfz abc.tgz abc/abc
Eğer sıkıştırmış olduğunuz bir paketi açmak isterseniz tar xvfz abc.tgz komutunu kullanabilirsiniz.
Linux sistemleri üzerinde kullanıcı, bireysel komutlarını oluşturmak isterse alias komutunu kullanabilir.
alias new_command=”kisisel”
unalias delete_alias
Eğer linux sistemleri üzerinde dosya okurken; satır, kelime ve karakter görüntülemek isterseniz aşağıdaki komutu kullanmanız gerekmektedir.
#wc abcdosyasi
1 2 3 abcdosyasi bu komutun anlamı, 1. satır, 2. kelime, 3. karakteri görüntülememizi sağlayacaktır.
Eğer verileri sıralamak isterseniz; sort abcdosyasi.txt şeklinde kullanabilirsiniz. Sıralamayı terse çevirmek isterseniz; sort -r abcdosyasi.txt olarak kullanabilirsiniz.
Eğer bir metin içerisinde bir kelime ya da bir ifade aratmak isterseniz; #grep cozumpark /etc/abcdosyasi komutunu kullanabilirsiniz. Bu komut ile etc/abcdosyasi içerisinde cozumpark ifadesini aratmış oluyoruz.
Bu komutu şekillendirebilirsiniz. Örnek vermek gerekirse; küçük ya da büyük harf ayrımı yapılmadan bir arama yapmak için #grep -irn “cozumpark” /root/ komutunu kullanabilirsiniz.
Linux sistemlerinde sık kullanılan bir diğer komut, günlük süreçlerimizden de bildiğimiz gibi ping komutudur. ping komutu ile hedef sistem üzerine ICMP paketleri gönderirsiniz. Herhangi bir ağ erişim sorunu olup olmadığında da en sık kullanılan günlük komutlar arasındadır. Linux sistemler üzerinde kullanım farkı ise, ping sayısı belirtmediğiniz zaman sürekli olarak paket gönderilmeye devam eder. Dolayısıyla komutu aşağıdaki gibi kullanmanız gerekmektedir.
ping -c 4 abc.com
Bu yazımda, Linux sistemleri üzerinde kullanılan en sık komutlar bölüm – 1 makalesinin devamı olan bölüm 2 kısmını tamamlamış oldum. Bölüm 3 kısmında görüşmek üzere. Faydalı olması dileğiyle.
Eline sağlık.