“Bulut” kavramı eskiye dayalı başka isimlerle hizmet veren ama artık çok daha fazla servis ile desteklenebilen ve hızla yayılan kavramlardan biri. Yavaş yavaş iş hayatımızda bu kavramı duymaya başlar olduk. Ben cloud computing kavramının temeline girmeyeceğim bunu bu işe gönül veren üstadlar üstelenecek tanımını düzgün yapacak ve örneklendireceklerdir. Kendi alanımda olan Sharepoint ürünü ile bulut kavramı nasıl birleşiyor sorusunun cevabını vermeye ve örnekler vermeye çalışacağım. Cloud Computing ile beraber sunulan servislerin en büyük özelliklerinden biri web teknoloji kullanılarak sunulmalarıdır. Örneğin Google Docs, Microsoft Office web apps, Microsoft Live ,Sky Drive gibi…Bu ürünler aslında bir bulut içinden bizlere ulaşırlar. Nerede olduklarının bir önemi bizim için yoktur. Ürünler 7/24 bizim ulaşabileceğimiz durumdadırlar ve her ortamdan erişime açıktırlar. Bu yüzden Sharepoint maçın bu kısmında önde başlıyor çünkü hepimizin artık bildiği gibi web tabanlı bir uygulama Sharepoint. Microsoft’ da tabiki bu bilinçle Microsoft Online Services altında Sharepoint ONLINE kavramını önümüze koymuş durumda.
Microsoft Online Services Nedir?
Microsoft’un kendi bulutundan ya da partnerlerinin ver merkezleri oluşturarak kurdukları bulutlarından sağladığı servisler topluluğuna verdiği addır. Servisleri bu hizmetleri sayacak olursak, Windows AZURE, Microsoft SQL Azure, Exchange Online, Sharepoint Online, Office Live Meeting, Dynamics CRM başı çeken ve bulutdan verilebilen hizmetleri…
Çoğunlukla kullandığımız sadece cloud kavramında olduğunu ismen bilmediğimiz bazı Microsoft hizmetleri hakkında bilgiyi içeren Microsoft Cloud Experience grafiği.
Sharepoint Online, Sharepoint 2010’dan farklı bir ürün mü?
Hayır değil. Sharepoint ürününü sürekli hizmet verebilecek, kaynakları arttırılabilecek bir yapı üzerinde çalıştırır ve her alandan erişme imkanı verirseniz kısmen Sharepoint ürünü Sharepoint Online olur. Microsoft’un Sharepoint Online ismini vermesinin sebebi budur. Müşterileri için, kendi bulutunda Sharepoint ürünün konumlandırır ve ürünün sağladığı tüm olanakları sağlar. Müşterinin kendi ortamına Sharepoint konumlandırmasını engeller. Hizmet Microsoft ya da partnerlerine ait bulutlardan sağlanır. Ürün satın alınan hizmet türüne göre tüm özellikleri ile kullanılabilir.
Bulut üzerinde Sharepoint Online almamız bize ne kazandırır?
· Kendi sisteminizde bu ürün için sunucular konumlandırmazsınız böylece sunucu maliyeti ortadan kalkar.
· Sunucu maliyeti ile beraber soğutma ve elektrik maliyetleri de ortadan kalkmış olur bu aynı zamanda Green IT ye katkı sağlamış olduğunuzu gösterir. Biz makalemiz de Microsoft ve partnerlerinin bulutlarını baz aldığımızda, bu datacenterlar Green IT için özel oluşturulan veri merkezleridir. Başka bir bulut sağlayıcısından hizmet alacaksanız buna dikkat etmeniz çok önemlidir.
· Sizin veri merkeziniz Microsoft ve partnerlerinin veri merkezlerindeki stabiliteye sahip olmayabilir.7/24 kesintisiz hizmeti verme zorunluluğundan ve bu gereksinimden oluşan internet altyapısı maliyetlerinden kurtulmuş olursunuz. Bu çok güçlü bir altyapı gerektiren hizmet ve beraberinde mesuliyettir.
· Ürünün lisans anlaşması isteğe ve kullanıcı talebine göre yapılandırılır ve hesaplandığında daha uygundur.(Burada bir eksi durum mevcuttur, Sharepoint Online hizmeti alacağınız bulut sağlayıcısında bu ürünü ne kadar yönetebildiğiniz sorusunu sorun. Çünkü şuan bu kavramlarda, ürünü kendi bünyenizde gibi yönettirmeyeceklerdir.)
· Sharepoint üzerinde yapılacak işlemler ile ilgili loglar yasal zorunluluktan ötürü bulut yönetimi tarafından gerçekleştirilir. Bu yük omzunuzdan alınmış olur.
· Datalarınızın sızmasını yani işin güvenlik boyutu yine sizin omzunuzda iken, bu iş için profesyonelleri ve hizmetleri olan bir bulut yönetimine işi devretmiş olursunuz. Artık datalarınızın güvenliği hizmet veren tarafından sağlanır.
· Sharepoint ve datalarını için kullandığınız SQL bakımlarından kurtulmuş olursunuz.
Yani cloud kavramında servis aldığınızda üzerinizden çokça yük kalktığını hissedersiniz. Sizin yapacağınız işleri ve daha fazlasını sizin yerinize yapan bir sürü insan olduğunu görürsünüz. Tabi bir süre sonra bunu şirket yöneticileriniz de fark ettiğinde bu sıkıntı olabilir J
Microsoft Cloud sitesindeki servisler ekranından
Biraz da maliyetlerden bahsedelim Türkiye şartlarında bu hizmetin size maliyeti ne olur kısmına değinelim.
Microsoft Online Services üzerinden Sharepoint Online hizmeti şuanda veriliyor, MOSS 2007 ürünü için maliyeti kullanıcı başı 5,25 dolar. Sharepoint 2010 içinde çok farklı olmayacağını sanıyorum. Yine Türkiye’de de Sharepoint konusunda geliştirdiği çözümlerle ismi duyulan Hosted hizmetleri / bulut hizmeti sağlayan firmalar da mevcut. Tabi buralar da maliyetler katlanabiliyor.10 kullanıcıya kadar 150-200 dolar gibi aylık bedelleri olabiliyor. Bunun sebebi firmaların Sharepoint üzerinde yaptıkları geliştirmeler. Örneğin Sharepoint ara yüzü özelleştirilmiş bir ara yüz olabiliyor. Yine biraz daha maliyeti gözden çıkarırsanız şirketlerin ihtiyaç duyacağı bazı formlar da hizmet içinde gelebiliyor. Zaman geçtikçe Sharepoint için bulut hizmeti verecek firmalar artacaktır.
Son olarak ihtiyacınızı iyi belirlemeli, kendi yapınızda olduğu taktir de tüm maliyetlerinizi iyi hesaplamalısınız. Bu maliyetleri hesaplarken CAL License maliyetleri, hardware maliyetleri, soğutma ve elektrik tüketim maliyetleri, personel maliyetleri, güvenlik yatırımları, bakım onarım maliyetleri, internet altyapı maliyetleri gibi arka plandaki maliyetleri de işin içine katıp hangisinin sizin için daha yararlı olacağını gözden geçirip karar vermelisiniz. Bu kalemleri alt alta koyduğunuzda çıkan sonuç sizi bulut teknolojilerine yönlendirecektir.
Microsoft Cloud sitesine ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz…
http://www.microsoft.com/cloud/
Microsoft Sharepoint Online hakkında bilgi almak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz…
http://www.microsoft.com/online/sharepoint-online.aspx
Faydalı olması dileğiyle…
