2024, teknoloji dünyasında hem Türkiye’de hem de uluslararası arenada çığır açan gelişmelere sahne oldu. Uzay çalışmalarından yapay zekâ inovasyonlarına, sosyal medya düzenlemelerinden çip gerilimlerine kadar birçok konu gündemdeydi.
16 Yaş Altına Sosyal Medya Yasağı Geldi
Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülke, gençlerin sosyal medya kullanımına yönelik ciddi kısıtlamalar getirmeye hazırlanıyor. Sosyal medyanın gençlerin fiziksel ve zihinsel sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri, bu düzenlemelerin temelini oluşturuyor. Avustralya ve İspanya, sosyal medya platformları için yasa tasarıları hazırlarken, teknoloji şirketleri bu kısıtlamalara karşı çeşitli adımlar atmaya başladı.
Apple Vision Pro Tanıtıldı
Apple’ın 2023 sonunda tanıttığı ilk AR/VR başlığı Vision Pro, 2024’te satışa sunuldu. İlk etapta yalnızca ABD’de satışa çıkan cihaz, sonrasında diğer pazarlara açıldı. Ancak yüksek fiyatı, cihazın satış rakamlarının beklentilerin altında kalmasına neden oldu.
Yapay Zekâ Rekabeti Başladı
2024 yılı, yapay zekâ teknolojilerinde rekabetin zirve yaptığı bir yıl oldu. OpenAI, metinden görüntü üreten “Sora” adlı aracını tanıtarak dikkatleri üzerine çekti. Google DeepMind ise yeni nesil video üretim modeli “Veo 2″yi duyurdu. Veo 2, uzun ve yüksek kaliteli videolar oluşturma kapasitesiyle Sora’yı geride bırakmayı başardı.
Grok Tanıtıldı
Sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter), “Grok” isimli yapay zekâ tabanlı asistanını duyurdu. Grok, hem yazılı soruları yanıtlayabiliyor hem de görsel üretme becerisine sahip. Bu yenilik, kullanıcı deneyimini iyileştirirken platformdaki etkileşim oranlarını da artırmayı hedefliyor.
Sahte İçeriklerin Sayısı Arttı
Yapay zekâ ile üretilen içeriklerin gerçekçiliği giderek artıyor. Ancak bu durum, sahte içeriklerin yaygınlaşmasını beraberinde getirdi. Araştırmalar, internet kullanıcılarının %39’unun yapay zekâ ile üretilen görselleri gerçek görüntülerden ayırt edemediğini ortaya koyuyor.
Yapay Zekânın Enerji Tüketimi Ele Alındı
2024 yılında yapay zekânın yüksek enerji tüketimi önemli bir sorun olarak gündeme geldi. IEA verilerine göre, bir ChatGPT sorgusu, Google aramasına kıyasla 10 kat daha fazla enerji harcıyor. Google, Amazon ve Microsoft gibi dev şirketler, bu duruma çözüm bulmak için enerji yatırımlarını artırma kararı aldı.
IMF ise yapay zekânın küresel istihdamın %40’ını etkileyebileceği ve gelir eşitsizliğini derinleştireceği konusunda uyardı.
Türkiye’nin Yapay Zekâ Platformu ”MAIN” Kullanılmaya Başlandı
HAVELSAN tarafından geliştirilen Türkçe tabanlı yapay zekâ platformu “MAIN”, 2024 yılında kamu kurumları ve özel sektör tarafından kullanılmaya başlandı. Bu platform, Türkiye’nin yapay zekâ ekosistemine yaptığı katkılar arasında öne çıkıyor.
Claude 3 Tanıtıldı
Anthropic, gelişmiş yapay zekâ sistemi Claude 3’ü kullanıma sundu. Daha önceki sürümlerine göre daha yüksek işlem kapasitesine ve geliştirilmiş dil anlama yeteneklerine sahip olan Claude 3, hem bireysel hem de kurumsal kullanımlarda yeni çözümler sunmayı hedefliyor.
Çip Gerilimi Derinleşti
ABD ve Çin arasındaki teknoloji çekişmesi, 2024’te de gündemdeydi. 2019 yılında Huawei’ye getirilen kısıtlamaların fitilini ateşlediği bu gerilim, 2024’te ABD Başkanı Donald Trump’ın Tayvan’ı, ABD’nin çip endüstrisini çalmakla suçlamasıyla yeniden alevlendi.
Hollanda hükümeti de ileri teknoloji çip üretiminde kullanılan fotolitografi makinelerinin Çin’e ihracatını durdurdu. Ancak bu gerilimler, çip sektörünün büyümesini engellemedi. Nvidia, yılın bazı dönemlerinde dünyanın piyasa değeri en yüksek şirketi olurken, Tayvanlı TSMC de en değerli 10 şirket arasında yer aldı.
Meta AI Ücretsiz Olarak Kullanılmaya Başlandı
Meta, yapay zekâ destekli yeni asistanı Meta AI’yı duyurdu. Llama 3 ile geliştirilen bu asistan, Facebook, Instagram, WhatsApp ve Messenger gibi platformlarda ücretsiz olarak kullanıma sunuldu. Meta AI, kullanıcıların gündelik işlemlerini kolaylaştırmayı hedefliyor.
Apple Intelligence Tanıtıldı
Apple, 2024 yılındaki WWDC etkinliğinde “Apple Intelligence” adını verdiği yapay zekâ sistemini tanıttı. OpenAI tarafından geliştirilen GPT teknolojisine dayanan Apple Intelligence, Apple cihazlarıyla tam uyumlu bir deneyim sunmayı amaçlıyor. Bu yenilik, gelecek nesil Apple ürünlerinde yapay zekâ özelliklerinin daha kapsamlı kullanılacağının habercisi oldu.
Türkiye’nin İlk Astronotu Uzaya Çıktı
Türkiye, 2024 yılında uzay araştırmalarında tarihi bir adım attı. İlk Türk astronot Alper Gezeravcı, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) Türkiye Uzay Ajansı ve TÜBİTAK’ın hazırladığı 13 bilimsel deneyi başarıyla tamamladı.
Ayrıca, Türkiye’nin ikinci astronotu Tuva Cihangir Atasever, gerçekleştirdiği yörünge altı uçuşunda 7 deney daha yaparak ülkenin uzay alanındaki birikimini artırdı.
PlayStation 5 Pro Satışa Çıkarıldı
Sony, PlayStation 5 Pro’yu 2024’te tanıttı. Güçlendirilmiş grafik işlemcisi ve artırılmış performansıyla dikkat çeken konsol, global pazarda 799 dolarlık fiyat etiketiyle kullanıcılarla buluştu. Ancak fiyatı, dünya genelinde tartışmalara yol açtı.
Discord’a Türkiye’de Erişim Engeli Getirildi
2024’te Discord, Türkiye’de erişim engeliyle karşı karşıya kaldı. “Çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik” suçlarıyla ilgili yeterli şüphenin bulunması gerekçesiyle yasaklanan Discord, hâlâ kullanılamıyor.
Türksat 6A Fırlatıldı
Türkiye, ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A’yı 2024’te başarıyla uzaya gönderdi. Kalıcı yörüngesine ulaşan uydu, 2025 yılının ilk çeyreğinde hizmet vermeye başlayacak. Bu gelişme, Türkiye’nin uzay teknolojilerindeki iddiasını bir kez daha gözler önüne serdi.
TEKNOFEST Festivali Yapıldı
Türkiye, teknoloji ve havacılık alanında düzenlenen en büyük festivallerden biri olan TEKNOFEST’e bir kez daha ev sahipliği yaptı. Bu etkinlik, yerli girişimlerin ve inovasyon projelerinin tanıtılmasına olanak sağladı.
Küresel Yazılım Güncellemesi Krizi Başladı
2024 yılı, dünya çapında büyük bir siber güvenlik sorununa sahne oldu. Yaygın bir yazılım güncellemesindeki hata, finans, sağlık ve lojistik gibi kritik sektörlerde milyarlarca dolarlık zarara yol açtı. Bu kriz, yazılım güvenliğinin önemini bir kez daha hatırlattı.
Geleceğin Taksisi Tesla Cybercab Tanıtıldı
Tesla, büyük bir etkinlikle uzun zamandır beklenen robotaksi modeli Cybercab’ı tanıttı. Otonom sürüş teknolojisiyle donatılmış Cybercab, şehir içi ulaşımda devrim yaratmayı hedefliyor. Modelin test sürüşleri olumlu sonuçlar verirken, Tesla bu araçla geleceğin ulaşım trendlerine yön vereceğini iddia ediyor.
Türkiye’nin İlk Kuantum Bilgisayarı QuanT Tanıtıldı
Türkiye, kuantum teknolojilerinde de büyük bir atılım gerçekleştirdi. Ülkenin ilk kuantum bilgisayarı QuanT, 2024’te tanıtıldı. Geliştirilen bu bilgisayar, yüksek işlem gücüyle özellikle savunma sanayi ve akademik araştırmalarda kullanılacak.
Çin, Uzaya Çıkabilen 6. Nesil Savaş Uçağını Test Etmeye Başladı
Çin, uzayda görev yapabilme kapasitesine sahip 6. nesil savaş uçağını test etmeye başladı. Bu gelişme, küresel askeri teknolojide yeni bir dönemin kapılarını araladı. Uzay teknolojileriyle entegre edilmiş savaş uçaklarının gelecekteki muharebe alanlarını nasıl şekillendireceği merakla bekleniyor.
Yılın sonlarına yaklaşırken, 2024 teknolojik inovasyonlarla, krizlerle ve çığır açan projelerle dolu bir yıl olarak tarihe geçti. 2024, hem fırsatları hem de zorluklarıyla teknoloji dünyasında iz bırakan bir yıl oldu. 2025’in getirecekleri ise şimdiden heyecan uyandırıyor.
