Yeni Versiyon IP (IPv6)

Yeni Versiyon IP (IPv6)
IP
version 6 (IPv6), IP versiyon 4 (IPv4)’ün yerine geçmek üzere
tasarlanmış yeni bir IP protokolüdür. Mevcut (IP v4) IP sistemi üzerine
çok sayıda RFC ile geliştirilmiş ve bugün artık standart ve IPv4 uyumlu
olarak kullanılır hale gelmiştir.

İlgili RFC’ler:

IPv6
adresleme IPv6 RFC, RFC 2460, "Internet Protocol, Version 6 (IPv6)
Specification", ayrıca RFC 3513, "Internet Protocol Version 6 (IPv6)
Addressing Architecture," ve RFC 3587, "IPv6 Global Unicast Address
Format.", RFC 2373, "IP Version 6 Addressing Architecture," ve RFC
2374, "An IPv6 Aggregatable Global Unicast Address Format." gibi
RFC’lerle tanımlanmış ve geliştirilmiştir. FC46006395610 Bakınız:
http://www.ietf.org/rfc

IPv6 bize ne sağlıyor?

• Daha geniş bir adres uzayı.
• Basit header formatı ve etkin paketleme.
• Otomatik konfigürasyon.
• NAT (network address translation)’a daha az gereksinim duyulması.
• Yerleşik güvenlik.
• Mobile IP ve Mobile aygıtlara destek.

Global
olarak erişilmesi zor ve daha geniş bir adres uzayı: Çok sayıda IP
adresinin kullanılabilir olması. IPv4 ile karşılaştırıldığında, 32 bit
olan IPv4 adresleri dört kat artırılarak 32 bitten 128 bite çıkarılmış
ve 128 bitlik adres sayısı ile yaklaşık 3.4x10 üzeri 38 adreslenebilir
nokta sağlanmaktadır.

3.4*1038 = 340,282,366,920,938,463,463,374,607,431,768,211,456 adres.

Basit
header formatı ve etkin paket işleme: IPv6 Header formatına göre IPv4
header formatı daha basit yapıdadır. Temel IPv4 header boyutu yalnızca
20 oktetten (sekizli) oluşur. IPv6 header ise sabit olarak 40 oktettir.
Bu arada IP v4 başlığının 12 alanından 6’sı IPv6’da artık yer
almamaktadır. Bazı IPv4 alanlarının ise adı değiştirilmiştir.

IPv4
başlığında yer alan Header Length (IHL), Identification, Flags,
Fragment Offset, Header Checksum ve Padding alanları IPv6 başlığından
kaldırılmıştır. Bunların kaldırılması IPv6’nın daha kolay işlenmesini
(yönlendirilmesini) sağlamıştır.

Otomatik
konfigürasyon: Adreslerin otomatik konfigürasyonu özelliği IPv6
protokolü içinde yerleşik olarak yer alır. Bu düzenleme intranet
üzerindeki (şirket networklerinde) adres yönetimini kolaylaştırır. Bu
özellik sayesinde çok sayıda IP hostu networkü keşfeder ve yeni
(benzersiz) bir IPv6 adresini alır; ardından host, otomatik
konfigürasyon ile kendi 48-bit data link katmanı adresini (MAC address)
“extended universal identifier” formatında (EUI-64-bit) elde eder.

NAT
(network address translation)’a duyulan gereksinimi minimize eder: IPv6
ile adres sayısının artması NAT uygulamalarında sağlanan çok sayıda
adresin tek bir IP adresine dönüştürülmesi gereksinimini ortadan
kaldırır. NAT kullanımının azaltılması doğal olarak NAT ile oluşan
sorunları da ortadan kaldırır.

IPSec
kurulumu için yerleşik güvenlik: IPv4’de IPSec kullanımı seçimlik
olmasına karşın, IPv6’da zorunludur. IPSec, IPv6 protokol takımının bir
parçasıdır. IPv6 security ek başlığı ile encryption, authentication ve
virtual private networks (VPN) kullanımı kolaylaşır.

Mobile
IP ve Mobile aygıtlara destek: Herhangi bir IPv6 noktası, gerektiğinde
mobil olarak kullanılabilir. Mobile IP bir IETF standardıdır ve
aygıtların bağlantılarını koparmadan gezmesini sağlar. IPv4’de mobility
özellikleri eklenebilmesine karşın, IPv6 dört yeni destination (hedef)
seçeneklerine sahiptir: binding update option, binding acknowledgement
option, binding request option ve home address option.

IPv6 Adres Formatı
IPv6,
128 bitlik adres bilgisi için iki nokta : ile ayrılmış 16-bit
hexadecimal sayı alanları kullanır. Hexadecimal sayılar case-sensitive
değildir.

Adresleri daha kısa
yapmak için adreslerin belirtilmesinde desimal (0-9) onlu rakamlar
yerine hexadecimal rakamlar (0-9-a,b,c,d,e,f) kullanılmıştır. Böylece
daha az karakter kullanılarak daha büyük adres değerlerini belirtmek
mümkündür.

IPv6 formatı:

xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx:xxxx

Her bir “xxxx” 16-bit hexadesimal değerdir. Her bir x, 4-bit hexadesimal değerdir.

Örnek:

FE80:1234:FCAB:0020:0A10:10DE:FCFC:FCFC

4FDE:0000:1111:0002:0022:FC76:FF3B:FC3F

IPv6 adreslerini kısaltmak için şu kurallar uygulanır:

Baştaki sıfırlar kısaltılır: Örneğin:

2031:0000:130F:0000:0000:09C0:876A:130B

Adresi kısa formda şu şekilde yazılır:

2031:0:130F:0:0:9C0:876A:130B

0000 yerine: 0

Ard arda sıfır alanlarını iki : işareti ile temsil edin:

2031:0:130F:0:0:9C0:876A:130B

FE80:0:FCAB:0:0:0ADE:FCFC:FCFC

Adresinin kısa şekli:

2031:0:130F::9C0:876A:130B

FE80:0:FCAB::ADE:FCFC:FCFC

Diğer bir örnek:

FF01:0:0:0:0:0:1

yerine FF01::1

FC:46006395610

IPv6 Adres Türleri
IPv4
adreslerinin kullanımıyla (bir noktaya atanması) IPv6 IP adresinin
kullanımı arasında önemli farklar vardır. Bir IPv4 noktası
(bilgisayarın network kartı) tipik olarak bir IP adresi kullanır. Buna
karşın IPv6 noktaları (node) ise birden çok IP adresi kullanabilirler.

Üç ana türde IPv6 adresi vardır:

• Unicast
• Anycast
• Multicast

Unicast
adresler tek bir interface için tanımlanır. Bir unicast adrese
gönderilen paket yalnızca o interface’e (port, network kartı, vb)
gönderilir. Bu adresler IPv4’deki gibi unicast adreslere benzer.

Anycast
adresler genellikle farklı noktalara ait olan bir dizi interface için
kullanılan bir adrestir. Bir anycast adrese gönderilen bir paket
routing protokolü tarafından tanımlanan en yakın interface’e
gönderilir.

Multicast adresler
ise genellikle farklı noktalara ait olan bir dizi interface için
kullanılan bir adrestir. Bir multicast adrese gönderilen bir paket,
multicast adres tarafından tanımlanan bütün interface’lere gönderilir.

IPv6 Global Unicast Adresler
IPv6 global unicast adresleri IPv4 global unicast adreslerine (public adresler) benzer.
Global unicast adresleri ISP’ler ve üst tarafından kullanılır.

Global
unicast adresler bir global routing prefix, bir subnet ID ve bir
interface ID ile tanımlanır. 000 ile başlayan binary adreslerin dışında
bütün global unicast adresler bir 64-bit bir interface ID’ye sahiptir.
Global unicast adres ataması 001 (2000::/3) değeriyle başlar.

Örnek:

3FFE:2800:2:1344:00FC:0AFF:FEFC:1022

IPv6 Site-Lokal Unicast Adres
Site-local unicast adresleri ise IPv4’te kullanılan 10.0.0.0/8, 172.16.0.0/16 ve
192.168.1.0/24 gibi private adreslere benzer. Private adresler yalnızca belli bir domainde kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

Bir
site-local unicast adresi bir IPv6 unicast adrestir ve FEC0::/10 (1111
1110 11) prefix alanını kullanır ve EUI-64 formatlı interface ID ile
subnet’i (16-bit Subnet ID alanı) belirtir.

Örnek:

FEFC:0:FCAB:0:0:0ADE:FCFC:FCFC

IPv6 Link-Lokal Unicast Adres
Link-local
unicast adresleri, bir IPv6 interface’i üzerinde otomatik olarak
konfigüre edilen bir IPv6 unicast adrestir. Link-lokal adresleri
FE80::/10 (1111 1110 10) prefix’ini alır ve EUI-64 formatlı bir
interface ID kullanır.

Örnek:

FEA0::0020:0A10:1020

IPv4-Compatible (Uyumlu) IPv6 Adresi
IPv4-uyumlu
IPv6 adresleri IPv6 paketlerinin IPv4 yapısı üzerinde temsil etmeyi
sağlar. IPv4-uyumlu IPv6 adresleri IPv4 adresi içine gömülü bir tür
IPv6 unicast adresidir.

IPv4-uyumlu IPv6 adresinin formatı 0:0:0:0:0:0:A.B.C.D ya da ::A.B.C.D şeklindedir.

Format ::aaa.bbb.ccc.ddd

Örnek:

::192.168.1.1.

IPv4-Mapped IPv6 Adres
IPv4-mapped
IPv6 adresler ise IPv4 adres içine gömülü diğer bir tür IPv6 unicast
adrestir. IPv4 mapped IPv6 adres düşük 32 bit içinde yer alır. Yüksek
tarafta 80 bit 0 değerini alır. 81 ile 96 bitler ise 1 değerini alır.

Örnek: 192.168.1.200

0:0:0:0:0:FFFF: 192.168.1.200

Ya da

::FFFF: 192.168.1.200

::FFFF:192.168.1.1

Sonuç
Network’e
duyduğumuz gereksinimin sürekli şekil ve boyut değiştirmesi, yaygın
olarak kullanılan TCP/IP protokolünün ve onun bir parçası olan IP
adreslemesinin de değişmesini kaçınılmaz hele getirmektedir. Özellikle
yeni işletim sistemleri IPv4 uyumluluğunu sürdürmekle birlikte IPv6
desteğiyle gelmektedir.

Kaynak:www.cisco.com/application/pdf/en/us/guest/ products/iosswrel/c1127/cdccont_0900aecd8018e369.pdf